Νεοθωμανισμός, στον δρόμο για το νέο Σουλτανάτο (μέρος B΄)

Του Γιώργου Ρακκά από το Άρδην τ. 104 

Σε ό,τι αφορά στο εσωτερικό της χώρας, το νεοθωμανικό κατεστημένο διολισθαίνει προς τον καθαρό ολοκληρωτισμό. Ο Ερντογάν θα επιδιώξει συνταγματική μεταρρύθμιση και εγκαθίδρυση ενός προεδρικού, εξαιρετικά συγκεντρωτικού μοντέλου. Στον αγώνα για την εξασφάλιση της αυξημένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, την οποία το κόμμα του δεν διαθέτει, χρησιμοποιεί κυρίως δύο εργαλεία: Μια στρατηγική συμμαχία με την ηγεσία του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης (MHP), με την οποία έχουν έλθει κοντά στο πλαίσιο του πολέμου εναντίον των Κούρδων. Τη δίωξη των βουλευτών του HDP, με σκοπό τη διενέργεια επαναληπτικών εκλογών και την ενίσχυση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κυβερνώντος κόμματος. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε αυτή την προσπάθεια η μία εξέλιξη ευνοεί την άλλη, καθώς, όσο εντείνεται ο αγώνας εναντίον του κουρδικού στοιχείου, άλλο τόσο διευρύνεται η επιρροή του Ερντογάν στις τάξεις των εθνικιστών, τόσο στην ηγεσία όσο και στη βάση του κόμματος.

Ενδεικτικό περιστατικό της ανοιχτής συμμαχίας του προεδρικού μεγάρου και της ηγεσίας του MHP, είναι η παρέμβαση της… αστυνομίας για τη ματαίωση ενός έκτακτου συνεδρίου, οργανωμένου από την εσωκομματική αντιπολίτευση των Εθνικιστών, προκειμένου να καταγγελθεί η φιλοερντογανική στροφή του Μπαχτσελί. Λίγες μέρες μετά, η ασυλία των Κούρδων βουλευτών θα αρθεί με τις σύμφωνες ψήφους της κοινοβουλευτικής ομάδας του MHP (1)…

Δεύτερον, με την έξωση του Νταβούτογλου, ο Ερντογάν ολοκληρώνει τις εσωκομματικές εκκαθαρίσεις. Πλέον, σε αυτό το μέτωπο, ο δρόμος για την ολοκλήρωση του νεοθωμανικού καθεστώτος είναι ανοιχτός: Ο νέος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ, θεωρείται όχι μόνον αχυράνθρωπος του προέδρου, αλλά και ένας από τους πιο ένθερμους οπαδούς του ερντογανικού φαραωνισμού. Σύμφωνα με τον Μουσταφά Ακιόλ, δημοσιογράφο στη Χουριέτ: «Ο Γιλντιρίμ θήτευσε ως υπουργός μεταφορών και έχτισε ένα προφίλ πετυχημένου διαχειριστή μεγάλων κατασκευαστικών έργων, νέων αυτοκινητοδρόμων, τρένων υψηλής ταχύτητας, τούνελ, αεροδρομίων και γεφυρών» (2). Η ανάδειξή του σε πρωθυπουργό δίνει νέα ώθηση στη διαπλοκή του κράτους και του κατασκευαστικού τομέα και, μέσω αυτής, στην ανάδυση μιας νέας οικονομικής ελίτ, προσκολλημένης στο προεδρικό μέγαρο.

Νεοθωμανισμός, στον δρόμο για το νέο Σουλτανάτο (μέρος Α΄)

Του Γιώργου Ρακκά από το Άρδην τ. 104

Τον τελευταίο καιρό, η διεθνής σκηνή παρακολουθεί έκπληκτη τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν να μεθοδεύει συστηματικά, ανοικτά και απροκάλυπτα την εκτροπή του πολιτεύματος στη γείτονα χώρα.

Τα δυτικά ΜΜΕ αντιμετωπίζουν αυτή την εξέλιξη με μεγάλη έκπληξη, καθώς άλλοτε, κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, προέβαλλαν τον Τούρκο ηγέτη, εξυμνώντας τις δημοκρατικές του αρετές, ως κατ’ εξοχήν πρότυπο του ήπιου, δημοκρατικού, φιλελεύθερου και φιλοδυτικού ισλάμ. Δεν έχει περάσει και πολύς καιρός, εξάλλου, που το αμερικάνικο Τάιμ τον ανακήρυσσε, με αυτό το σκεπτικό, πρόσωπο της χρονιάς, το 2010.

Έκτοτε, βέβαια, ο ίδιος θα πολιτευτεί με τρόπο που αποδεικνύει ακριβώς το αντίθετο: Η υπερδεκαετής κυριαρχία του στα πολιτικά πράγματα της γείτονος θα σημάνει εν τέλει την απαρχή ενός νέου κύκλου αυταρχικής διολίσθησης του τουρκικού καθεστώτος, την ίδια στιγμή που, ιδίως από το 2010 και μετά, η τουρκική εξωτερική πολιτική θα επιδοθεί σε συστηματική πατρωνία του ισλαμικού φονταμενταλισμού, ιδίως μέσω της ανάμειξής της στην ανατροπή του καθεστώτος στη Λιβύη και στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας.

Επρόκειτο για οβιδιακή μεταμόρφωση; Μόνον στα μάτια εκείνων που πήραν στα σοβαρά το υποτιθέμενα δημοκρατικό, φιλελεύθερο και φιλοδυτικό προσωπείο με το οποίο εκδηλώθηκε η νεοθωμανική διακυβέρνηση καθ’ όλη τη δεκαετία του 2000.

Πίσω από αυτό, όμως, υπήρξε μια συστηματική μεθόδευση για την εξουδετέρωση των νευραλγικών θέσεων ισχύος του παλαιού κεμαλικού κατεστημένου, το οποίο μέχρι πρότινος ήλεγχε αποφασιστικά την οικονομική και πολιτική ζωή της Τουρκίας. Αυτές ακριβώς τις θέσεις έθιξε ο υποτιθέμενος εκδημοκρατισμός και η οικονομική φιλελευθεροποίηση της χώρας· υπό τον μανδύα του πρώτου, συντελέστηκε μια αλλαγή φρουράς στα δίκτυα ελέγχου του στρατού, της δικαιοσύνης, της κρατικής μηχανής. Η δεύτερη, επί της ουσίας στόχευε στο να πλήξει το κρατικοδίαιτο, ελεγχόμενο από τον στρατό, δίκτυο οικονομικών συμφερόντων και παράλληλα να ενισχύσει τη μικρή και μεσαία ισλαμική επιχειρηματικότητα των λεγόμενων τίγρεων της Ανατολίας, που ήταν αποκλεισμένη από τα ίδια δίκτυα της κρατικής πατρωνίας.

Πόσο κοντά είμαστε σε μια παγκόσμια σύρραξη;

Tου Σπύρου Παναγιώτου

Πυκνώνουν οι εστίες αντιπαράθεσης ΗΠΑ- Ρωσίας – Στο προσκήνιο γεωπολιτικοί επανασχεδιασμοί για τον έλεγχο ενεργειακών δρόμων

Η εποχή των σύγχρονων πολέμων, όπως προσδιορίστηκαν στην πρώτη περίοδο της Νέας Τάξης, περνά σε ένα πιο οξυμένο και ταυτόχρονα πιο σύνθετο επίπεδο. Τότε, οι συνθήκες κατάρρευσης και αποδυνάμωσης της Σοβιετικής Ενωσης και το κλίμα που διαμόρφωναν οι πανηγυρισμοί για τον «θρίαμβο της Δύσης έναντι των ολοκληρωτισμών», επέτρεψαν την εξαπόλυση ενός πολέμου για επαναχάραξη συνόρων και δημιουργία νέων συσχετισμών σε Μέση Ανατολή και Βαλκάνια. Οι πόλεμοι σε Αφγανιστάν και Ιράκ, ο διαμελισμός της Γιουγκοσλαβίας και η για πρώτη φορά παρουσία των ΗΠΑ στα Βαλκάνια, ήταν οι ορατές πλευρές του πολέμου εκείνης της περιόδου. Οδήγησαν βέβαια σε ένα μακρόχρονο τέλμα των αμερικανικών δυνάμεων, που ουσιαστικά συνεχίζεται ως σήμερα, ενώ δοκιμάστηκε σε μεγάλη κλίμακα η πολιτική δημιουργίας χαοτικών καταστάσεων σαν το συνδυασμένο αποτέλεσμα της άρνησης των λαών της περιοχής να αποδεχθούν τα τετελεσμένα αλλά και ως μέθοδος επίλυσης των προβλημάτων που δημιούργησαν οι στρατιωτικές επεμβάσεις. 

Βασικό χαρακτηριστικό εκείνης της περιόδου ήταν ότι οι πόλεμοι πραγματοποιήθηκαν από μια συμμαχία προθύμων στις ΗΠΑ, χωρίς να εξασφαλίζεται πάντα η «νομιμότητα» των επεμβάσεων, δείκτης των αντιθέσεων του δυτικού κόσμου, ενώ στο πεδίο των μαχών συγκρούονταν οι μεγάλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις «δια αντιπροσώπων», δηλαδή, με την εμπλοκή περιφερειακών δυνάμεων ή τοπικών παραγόντων με ιδιαίτερες σχέσεις και επιδιώξεις αναφορικά με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία κλπ. 

«…η ανοχή πολλαπλασιάζει τα ζώα στη δημόσια ζωή…»

Νίκος Μπογιόπουλος

«Αδιαφορώ... για την δόξα. Με φυλακίζει μες στα πλαίσια που καθορίζει εκείνη κι όχι εγώ.

Πιστεύω... στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει και μας εκφράζει εκ βαθέων, κι όχι σ' αυτό που κολακεύει τις επιπόλαιες και βιαίως αποκτηθείσες συνήθειές μας.

Περιφρονώ... αυτούς που δεν στοχεύουν στην αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα, τους εύκολα "επώνυμους" πολιτικούς και καλλιτέχνες, τους εφησυχασμένους συνομήλικους, τη σκοτεινή και ύποπτη δημοσιογραφία καθώς και την κάθε λογής χυδαιότητα.

Έτσι κατάφερα να ολοκληρώσω την τραυματισμένη από την παιδική μου ηλικία προσωπικότητα, καταλήγοντας να πουλώ "λαχεία στον ουρανό" και προκαλώντας τον σεβασμό των νεοτέρων μου μια και παρέμεινα ένας γνήσιος Έλληνας και Μεγάλος Ερωτικός».

Χτες συμπληρώθηκαν 91 χρόνια από τη γέννηση του Μάνου Χατζιδάκι, στις 23 Οκτωβρίου του 1925.