Κυριακή 16 Νοεμβρίου 2025

Ο φιλελευθερισμός χρειάζεται το έθνος* (B΄ μέρος)

από Άρδην - Ρήξη 16 Νοεμβρίου 2025


του Φράνσις Φουκουγιάμα από τον νέο Λόγιο Ερμή τ. 24

Η αξιοβίωτη ζωή

Η συντηρητική κριτική στον φιλελευθερισμό ενέχει, στον πυρήνα της, έναν εύλογο σκεπτικισμό για τη φιλελεύθερη έμφαση στην ατομική αυτονομία. Οι φιλελεύθερες κοινωνίες προϋποθέτουν μια ισότητα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, μια αξιοπρέπεια που έχει τις ρίζες της στην ικανότητα του ατόμου να κάνει επιλογές. Για τον λόγο αυτό, είναι αφοσιωμένες στην προστασία αυτής της αυτονομίας ως ένα ζήτημα βασικών δικαιωμάτων. Ωστόσο, αν και η αυτονομία συνιστά θεμελιώδη φιλελεύθερη αξία, δεν είναι το μοναδικό ανθρώπινο αγαθό που υπερισχύει αυτόματα έναντι όλων των άλλων πεποιθήσεων για μια αξιοβίωτη ζωή.

Με την πάροδο του χρόνου, η σφαίρα αυτού που γίνεται αποδεκτό ως αυτονομία επεκτείνεται σταθερά, περνώντας από την επιλογή της υπακοής σε κανόνες εντός ενός υπάρχοντος ηθικού πλαισίου στη δημιουργία αυτών των κανόνων από το ίδιο το υποκείμενο. Αλλά ο σεβασμός στην αυτονομία στόχευε στη διαχείριση και τον μετριασμό του ανταγωνισμού μεταξύ βαθιά ριζωμένων πεποιθήσεων και όχι στον πλήρη εκτοπισμό αυτών των πεποιθήσεων. Δεν πιστεύουν όλοι ότι η μεγιστοποίηση της προσωπικής τους αυτονομίας είναι ο πιο σημαντικός στόχος στη ζωή ή ότι η αμφισβήτηση κάθε υπαρκτής μορφής εξουσίας είναι απαραιτήτως κάτι καλό. Πολλοί άνθρωποι ευχαρίστως περιορίζουν την ελευθερία επιλογής τους αποδεχόμενοι θρησκευτικά και ηθικά κανονιστικά πλαίσια που τους συνδέουν με άλλους ανθρώπους ή επιθυμώντας να ζήσουν μέσα σε κληρονομημένες πολιτισμικές παραδόσεις. Η Πρώτη Τροπολογία του Συντάγματος των ΗΠΑ είχε σκοπό να προστατεύσει την ελεύθερη άσκηση της θρησκείας, όχι να προστατεύσει τους πολίτες από τη θρησκεία.

Ο φιλελευθερισμός χρειάζεται το έθνος* (Α΄ μέρος)

από Άρδην - Ρήξη 15 Νοεμβρίου 2025

του Φράνσις Φουκουγιάμα από τον νέο Λόγιο Ερμή τ. 24

Ο φιλελευθερισμός κινδυνεύει. Τα θεμέλια των φιλελεύθερων κοινωνιών είναι η ανοχή στη διαφορετικότητα, ο σεβασμός των ατομικών δικαιωμάτων και το κράτος δικαίου και όλα αυτά απειλούνται καθώς ο κόσμος υφίσταται αυτό που μπορεί να ονομαστεί δημοκρατική υποχώρηση ή ακόμη και παρακμή. Σύμφωνα με το Freedom House, τα τελευταία 16 χρόνια, τα πολιτικά δικαιώματα και οι πολιτικές ελευθερίες σε όλον τον κόσμο αποδυναμώνονται κάθε χρόνο.

Η παρακμή του φιλελευθερισμού γίνεται φανερή από την αυξανόμενη ισχύ των απολυταρχικών καθεστώτων, όπως η Κίνα και η Ρωσία, τη διάβρωση των φιλελεύθερων –ή κατ’ επίφαση φιλελεύθερων– θεσμών σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Τουρκία και την οπισθοδρόμηση των φιλελεύθερων δημοκρατιών, όπως η Ινδία και οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Σε κάθε μία από αυτές τις περιπτώσεις, ο εθνικισμός έχει τροφοδοτήσει την άνοδο του αντι-φιλελευθερισμού. Οι αντιφιλελεύθεροι ηγέτες, τα κόμματά τους και οι σύμμαχοί τους έχουν αξιοποιήσει την εθνικιστική ρητορική επιδιώκοντας μεγαλύτερο έλεγχο πάνω στις κοινωνίες τους. Καταγγέλλουν τους αντιπάλους τους ως αποκομμένες ελίτ, τρυφηλούς κοσμοπολίτες και οπαδούς της παγκοσμιοποίησης. Ισχυρίζονται ότι είναι οι αυθεντικοί εκπρόσωποι της χώρας τους και οι πραγματικοί προστάτες της. Μερικές φορές, οι αντιφιλεύθεροι πολιτικοί απλώς παρωδούν τους φιλελεύθερους ομολόγους τους ως αναποτελεσματικούς και αποκομμένους από τη ζωή των ανθρώπων που υποτίθεται ότι εκπροσωπούν. Συχνά, ωστόσο, περιγράφουν τους φιλελεύθερους ανταγωνιστές τους όχι απλώς ως πολιτικούς αντιπάλους αλλά ως κάτι πιο σκοτεινό: ως εχθρούς του λαού.

Υπάρχει μόνο ένα βήμα από τον πραγματισμό στον κυνισμό στην πολιτική, και οι Ηνωμένες Πολιτείες το έχουν κάνει.

 
κεόργκ Μιρζαγιάν: αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο Χρηματοοικονομικό Πανεπιστήμιο υπό την Κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας

«Αν ψάχνετε για δικαιοσύνη, έχετε έρθει σε λάθος μέρος». Αυτή η ατάκα από έναν χαρακτήρα σε μια αμερικανική τηλεοπτική σειρά που θεωρείται λατρευτική, περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο την επίσκεψη του Σύρου προέδρου Άχμεντ αλ-Σαράα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Μια επίσκεψη που (σε αντίθεση με την καθαρά επαγγελματική φύση της επίσκεψής του στη Ρωσία) ήταν σαφώς φιλική.

Για παράδειγμα, ο αλ-Σάραα έπαιξε μπάσκετ μπροστά στην κάμερα με τον επικεφαλής της Κεντρικής Διοίκησης των ΗΠΑ, Ναύαρχο Μπραντ Κούπερ, και τον Ταξίαρχο Κέβιν Λάμπερτ. Και οι Αμερικανοί αξιωματικοί μάχης δεν θυμόντουσαν καν ότι ο αλ-Σάραα, ως ηγέτης της ισλαμιστικής τρομοκρατικής ομάδας αλ-Νούσρα και μαχητής στην παρόμοια ισλαμιστική τρομοκρατική ομάδα αλ-Κάιντα*, είχε σκοτώσει Αμερικανούς στρατιωτικούς και τους συμμάχους τους σε μεγάλους αριθμούς. Επιπλέον, σκότωσε χωρίς τιμή, όχι σύμφωνα με τους κανόνες του πολέμου.

Ρίτερ: Ο Ζελένσκι μπορεί να μην επιστρέψει από την Ελλάδα στην Ουκρανία

 
@ Προεδρία Ουκρανίας/Global Look Press

Κείμενο: Βέρα Μπασίλια
Ο ηγέτης του καθεστώτος του Κιέβου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ενδέχεται να μην επιστρέψει στην Ουκρανία μετά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, σύμφωνα με τον απόστρατο αξιωματικό πληροφοριών του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ και στρατιωτικό αναλυτή, Σκοτ ​​Ρίτερ.

Ο Σκοτ ​​Ρίτερ, συνταξιούχος αξιωματικός πληροφοριών του Σώματος Πεζοναυτών των ΗΠΑ και στρατιωτικός αναλυτής, δήλωσε ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενδέχεται να μην επιστρέψει στην Ουκρανία μετά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, αναφέρει το RIA Novosti . Μιλώντας στο κανάλι YouTube Judging Freedom, ο ειδικός σημείωσε ότι ο Ζελένσκι, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την καταστροφή της ουκρανικής κοινωνίας, δεν θα μπορούσε να επιβιώσει από αυτήν.

«Δεν θα με εξέπληττε αν πετάξει για την Ελλάδα και μείνει εκεί», είπε ο Ρίτερ.

Σύμφωνα με τον Ρίτερ, οι ουκρανικές αρχές βρίσκονται επί του παρόντος υπό τεράστια πίεση λόγω των ρωσικών αεροπορικών επιδρομών στις ενεργειακές υποδομές της χώρας και των σκανδάλων διαφθοράς σε αυτόν τον τομέα. Αυτά τα γεγονότα, λέει ο αναλυτής, περιπλέκουν την κατάσταση για την ηγεσία της χώρας, ιδιαίτερα για τον Ζελένσκι προσωπικά.

Ο Μεντβένττσουκ πρότεινε την ένταξη της Ουκρανίας στη Ρωσία.

 
Μεντβέντσουκ: Ένα κανονικό μέλλον για τους Ουκρανούς είναι δυνατό μόνο εντός της Ρωσίας. @ Μιχαήλ Μέτζελ/TASS

Κείμενο: Ντένις Τελμάνοφ
Ο Βίκτορ Μέντβεντσουκ, επικεφαλής του κινήματος «Άλλη Ουκρανία», πιστεύει ότι η μόνη προοπτική για ένα σταθερό μέλλον για τους Ουκρανούς πολίτες είναι η επιστροφή τους στη Ρωσία εν μέσω αλλαγών στο πολιτικό σύστημα της χώρας.

Ο Βίκτορ Μέντβεντσουκ, πρώην ηγέτης του απαγορευμένου κόμματος της Αντιπολίτευσης - Πλατφόρμα για τη Ζωή στην Ουκρανία και επικεφαλής του διοικητικού συμβουλίου του κινήματος «Άλλη Ουκρανία», δήλωσε ότι η μόνη επιλογή για ένα κανονικό μέλλον για τους Ουκρανούς είναι η ένταξη στη Ρωσία, αναφέρει το RIA Novosti . Σύμφωνα με τον ίδιο, μόνο τότε θα διασφαλιστεί στους πολίτες ένα αξιοπρεπές μέλλον.

Ο Μεντβένττσουκ τόνισε ότι ο πρωταρχικός στόχος του λαϊκού κινήματος «Άλλη Ουκρανία» είναι η επίτευξη ακριβώς αυτού του στόχου - της ένταξης της Ουκρανίας στη Ρωσία. Σημείωσε ότι πολλοί Ουκρανοί που έχουν εγκαταλείψει τη χώρα θα μπορέσουν να επιστρέψουν μόνο εάν αλλάξει το τρέχον πολιτικό σύστημα, εάν πέσει το εγκληματικό καθεστώς του Ζελένσκι.