Ο ψηφιακός καπιταλισμός χρειάζεται επειγόντως νέους νόμους

Η νομοθεσία περί ανταγωνισμού και μονοπωλίων φτάνει μέχρι στιγμής μόνο στις εταιρείες οι οποίες δεν παράγουν φυσικά, συμβατικά αγαθά. Εάν όμως, δεν ισχύσουν σύντομα νέοι κανόνες, η απόλυτη κυριαρχία μιας χούφτας ψηφιακών εταιρειών -των γνωστών κροίσων της Silicon Valley- στην παγκόσμια οικονομία είναι απλώς, θέμα χρόνου.

Μπορεί να μοιάζει περίεργο, αλλά υπάρχουν ακόμα άνθρωποι οι οποίοι πιστεύουν ότι η Amazon δεν είναι τίποτα παραπάνω από την ηλεκτρονική εκδοχή ενός πολυκαταστήματος. Στην πραγματικότητα βεβαίως, είναι πολύ περισσότερα από αυτό: Είναι ένας ταχύτατα αναπτυσσόμενος παγκόσμιος γίγαντας του διαδικτύου που αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο ψωνίζουμε, που κατακτά όλο και περισσότερες αγορές, χρησιμοποιώντας τον ιστότοπο Alexa (ο οποίος καταγράφει την «κίνηση» στο Διαδίκτυο) για να απορροφήσει τα προσωπικά δεδομένα μας απευθείας μέσα από το σαλόνι του σπιτιού μας και που αυτή τη στιγμή, ζητά πρόσβαση μέχρι και στα κλειδιά μας, έτσι ώστε να μπορεί να παραδίδει πακέτα ακόμη και όταν απουσιάζουμε!

Το Facebook έχει εδώ και πολύ καιρό εξελιχθεί επίσης, σε κάτι πολύ περισσότερο από ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης όπου συνομιλούν οι φίλοι. Είναι μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης που κερδίζει δισεκατομμύρια σε διαφημίσεις «διαδίδοντας» περιεχόμενο χωρίς πρώτα να το ελέγξει.

Η Amazon και το Facebook αποτελούν δύο ενδεικτικά παραδείγματα. Η λίστα θα μπορούσε να συνεχιστεί με την ίδια τη Google και την Alphabet -όπως αυτοαποκαλείται η εταιρεία πλέον -και άλλες πολλές.

Η προφητεία ενός ναζί για τη Γερμανία

Με αφορμή την κυριαρχία της Γερμανίας στην Ευρώπη και τη στάση της στο ελληνικό ζήτημα και όχι μόνο, ναδημοσιεύουμε  ένα ντοκουμέντο από την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» με τη δήλωση ενός υψηλόβαθμου στελέχους των ναζί, λίγο μετά τη λήξη του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, το 1945. Αν η δήλωση του ναζί είναι πραγματική - όπως αναφέρει το δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας - έρχεται ως μια προφητεία που σήμερα επιβεβαιώνεται και πλέον μένει να φανεί αν η Γερμανία θα διαλύσει για τρίτη φορά μέσα σε έναν αιώνα την Ευρώπη.

Στο δημοσίευμα της Ελευθεροτυπίας με ημερομηνία «Τρίτη 9 Μαΐου του 1995» αναφέρεται: «Β Παγκόσμιος, 50 χρόνια μετά. Και εμείς ανατρέχουμε 50 χρόνια πριν. Συγκεκριμένα σε ένα άρθρο της εποχής εκείνης, που αναδημοσιευόταν στην εφημερίδα “Ελευθερία”. Μόλις έχει λήξει ο πόλεμος ένα Ελβετός δημοσιογράφος παίρνει συνέντευξη από έναν ανώτατο αξιωματούχο της Καγκελαρίας, ρωτώντας τον χαρακτηριστικά: “Και τώρα τι σκοπεύετε να κάνετε; Νικηθήκατε. Ο κόσμος σας μισεί. Δεν πρόκειται να ξεχάσει αυτά που κάνατε. Πως θα ορθοποδήσετε ξανά ως έθνος;”

Και ο Γερμανός του απαντά με ψύχραιμη ειρωνεία, με λόγια που όταν τα διαβάσαμε ξανακοιτάξαμε πολλές φορές την ημερομηνία του κιτρινισμένου τόμου που διαβάζαμε, μήπως και λαθεύαμε, μήπως και το φύλλο ήταν σημερινό… Όμως η ημερομηνία δεν άφηνε περιθώρια. Ήταν όντως 50 χρόνια πριν!

