Πρωτοβρέθηκα στην Πολωνία πριν από δύο περίπου δεκαετίες. Είχα φίλους που είχαν γεννηθεί στην Πολωνία και ζούσαν στην Ελλάδα. Από γονείς πολιτικούς πρόσφυγες, που είχαν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα χωριά και τα σπίτια τους, πολλοί και τις οικογένειές τους, με την υποχώρηση των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού το 1949. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς, με τρένα και καράβια, για να διαμοιραστούν στις χώρες του σοσιαλιστικού μπλοκ, στη Σοβιετική Ένωση, τη Βουλγαρία, την Τσεχοσλοβακία, την Ουγγαρία, την Ανατολική Γερμανία και την Πολωνία. Εκείνη την εποχή, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1990, είχα εντείνει την έρευνα για τον πολιτισμό και την ιστορία των Ελλήνων στις κοινότητες του εξωτερικού. Μια περιδιάβαση που συνεχίζεται με πολλή περισσότερη γνώση μέχρι σήμερα.
Αυτοί οι φίλοι μου με κατατόπισαν και με διευκόλυναν στο ταξίδι μου στην Πολωνία. Ξεκινώντας από την Ελένη Γιουβρή, που την είχα γνωρίσει στη Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, σαν το πιο υπεύθυνο και αφοσιωμένο άτομο στην υπόθεση του Ελληνισμού της Διασποράς, στα καλά χρόνια της Γραμματείας, που μερικοί άνθρωποι έκαναν σπουδαία δουλειά, από φιλότιμο και πατριωτισμό, και είχαν καταφέρει να αποκτήσουν μια επαφή με τους απανταχού Έλληνες. Η Ελένη με έφερε σε επαφή και με άλλους ωραίους ανθρώπους που είχαν ζήσει την ίδια «περιπέτεια». Ένας απ’ αυτούς, ο Βαγγέλης Ρουσιώτης, που ακόμα τον φωνάζουν με το πολωνικό του όνομα, ανέλαβε να είναι ο οδηγός μου στα μέρη που έζησαν οι Έλληνες στην Πολωνία.
Ο Βόιτεκ είχε μία πολύ καλή ταβέρνα με πολωνέζικη κουζίνα στη γωνία Αλεξάνδρας και Μουστοξύδη, το Δίπορτο. Κι εκεί, μαζεύονταν οι φίλοι από την Πολωνία, και Πολωνοί που ζούσαν στην Ελλάδα, γίνονταν μουσικές βραδιές και γενικά ήταν τόπος συνάντησης των παιδιών που βρέθηκαν στον ξένο τόπο μετά τον Εμφύλιο ή γεννήθηκαν εκεί από τους αντάρτες γονείς τους. Όταν ωρίμασε η ιδέα για το ταξίδι, είχα κι εγώ ξεκινήσει τις καταγραφές στα Βαλκάνια, τη Μαύρη Θάλασσα και την Βόρεια Ευρώπη. Το ταξίδι στην Πολωνία ήταν αποκαλυπτικό, γιατί είναι άλλο πράγμα να διαβάζεις ιστορικά βιβλία για μία κοινότητα και ένα τόπο και εντελώς άλλο να βρεθείς ανάμεσά της και επί τόπου. Και απ’ αυτό το ταξίδι, προκύψανε δύο ντοκιμαντέρ που προβλήθηκαν από την ΕΡΤ.