του Γιώργου Πραχαλιά*
Συμπληρώνονται φέτος 181 χρόνια από το θάνατο του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη, του ανθρώπου που σφράγισε όσο κανένας άλλος την νεώτερη ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αυτός ο άνθρωπος, γεννήθηκε και έζησε κυνηγημένος, βίωσε πίκρες και απογοητεύσεις, αλλά μεγαλούργησε και πρόλαβε να πεθάνει δικαιωμένος. Πολεμήθηκε λυσσωδώς από εχθρούς και λατρεύτηκε όσο λίγοι από τον απλό κόσμο. Στα χρόνια που πέρασαν από τότε, η δράση του αναδείχθηκε και εξυμνήθηκε τόσο, που για τον απλό λαό ο Κολοκοτρώνης αγγίζει πια τα όρια του ημίθεου.
Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ήταν γνήσιο τέκνο του απλού λαού. Κουβαλούσε μέσα του ανόθευτη την εθνική παράδοση. Διέθετε στρατιωτική ιδιοφυία αλλά και σπάνιο πολιτικό αισθητήριο. Ήταν μοναδικός ανθρωπογνώστης, ήξερε να επηρεάζει κάθε συνομιλητή του αλλά και να σαγηνεύει τα πλήθη με τους λόγους, τα χωρατά και τις ορμήνιες του. Άνθρωποι με τρικυμιώδη, πολύπλευρη και πολυεδρική προσωπικότητα σαν τον Κολοκοτρώνη εντοπίζονται σπάνια στην παγκόσμια ιστορία.
Η απίστευτη ευφυΐα του και η συγκροτημένη προσωπικότητα του προσέδωσαν το προσωνύμιο Γέρος ήδη από τα χρόνια της εφηβείας του. Ο κλεφταρματωλισμός, η φωτιά της μάχης, οι κακουχίες, οι δυσκολίες και οι συμφορές, ο κατατρεγμός στη Ζάκυνθο, η υπηρεσία στους τρεις καλύτερους στρατούς της εποχής, η δημιουργία οικογένειας, η συναναστροφή με πλήθος πολιτικών, διπλωματών, στρατιωτικών, επιστημόνων, φιλοσόφων, καλλιτεχνών, η μελέτη της Ελληνικής ιστορίας στην απλοελληνική, όλα αυτά του προσέδωσαν μια απίστευτη εμπειρία και κοινωνική μόρφωση για την εποχή του, μια μοναδική στρατιωτική γνώση και ικανότητα για τα δεδομένα της εποχής. Ταυτόχρονα, του προσέδωσαν και έναν κοσμοπολιτισμό, μια οικουμενικότητα στον τρόπο αντίληψης του κόσμου. Γι’ αυτό ακριβώς και η Φιλική Εταιρεία τον επέλεξε για την εκπόνηση του πολεμικού σχεδίου της επανάστασης σε στρατηγικό επίπεδο, για ολόκληρη την επικράτεια.
Από την εξηγησιακή καταγραφή της προσωπογραφίας του Κολοκοτρώνη γίνεται κατανοητό ότι η επιτυχία του στο πολεμικό σκέλος της επανάστασης ήταν νομοτελειακά αναπόφευκτη. Και ακριβώς για το λόγο αυτό ήταν νομοτελειακά αναπόφευκτη και η υπονόμευσή του από το ντόπιο αρχοντολόι, από τα οικονομικά και πολιτικά τζάκια της εποχής, που δεν μπορούσαν να ανεχθούν έναν κλεφταρματωλό από τα βλαχοχώρια της Τριπολιτσάς να ηγηθεί της επανάστασης. Και πράγματι, ο Κολοκοτρώνης ως Αρχιστράτηγος του αγώνα ήταν αλάνθαστος και κατήγαγε θριάμβους, επιβάλλοντας de facto μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα την ελευθερία του Μωριά, της Αττικοβοιωτίας και της δυτικής Ρούμελης, από το Μεσολόγγι μέχρι το Σούλι.