Η χρυσή offshore ιστορία της Apple

Πώς η Apple κατάφερε να διατηρήσει τα κέρδη της παρά το τέλος του «Διπλού Ιρλανδικού». Η σχέση της με το Jersey και το ιρλανδικό φορολογικό σύστημα που επιτρέπει κέρδη για τις πολυεθνικές.

Αποκαλύψεις από τα Paradise Papers.

Σύνοψη από την έρευνα του Simon Bowers

Απόδοση στα Ελληνικά: Χρήστος Δεμέτης

Εικονογράφηση: Παναγιώτης Πανταζής

Σε μια ερώτηση έγραφαν: «Επιβεβαιώστε ότι μια ιρλανδική εταιρεία μπορεί να διεξάγει δραστηριότητες της χωρίς να υπόκειται σε φορολογία, υπό τη δικαιοδοσία σας». Η Apple ζητούσε επίσης διαβεβαιώσεις ότι το τοπικό πολιτικό κλίμα θα παρέμενε «φιλικό». Τελικά, η Apple εγκαταστάθηκε στο Jersey, ένα μικροσκοπικό νησί της Βρετανικής Επικράτειας που, όπως και άλλοι «παράδεισοι», δεν χρεώνει φόρους σε έσοδα των περισσότερων εταιρειών.

Το Jersey διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στη νεοσυσταθείσα ιρλανδική φορολογική δομή της Apple. Κάτω από αυτήν τη δομή, ο κατασκευαστής των Macbook μπορούσε να συνεχίσει να απολαμβάνει εξαιρετικά χαμηλές φορολογικές χρεώσεις για τα περισσότερα κέρδη του και να κρατά μεγάλο μέρος των κερδών του εκτός ΗΠΑ, συγκεκριμένα 246 δισ. δολάρια σε μετρητά, σε offshore. Η δράση της ιρλανδικής κυβέρνησης για να καταστείλει εταιρείες-φαντάσματα είχε πενιχρά αποτελέσματα.

«Επιβεβαιώστε ότι μια ιρλανδική εταιρεία μπορεί να διεξάγει δραστηριότητες της χωρίς να υπόκειται σε φορολογία, υπό τη δικαιοδοσία σας».

Συσκευή αυξάνει την ταχύτητα εκμάθησης κατά 40%

Διεθνής ομάδα επιστημόνων κατασκεύασε μια συσκευή που διεγείρει τον εγκέφαλο με σκοπό να βελτιώσει τη γνωστική του λειτουργία. Σε δοκιμές που έκαναν σε πιθήκους, φέρεται να αύξησε την ταχύτητα εκμάθησής τους κατά 40%.

Η έρευνα αυτή που χρηματοδοτήθηκε από την Υπηρεσία Έρευνας Προηγμένων Αμυντικών Προγραµµάτων (DARPA) του Αμερικανικού υπουργείου Άμυνας, πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες των HRL Laboratories στην Καλιφόρνια, του Πανεπιστημίου McGill στο Μόντρεαλ και του Soterix Medical της Νέας Υόρκης.

Στη μελέτη που δημοσίευσε στο περιοδικό Current Biology, η ομάδα εξηγεί πώς χρησιμοποίησε μια μη επεμβατική μέθοδο διακρανιακής διέγερσης μέσω συνεχούς ρεύματος (TDCs) για την ενεργοποίηση του προμετωπιαίου φλοιού των πιθήκων. Έπειτα, τους ζήτησαν να εκτελέσουν μια εντολή βασισμένη σε συσχετιστική μάθηση το οποίο και τα ζώα κατάφεραν να κάνουν επιτυχώς. Μετά από 21 δοκιμές, η συσκευή tDCS κατάφερε να αυξήσει την ταχύτητα εκμάθησής τους κατά 40%, σύμφωνα με τους ερευνητές.