96 χρόνια από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου – Η διαδρομή του ιδρυτή του ΠΑΣΟΚ

Ίσως ο μοναδικός πρωθυπουργός της χώρας που είχε

το προνόμιο αυτό. Ο άνθρωπος που έκανε συνώνυμο του τη λέξη «Αλλαγή». Εκείνος που «σκανδάλισε» τα ενδυματολογικά ήθη της Βουλής, ορίζοντας το περίφημοζιβάγκο ως το ένδυμα της αλλαγής- λέξη άλλωστε που ταυτίστηκε μαζί του.

Ο Ανδρέας που ερωτεύονταν συχνά- πυκνά. Ο πότης αλλά και καπνιστής. Ο πολύτεκνος πατέρας, αλλά και εκείνος που αρέσκονταν να φλερτάρει τις γυναίκες – ακόμη και τις δεσμευμένες. Ο ακαδημαϊκός που τίναξε στον αέρα μια λαμπρή καριέρα για χάρη της πολιτικής. Ο βουλευτής Αχαΐας που έγινε πρωθυπουργός και καθόρισε- για άλλους καλά και για κάποιους άλλους κάκιστα- την πορεία της Ελλάδας. Εκείνος που «έριχνε» τις βόλτες του χωρίς καμία ενοχή ακούγοντας τη Ρίτα να τραγουδάει το «Αυτός ο άνθρωπος, αυτός». «Το περιβόλι του ουρανού» δεν φιλοξένησε μόνο τα βήματα από το ζεϊμπέκικο του ξενύχτη Παπανδρέου, αλλά αποτέλεσε και χώρο ζυμώσεων και αποφάσεων.

Δεινός ρήτορας, χρησιμοποιούσε τα μπαλκόνια των προεκλογικών του ομιλιών για να ανοίγει διάλογο με την «λαοθάλασσα» όπως του άρεσε να αποκαλεί τους ψηφοφόρους του. Χαρακτηριστική ήταν η κίνηση του με το άνοιγμα διάπλατα των χεριών του. Δεινός ρήτορας, τόσο στα προεκλογικά μπαλκόνια όσο και στο βήμα της Βουλής.

Ομιλία Ανδρέα Παπανδρέου 1985 Αθήνα από depy6

Λέγεται πως Κοινοβουλευτικός διάλογος με τον αντίπαλο του, Κωνσταντίνο Καραμανλή του έδινε μεγάλη ικανοποίηση.

Καθιέρωσε το Εθνικό Σύστημα Υγείας, το ΑΣΕΠ. Προχώρησε στην αναθεώρηση του Συντάγματος το 1985 με τον περιορισμό των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αναγνώρισε την εθνική αντίσταση. Έδωσε σάρκα και οστά στο περίφημο σύνθημα του «τόπο στα νιάτα» καθιερώνοντας το δικαίωμα ψήφου στα 18. Έκανε εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες «μόνιμες» ψηφοφόρους του καθιερώνοντας την ισότητα των δύο φύλων και την απαγόρευση της προίκας. Άλλαξε τον τρόπο γραφής με την εισαγωγή του μονοτονικού συστήματος.Πήρε τα «θεσμοθετημένα» διαχωριστικά όρια της πολιτικής ζωής «Εθνικόφρονας -Κομμουνιστές» και έκανε λόγο για «Δεξιά-Αντιδεξιά». Κατάργησε τον περίφημο νόμο περί τεντιμποϊσμού, αναγνώρισε την γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, έδωσε άδεια επιστροφής στην Ελλάδα στους πολιτικούς πρόσφυγες του Δημοκρατικού Στρατού.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι ο πρωθυπουργός -εν ενεργεία- που μεταφέρεται στο Νοσοκομείο Χέρφιλντ του Λονδίνου με σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημα. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα με ένα νεύμα- ιστορικό- από την κορυφή της σκάλας του αεροπλάνου όχι μόνο αναβαθμίζει την αεροσυνοδό Δήμητρα Λιάνη σε άτυπη – αρχικά- πρώτη κυρία- αλλά νομοθετεί και τον πολιτικό γάμο. Ο ερωτευμένος Ανδρέας δεν διστάζει να υπερασπιστεί τη Δήμητρα Λιάνη : Μη χτυπάτε τη Δήμητρα, χτυπήστε εμένα… ήταν η δημόσια δήλωσή του. Για χάρη της άλλωστε φτιάχτηκε το σπίτι της Αγράμπελης στην Εκάλη, το οποίο αποτέλεσε για μια ακόμη φορά για πεδίο αντιπαράθεση με τους αντιπάλους του.

Αντίπαλοι του και μέρος του ελληνικού λαού τον χαρακτήρισαν«λαοπλάνο» κάνοντας λόγο για τη μεγάλη αύξηση των δημοσίων δαπανών και του δημοσίου χρέους στην οικονομική του διαχείριση, τις προσλήψεις που έγιναν στον δημόσιο τομέα την προσπάθεια επιβολής στη δημόσια διοίκηση, την παροχή επιδοτήσεων μέσω κοινοτικών πακέτων, και την εξωτερική του πολιτική, την οποία θεωρούσαν μαξιμαλιστική και επικίνδυνη στις μεθόδους και τους στόχους της. Η Αριστερά- η οποία ποτέ δεν του συγχώρησε πως την εμβόλισε- τον επέκρινε μεταξύ άλλων για την αθέτηση προεκλογικών υποσχέσεων, για την προσωπολατρία που τον περιέβαλλαν οι οπαδοί του.

Εσωκομματικά ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν αμφισβητήθηκε- τουλάχιστον δημόσια παρά μόνο όταν αρρώστησε. Η αρχή της αμφισβήτησης έγινε το 1996 με το περίφημο δείπνο των τεσσάρων.( Βάσω, Σημίτης, Πάγκαλος, Αυγερινός). Στο δείπνο αυτό συζητήθηκαν οι τελευταίες λεπτομέρειες για την αντικατάσταση του Ανδρέα στην πρωθυπουργία. Όπερ και εγένετο, τον Ιούλιο του ίδιου έτους η κοινοβουλευτική ομάδα ομάδα του ΠΑΣΟΚ εκλέγει τον Κώστα Σημίτη πρωθυπουργό…

Ο μαθητής- φοιτητής και πανεπιστημιακός Ανδρέας

Το 1936 μαθητής Γυμνασίου συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από τη δικτατορία της 4ης Αυγούστου για την αντιστασιακή του δράση. Το 1941 τριτοετής της Νομικής Αθηνών συλλαμβάνεται και βασανίζεται από την Ασφάλεια. Αμέσως μετά την αποφυλάκισή του φεύγει για τις Η.Π.Α. θα μείνει για 20 χρόνια. Ακολουθεί πανεπιστημιακή σταδιοδρομία στα Οικονομικά και τη Φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Το 1943 έγινε υφηγητής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ, το 1947 επίκουρος και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα, του UCLA της Καλιφόρνια και άλλων Πανεπιστημίων.

Επιστρέφει το 1959 στην Αθήνα με υποτροφίες από το Γκούγκενχάιμ και το Φουλμπράιτ για την μια ερευνητική αναπτυξιακή οικονομική αποστολή.

Δύο χρόνια αργότερα μετά από πρόταση του μετέπειτα πολιτικού του αντιπάλου Κωνσταντίνου Καραμανλήτοποθετείται Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου και Γενικός Επιστημονικός Διευθυντής του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών, ενώ ταυτόχρονα διορίζεται Σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδας (1961-62).

Από την Ακαδημαϊκή καριέρα στην Πολιτική 

Το 1964 εκλέγεται βουλευτή Αχαΐας του Κόμματος της Ένωσης Κέντρου, της οποίας ηγείτο ο πατέρας του , διορίζεται αρχικά Υπουργός Προεδρίας της Κυβέρνησης και τον ίδιο χρόνο, Αναπληρωτής Υπουργός Συντονισμού (1964-65). Η δικτατορία των συνταγματαρχών, τον Απρίλιο του 1967 τον συλλαμβάνει. Την επόμενη χρονιά αποφυλακίζεται. Φεύγει για το εξωτερικό, πρώτα στη Σουηδία και μετά στον Καναδά.

Το 1968-69, είναι καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Στοχόλμης και από το 1969 μέχρι το 1974, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Γιορκ στο Τορόντο.

Στο μεταξύ ιδρύει στις 26 Φλεβάρη του 1968 στη Στοχόλμη το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ) και αναπτύσσει σημαντική δράση μέχρι την πτώση του δικτατορικού καθεστώτος, τον Ιούλιο του 1974.

Με την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα, επιστρέφει από την εξορία και ιδρύει τον Σεπτέμβριο το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, το ΠΑΣΟΚ.

Η πρώτη εκλογική αναμέτρηση για το ΠΑΣΟΚ τον Νοέμβριο του 1974 ήταν 15 έδρες – 13,5% των ψήφων-, ενώ η επόμενη εκλογική αναμέτρηση τον Νοέμβριο του 1977 διπλασιάζει τη δύναμη του 25% και γίνεται το πρώτο κόμμα της Αντιπολίτευσης, με 93 Βουλευτές. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι ο αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.

Με το σύνθημα «Αλλαγή» στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. εκλέγεται πρώτο κόμμα με ποσοστό 48% και αντιπροσωπεύεται στο Κοινοβούλιο με 173 βουλευτές. Η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου ορκίζεται στις 21 Οκτωβρίου 1981. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι πρωθυπουργό και ταυτόχρονα υπουργός Εθνικής Aμυνας.

Το 1985 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι και πάλι πρώτο κόμμα με 161 Βουλευτές (45,2%). Ο Πρόεδρος του ΠΑ.ΣΟ.Κ. σχηματίζει Κυβέρνηση (προσωρινή) στις 5 Ιουνίου 1985 και στις 25 Ιουλίου 1985 .

Το 1988, ο Ανδρέας Παπανδρέου οδηγείται εσπευσμένα, στο Νοσοκομείο Χέρφιλντ του Λονδίνου όπου υπεβλήθη σε εγχείρηση καρδιάς. Την ίδια χρονιά παντρεύεται τη Δήμητρα Λιάνη.

Οι εκλογές του 1989 – έχοντας ξεσπάσει το σκάνδαλο Κοσκωτά- βρίσκουν ΠΑΣΟΚ με ποσοστό 39,15% και 125 έδρες.

Στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση (Νοέμβριος 1989) το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έρχεται πάλι δεύτερο κόμμα με ποσοστό 40,67% και 128 έδρες.

Στις εκλογές του 1990 το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είναι και πάλι το δεύτερο κόμμα με ποσοστό 38,62% και 125 έδρες.

Τον Οκτώβριο του 1993, μετά την παραίτηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη κέρδισε τις εκλογές που ακολούθησαν με ποσοστό 46,82% και σχημάτισε την τρίτη του κυβέρνηση.

http://www.paraskhnio.gr/95-xronia-apo-ti-gennisi-toy-andrea-papa/

Τον Νοέμβριο του 1995 μεταφέρθηκε στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο με σοβαρά προβλήματα υγείας, τα οποία τον οδήγησαν να παραιτηθεί από την πρωθυπουργία τον Ιανουάριο του 1996. Μετά τη βελτίωση που παρουσίασε η κατάσταση της υγείας του βγήκε από το νοσοκομείο τον Μάρτιο του ίδιου έτους.

Τα ξημερώματα της 23ης Ιουνίου 1996 ο Ανδρέας Παπανδρέου παθαίνει ανακοπή της καρδιάς και σβήνει.

Η προφητική δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου για την ΕΕ και τη Γερμανία