Τετάρτη 9 Ιουλίου 2014

Δικαιοσύνη τύπου… Γ

της Άντας Ψαρρά

Στις τελευταίες θέσεις ανάμεσα στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε. βρίσκεται η χώρα μας όσον αφορά την ανεξαρτησία των δικαστηρίων.

Ενα σημαντικό κεφάλαιο της ετήσιας αποτίμησης της λειτουργίας των συστημάτων Δικαιοσύνης στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., πέρα από την καθυστέρηση στην απονομή δικαίου, είναι η μέτρηση της ανεξαρτησίας της.

Το κεφάλαιο αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον μια και δεν παύει να είναι πάντοτε ένα βασικό και πρωταρχικό στοιχείο της λειτουργίας του ανεξάρτητου θεσμού της Δικαιοσύνης.
Οπως αναφέρει η αρμόδια Επιτροπή, η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης εκτός των άλλων είναι σημαντική και για την επιχειρηματικότητα διασφαλίζοντάς την. «Αποτελεί σημαντικό στοιχείο της έκθεσης της Επιτροπής η κάθε προσπάθεια των εθνικών συστημάτων της Δικαιοσύνης να βελτιώνουν τον βαθμό ανεξαρτησίας μαζί με την επάρκεια και την ποιότητά τους» αναφέρεται στην έκθεση. Παράλληλα και πολύ σημαντικότερη είναι η απαίτηση για ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης που απορρέει από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε. και για τον πόλεμο ενάντια στη διαφθορά.

Οι δείκτες

Οι δείκτες της ανεξαρτησίας που έχει προκρίνει το Ευρωπαϊκό Δίκτυο των Δικαστικών Συμβουλίων (ENCJ) είναι: οι εγγυήσεις για τη μετάθεση δικαστών χωρίς τη συγκατάθεσή τους, η απομάκρυνση (απόλυση) δικαστών, η κατανομή των υποθέσεων σε ένα δικαστήριο, ο αποκλεισμός (εξαίρεση) δικαστών από δίκες και τέλος οι απειλές κατά της ανεξαρτησίας των δικαστών. Στον πίνακα όπως διαμορφώνεται με στοιχεία μέχρι και το 2013 η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις ανάμεσα στους 28, με «χειρότερο» βαθμό ανεξαρτησίας να εμφανίζουν οι: Κροατία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Σλοβακία.

Στις περιπτώσεις όπου η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης είναι σε κίνδυνο, η Επιτροπή θα εξετάσει την περαιτέρω ανάπτυξη των συγκριτικών στοιχείων αλλά και τη συστηματική επαφή με τις δικαστικές αρχές και τους δικαστές για την καλύτερη αποτελεσματικότητα των νομικών εγγυήσεων που αφορούν στη δομική ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης.

Σε αυτό το τοπίο σήμερα εισάγεται προς ψήφιση το νομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης για τις φυλακές υψίστης ασφαλείας αλλά και για μια σειρά μέτρων που αφορούν τη λειτουργία των δικαστηρίων. Σημειώνεται ότι για το νομοσχέδιο διατύπωσαν σοβαρές επιφυλάξεις δικαστικές Ενώσεις στα άρθρα που τις αφορούν άμεσα, ενώ στα υπόλοιπα όλοι ανεξαιρέτως οι φορείς των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι οι πολίτες που θα προσφεύγουν στο ΣτΕ από δω και στο εξής θα πληρώνουν «χρυσά» παράβολα σε αντίθεση με το κράτος που θα έχει τζάμπα παρόμοιες δυνατότητες. Σημειώνεται επίσης ότι ακόμα και ο διορισμός των επικεφαλής των Ανωτάτων Δικαστηρίων που γίνονται πλέον από τη Βουλή είναι και πάλι υπό σκέψη, μια και υπάρχουν πιέσεις να ξαναγυρίσει το «ατού» στην κυβέρνηση.

Είναι αλήθεια ότι με κάποιες διατάξεις λόγω της επείγουσας ανάγκης αποσυμφόρησης των φυλακών θα ευνοηθούν κρατούμενοι με μικρές ποινές, όπως και το ότι έγινε αλλαγή στην αναγκαστική δεκαετή παραμονή κρατουμένων στις φυλακές τύπου Γ, που μετατράπηκε σε τετραετή.

Οι δικαστικές ποινές, όμως, θα είναι πλέον εφαλτήρια για περαιτέρω τιμωρία των κρατουμένων μέσα στη φυλακή.

Ανισα δικαιώματα

Ολα τα προβλεπόμενα ίσα δικαιώματα των κρατουμένων ορίζονται πλέον άνισα από το νομοσχέδιο και τους υπό κατασκευή εσωτερικούς κανονισμούς. Θυμίζουμε ότι, όπως και το αντιρατσιστικό, πετάχτηκε τώρα στα σκουπίδια και ο νέος σωφρονιστικός κώδικας, που είχε την ομόφωνη έγκριση των μελών της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής.

Μίλησε κανείς για τα νέα στοιχεία που θα προκύψουν από την επόμενη έκθεση της Ε.Ε. για την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης από τα κράτη-μέλη; Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου