Οι υπουργοί Οικονομικών Γιώργος Παπακωνσταντίνου και Εσωτερικών Γιάννης Ραγκούσης
Αθήνα
Στη δημοσιότητα δόθηκε η μελέτη-έκθεση της ειδικής ανεξάρτητης επιτροπής που συνέστησαν τα υπουργεία Εσωτερικών και Οικονομικών, για την αποτύπωση της υπάρχουσας κατάστασης στους μισθούς του Δημοσίου, η οποία θα αποτελέσει τη βάση των διαπραγματεύσεων για το νέο ενιαίο μισθολόγιο, το οποίο θα πρέπει να ενεργοποιηθεί μέχρι τον Ιούνιο, προκειμένου να μισθοδοτηθούν 768.000 δημόσιοι υπάλληλοι από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών.
* Η μελέτη για το μισθολόγιο του Δημοσίου
Βάσει της έρευνας, που στάλθηκε ήδη στην ΑΔΕΔΥ, δεκάδες ειδικά επιδόματα παίρνουν το δρόμο του... αρχείου για χιλιάδες δημόσιους υπαλλήλους.
«Στο μελλοντικό μισθολόγιο βασική αλλαγή πιθανά αποτελεί ο περιορισμός των επιδομάτων ώστε να αμβλυνθεί και αποκατασταθεί σε ορθολογικότερα επίπεδα η σχέση με τους βασικούς μισθούς και των συνολικών αποδοχών που λαμβάνουν οι υπάλληλοι καθώς και να απλοποιηθεί η δομή του, να μειωθεί το διαχειριστικό κόστος παρακολούθησης και εφαρμογής του και να καλυφθούν οι απαιτήσεις της νέας δημοσιονομικής πολιτικής» αναφέρεται στην έκθεση.
Πάντως δικαίωση θα θεωρήσει προφανώς η ΑΔΕΔΥ -που επανειλημμένα έχει ζητήσει να μην στοχοποιούνται οι δημόσιοι υπάλληλοι και μάλιστα βάσει ανακριβών τις περισσότερες φορές στοιχείων- ότι στα συμπεράσματα της έρευνας αναφέρεται ότι δεν είναι δυνατή η ανάδειξη της μέσης αμοιβής και της συνολικής μισθολογικής δαπάνης ως των βασικών προβλημάτων στη λειτουργία του Δημοσίου.
Αναλυτικότερα, στα κεντρικά συμπεράσματα της μελέτης αναφέρεται ότι «δεν είναι δυνατή η ανάδειξη της μέσης αμοιβής και της συνολικής μισθολογικής δαπάνης ως των βασικών προβλημάτων στη λειτουργία του δημόσιου τομέα. Τα ίδια συγκριτικά στοιχεία υποδεικνύουν την ανάγκη εξορθολογισμού σε τομείς πέραν της μισθολογικής δαπάνης και χαρακτηριστικό ως προς αυτό είναι το μέγεθος της απασχόλησης».
Τα βασικά ζητήματα για το δημόσιο τομέα, προστίθεται στην έκθεση, παραμένουν: α) η βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα (δηλαδή η βελτιστοποίηση της σχέσης κόστους-αποτελέσματος) και β) η καλύτερη διαχείριση και εξοικονόμηση δημοσίων πόρων -πέραν της μισθολογικής δαπάνης.
Στις επισημάνσεις της μελέτης αναφέρεται ακόμη:
α) ότι το μέγεθος της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα στην Ελλάδα συμβαδίζει με το αντίστοιχο μέγεθος των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών, ειδικά της ΕΕ. Τονίζεται ωστόσο ότι «το μέγεθος της απασχόλησης δεν αποτελεί από μόνο του ένδειξη «μικρού» ή «μεγάλου» δημόσιου τομέα, στο βαθμό που δεν συνυπολογίζει παράγοντες όπως την αποτελεσματικότητα ή παραγωγικότητα της εργασίας ή την επιλεχθείσα πολιτική εμπλοκής του κράτους στην οικονομική ζωή».
β) η μισθολογική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ συμβαδίζει με την αντίστοιχη των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών (ειδικά της ΕΕ) αν και είναι υψηλότερη από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ.
γ) η μέση αμοιβή των απασχολούμενων στον ελληνικό δημόσιο τομέα είναι χαμηλότερη σε σχέση με τα μέσα ευρωπαϊκά μεγέθη, ωστόσο η αξία της συγκεκριμένης διαπίστωσης περιορίζεται από την αδυναμία σύγκρισης της αποτελεσματικότητας των δημόσιων τομέων μεταξύ των χωρών.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, οι μεγαλύτερες αμοιβές - από πλευράς τακτικών προβλεπόμενων αμοιβών, δηλαδή βασικός μισθός, κίνητρο απόδοσης και επιδόματα- δίδονται στο υπουργείο Οικονομικών και ακολουθούν το υπουργείο Εσωτερικών και Δικαιοσύνης.
Η αμοιβή ενός νεοδιόριστου στο υπουργείο Οικονομικών βρίσκεται γύρω στο 40% πάνω από τα μέσο όρο των υπουργείων και για έναν με 33 χρόνια υπηρεσίας στο 55-64% πάνω από το μέσο όρο.
Στα άλλα δύο υπουργεία, δηλαδή το Εσωτερικών και Δικαιοσύνης οι αμοιβές υπερβαίνουν το 8-12% και 7-14% αντίστοιχα από την κατηγορία ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) μέχρι την κατηγορία ΥΕ (Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης) για τους νεοδιορισμένους.
Οι χαμηλότερες αμοιβές, σε σχέση με τα υπόλοιπα υπουργεία, δίδονται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, για το πολιτικό προσωπικό, κατά 20%, στο υπουργείο Θαλάσσιων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας κατά 15% και στο υπουργείο Παιδείας κατά 19%, από το μέσο όρο.
Επίσης, όπως σημειώνεται το 50% των υπαλλήλων λαμβάνει το ποσό των 1.639 ευρώ, ενώ μόλις το 0,4% πληρώνεται με ποσό 5.856 ευρώ.
Τονίζεται δε ότι η μισθολογική δαπάνη του τακτικού προϋπολογισμού το 2010 μειώθηκε κατά 11% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο και πως η μεταβολή αυτή οφείλεται κατά κύριο λόγο στη σημαντική μείωση των επιδομάτων στο δημόσιο και δευτερευόντως στη μείωση της απασχόλησης, δηλαδή της αποχώρησης 53.000 υπαλλήλων.
Στην έκθεση, επιπλέον, γίνεται αναλυτική αποτύπωση του αριθμού εργαζομένων ανά τομέα του δημοσίου, θα αναλύονται οι μισθολογικές διαφορές και θα προτείνεται η ανακατανομή του προσωπικού στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης, προκειμένου να γίνουν οι μετατάξεις και οι μετακινήσεις που θα ενισχύσουν τις υποστελεχομένες υπηρεσίες.
Το περιεχόμενο της μελέτης
Ειδικότερα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση των δύο υπουργείων, αντικείμενο της μελέτης, που στάλθηκε και στην ΑΔΕΔΥ, είναι η ανάλυση των υφιστάμενων στοιχείων αναφορικά με τη δυναμική της απασχόλησης στο Δημόσιο Τομέα, τη διάρθρωση των αμοιβών, καθώς και η παρουσίαση πρακτικών άλλων χωρών ως προς το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα.
Το παρόν κείμενο αποτελεί προσχέδιο, τονίζεται στην σχετική ανακοίνωση. Η μελέτη θα ολοκληρωθεί με την ενσωμάτωση της επεξεργασίας δεδομένων της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών από τη μισθοδοσία του Μαρτίου 2011, τα οποία θα καλύπτουν το σύνολο σχεδόν της Κεντρικής Διοίκησης.
Όπως αναφέρει η κοινή ανακοίνωση των δύο υπουργείων, η έρευνα παρουσιάζει το θεσμικό πλαίσιο αμοιβών στο Δημόσιο, επικεντρώνεται στην μακροοικονομική ανάλυση της απασχόλησης και των αποδοχών στο δημόσιο τομέα χρησιμοποιώντας πραγματικά δεδομένα μισθοδοσίας από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών και κάνει σύγκριση με τις δαπάνες και τα μισθολογικά συστήματα άλλων χωρών.
Επιπλέον, γίνεται παρουσίαση της δυναμικής της απασχόλησης στο Δημόσιο, καθώς και των εκτιμήσεων της μισθολογικής δαπάνης για την περίοδο 2011 - 2013.
Οι κυριότερες πηγές δεδομένων και στοιχείων για την εκπόνηση της μελέτης είναι διαθέσιμα δεδομένα από τη βάση της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών (ΕΑΠ), στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, στοιχεία της μισθολογικής δαπάνης του ΓΛΚ, στοιχεία από το πλαίσιο διαλόγου με την ΑΔΕΔΥ από το υπουργείο Εσωτερικών και το υπουργείο Οικονομικών και στοιχεία από τη μελέτη για το γενικό μισθολόγιο του υπουργείου Εσωτερικών του 2002 από το υπουργείο Οικονομικών.
Σημειώνεται ότι, το προσχέδιο της μελέτης συντάχθηκε από ανεξάρτητους Συμβούλους σε συνεργασία με ομάδα εργασίας στελεχών από το υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και το υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να αποτυπωθεί η υπάρχουσα κατάσταση στους μισθούς του δημοσίου, συγκριτικά με την υπάρχουσα διεθνή εμπειρία.
