Περί ανθρώπινου κεφαλαίου και μετανάστευσης των νέων στο εξωτερικό
Του Τάσου Βαρούνη
Την περασμένη εβδομάδα δημοσιεύτηκε μια ενδιαφέρουσα μελέτη της Endeavor Greece (Διεθνής Μη Κερδοσκοπικός Οργανισμός Στήριξης της Επιχειρηματικότητας) σχετικά με τη μετανάστευση των Ελλήνων κατά τη διάρκεια της κρίσης, το χρονικό διάστημα 2008-2016.
Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά: Η εκτιμώμενη φυγή ανθρώπινου κεφαλαίου από τον Ιανουάριο 2008 μέχρι σήμερα είναι μεταξύ 350.000 (εκτίμηση Endeavor) και 427.000 (εκτίμηση ΤτΕ). Οι άνθρωποι αυτοί, κυρίως Ανώτερης/Ανώτατης Εκπαίδευσης, συνεισφέρουν ετησίως 12,9 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ των χωρών υποδοχής (κυρίως Γερμανία και Αγγλία) και 9,1 δισ. ευρώ σε φορολογικά έσοδα, εκ των οποίων 7,9 δισ. ευρώ σε φόρους εισοδήματος και εισφορές και 1,2 δισ. ευρώ σε ΦΠΑ. Αθροιστικά, από το 2008 μέχρι και σήμερα, οι Έλληνες του brain drain έχουν παραγάγει περισσότερα από 50 δισ. ευρώ ΑΕΠ στις νέες «πατρίδες» τους. Μάλιστα, το ποσό που έχει δαπανήσει το ελληνικό κράτος για την εκπαίδευση των ανθρώπων αυτών υπολογίζεται στα 8 δισ. ευρώ. Μεταξύ όλων των εξαγόμενων «προϊόντων» της χώρας, το ανθρώπινο δυναμικό κατέχει την πρώτη θέση σε αξία με 12,9 δισ. ευρώ. Ακολουθούν τα προϊόντα πετρελαίου (7,2 δισ. ευρώ), τα προϊόντα αλουμινίου (1,3 δισ. ευρώ), τα φάρμακα (0,7 δισ. ευρώ), το ελαιόλαδο (0,5 δισ. ευρώ), τα ψάρια, οι ελιές, τα προϊόντα καπνού, τα πληροφοριακά συστήματα και τα τυροκομικά προϊόντα με 0,4 δισ. ευρώ, το βαμβάκι και τα ροδάκινα (0,3 δισ. ευρώ). Τέλος, είναι χαρακτηριστικό ότι περισσότεροι εργαζόμενοι (49%) παρά άνεργοι (43%) επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα.