ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ

Ηρωίδα της ελληνικής επανάστασης του 1821. Κόρη του Νικολάου Μαυρογένους, μεγαλέμπορου που ήταν εγκατεστημένος στην Τεργέστη. Πριν κηρυχθεί η επανάσταση, ήρθε με τον πατέρα της στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στη Τήνο.
Μόλις άρχισε ο αγώνας πήγε στη Μύκονο όπου εξόπλισε με δικά της χρήματα δύο πλοία, με τα οποία καταδίωξε η ίδια τους πειρατές που σάρωναν εκείνη την εποχή τη θαλάσσια περιοχή της Μυκόνου. Αργότερα δημιούργησε στόλο από έξι πλοία και συγκρότησε σώμα πεζικού που αποτελούνταν από 16 λόχους των πενήντα ανδρών και πήρε μέρος στην επιχείρηση της Καρύστου καθώς και στις μάχες του Πηλίου, της Φθιώτιδας και της Λειβαδιάς. Επέστρεψε κατόπιν στη Μύκονο και ασχολήθηκε με τη τροφοδοσία του ναυτικού αγώνα και τη συγγραφή των απομνημονευμάτων της.
΄Οταν έληξε η επανάσταση εγκαταστάθηκε στο Ναύπλιο. Της απονεμήθηκε από τον Καποδίστρια ο βαθμός της αντιστρατήγου. Το 1840 εγκαταστάθηκε στην Πάρο.
Πέθανε το 1848. Το σπίτι που πέθανε στην Πάρο σώζεται μέχρι σήμερα.

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ

Ο Θρυλικός αυτός ήρωας του 1821, γεννήθηκε στη Μουσουνίτσα της Παρνασσίδος το 1788.
Παιδί ακόμα μπήκε στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου όπου έμαθε τα πρώτα του γράμματα. Σε ηλικία 20 χρονών άφησε τη ζωή του μοναστηριού και πήρε τα όπλα εναντίον των Τούρκων.
Ο Διάκος ήταν άφταστος στα αγωνίσματα, στα όπλα και στην ανδρεία. Στα 1818 έγινε το πρώτο από τα επτά πρωτοπαλήκαρα του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Μαζί του μυήθηκε στην Φιλική Εταιρεία και έβαλε σκοπό της ζωής του την απελευθέρωση της φυλής. ΄Ετσι δημιούργησε δικό του στρατό και ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης σε όλη την Ελλάδα.
Οι Τούρκοι αποφάσισαν να τον αντιμετωπίσουν και έστειλαν τον στρατηγό Ομέρ Βρυώνη με 9.000 στρατιώτες. Ο Διάκος είχε μόνο 1.500 παληκάρια. Η μάχη έγινε στην Αλαμάνα, εκεί όπου 23 αιώνες πριν, έπεσε ο Λεωνίδας με τους 300. Ο Διάκος πολέμησε ηρωϊκά, αλλά στο τέλος οι Τούρκοι τον συνέλαβαν και τον σούβλισαν.
Ο Διάκος αντιμετώπισε το μαρτυρικό του θάνατο με θάρρος. Μονο ένα παράπονο βγήκε απ'τα χείλη του, προβλέποντας την ανάσταση του Ελληνισμού:
"Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει,
τώρα που ανθίζουν τα κλαδιά και βγάζει η γης χορτάρι".
΄Ηταν ο πιο αγνός ήρωας του '21.
Το τραγούδι του
Τρία πουλάκια κάθονταν στου Διάκου το ταμπούρι
το 'να τηράει τη Λειβαδιά και τ'άλλο το Ζητούνι
το τρίτο το καλύτερο μοιρολογάει και λέει.
"Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα.
Μην ο Καλύβας έρχεται, μην ο Λεβεντογιάννης;
- Νουδ' ο Καλύβας έρχεται, νουδ' ο Λεβεντογιάννης,
Ομέρ Βρυόνης πλάκωσε με δεκοχτώ χιλιάδες".
Ο Διάκος σαν τ'αγροίκησε πολύ του κακοφάνει.
Ψιλή φωνήν εσήκωσε, τον πρώτο του φωνάζει.
"Τον ταϊφά μου σύναξε, μάσε τα παληκάρια,
δώσ'τους μπαρούτη περισσή και βόλια με τις χούφτες
γλήγορα και να πιάσουμε κάτω την Αλαμάνα,
πούναι ταμπούρια δυνατά κι'όμορφα μετερίζια".
Παίρνουνε ταλαφρά σπαθιά και τα βαριά ντουφέκια,
στην Αλαμάνα φτάνουνε και πιάνουν τα ταμπούρια.
"Καρδιά παιδιά μου, φώναξε, παιδιά, μη φοβηθήτε...
(Απόσπασμα του τραγουδιού)

Φιλική Εταιρεία : Συνομωτική Οργάνωση για Ιερό σκοπό

Στα πλαίσια του διακαούς πόθου για αποτίναξη του τουρκικού ζυγού και με σαφή την επίδραση των μυστικών εταιρειών της Ευρώπης, συναντιούνται το 1814 στην Οδησσό τρεις Έλληνες και αποφασίζουν τη σύσταση μιας αυστηρά συνωμοτικής οργάνωσης, η οποία θα ...

....προετοίμαζε τον ξεσηκωμό όλων των Ελλήνων. Πρόκειται για τον Νικόλαο Σκουφά, 35 χρόνων, από το Κομπότι της Άρτας, τον Εμμανουήλ Ξάνθο, 42 χρόνων, από την Πάτμο και τον Αθανάσιο Τσακάλωφ, 26 χρόνων, από τα Γιάννενα . Και οι τρεις έχουν ήδη γίνει κοινωνοί των επαναστατικών ιδεών και του εταιρισμού. Ο Ξάνθος είχε μυηθεί σε τεκτονική Στοά της Λευκάδας («Εταιρεία των Ελεύθερων Κτιστών», της Αγίας Μαύρας), ενώ ο Τσακάλωφ είχε υπάρξει ιδρυτικό μέλος του Ελληνόγλωσσου Ξενοδοχείου.


ΣΚΟΠΟΣ

Σκοπός της Φιλικής Εταιρείας είναι η γενική επανάσταση των Ελλήνων για την «ανέγερσιν και απελευθέρωσιν του Ελληνικού Έθνους και της Πατρίδoς μας», όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο Ξάνθος. Και σημειώνει στα «Aπομνημονεύματά» του: ..δια να ενεργήσωσι μόνοι των ό,τι ματαίως από πολλού χρόνου ήλπιζον από την φιλανθρωπίαν των χριστιανών βασιλέων».

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

Η πορεία ανάπτυξης της Φιλικής είναι εντυπωσιακή. Το διάστημα 1814-1816 τα μέλη της αριθμούν περίπου 20. Ως τα μέσα του 1817 αναπτύσσεται κυρίως μεταξύ των Ελλήνων της Ρωσίας και της Μολδοβλαχίας, αλλά και πάλι τα μέλη της δεν υπερβαίνουν τα 30. Όμως, από το 1818 σημειώνονται αθρόες μυήσεις. Κατά το 1820 εξαπλώνεται σε όλες σχεδόν τις περιοχές της Ελλάδας και τις περισσότερες ελληνικές παροικίες του εξωτερικού. Χιλιάδες υπολογίζονται οι μυημένοι, μολονότι είναι γνωστά μόνο 1096 ονόματα. Τους πρώτους μήνες του 1821 τα μέλη της αριθμούν δεκάδες χιλιάδες. Η οργάνωση είχε υπερβεί τα ίδια της τα όρια.

ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΙ ΜΕΛΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Στις γραμμές της συσπειρώνονται κυρίως έμποροι και μικροαστοί, αλλά και Φαναριώτες και κοτζαμπάσηδες και κληρικοί, πρόσωπα που θα διαδραματίσουν αγωνιστικό ρόλο (θετικό ή αρνητικό) στον αγώνα για την ανεξαρτησία, όπως οι οπλαρχηγοί Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Οδυσσέας Ανδρούτσος, Αναγνωσταράς, ο αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Δικαίος (Παπαφλέσσας), οι Φαναριώτες Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και Νέγρης, οι μεγαλοκαραβοκύρηδες Κουντουριώτηδες, οι μεγαλοκoτζαμπάσηδες Ζαΐμης, Λόντος, Νοταράς, ο μητροπολίτης Παλαιών Πατρών Γερμανός κ.ά.

ΔΟΜΗ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

Η όλη διάρθρωση της Φιλικής Εταιρείας στηρίχθηκε στα οργανωτικά πρότυπα των Καρμπονάρων και των Ελευθεροτεκτόνων. Η ηγετική της ομάδα απεκαλείτο «η Αόρατος Αρχή» και περιβλήθηκε από την πρώτη στιγμή με τέτοια μυστική αίγλη, ώστε να πιστεύεται ότι συμμετείχαν σε αυτήν πολλές σημαντικές προσωπικότητες, όχι μόνον Έλληνες μα και ξένοι, όπως ο τσάρος Αλέξανδρος Α΄ της Ρωσίας. Στην πραγματικότητα, τον πρώτο καιρό ήταν μόνο οι τρεις ιδρυτές της. Κατόπιν, από το 1815 έως το 1818, προστέθηκαν άλλοι πέντε και μετά το θάνατο του Σκουφά προστέθηκαν άλλοι τρεις. Το 1818 η Αόρατη Αρχή μετονομάστηκε σε «Αρχή των Δώδεκα Αποστόλων» και κάθε Απόστολος επωμίστηκε την ευθύνη μιας μεγάλης περιφέρειας.

Η όλη δομή ήταν πυραμιδοειδής και στην κορυφή δέσποζε η «Αόρατος Αρχή». Κανείς δε γνώριζε ούτε είχε δικαίωμα να ρωτήσει ποιοι την αποτελούσαν. Οι εντολές της εκτελούνταν ασυζητητί, ενώ τα μέλη δεν είχαν δικαίωμα να λαμβάνουν αποφάσεις. Η Εταιρεία απεκαλείτο «Ναός» και είχε τέσσερις βαθμίδες μύησης: α) οι αδελφοποιητοί ή βλάμηδες, β) οι συστημένοι, γ) οι ιερείς και δ) οι ποιμένες. Οι Ιερείς ήταν επιφορτισμένοι με το έργο της μύησης στους δύο πρώτους βαθμούς. Όταν ο Ιερέας πλησίαζε κάποιον, σιγουρευόταν για τη φιλοπατρία του και τον κατηχούσε πλάγια στους σκοπούς της εταιρείας, οπότε το τελευταίο στάδιο ήταν να ορκιστεί.

Τότε τον πήγαινε σε κάποιον κληρικό—κάτι καθόλου εύκολο αν ο ιερέας δεν ήταν ήδη μυημένος. Πήγαινε και έβρισκε τον ιερέα και του έλεγε ότι ήθελε να ορκίσει κάποιον για προσωπική τους υπόθεση, προκειμένου να διαπιστώσει ότι λέει την αλήθεια. Ο κληρικός φορούσε το πετραχήλι και έπαιρνε το Ευαγγέλιο, οπότε ο κατηχητής έπαιρνε παράμερα τον υποψήφιο και του υπαγόρευε ψιθυριστά τον «μικρό όρκο», τον οποίο έπρεπε να τον επαναλαμβάνει ο κατηχούμενος χαμηλόφωνα τρεις φορές.


Ο ΟΡΚΟΣ

«Ορκίζομαι εις το όνομα της αληθείας και της δικαιοσύνης, ενώπιον του Υπερτάτου Όντος, να φυλάξω, θυσιάζων και την ιδίαν μου ζωήν, υποφέρων και τα πλέον σκληρά βάσανα το μυστήριον, το οποίον θα μου εξηγηθεί και ότι θα αποκριθώ την αλήθειαν εις ό,τι ερωτηθώ».

Όταν γινόταν αυτό, τότε ο κατηχητής πλησίαζε τον υποψήφιο στον ιερέα και τον ρωτούσε:

«Είναι αληθινά, αδελφέ, αυτά που μου επανέλαβες τρεις φορές;»

«Είναι και θα είναι αληθινά και για την ασφάλειά τους ορκίζομαι στο Ευαγγέλιο», απαντούσε ο υποψήφιος. Την ίδια περίπου ερώτηση, έκανε και ο κληρικός και αφού έπαιρνε καταφατική απάντηση, τον όρκιζε στο Ευαγγέλιο, δίχως να γνωρίζει την ουσία της υπόθεσης».

Από εκεί και μετά ο μυούμενος θεωρείτο νεοφώτιστο μέλος της Εταιρείας, ήταν δηλαδή Βλάμης, με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις. Ο Φιλικός με το βαθμό του Ιερέα είχε αμέσως την υποχρέωση να του δείξει όλα τα σημάδια αναγνώρισης μεταξύ των Βλάμηδων. Τόσο οι Βλάμηδες όσο και οι Συστημένοι αγνοούσαν τους επαναστατικούς σκοπούς της οργάνωσης. Ήξεραν μόνο πως υπήρχε μια Εταιρεία που πασχίζει για το γενικό καλό του έθνους, η οποία συμπεριελάμβανε στους κόλπους της και σημαντικά πρόσωπα. Κάτι τέτοιο διαδιδόταν σκόπιμα, για να τονώνεται το ηθικό των μελών αφενός και αφετέρου για να γίνεται ευκολότερα ο προσηλυτισμός.


ΜΥΗΣΗ ΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ

Προηγείτο λεπτομερής παρακολούθηση του χαρακτήρα τους και δοκιμαζόταν ο βαθμός αφοσίωσής τους στην υπόθεση της ελευθερίας. Όποιος κρινόταν ώριμος να προχωρήσει στο βαθμό του Ιερέα, τον αναλάμβανε ο μυητής. Kατ' αρχάς διεξαγόταν ένας σημαντικός διάλογος ανάμεσά τους, κατά τη διάρκεια του οποίου ο μυητής του έθετε καίριες ερωτήσεις για τη σχέση του με τη Φιλική Εταιρεία, για το ότι μπορούσε να χάσει και τη ζωή του για τα ιδεώδη της, για το πόσο αισθανόταν έτοιμος και ικανός να προχωρήσει. Εάν οι απαντήσεις ήταν ικανοποιητικές, του ανακοίνωνε ότι επρόκειτο να περάσει στη βαθμίδα των Ιερέων και χώριζαν για να ξανασυναντηθούν την επόμενη νύχτα.

Ο ΟΡΚΟΣ ΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ

Ο υποψήφιος έφερνε ένα μικρό κίτρινο κερί που του είχε ζητηθεί από πριν και πήγαιναν σ' ένα ασφαλές σπίτι. Εκεί ο μυητής έπαιρνε ένα εικόνισμα και το έστηνε στο τραπέζι. Μπροστά από το εικόνισμα άναβαν το κερί. Μέσα στην επιβλητική ατμόσφαιρα του μισοσκόταδου ο μυητής τον ρωτούσε με επισημότητα για τελευταία φορά:

«Μήπως δεν στοχάζεσαι τον εαυτόν σου εις αρκετήν δύναμην; Έχεις ακόμη καιρό να παραιτηθείς.. Από τον δεσμόν όπου εμβαίνεις μόνον o θάνατος θα ημπορεί να σε λυτρώσει! Σε ολίγoν κάθε μεταμέλειά σου θα είναι ασυγχώρητος!»

«Το εστοχάστηκα και στέργω», έπρεπε να είναι η απάντηση που αναμενόταν από τον υποψήφιο και εάν την έδινε, τότε συνεχιζόταν η μυητική διαδικασία.

Αμέσως μετά ο μυητής έπαιρνε το κερί και το έδινε στον υποψήφιο που το κρατούσε με το αριστερό χέρι, ενώ γονάτιζαν και οι δύο, έκαναν το σταυρό τους και ασπάζονταν την εικόνα. Σε αυτή τη θέση ο μυητής διάβαζε το «τον μεγάλο όρκο' και ο μυούμενος τον επαναλάμβανε με κάθε σεβασμό της ιερής εκείνης στιγμής. Με το πέρας του όρκου ο μυητής ακουμπούσε το δεξί του χέρι στον ώμο του μυούμενου και δήλωνε με κάθε επισημότητα:


«Ενώπιον του αοράτου και πανταχού παρόντος αληθινού Θεού,. του καθ' αυτό δικαίου, του εκδικούντος την παράβασιν και παιδεύοντος την κακίαν, καθιερώνω κατά τους κανόνας της Φιλικής Εταιρείας τον (ονοματεπώνυμο) εκ πατρίδος (τόπος καταγωγής), ετών (ηλικία) και επαγγέλματος (τάδε) και δέχομαι τούτον ιερέα, καθώς εδέχθην τούτον εις την Εταιρείαν των Φιλικών».

Το κερί έσβηνε και φυλασσόταν ευλαβικά, ενώ από εκείνη τη στιγμή ο μυημένος ήταν Ιερέας της Φιλικής. Την επόμενη μέρα του δείχνονταν τα σημάδια αναγνώρισης. Την τρίτη ημέρα έπρεπε να αποστηθίσει τον μυστικό κώδικα της οργάνωσης, ενώ την τέταρτη μέρα απαντούσε σε ένα προκαθορισμένο ερωτηματολόγιο. Τέλος, ο νέος Ιερέας συνεισέφερε ένα χρηματικό ποσό για τους σκοπούς της οργάνωσης, που συνοδευόταν από ένα γράμμα, το οποίο στη συνθηματική γλώσσα απεκαλείτο αφιερωτικό. Σε αυτό το γράμμα ο μυητής χάραζε στην κορυφή το δικό του μυστικό σήμα αφιέρωσης και δίπλα το μυστικό σήμα καθιέρωσης του Ιερέα, που στο εξής αποτελούσε τη συμβολική του υπογραφή. Παραδινόταν, επίσης, στον Ιερέα ένα γράμμα που πάντα είχε μαζί του και στη μυστική γλώσσα των Φιλικών ονομαζόταν γράμμα υπεροχής. Όταν ένας Ιερέας συναντούσε κάποιον Συστημένο και έκαναν τα σημεία αναγνώρισης, ο δεύτερος ήταν υποχρεωμένος να δείξει το συστατικό του γράμμα εάν το ζητούσε ο πρώτος, αρκεί αυτός να έδειχνε από μακριά το γράμμα υπεροχής. Προκειμένου να διαφυλάσσονται τα στεγανά της «Αόρατης Αρχής», κανείς νεοφώτιστος Ιερέας δεν μπορούσε να επικοινωνήσει απευθείας με αυτήν, παρά μόνο μέσω του μυητή του. Αυτή η πυραμιδοειδής δομή ήταν που διαφύλαξε μέχρι τέλους και διατήρησε αλώβητη τη Φιλική Εταιρεία.

Έτσι, ο νέος Ιερέας ήταν έτοιμος να ξεκινήσει το έργο της διαφώτισης και της στρατολόγησης νέων μελών, εφόσον έδινε έναν τελικό όρκο, στον οποίο ορκιζόταν ότι πάντοτε θα διακήρυσσε τα ιδεώδη της οργάνωσης. Η ανώτατη βαθμίδα μύησης στη Φιλική Εταιρεία ήταν οι Ποιμένες, οι οποίοι στρατολογούνταν από τις τάξεις των Ιερέων. Κατά την τελετή μύησής τους οι υποψήφιοι Ποιμένες έφερναν μαζί το κερί της προηγούμενης μύησής τους και για άλλη μια φορά έδιναν μέγα όρκο εμπρός στο εικόνισμα ότι θα τηρούν αυστηρά τα καθήκοντά τους, ότι δε θα δέχονται στις τάξεις τους άσωτους ή φιλάργυρους και ότι δεν πρόκειται για κανένα λόγο να μαρτυρούν το βαθμό τους. Συνέτασσαν και αυτοί ένα αφιερωτικό γράμμα προς την «Αόρατο Αρχή», στο οποίο χαράσσονταν διαφορετικά σύμβολα. Επίσης, διαφορετικό κώδικα είχε και το γράμμα που έφεραν μαζί τους. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι σε καμιά βαθμίδα δεν υπήρχε δυνατότητα λήψης αποφάσεων, ούτε επιτρεπόταν να συσκέπτονται και να συνεδριάζουν. Υπάκουαν ασυζητητί στις εντολές της ηγεσίας.


Η ΔΡΑΣΗ

To 1818 η έδρα της Φιλικής μεταφέρθηκε από την Οδησσό στην Κωνσταντινούπολη, ενώ ο θάνατος του Σκουφά ήταν σοβαρή απώλεια. Με αφορμή αυτό το γεγονός και με δεδομένη τη ραγδαία εξάπλωσή της, οι υπόλοιποι από τους ιδρυτές επιχείρησαν να βρουν μια μεγάλη προσωπικότητα να αναλάβει τα ηνία, θέλοντας να της προσδώσουν μεγαλύτερο κύρος και αίγλη. Στις αρχές του 1818 έγινε μια συνάντηση με τον Ιωάννη Καποδίστρια ο οποίος όχι μόνον αρνήθηκε, αλλά αργότερα έγραψε πως θεωρούσε ότι οι Φιλικοί ήταν υπαίτιοι για τον όλεθρο που προμηνυόταν στην Ελλάδα. Τελικά, μετά από αρκετές επαφές, τον Απρίλιο του 1820 ανέλαβε την αρχηγία της Φιλικής Εταιρείας ο Αλέξανδρος Υψηλάντης.

ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Οι συνθήκες έδειχναν πλέον αρκετά ώριμες για να εκδηλωθεί η εξέγερση και εκπονήθηκε ένα μεγαλόπνοο σχέδιο. Το σχέδιο ήταν αρχικά να ξεσπάσει ταυτόχρονα επανάσταση των Σέρβων και των Μαυροβουνίων, καθώς και στη Μολδοβλαχία. Παράλληλα να κάψουν τον τουρκικό στόλο στην Κωνσταντινούπολη, ενώ να ηγηθεί ο Υψηλάντης της επανάστασης στην Πελοπόννησο. Μετά από διάφορες διχογνωμίες και αφού κάποια από τα σχέδια έχουν ήδη προδοθεί, η επανάσταση κηρύχθηκε το Φεβρουάριο του 1821 στο Ιάσιο, πρωτεύουσα της Μολδαβίας. Στις 24 Φλεβάρη κυκλοφόρησε η περίφημη προκήρυξη του Υψηλάντη, «ΜΑΧΟΥ ΥΠΕΡ ΠΙΣΤΕΩΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΔΟΣ»,στην οποία ανταποκρίθηκαν αρκετοί Έλληνες, μεταξύ των οποίων οι νέοι. Όμως η Ρωσία δεν έρχεται ως αναμενόμενος αρωγός, ενώ το Πατριαρχείο αφορίζει επισήμως στις 23 Μάρτη τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και τον Μιχαήλ Σούτσο, μαζί με όλους τους επαναστάτες:

«[...] θέλοντες (οι επαναστάτες) να διαταράξωσιν την άνεσιν και ησυχίαν των ομογενών μας πιστών ραγιάδων της κραταιάς βασιλείας την οποίαν απολαμβάνουσιν υπό την αμφιαφή αυτής σκιά με τόσης ελευθερίας προνόμια, όσα δεν απολαμβάνει άλλο έθνος υποτελές και υποκείμενον... να διακηρύξετε την απάτην των ειρημένων κακοποιών και κακοβούλων ανθρώπων και να τους αποδείξητε και να τους στηλιτεύετε πανταχού ως κοινούς λυμεώνας και ματαιόφρονας... και παραδίδοντας και εκείνους τους απλουστέρους, όσοι ήθελον φορασθή, ότι ενεργούν ανοίκεια του ραγιαδικού χαρακτήρος [...]».


ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821

Μπορεί η μάχη του Δραγατσανίου (Ιούνιος 1821) να οδήγησε στη σφαγή των νέων του Ιερού Λόχου και στη συντριβή του κινήματος στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες, αλλά απετέλεσε τον ιδανικό αντιπερισπασμό για να κηρυχθεί η Επανάσταση στην Ελλάδα και να υπερκεραστούν οι αντιρρήσεις των προκρίτων. Αυτή ήταν η αρχή του υπεράνθρωπου αγώνα που μετά από χρόνια σκληρών μαχών ανάγκασε τους «Συμμάχους» να στρέψουν τα μάτια προς την Ελλάδα και να έρθει η απελευθέρωση. Η Φιλική Εταιρεία για περίπου επτά χρόνια αντιπάλεψε την ηττοπάθεια, οργάνωσε τις μάζες, συγκέντρωσε χρήματα και προετοίμασε τον ένοπλο αγώνα. Η ύπαρξη και η δράση της συνιστούν μια λαμπρή σελίδα στην ιστορία μας. Αποδεικνύει ότι πολλές φορές το φαινομενικά ουτοπικό και αδύνατο μπορεί να γίνει πραγματικότητα, γιατί η πραγματικότητα δεν αντιστρατεύεται πάντα τo όραμα και το όραμα μπορεί κάλλιστα να την υπερκεράσει.

ΜΑΥΡΗ ΣΤΙΓΜΗ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ : H ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΓΑΛΑΤΗ

Η δολοφονία του Νικολάου Γαλάτη αποτέλεσε κομβικό σημείο στην ιστορία της Φιλικής Εταιρείας. Ο Νικόλαος Γαλάτης που ήταν από τα πρώτα μέλη που μυήθηκαν στην οργάνωση θεωρήθηκε από την ηγεσία της Φιλικής ως επικίνδυνος και ανεπιθύμητος καθώς υπήρχε ο φόβος ότι θα πρόδιδε τα μυστικά στους Τούρκους. Έτσι οι Αθανάσιος Τσακάλωφ, Παναγιώτης Αναγνωστόπουλος και Δημητρόπουλος επινόησαν επιχείρηση στην Πελοπόννησο. Στα παράλια της Ερμιόνης ο Δημητρόπουλος πυροβόλησε δύο φορές τον Γαλάτη, ο οποίος μάλιστα στον πρώτο πυροβολισμό προσπάθησε να μαχαιρώσει τον Δημητρόπουλο με το σπαθί του δεχόμενος βέβαια αμέσως και δεύτερη σφαίρα. Καθώς πέθαινε απευθυνόμενος στο δολοφόνο του είπε: «Αχ. Μ' εφάγατε. Τι σας έκαμα;» Ύστερα από δεκαπέντε λεπτά ξεψύχησε.

Η δολοφονία του Γαλάτη από πολλούς ιστορικούς προβλήθηκε ως αναγκαία για την επιβίωση της οργάνωσης. Η σύγχρονη ιστορική έρευνα όμως απέδειξε ότι ο Γαλάτης όχι μόνο δεν ήταν επικίνδυνος αλλά ως τότε είχε συνεισφέρει τα μέγιστα για την επιτυχία του σκοπού καθώς αυτός ήταν που είχε μυήσει τα σημαντικότερα και περισσότερα μέλη στην Φιλική Εταιρεία. Η φιλοδοξία του όμως να ανέλθει στην ηγεσία της οργάνωσης αλλά και οι εκβιασμοί, που φέρεται να έκανε, προκειμένου να πραγματοποιήσει τα σχέδια του τον οδήγησαν σε σύγκρουση με τα ηγετικά μέλη της Φιλικής. Αποτέλεσμα ήταν να τον δολοφονήσουν. Για να καλυφθεί φαίνεται ο πραγματικός λόγος της δολοφονίας του, κατασκευάστηκε ο θρύλος της προδοσίας.

Τι προβλέπεται στη ρύθμιση για τα δάνεια των δημοσίων υπαλλήλων

Ρύθμιση ανάσα για 60.000 δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους. Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ρυθμίζει τα δάνειά τους, ενώ προχωρεί και σε haircut (από 50% μέχρι και 100%) στους τόκους υπερημερίας για ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Η απόφαση αυτή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, που είναι ήδη σε ισχύ, ελήφθη για να διευκολύνει οικονομικά τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους του Δημοσίου, καθώς έχουν υποστεί περικοπές τουλάχιστον κατά 15% στις μηνιαίες αποδοχές τους, ενώ αναμένονται και νέες μειώσεις.

Η πρόβλεψη είναι να ρυθμιστούν τουλάχιστον 55.000 με 60.000 στεγαστικά, επισκευαστικά και δάνεια μικροβελτιώσεων φέτος.

Πρόστιμα 5,2 εκ. ευρώ σε 2 γιατρούς για φοροδιαφυγή

 Καλά δεν έχουν όνομα?

«Καμπάνες» σε δύο γιατρούς 5,2 εκατομμυρίων ευρώ σε δύο γιατρούς που εντοπίσθηκαν από το ΣΔΟΕ να φοροδιαφεύγουν επέβαλε το υπουργείο Οικονομικών.

Ειδικότερα, επέβαλε πρόστιμο 3,7 εκατ. ευρώ σε καρδιοχειρουργό, ο οποίος δήλωνε 35.000 ετήσιο εισόδημα, ενώ στον τραπεζικό του λογαριασμό βρέθηκαν 5 εκατ. ευρώ.

Επίσης, επέβαλε πρόστιμο 1,5 εκατ. ευρώ σε οδοντίατρο από το Κολωνάκι, ο οποίος δήλωνε φορολογητέο εισόδημα μόλις 25.000 ευρώ και στον τραπεζικό του λογαριασμό βρέθηκαν 2 εκατ. ευρώ.

Ηδη το ΣΔΟΕ έχει αποστείλει τα σημειώματα στους δύο γιατρούςκαι τους καλεί να ρυθμίσουν τις υποθέσεις τους.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ βρίσκονται άλλοι 200 γιατροί και στις προσεχείς ημέρες θα κοινοποιηθούν και τα πρόστιμα που τους έχουν επιβληθεί.

Οι πληροφορίες από τις ίδιες πηγές αναφέρουν ότι βρέθηκαν γιατροί με τραπεζικούς λογαριασμούς 10 και πλέον εκατ. ευρώ, που δεν δικαιολογούνται από τις φορολογικές τους δηλώσεις.

Εξίσωση ορίων ηλικίασ στο Δημόσιο κ.λ.π. Αρ. πρωτ.: 13725/0092/26.1.2011

Αρ. πρωτ.: 13725/0092/26.1.2011

Οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 2, 6 και 17 του ν. 3865/2010, που αφορούν το ασφαλιστικό καθεστώς των προσλαμβανομένων στο Δημόσιο από 01-01-2011, την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών υπαλλήλων του Δημοσίου και τις αναγνωριζόμενες υπηρεσίες

Αθήνα, 26 Ιανουαρίου 2011
Αρ. Πρωτ: 13725/0092

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΓΕΝΙΚΟ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: 47η Νομ/κής Εργασίας & Ενστάσεων
ΤΜΗΜΑ :Α'

Ταχ.Δ/νση : Κάνιγγος 29
101 10 Αθήνα
Τηλ: 213-212 6701-702-703-704
Fax: 213-212 6778
E-mail: D47@mof-glk.gr


ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ

ΘΕΜΑ: Οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 2, 6 και 17 του ν. 3865/2010, που αφορούν το ασφαλιστικό καθεστώς των προσλαμβανομένων στο Δημόσιο από 01-01-2011, την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών υπαλλήλων του Δημοσίου και τις αναγνωριζόμενες υπηρεσίες.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Με τις διατάξεις του πρόσφατου ασφαλιστικού νόμου (Ν.3865/2010) στο πλαίσιο των σημαντικών αλλαγών που επήλθαν στη συνταξιοδοτική νομοθεσία που διέπει τους δημοσίους υπαλλήλους-λειτουργούς και τους εξομοιούμενους μ' αυτούς θεσπίστηκαν και νέες ρυθμίσεις (αναγνώριση πλασματικού χρόνου παιδιών και σπουδών) οι οποίες, όπως κάθε τι νέο έχουν εύλογα προκαλέσει πολλές απορίες και ερωτηματικά αναφορικά με την εφαρμογή τους.
Η παρούσα εγκύκλιος με τις διευκρινίσεις που παρέχει αναφορικά με την εφαρμογή των συγκεκριμένων αυτών διατάξεων επιχειρεί στο μέτρο του δυνατού και του επιτρεπτού ενιαία και συγκροτημένη «ερμηνευτική προσέγγιση» προκειμένου να ενημερωθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι για τις νέες ρυθμίσεις και να αποτελέσει ένα εργαλείο για τους εφαρμοστές του νόμου, σε καμία όμως περίπτωση δεν αποβλέπει να υποκαταστήσει την κρίση των αρμόδιων συνταξιοδοτικών και δικαιοδοτικών οργάνων.

I. ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ
ΠΑΛΑΙΟΣ/ΝΕΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΣ

Παλαιός ασφαλισμένος νοείται ο υπάλληλος ο οποίος, ανεξάρτητα από το χρόνο διορισμού του στο Δημόσιο, έχει ασφαλισθεί για πρώτη φορά σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου, μέχρι 31-12-1992.
Νέος ασφαλισμένος νοείται ο υπάλληλος ο οποίος ανεξάρτητα από το χρόνο διορισμού του στο Δημόσιο, έχει ασφαλισθεί για πρώτη φορά σε ασφαλιστικό οργανισμό κύριας ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου, από 1-1-1993 και μετά.
Στην έννοια των κατά τα ανωτέρω ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης περιλαμβάνονται και αυτοί των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και των Κρατών στα οποία έχουν επεκταθεί οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί για την ασφάλιση των εργασιακά μετακινούμενων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ελβετία, Νορβηγία κ.λ.π.). 

ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ

Νοείται η συμπλήρωση του ελάχιστου απαιτούμενου χρόνου πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης (κατά περίπτωση) προκειμένου ο/η υπάλληλος να έχει δικαίωμα για σύνταξη.

Υπηρεσίες που λαμβάνονται υπόψη νια τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

1. Στο χρόνο θεμελίωσης συναθροίζεται ο χρόνος στρατιωτικής θητείας με ή χωρίς εξαγορά, κατά περίπτωση, καθώς και για όσους έχουν προσληφθεί/διορισθεί για πρώτη φορά στο Δημόσιο σε ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ μετά την 1-1-1983, κάθε χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε ασφαλιστικό φορέα κύριας ασφάλισης, υπό την προϋπόθεση ότι ο χρόνος αυτός δεν θα αξιοποιηθεί συνταξιοδοτικά από τον φορέα αυτό.
2. Επίσης, πέραν των υπηρεσιών που λαμβάνονται υπόψη για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με βάση τις ήδη ισχύουσες συνταξιοδοτικές διατάξεις, συναθροίζεται πλέον και πλασματικός χρόνος παιδιών καθώς και αυτός των σπουδών με τους όρους και προϋποθέσεις που αυτοί οι χρόνοι αναγνωρίζονται ως συντάξιμοι, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του Ν.3865/2010.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

1. Η «θεμελίωση του δικαιώματος» δεν συναρτάται, με την ταυτόχρονη συμπλήρωση ορίου ηλικίας, αλλά συνδέεται μόνο με τη συμπλήρωση συντάξιμου χρόνου ή χρόνου ασφάλισης.
2. Κατά παρέκκλιση των γενικών διατάξεων περί θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος όλοι οι υπάλληλοι που ανήκουν στην κατηγορία των «παλαιών ασφαλισμένων» και έχουν προσληφθεί (για πρώτη φορά) στο Δημόσιο, τους Ο.Τ.Α και τα άλλα Ν.Π.Δ.Δ., μετά την 1-1-1983, θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης με τη συμπλήρωση 1 δετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης (κατά περίπτωση). Στην περίπτωση όμως αυτή η σύνταξη καταβάλλεται με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους ή προκειμένου για γυναίκες που έχουν συμπληρώσει την εν λόγω 15ετία μέχρι την 31-12-2010, το 60ό έτος της ηλικίας τους. Η κατά παρέκκλιση όμως θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος σύμφωνα με τα ανωτέρω, περιορίζεται σε όσα ρητά ορίζουν οι σχετικές διατάξεις, αφορούν δηλαδή όσους αποχωρούν από την Υπηρεσία με λιγότερο χρόνο από εκείνον που απαιτούν οι γενικές διατάξεις (άρθρα 1 & 26 του π.δ. 169/2007), για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 1 και 26 του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων - Π.Δ 169/2007, άρθρο 3 και 19 παρ. 7 του Ν.2084/1992 σε συνδυασμό με το άρθρο 5 παρ. 2 του Ν.2320/1995, όπως ήδη ισχύουν και τα άρθρα 6 και 17 του Ν.3865/2010, σε συνδυασμό με τους Κοινοτικούς Κανονισμούς για την Κοινωνική Ασφάλιση.

ΟΡΙΟ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ (Ο.Η.)

Νοείται η ηλικία που πρέπει να έχει συμπληρώσει ο/η υπάλληλος προκειμένου, αφού έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και αποχωρήσει από την υπηρεσία, να είναι δυνατή η καταβολή (πληρωμή) της σύνταξής του.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

Εφόσον ο/η υπάλληλος έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, χωρίς όμως να έχει συμπληρώσει το κατά περίπτωση Ο.Η., μπορεί να αποχωρήσει από την υπηρεσία και να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, οπότε η αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων θα προβεί στην έκδοση πράξης συνταξιοδότησης, η καταβολή της σύνταξης όμως θα ανασταλεί μέχρι τη συμπλήρωση του απαιτούμενου κατά περίπτωση Ο.Η. Οι άλλες δυνατότητες που έχει ο/η υπάλληλος μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού του/της δικαιώματος είναι να παραμείνει στην υπηρεσία είτε μέχρι τη συμπλήρωση του απαιτούμενου στην περίπτωση του/της Ο.Η., είτε και μετά την συμπλήρωση του εν λόγω ηλικιακού ορίου και να αποχωρήσει οποτεδήποτε, έχοντας «κλειδώσει» το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα.

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 του Π.Δ. 169/2007, άρθρο 3 του Ν.2084/1992 και άρθρο 6 Ν.3865/2010.

ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΩΣ ΟΡΙΟΥ ΗΛΙΚΙΑΣ (Α.Ο.Η)

Νοείται η δυνατότητα αποχώρησης του/της υπαλλήλου από την Υπηρεσία μετά τη συμπλήρωση συγκεκριμένου συντάξιμου χρόνου ή χρόνου ασφάλισης, κατά περίπτωση (θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος), οπότε η σύνταξη καταβάλλεται αμέσως χωρίς να είναι απαραίτητη η συμπλήρωση συγκεκριμένου ορίου ηλικίας.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ:

Στις περιπτώσεις αυτές η αποχώρηση του/της υπαλλήλου και η συνταξιοδότησή του Α.Ο.Η. δεν επιφέρει μείωση της σύνταξής του αφού δεν συνιστά πρόωρη συνταξιοδότηση (η σύνταξη υπολογίζεται βάσει της συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας).

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 παρ. 2 & 3 του Π.Δ. 169/2007.

ΠΡΟΩΡΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ / ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ

Νοείται η δυνατότητα που παρέχεται στον/στην υπάλληλο, που έχει θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης, για καταβολή της σύνταξής του/της κατά πέντε (5) κατ' ανώτατο όριο χρόνια πριν τη συμπλήρωση του κατά περίπτωση ορίου ηλικίας με την ανάλογη όμως μείωση της σύνταξης (ποινή) το ύψος της οποίας εξαρτάται από το πόσο νωρίτερα από την ημερομηνία συμπλήρωσης του προβλεπόμενου ορίου ηλικίας θα ασκηθεί το δικαίωμα αυτό. Η μείωση αυτή αφορά την «τμηματική σύνταξη» που αναλογεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί στο Δημόσιο (στις περιπτώσεις, εφαρμογής της διαδοχικής ασφάλισης) και συνίσταται στο 1/267 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συμπλήρωση του κανονικού Ο.Η. (ή 4,5% κατ' έτος) προκειμένου για όσους θεμελίωσαν δικαίωμα μέχρι 31-12-2010 και στο 1/200 (ή 6% κατ' έτος) για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1-1-2011.

ΕΝΗΛΙΚΙΩΣΗ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ως ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου του έτους που συμπληρώνουν (με βάση την ημερομηνία γέννησης) το 18ο έτος της ηλικίας τους. Η νέα ρύθμιση σαφώς ευνοεί μία σημαντική μερίδα γυναικών που για λίγους μήνες ή λίγες ημέρες έχασαν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν ως μητέρες ανηλίκων τέκνων (με μειωμένο ηλικιακό όριο) επειδή η ενηλικίωση του παιδιού τους (με βάση την ημερομηνία γέννησης) είχε προηγηθεί κατά τι του χρόνου θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος τους.
Έτσι, γυναίκα υπάλληλος που διορίστηκε στις 26-4-1985 και θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα την αντίστοιχη ημερομηνία του 2010 και έχει παιδί που γεννήθηκε στις 25 Απριλίου του 1992, με βάση τη νέα ρύθμιση δικαιούται σύνταξης ως μητέρα ανήλικου παιδιού αφού η ενηλικίωση του παιδιού λογίζεται ότι συντελέσθηκε στις 31-12-2010 και μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στο 50ό έτος της ηλικίας της, αντί του 60ού που ίσχυε με την προϊσχύουσα ρύθμιση.

II. ΑΡΘΡΟ 2
ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΟΣΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΩΝ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΠΟ 01-01-2011.

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1α οι τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου, τακτικοί και μετακλητοί υπάλληλοι της Βουλής, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ α' και β' βαθμού, καθώς και οι ιερείς και οι υπάλληλοι των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου που προσλαμβάνονται για πρώτη φορά από 01-01-2011 και μετά, υπάγονται υποχρεωτικά και αυτοδίκαια στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (κοινό καθεστώς ΙΚΑ).
Ως ημερομηνία πρόσληψης/διορισμού του/της υπαλλήλου λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία που φέρει το ΦΕΚ διορισμού του/της υπό την προϋπόθεση ότι η ανάληψη υπηρεσίας θα λάβει χώρα μέσα σ' ένα μήνα από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης του διορισμού του/της, διαφορετικά ως ημερομηνία πρόσληψης/διορισμού λαμβάνεται υπόψη η ημερομηνία ανάληψης υπηρεσίας.
Επομένως εάν υπάλληλος-λειτουργός έχει ΦΕΚ διορισμού πριν την 01-01-2011 και η ανάληψη υπηρεσίας λάβει χώρα μέσα σ' ένα μήνα από την ημερομηνία κοινοποίησης της πράξης του διορισμού του/της, δεν θα υπαχθεί στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αλλά σε αυτή του Δημοσίου.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

α) Από τη γραμματική διατύπωση της διάταξης, η οποία αναφέρεται σε «πρόσληψη» για πρώτη φορά, όρο σαφώς πιο διευρυμένο σε σχέση με εκείνον του «διορισμού», συνάγεται κατ' αρχήν, ότι στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ θα υπαχθούν μόνο όσα από τα ανωτέρω πρόσωπα προσληφθούν/διορισθούν χωρίς να έχουν καμία προϋπηρεσία με οποιαδήποτε σχέση εργασίας πριν την 01 -01 -2011.
Έτσι, υπάλληλος/λειτουργός που προσλαμβάνεται/διορίζεται με σχέση δημοσίου δικαίου (ως τακτικός, μόνιμος, μετακλητός, επί θητεία), από την 01-01-2011 και μετά, στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ (το τακτικό προσωπικό του οποίου συνταξιοδοτείται από το Δημόσιο), έχει όμως προϋπηρεσία στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ ή σε άλλο ΝΠΔΔ ή σε αντίστοιχες υπηρεσίες Κράτους-Μέλους της Ε.Ε., ως :
-τακτικός/μόνιμος υπάλληλος ή λειτουργός (ή εξομοιούμενος) ή, -συμβασιούχος με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου ή
-ημερομίσθιος (έστω και μία ημέρα εργασίας) ή,
-με σύμβαση μίσθωσης έργου ή κατ' αποκοπή εργασία, οι οποίες όμως έχουν τα χαρακτηριστικά της εξαρτημένης εργασίας, δεν θα υπαχθεί στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (κοινό καθεστώς ΙΚΑ) αλλά στην ασφάλιση του Δημοσίου.
Το ίδιο ισχύει και για τον/την υπάλληλο/λειτουργό που μετατάσσεται ή μεταφέρεται από άλλη δημόσια υπηρεσία (Δημόσιο, ΟΤΑ ή ΝΠΔΔ) στην οποία η έναρξη της διανυθείσας υπηρεσίας του/της προηγείται της 01-01-2011, καθώς και για αυτόν/την που θα μονιμοποιηθεί στο Δημόσιο μετά την 01-01-2011, αλλά ο χρόνος προϋπηρεσίας του/της σε αυτό, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου, ανατρέχει πριν την ανωτέρω ημερομηνία.

β) Τα ανωτέρω, έχουν ανάλογη εφαρμογή για τους υπαλλήλους που θα προσληφθούν/ διορισθούν ως τακτικοί ή μετακλητοί σε ΝΠΔΔ (που το προσωπικό τους συνταξιοδοτείται με τις «δημοσιοϋπαλληλικές διατάξεις») από 01-01-2011 και μετά, οι οποίοι δεν θα υπαχθούν στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (κοινό καθεστώς ΙΚΑ), αλλά στην ασφάλιση του Φορέα που θα υπάγονταν πριν τη θέσπιση των διατάξεων του άρθρου 2 του Ν. 3865/2010.

γ) Τα όσα προαναφέρθηκαν θα τύχουν εφαρμογής ανεξάρτητα από τον χρόνο που έχει μεσολαβήσει μεταξύ της τυχόν προϋπηρεσίας του υπαλλήλου και της νέας πρόσληψης/διορισμού, καθώς επίσης και από την ύπαρξη ή μη ασφάλισης κατά την διάρκεια της προϋπηρεσίας του, αφού από καμία διάταξη δεν προκύπτει τέτοια σύνδεση.

2. Τα ανωτέρω έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τους στρατιωτικούς που κατατάσσονται από 01-01-2011 και μετά, με τις διακρίσεις που αναφέρονται στις διατάξεις της παρ. 2 του ίδιου ως άνω άρθρου.

3. Διευκρινήσεις αναφορικά με την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού, κατά το μέρος που αναφέρονται στην υπαγωγή των υπαλλήλων/λειτουργών και στρατιωτικών στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ/ΕΤΑΜ, θα παρασχεθούν από το αρμόδιο Υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης, που εποπτεύει το Ι.Κ.Α.

4. Σε ό,τι αφορά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 4 του άρθρου αυτού για το δικαίωμα των υπηρετούντων μέχρι την 31-12-2010 υπαλλήλων, να επιλέξουν την υπαγωγή τους στον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ/ΕΤΑΜ, θα εκδοθεί η προβλεπόμενη από τις ίδιες διατάξεις Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α.).

III. ΑΡΘΡΟ 6
Γενικά

Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού: α) αυξάνονται εντός 3ετίας τα κατά περίπτωση ισχύοντα για τους δημοσίους υπαλλήλους και τους εξομοιούμενους μ' αυτούς όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση, β) εξισώνονται από 1-1-2011 οι άνδρες και οι γυναίκες, που τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες προσωπικής-οικογενειακής κατάστασης, ως προς τις προϋποθέσεις και τα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης, γ) καθιερώνεται ως ημερομηνία ενηλικίωσης των παιδιών η 31η Δεκεμβρίου του έτους κατά το οποίο συμπληρώνουν το 18° έτος της ηλικίας τους, δ) ορίζεται ότι οι ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού νόμου (Ν.3865/2010) δεν έχουν εφαρμογή για τους υπαλλήλους που θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα (με βάση τα ισχύοντα κατά περίπτωση) μέχρι την 31-12-2010, τόσο ως προς τις προϋποθέσεις και τα ηλικιακά όρια για τη συνταξιοδότησή τους, όσο και ως προς τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξής τους και ε) θεσπίζεται για πρώτη φορά στη συνταξιοδοτική νομοθεσία του Δημοσίου (π.δ. 169/2007) η δυνατότητα αναγνώρισης ως συντάξιμου με εξαγορά χρόνου για κάθε παιδί, που χρησιμεύει για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος του/της υπαλλήλου καθώς και για την προσαύξηση της σύνταξης. Αναλυτικά προβλέπονται τα ακόλουθα:

1. ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 6 ΤΟΥ Ν. 3865/2010
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΘΕΜΕΛΙΩΘΕΙ ΜΕΧΡΙ 31-12-2010

Με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 10 του νόμου αυτού, σε συνδυασμό με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου Μόνου του Ν.3847/2010 (ΦΕΚ 67Α711-5-2010) που προηγήθηκαν του Ν.3865/2010, ρητά προβλέπεται, ότι για τους υπαλλήλους που θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31-12-2010 (νέοι και παλαιοί ασφαλισμένοι) δεν μπορούν να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις των παρ. 1 έως και 9 του άρθρου 6 του Ν.3865/2010.
Έτσι για τον/την υπάλληλο που θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την ανωτέρω ημεροχρονολογία εξακολουθούν να ισχύουν, όποτε και αν αποχωρήσει από την υπηρεσία (ακόμα και μετά την 1-1-2015, έτος που αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης) όλες οι κατά περίπτωση εναλλακτικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, τα κατά περίπτωση όρια ηλικίας για την καταβολή της σύνταξης και ο τρόπος υπολογισμού της σύνταξης που ίσχυαν, πριν το νέο ασφαλιστικό νόμο.
Οι διατάξεις της παρ. 2 περιπτ. α' και β' του άρθρου 6 του νέου ασφαλιστικού νόμου (Ν.3865/2010) ουσιαστικά δεν έχουν πρακτική εφαρμογή για όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010, οι οποίοι όπως προαναφέρθηκε εξακολουθούν να διέπονται από τις προϊσχύουσες διατάξεις.
Προκειμένου για εκπαιδευτικούς Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, οι επί πλέον «ειδικές» προϋποθέσεις (βλ. Ν.3075/2002, άρθρ. 5 παρ. 4) που ισχύουν για τη συνταξιοδότησή τους (30 έτη υπηρεσίας και 55 ετών ή 30 έτη υπηρεσίας και 60 ετών για όσους έχουν διορισθεί πριν ή μετά την 1-1-1983 αντίστοιχα) εξακολουθούν να ισχύουν για τα πρόσωπα που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα (συμπλήρωση του κατά περίπτωση χρόνου) μέχρι την 31-12-2010 ενώ παύουν να ισχύουν για τα πρόσωπα που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 1-1-2011.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης και τα Ο.Η. που ίσχυαν κατά κατηγορία υπαλλήλων/ασφαλισμένων και κατά περίπτωση πριν το Ν.3865/2010, περιλαμβάνονται αναλυτικά στους ακόλουθους ΠΙΝΑΚΕΣ.


ΠΙΝΑΚΑΣ 1

ΠΙΝΑΚΑΣ 2

ΠΙΝΑΚΑΣ 3



ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΛΟΓΩ ΓΗΡΑΤΟΣ Ή ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ 4 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Ασφαλισθέντες από 1-1-1993 και μετά Έτη υπηρεσίας και όριο ηλικίας για θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης Ο.Η. (για πρόωρη-μειωμένη σύνταξη) Έτη υπηρεσίας για συνταξιοδότηση Α.Ο.Η. (2) Άνδρες & Γυναίκες 15/65 60 37 Γυναίκες με ανήλικα ή ανίκανα παιδιά 20/55 50 37 Γυναίκες με τρία (3) και άνω παιδι 20/56 (3παιδιά) 20/53 (4παιδιά) 20/50 (5 παιδιά και άνω) - 37

2. ΕΞΙΣΩΣΗ ΑΝΔΡΩΝ - ΓΥΝΑΙΚΩΝ

Με την απόφαση του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην υπόθεση C- 559/07 κρίθηκε ότι οι διατάξεις της περ. α' της παραγράφου 1 των άρθρων 1 (πολιτικοί υπάλληλοι) και 26 (στρατιωτικοί) καθώς και των παρ. 1 και 2 του άρθρου 56, του Κώδικα Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων, που επιφυλάσσουν διαφορετική μεταχείριση μεταξύ ανδρών και γυναικών ως προς την ηλικία συνταξιοδότησης και την ελάχιστη απαιτούμενη υπηρεσία θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, αντιβαίνουν στα οριζόμενα στο άρθρο 141 της Συνθήκης των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, παραβιάζοντας την αρχή της ισότητας ως προς την καταβολή αμοιβής.
Με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 11 του άρθρου 6 του ν. 3865/2010 και σε εφαρμογή της ανωτέρω απόφασης του ΔΕΕ, εξομοιώνονται, από 01.01.2011, άνδρες και γυναίκες υπάλληλοι του Δημοσίου ως προς τις προϋποθέσεις και τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησής τους.
Οι αλλαγές που επέρχονται, κατά περίπτωση, στα χρόνια που απαιτούνται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος ανδρών-γυναικών και στα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότησή τους είναι οι ακόλουθες:

ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
Α. Συνταξιοδότηση υπάλληλων με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά (παρ. 1α)

Μέχρι την ισχύ του Ν.3865/2010 η συνταξιοδοτική νομοθεσία παρείχε τη δυνατότητα συνταξιοδότησης σε γυναίκες υπαλλήλους μητέρων τριών (3) τουλάχιστον παιδιών μετά τη συμπλήρωση 20 χρόνων πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας και ανεξάρτητα από την προσωπική/οικογενειακή κατάσταση και την ηλικία των παιδιών τους. Οι άνδρες υπάλληλοι με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν με τις ίδιες ως άνω προϋποθέσεις (20ετία) μόνο στην περίπτωση που τελούσαν σε κατάσταση χηρείας και είχαν τρία (3) τουλάχιστον παιδιά ή ήταν διαζευγμένοι με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά των οποίων είχαν την επιμέλεια με δικαστική απόφαση.
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο (Ν.3865/2010) από 01-01-2011 στο πλαίσιο της συνταξιοδοτικής εξίσωσης ανδρών και γυναικών που τελούν υπό τις ίδιες προσωπικές/οικογενειακές συνθήκες, καταργείται η ως άνω προϋπόθεση και παρέχεται πλέον η δυνατότητα και στους άνδρες υπαλλήλους με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά να συνταξιοδοτούνται με τις ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν για τις γυναίκες υπαλλήλους μητέρες τριών (3) τουλάχιστον παιδιών. Έτσι αυξάνεται από 01-01-2011 και για τους άνδρες και για τις γυναίκες υπαλλήλους, ο ελάχιστα απαιτούμενος για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος χρόνος συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης (κατά περίπτωση), σε 21, 23 και 25 έτη για όσους συμπληρώνουν την 20ετία τα έτη 2011, 2012 και 2013, αντίστοιχα. Παράλληλα θεσπίζεται πλέον όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το 52ο, το 55ο και το 65ο για όσους συμπληρώνουν την 20ετία τα έτη 2011, 2012 και 2013, αντίστοιχα, για να είναι δυνατή η καταβολή της σύνταξης στους γονείς με τρία τουλάχιστον παιδιά.

Για την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων διευκρινίζονται τα εξής:
α) Το δικαίωμα συνταξιοδότησης με βάση τις προαναφερόμενες ευνοϊκές διατάξεις για όσους έχουν τρία (3) τουλάχιστον παιδιά μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.

β) Όσοι υπάλληλοι (γυναίκες ή άνδρες με τις προαναφερόμενες επιπλέον προϋποθέσεις) με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά έχουν συμπληρώσει 20ετή πραγματική συντάξιμη υπηρεσία/ασφάλιση μέχρι την 31-12-2010, εξακολουθούν να διατηρούν το δικαίωμα της συνταξιοδότησης με άμεση καταβολή της σύνταξής τους ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας οποτεδήποτε και αν αποχωρήσουν από την υπηρεσία, ήτοι ακόμα και μετά την 1-1-2011.

γ) Τα ισχύοντα από 01-01-2011, για τη συνταξιοδότηση των ανδρών υπαλλήλων με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά έχουν εφαρμογή και για όσους από αυτούς έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα με βάση τις γενικές διατάξεις (25ετία), μέχρι 31-12-2010, από την ίδια ως άνω ημεροχρονολογία (01-01-2011) αφού το δικαίωμά τους ως τρίτεκνων γεννάται σύμφωνα με τις νέες διατάξεις από την ημερομηνία αυτή.

δ) Στις περιπτώσεις εφαρμογής των διατάξεων περί «διαδοχικής ασφάλισης» όταν δηλαδή στην εν λόγω 20ετία συναθροίζεται και χρόνος ασφάλισης που έχει διανυθεί σε άλλο ασφαλιστικό φορέα (αφορά υπαλλήλους που έχουν «εισέλθει» για πρώτη φορά στο Δημόσιο μετά την 1-1-1983) η συνταξιοδότηση ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αφορά μόνο την «τμηματική σύνταξη» που αναλογεί στο χρόνο ασφάλισης του Δημοσίου. Στην περίπτωση που ο ασφαλισμένος επιλέξει την άμεση καταβολή και της «τμηματικής σύνταξης» που αναλογεί στο χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί σε άλλο ασφαλιστικό φορέα (συμμετέχων φορέας) τούτο μπορεί να συμβεί μόνο με την ανάλογη μείωση της σύνταξης αυτής (3% για κάθε έτος πριν από το κατά περίπτωση ηλικιακό όριο του συμμετέχοντος φορέα).

ε) Όσοι και όσες υπάλληλοι συμπληρώνουν την 20ετία:
-    το 2011, για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος θα πρέπει να συμπληρώσουν 21 χρόνια πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης (όποτε ο χρόνος αυτός συμπληρωθεί) και για να είναι δυνατή η καταβολή της σύνταξής τους θα πρέπει να συμπληρώσουν το 52ο έτος της ηλικίας τους, όποτε αυτό συμπληρωθεί.
-    το 2012, για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος θα πρέπει να συμπληρώσουν 23 χρόνια πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης (όποτε ο χρόνος αυτός συμπληρωθεί) και το 55ο έτος της ηλικίας τους για να είναι δυνατή η καταβολή της σύνταξής τους (επίσης όποτε αυτό συμπληρωθεί).
-    από 1-1-2013 και εφεξής οι υπάλληλοι που δεν θα έχουν συμπληρώσει την 20ετία μέχρι 31-12-2012, θα έχουν την ίδια συνταξιοδοτική μεταχείριση με τους λοιπούς υπαλλήλους, δηλ. η καταβολή της σύνταξής τους θα είναι δυνατή με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους .

Επισημαίνεται επίσης ότι δεν απαιτείται η ταυτόχρονη συμπλήρωση του ελάχιστα απαιτούμενου για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού χρόνου (21 ή 23 χρόνια) και του ηλικιακού ορίου για την καταβολή της σύνταξης (52ο ή 55ο). Ο/η υπάλληλος θα ακολουθεί το ανωτέρω όριο που αντιστοιχεί στο χρόνο συμπλήρωσης της 20ετίας, ανεξαρτήτως του χρόνου αποχώρησής του από την Υπηρεσία.

Τα όσα προεκτέθηκαν παρουσιάζονται συνοπτικά στον παρακάτω πίνακα:



ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010		Θεμελίωση από 01-01-2011 και μετά
Άνδρες * & γυναίκες με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά	Έτη θεμελίωσης	Ο.Η.	Έτος συμπλήρωσης 20ετίας	Έτη θεμελίωσης	Ο.Η.
	20	Α.Ο.Η.	2011	21	52
			2012	23	55
			2013	25	65
	* (Οι άνδρες μόνο εφόσον είναι χήροι ή έχουν την επιμέλεια με δικαστική απόφαση των ανήλικων παιδιών)

* Για τον αναγνωριζόμενο χρόνο περισσότερες διευκρινίσεις στις Ενότητες «Πλασματικός χρόνος παιδιών» και «Αναγνώριση χρόνου σπουδών»


ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ:

Άνδρες ή γυναίκες υπάλληλοι με τρία (3) τουλάχιστον παιδιά που από 01-01-2011 δεν συμπληρώνουν τον ελάχιστα απαιτούμενο χρόνο συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης κατά περίπτωση για την θεμελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος, μπορούν να αναγνωρίσουν (υπό τον όρο καταβολής εισφοράς εξαγοράς) χρόνο παιδιών*/σπουδών*και ανάλογα με το πότε θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα με συνυπολογισμό και του χρόνου αυτού, προσδιορίζεται το όριο ηλικίας που αντιστοιχεί, στο σύμφωνα με τ' ανωτέρω, έτος θεμελίωσης.

Παραδείγματα:
α) Υπάλληλος με τρία (3) τουλάχιστον ενήλικα παιδιά που το 2011 έχει 19 χρόνια συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης, μπορεί να αναγνωρίσει δύο (2) τουλάχιστον χρόνια (παιδιών*/σπουδών*) και κατ' αυτόν τον τρόπο λογίζεται ότι συμπλήρωσε τα 21 έτη εντός του 2011 (οποτεδήποτε και αν πραγματοποιήσει την εν λόγω αναγνώριση) και κατ' ακολουθία το ισχύον στην περίπτωση του/της όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι το 52ο έτος.
β) Το ίδιο όριο ηλικίας (52ο) θα ισχύσει και στην περίπτωση που ο/η υπάλληλος θελήσει να αναγνωρίσει μόνο έναν (1) χρόνο. Η καθοριστική 20ετία λογίζεται ότι συμπληρώθηκε το 2011, θα απαιτηθεί όμως και η συμπλήρωση από τον/την υπάλληλο 21 ετών πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας ή ασφάλισης κατά περίπτωση. (Βλ. ανωτέρω πίνακα 1)

Β. Συνταξιοδότηση ανδρών και γυναικών με ανήλικα παιδιά (παρ.2β)

Στο πλαίσιο της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών παρέχεται η δυνατότητα και στους άνδρες υπαλλήλους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01 -2011 και μετά, έχοντας κατά το χρόνο της θεμελίωσης ανήλικο παιδί να συνταξιοδοτούνται με το ίδιο ηλικιακό όριο που ισχύει και για τις γυναίκες υπαλλήλους μητέρες ανηλίκων παιδιών.
Έτσι και για τους άνδρες και για τις γυναίκες υπαλλήλους που συμπληρώνουν 25ετή συντάξιμη υπηρεσία ή 25ετή ασφάλιση κατά περίπτωση το 2011 και κατά τον «κρίσιμο» αυτό χρόνο έχουν ανήλικο παιδί, η καταβολή της σύνταξης θα είναι δυνατή με την συμπλήρωση του 52ου έτους της ηλικίας τους, ενώ για όσους συμπληρώνουν την ως άνω 25ετία το 2012, η καταβολή της σύνταξης θα είναι δυνατή με την συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας τους.
Για όσους θα συμπληρώσουν την 25ετία από 01-01-2013 και μετά, σταματά πλέον η ευνοϊκότερη συνταξιοδοτική μεταχείριση των ανδρών και γυναικών υπαλλήλων με ανήλικα παιδιά, σε σχέση με τους υπόλοιπους υπαλλήλους και ορίζεται το 65° έτος της ηλικίας ως ενιαίο όριο ηλικίας για την συνταξιοδότηση.
Επισημαίνεται, ότι οι ισχύουσες από 01-01-2011 διατάξεις που προβλέπουν την εξίσωση των ανδρών και γυναικών υπαλλήλων με ανήλικα παιδιά ως προς τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση, δεν έχουν εφαρμογή για όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα (συμπλήρωση 25ετούς συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης κατά περίπτωση) μέχρι 31-12-2010, όπως άλλωστε προκύπτει ρητά από τις διατάξεις του πρώτου και του δεύτερου εδαφίου της παρ. 11 του άρθρου 6 του Ν. 3865/2010 καθώς και της παρ. 7 του άρθρου Μόνου του Ν.3847/2010.
Έτσι, για άνδρα υπάλληλο πατέρα ανήλικου παιδιού που κατά την 31-12-2010 είχε συμπληρώσει 25ετή συντάξιμη υπηρεσία/ασφάλιση, άρα είχε θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31-12-2010, εφόσον αποχωρήσει από την υπηρεσία (με παραίτηση), το όριο ηλικίας για την καταβολή της σύνταξής του θα εξακολουθήσει να είναι εκείνο που ίσχυε πριν την εξίσωση ανδρών και γυναικών με ανήλικα παιδιά, ήτοι το 65ο.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών με ανήλικα παιδιά παρατίθενται συνοπτικά στον ακόλουθο ΠΙΝΑΚΑ 2.


ΠΙΝΑΚΑΣ 2
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010		Θεμελίωση από 01-01-2011
Γυναίκες με ανήλικο παιδί	Έτη θεμελίωσης	Ο.Η.	Έτος θεμελίωσης (συμπλήρωση 25ετίας)	Έτη θεμελίωσης	Ο.Η.
	25	50	2011	25	52
			2012	25	55
			2013	25	65
Άνδρες με ανήλικο παιδί	25	65	2011	25	52
			2012	25	55
			2013	25	65

Γ. Άνδρες και Γυναίκες με ανάπηρα παιδιά (παρ. 2β. υποπεριπτ. β')

Με την προϊσχύουσα, του νέου ασφαλιστικού νόμου (Ν.3865/2010), νομοθεσία η γυναίκα υπάλληλος με ανίκανο παιδί για το οποίο είχε γνωματεύσει η Ανωτάτη Στρατού Υγειονομική Επιτροπή (Α.Σ.Υ.Ε.) ότι είχε ποσοστό ανικανότητας 50% και άνω, μπορούσε μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού της δικαιώματος (σύμφωνα πάντα με τα κατά περίπτωση ισχύοντα) να συνταξιοδοτηθεί εφόσον είχε συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας της. Εξυπακούεται ότι αν στην περίπτωσή της ίσχυαν ακόμα ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (μικρότερο Ο.Η ή είχε τη δυνατότητα συνταξιοδότησης Α.Ο.Η) για το συνταξιοδοτικό της δικαίωμα εφαρμόζονταν οι ευνοϊκότερες αυτές προϋποθέσεις. Η ανικανότητα του παιδιού έπρεπε να συντρέχει κατά το χρόνο θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού της δικαιώματος (25ετία).

Με τις νέες ρυθμίσεις που ισχύουν από 1-1-2011:
α) δεν επέρχεται καμία αλλαγή στον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (αναφερόμαστε στις περιπτώσεις που απαιτείτο 25ετία, άρα για υπαλλήλους που έχουν προσληφθεί για πρώτη φορά στο Δημόσιο μετά την 1-1-1983).

β) το ποσοστό ανικανότητας που πρέπει να φέρει το ανίκανο παιδί, προκειμένου να τύχει ο γονέας ευνοϊκότερης συνταξιοδοτικής μεταχείρισης, αυξάνεται από 50% σε 67% προστιθεμένης επιπλέον και της προϋπόθεσης η ανικανότητα να συνεπάγεται την αδυναμία άσκησης κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος.

γ) οι προαναφερόμενες νέες ρυθμίσεις έχουν πλέον εφαρμογή και στους άνδρες υπαλλήλους με ανίκανο παιδί που θεμελιώνουν δικαίωμα σύνταξης (συμπλήρωση 25ετίας από 01-01-2011 και μετά), με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τις γυναίκες (με τις οποίες τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες).

δ) ως αρμόδιο όργανο για τη διαπίστωση της ανικανότητας του παιδιού και τον ορισμό του ποσοστού ανικανότητας παραμένει η Α.Σ.Υ.Ε. και

ε) Το δικαίωμα συνταξιοδότησης με ανάπηρο παιδί μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.

Με το προϊσχύον καθεστώς σημειώνουμε, ότι οι άνδρες υπάλληλοι δεν ετύγχαναν ευνοϊκότερης συνταξιοδοτικής μεταχείρισης ως πατέρες ανίκανων παιδιών και ως εκ τούτου θεμελίωναν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση 25ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης και σε περίπτωση αποχώρησής τους από την υπηρεσία η σύνταξη ήταν πληρωτέα με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους. Οι διατάξεις αυτές εξακολουθούν να ισχύουν για όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010.

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 παρ. 1β του Π.Δ. 169/2007 και άρθρο 6 παρ. 2β υποπεριπτ. ββ του Ν.3865/2010.

Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών με ανάπηρα παιδιά παρατίθενται συνοπτικά στον ακόλουθο
ΠΙΝΑΚΑ 3.

ΠΙΝΑΚΑΣ 3
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010					Θεμελίωση από 01-01-2011
Γυναίκες με ανάπηρα παιδιά	Έτη θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.			Έτη θεμελίωσης	Έτος θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η.
	25	50% (με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50			25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50
Άνδρες με ανάπηρα παιδιά	25	-	65			25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50

Δ. Άνδρες και Γυναίκες με ανίκανη/ο σύζυγο (παρ. 2β. υττοπεριτττ. ββ)

Με την προϊσχύουσα του νέου ασφαλιστικού νόμου (Ν.3865/2010) νομοθεσία, η γυναίκα υπάλληλος με ανίκανο σύζυγο για τον οποίο είχε γνωματεύσει η Ανωτάτη Στρατού Υγειονομική Επιτροπή (Α.Σ.Υ.Ε.) ότι είχε ποσοστό ανικανότητας 67% και άνω μπορούσε μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού της δικαιώματος (σύμφωνα πάντα με τα κατά περίπτωση ισχύοντα) να συνταξιοδοτηθεί εφόσον είχε συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας της. Εξυπακούεται ότι αν στην περίπτωσή της ίσχυαν ακόμα ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (μικρότερο Ο.Η ή είχε τη δυνατότητα συνταξιοδότησης Α.Ο.Η) για το συνταξιοδοτικό της δικαίωμα εφαρμόζονταν οι ευνοϊκότερες αυτές προϋποθέσεις.

Με τις νέες ρυθμίσεις που ισχύουν από 1 -1 -2011:
α) δεν επέρχεται καμία αλλαγή στον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος (αναφερόμαστε στις περιπτώσεις που απαιτείτο 25ετία, άρα για υπαλλήλους που έχουν προσληφθεί για πρώτη φορά στο Δημόσιο μετά την 1-1-1983).

β) το ποσοστό ανικανότητας που πρέπει να φέρει ο ανίκανος σύζυγος, προκειμένου να τύχει ο/η σύζυγος ευνοϊκότερης συνταξιοδοτικής μεταχείρισης παραμένει 67%, προστιθεμένης όμως της επιπλέον προϋπόθεσης η ανικανότητα να συνεπάγεται την αδυναμία άσκησης κάθε βιοποριστικού επαγγέλματος.

γ) οι νέες ρυθμίσεις έχουν πλέον εφαρμογή και στους άνδρες υπαλλήλους με ανίκανη σύζυγο με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που ισχύουν για τις γυναίκες (με τις οποίες τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες) και

δ) αρμόδιο όργανο για τη διαπίστωση της ανικανότητας του συζύγου και τον ορισμό του ποσοστού ανικανότητας είναι η Α.Σ.Υ.Ε.

Με το προϊσχύον καθεστώς σημειώνουμε ότι, οι άνδρες υπάλληλοι δεν ετύγχαναν ευνοϊκότερης συνταξιοδοτικής μεταχείρισης ως σύζυγοι με ανίκανη σύζυγο και ως εκ τούτου θεμελίωναν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τη συμπλήρωση 25ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης και σε περίπτωση αποχώρησής τους από την υπηρεσία η σύνταξη ήταν πληρωτέα με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας τους. Οι διατάξεις αυτές εξακολουθούν να ισχύουν για όσους θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010.

Στην περίπτωση όμως που άνδρας υπάλληλος με ανίκανη σύζυγο είχε 25ετή συντάξιμη υπηρεσία/ασφάλιση κατά την 31-12-2010, συνυπολογιζομένου σ' αυτήν και του χρόνου της στρατιωτικής του θητείας που είχε αναγνωρίσει ως συντάξιμη με εξαγορά (άρα με θεμελιωμένο δικαίωμα), προβαίνοντας στην ανάκληση της αναγνωριστικής πράξης ή στον περιορισμό του αναγνωρισθέντος χρόνου κατά περίπτωση, δεν θα ανήκει πλέον στην κατηγορία εκείνων που θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την ως άνω ημεροχρονολογία, αλλά στην κατηγορία εκείνων που θα θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01-2011 και μετά, με συνέπεια να μπορούν να τύχουν εφαρμογής οι ευνοϊκότερες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που ισχύουν για τους άνδρες υπαλλήλους με ανίκανη σύζυγο κατά την 2ετή μεταβατική περίοδο (έτη 2011 και 2012) στο πλαίσιο της εξίσωσης ανδρών και γυναικών ως προς τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 παρ. 1β του Π.Δ. 169/2007 και άρθρο 6 παρ. 2β υποπεριπτ. ββ του Ν.3865/2010.
Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών με ανίκανη/ο σύζυγο παρατίθενται συνοπτικά στον ακόλουθο ΠΙΝΑΚΑ 4.


ΠΙΝΑΚΑΣ 4
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010			Θεμελίωση από 01-01-2011
Γυναίκες με ανίκανο σύζυγο.	Έτη θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότ ητας	Ο.Η.	Έτη θεμελίωσης	Έτος θεμελίωσης	Ποσοστό ανικανότητας	Ο.Η
	25	67% (με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανο για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50
Άνδρες με ανίκανη σύζυγο.	25	-	65	25	οποτεδήποτε	67% (ανίκανη για κάθε βιοποριστικό επάγγελμα με γνωμάτευση της Α.Σ.Υ.Ε.)	50

Ε. Λοιποί υπάλληλοι (άνδρες και γυναίκες με άγαμα παιδιά η με ενήλικα παιδιά η χωρίς παιδιά, χήροι/ες και διαζευγμένοι/ες χωρίς παιδιά, με άγαμα παιδιά και με ενήλικα παιδιά) παρ.2β υποπεριπτ. βγ

Για τις γυναίκες υπαλλήλους της κατηγορίας αυτής, με τις νέες ρυθμίσεις αυξάνεται σταδιακά, εντός τριών (3) ετών, το όριο ηλικίας (Ο.Η.) για όσες θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01-2011 και μετά, το οποίο διαμορφώνεται στο 61ο για όσες θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2011, στο 63ο για όσες θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2012 και στο 65ο για όσες θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2013.
Ο απαιτούμενος για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος χρόνος πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης δεν θίγεται από τις νέες ρυθμίσεις και εξακολουθεί να παραμένει ο ίδιος (25ετία).
Στο πλαίσιο της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών, κατά την διάρκεια της 2ετούς μεταβατικής περιόδου (2011 και 2012), μειώνεται το ισχύον μέχρι 31-12-2010 Ο.Η. συνταξιοδότησης των ανδρών από το 65ο στο 61ο έτος για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2011, στο 63ο για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το έτος 2012 και ορίζεται εκ νέου το 65ο για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από το έτος 2013 και μετά.
Έτσι, για όσους (άνδρες και γυναίκες) θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01-2013 και εφεξής, θα ισχύει πλέον ενιαίο Ο.Η. για την καταβολή της σύνταξής τους, το 65°.
Άνδρες και γυναίκες υπάλληλοι της εν λόγω κατηγορίας που θεμελίωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010, διατηρούν ως όριο ηλικίας (Ο.Η.) για τη συνταξιοδότησή τους το 65ο έτος και το 60ό, αντίστοιχα, με παράλληλη διατήρηση της δυνατότητας να λάβουν μειωμένη σύνταξη μετά τη συμπλήρωση του 60ού έτους και του
55ου έτους της ηλικίας τους, αντίστοιχα, όποτε και αν αποχωρήσουν από την υπηρεσία μετά την 01-01-2011.

Διευκρινίσεις:
α) για υπάλληλο που θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα 25ετίας το 2011, η καταβολή της σύνταξής του/της είναι δυνατή εφόσον έχει συμπληρώσει το 61ο έτος της ηλικίας του/της για πλήρη σύνταξη και το 56ο έτος της ηλικίας του/της για πρόωρη/μειωμένη.
β) για υπάλληλο που θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα (25ετία) το 2012, η καταβολή της σύνταξής του/της θα είναι δυνατή εφόσον συμπληρώσει το 63ο έτος της ηλικίας του/της για πλήρη σύνταξη και το 58° έτος της ηλικίας του/της για πρόωρη/μειωμένη και τέλος
γ) για υπάλληλο που θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα (25ετία) από 01-01¬2013 και εφεξής, η καταβολή της σύνταξής του/της θα είναι δυνατή εφόσον έχει συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας του/της για πλήρη σύνταξη και το 60ο έτος της ηλικίας του/της για πρόωρη/μειωμένη.

Εφαρμοστέα νομοθεσία: άρθρο 56 παρ.1 περιπτ. β' πρώτο και δεύτερο εδάφιο του Π.Δ. 169/2007 και άρθρο 6 παρ. 2β υποπεριπτ. βγ του Ν.3865/2010.

Παραδείγματα:
α) γυναίκα υπάλληλος που έχει διοριστεί το 1986 και έχει ένα παιδί που είναι ενήλικο αναγνωρίζοντας ένα (1) πλασματικό χρόνο για το παιδί συμπληρώνει 25ετία μέχρι 31-12-2010, θεμελιώνοντας κατά τ' ανωτέρω συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την εν λόγω ημεροχρονολογία και σε περίπτωση αποχώρησής της από την υπηρεσία, η σύνταξή της θα μπορεί να της καταβληθεί άμεσα, εφόσον έχει συμπληρώσει και το 60° έτος της ηλικίας της, ή αν δεν είναι 60 ετών, όποτε συμπληρώσει το ηλικιακό αυτό όριο. Αν δεν είναι 60ετών, είναι όμως πάνω από 55 ετών, μπορεί να ζητήσει την πρόωρη καταβολή της σύνταξής της με την ανάλογη μείωση (1/200 για κάθε μήνα ή 4,5% για κάθε έτος που θα ασκήσει νωρίτερα το σχετικό δικαίωμα).

β) γυναίκα υπάλληλος που έχει διοριστεί το 1986 και δεν έχει παιδιά συμπληρώνει την 25ετία της το 2011, θεμελιώνοντας συνταξιοδοτικό δικαίωμα και σε περίπτωση αποχώρησής της από την υπηρεσία η σύνταξή της θα μπορεί να της καταβληθεί άμεσα, εφόσον έχει συμπληρώσει και το 61° έτος της ηλικίας της, ή σε περίπτωση που δεν είναι 61 ετών, όποτε συμπληρώσει το ηλικιακό αυτό όριο. Επίσης επισημαίνεται ότι αν δεν είναι 61 ετών το έτος 2011, έχει όμως συμπληρώσει το 56ο έτος της ηλικίας της, μπορεί να ζητήσει την πρόωρη καταβολή της σύνταξής της, με την μείωση όμως που ισχύει για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 01-01-2011 (ήτοι 1/200 για κάθε μήνα ή 6% για κάθε έτος που θα ασκήσει νωρίτερα το σχετικό δικαίωμα).

γ) γυναίκα υπάλληλος χωρίς παιδιά που έχει διοριστεί το 1988 θα θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα το 2013 και θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί, εφόσον έχει συμπληρώσει το 65° έτος της ηλικίας της, ή θα μπορεί να λάβει πρόωρη/μειωμένη σύνταξη μετά την συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας της (η μείωση θα είναι η ίδια μ' αυτήν που αναφέρεται στο προηγούμενο παράδειγμα).

Τα όσα προπαρατέθηκαν στην ενότητα αυτή παρατίθενται συνοπτικά στον ακόλουθο ΠΙΝΑΚΑ 5.


ΠΙΝΑΚΑΣ 5
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983.

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010			ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση από 01-01-2011
	Έτη για θεμελί­ωση	Ο.Η.	Ο.Η. (για πρόωρη- μειωμένη σύνταξη)		Έτη για θεμελί­ωση	Έτος θεμελί­ωσης	Ο.Η.	Ο.Η.
Άνδρες άγαμοι ή έγγαμοι ή χήροι ή διαζευγμένοι, χωρίς παιδιά, ή με ενήλικα παιδιά	25	65	60	Άνδρες και γυναίκες, άγαμοι/ες ή έγγαμοι/ες ή χήροι/ες ή διαζευγμένοι/ες χωρίς παιδιά, ή με ενήλικα παιδιά	25	2011	61	56
					25	2012	63	58
Γυναίκες άγαμες ή έγγαμες ή Χήρες ή διαζευγμένες, χωρίς παιδιά, ή με ενήλικα παιδιά	25	60	55		25	2013	65	60

ΣΤ. Γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (νια υπάλληλους που έχουν προσληφθεί/διορισθεί μετά την 01-01-1983

Με τις προϊσχύουσες του Ν.3865/2010 διατάξεις, οι παραπάνω υπάλληλοι πέρα από τις κατά περίπτωση ειδικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης είχαν και τις παρακάτω εναλλακτικές δυνατότητες συνταξιοδότησης:

- Με την συμπλήρωση 35ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης και του 58ου έτους της ηλικίας τους ή

- με την συμπλήρωση 37ετούς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας (Α.Ο.Η.).

Με τις νέες ρυθμίσεις επέρχονται αλλαγές στις προαναφερόμενες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης αυξανομένου σταδιακά από 01-01-2011, τόσο του χρόνου της συντάξιμης υπηρεσίας που πρέπει να συμπληρωθεί (από τα 35 έτη στα 40) όσο και του ηλικιακού ορίου από το 58ο στο 60ο καταργούμενης πλέον της δυνατότητας συνταξιοδότησης ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας (Α.Ο.Η.), με τη συμπλήρωση 37ετούς συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης. Δηλαδή, το Ο.Η. θα φτάσει το 65ο έτος με λιγότερα από 40 χρόνια συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης, ή το 60ο έτος με 40 χρόνια συντάξιμης υπηρεσίας /ασφάλισης. Η κρίσιμη «συνταξιοδοτική παράμετρος» για τη λειτουργικότητα της εν λόγω διάταξης είναι, ο χρόνος θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δηλ. ο χρόνος συμπλήρωσης 25ετσύς πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης και ανάλογα με το έτος που συμπληρώνεται αυτή, προσδιορίζονται τόσο η συνολική συντάξιμη υπηρεσία που πρέπει να συμπληρώσει ο/η υπάλληλος (36, 37...40έτη), όσο και η ηλικία (Ο.Η.) που πρέπει να έχει για να είναι δυνατή η καταβολή της σύνταξης.

Οι αλλαγές που θεσπίστηκαν παρατίθενται συγκεντρωτικά στον ΠΙΝΑΚΑ 6 που ακολουθεί.

ΠΙΝΑΚΑΣ 6
ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΣΛΗΦΘΕΙ/ΔΙΟΡΙΣΘΕΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 01-01-1983

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση μέχρι 31-12-2010 (συμπλήρωση 25ετίας)	ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Θεμελίωση από 01-01-2011
Άνδρες και Γυναίκες	35έτη/58 ετών ή 37έτη Α.Ο.Η.	Άνδρες και Γυναίκες	Έτος θεμελίωσης (συμπλήρωση 25ετίας)	Έτη συντάξιμης υπηρεσίας/ασφάλισης - Ο.Η.
			2011	36έτη/58 ετών
			2012	37 έτη/59 ετών
			2013	38 έτη/60 ετών
			2014	39 έτη/60 ετών
			2015	40 έτη/60 ετών

ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ

Από 01-01-2013, στο πλαίσιο της εξίσωσης ανδρών και γυναικών υπαλλήλων «νέων ασφαλισμένων» ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους και της ισότητας μεταξύ «παλαιών» και «νέων» ασφαλισμένων:

α) αυξάνονται τα έτη υπηρεσίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος των γυναικών υπαλλήλων με ανίκανα ή ανήλικα παιδιά από είκοσι (20) σε είκοσι πέντε (25) έτη. Επίσης αυξάνεται και μόνο για τις γυναίκες με ανήλικα παιδιά ή τρία (3) τουλάχιστον παιδιά, το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, στο 65° έτος.

β) Μειώνεται το όριο ηλικίας ανδρών και γυναικών, με ανίκανα παιδιά, για μεν τους άνδρες από το 65ο στο 50ό έτος της ηλικίας τους, για δε τις γυναίκες από το 55ο στο 50ό.

ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ
ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΛΟΓΩ ΓΗΡΑΤΟΣ Ή ΠΑΡΑΙΤΗΣΗΣ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΤΙ ΙΣΧΥΕ ΠΡΙΝ ΤΟΝ Ν.3865/2010 (μέχρι 31-12­-2012) ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Ν.3865/2010 (από 01-01-2013) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Έτη υπηρεσίας και όριο ηλικίας για θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης Ο.Η. (για πρόωρη- μειωμένη σύνταξη) ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Έτη υπηρεσίας και όριο ηλικίας για θεμελίωση δικαιώματος σύνταξης Άνδρες και Γυναίκες 15/65 60 Άνδρες και Γυναίκες 15/65 Γυναίκες με ανίκανα παιδιά 20/55 50 Γυναίκες με ανίκανα παιδιά 25/50 Γυναίκες με ανήλικα παιδιά 20/55 50 Γυναίκες με ανήλικα παιδιά 15/65 Άνδρες με ανίκανα παιδιά Δεν προβλεπόταν συνταξιοδότηση ανδρών με ανίκανα παιδιά. Ίσχυε η γενική προϋπόθεση 15έτη/65 ετών. Άνδρες με ανίκανα παιδιά 25/50 Γυναίκες με τρία (3) και άνω παιδιά 20/56 (3) 20/53 (4) 20/50 (5 και άνω) - Γυναίκες με τρία (3) και άνω παιδιά 15/65

3. ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΩΝ

Με τις διατάξεις της παρ. 9, θεσπίζεται για πρώτη φορά, από 01-01-2013 όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για τους δικαστικούς λειτουργούς και τα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, καταργουμένων των οικείων διατάξεων του άρθρου 56 του π.δ. 169/2007 και της παρ. 6 του άρθρου 3 του Ν.2084/1992. Έτσι από την ως άνω ημερομηνία, τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των τακτικών υπαλλήλων του Δημοσίου που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 01-01-2013 και μετά, έχουν ανάλογη εφαρμογή και για τους δικαστικούς λειτουργούς και τα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Εξυπακούεται ότι, ως προς τους όρους και τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης (με εξαίρεση το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης) των ανωτέρω προσώπων που θα έχουν
θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31-12-2012, θα ισχύουν, όσα κατά περίπτωση αναφέρονται στις προηγούμενες ενότητες, για τους λοιπούς υπαλλήλους/λειτουργούς του Δημοσίου που θα έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία.

4. ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΥΠΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΑ ΒΑΡΕΑ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΤΩΝ ΟΤΑ.

Με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ.1 του Ν.3660/2008 (ΦΕΚ 78Α') θεσπίστηκαν ευνοϊκότερα όρια συνταξιοδότησης για άνδρες (58ο) και γυναίκες (53ο) υπαλλήλους των Ο.Τ.Α που απασχολούνται σε «βαριές και ανθυγιεινές εργασίες, οι οποίες αναφέρονται στις εν λόγω διατάξεις, εφόσον όμως πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Με το νέο ασφαλιστικό νόμο (άρθρο 6 παρ.8) στο πλαίσιο της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών, το Ο.Η. των γυναικών διαμορφώνεται το 2011 από το 53ο στο 54ο και αυξάνεται σταδιακά από 01-01-2012 κατά δύο (2) έτη για κάθε ημερολογιακό έτος μέχρις ότου εξισωθεί με το αντίστοιχο ηλικιακό όριο των ανδρών (58ο) που τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες και το οποίο παραμένει αμετάβλητο. Οι αλλαγές που επήλθαν στα Ο.Η. συνταξιοδότησης των συγκεκριμένων υπαλλήλων των Ο.Τ.Α απεικονίζονται στον παρακάτω ΠΙΝΑΚΑ.

ΠΙΝΑΚΑΣ
ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ Ο.Τ.Α ΣΕ ΒΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΥΓΙΕΙΝΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Ν.3660/2008		ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ	Ν.3865/2010
	ΕΤΟΣ	Ο.Η.		ΕΤΟΣ	Ο.Η.
Άνδρες	οποτεδήποτε	58	Άνδρες	οποτεδήποτε	58
Γυναίκες	οποτεδήποτε	53	Γυναίκες	2011	54
				2012	56
				2013	58

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ:
Η διάταξη του άρθρου 6 παρ. 4 που προβλέπει την συνταξιοδότηση υπαλλήλου που έχει προσληφθεί μετά την 01-01-1983 μετά την συμπλήρωση 40 ετών συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας και του 60ου έτους της ηλικίας του/της, θα τύχει εφαρμογής και επί των «νέων ασφαλισμένων».

IV. ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΠΑΙΔΙΩΝ (παρ. 12)
Γενικά

Για πρώτη φορά στη συνταξιοδοτική νομοθεσία του Δημοσίου θεσπίζεται η αναγνώριση συντάξιμου χρόνου για κάθε παιδί. Ο χρόνος αυτός ανέρχεται σε ένα (1) έτος για το πρώτο παιδί, σε δύο (2) επί πλέον έτη για το δεύτερο παιδί και σε δύο (2) έτη για το τρίτο παιδί. Από το τέταρτο παιδί και πάνω δεν αναγνωρίζεται πλασματικός χρόνος.
Σε κάθε περίπτωση η αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου δεν αφορά υπαλλήλους που έχουν αποχωρήσει από την υπηρεσία πριν την 21-07-2010 (ημερομηνία έναρξης ισχύος των σχετικών διατάξεων) αφού στο άρθρο 19 του Ν.3865/2010 που αναφέρεται στην έκταση εφαρμογής των διατάξεων του νόμου αυτού, δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη.
Αν και ο εν λόγω χρόνος αναφέρεται στις σχετικές διατάξεις ως «πλασματικός» λογίζεται ισοδύναμος με τις λοιπές θεμελιωτικές συντάξιμες υπηρεσίες, αφού τόσο η προσθήκη της σχετικής διάταξης στο άρθρο 11 του Π.Δ. 169/2007, όσο και ο σκοπός για τον οποίο θεσπίστηκε και τον οποίο εξυπηρετεί δεν επιτρέπει διαφορετική ερμηνεία. Άρα δεν θα πρέπει να συγχέεται με τις εκπεφρασμένες σε 35α ή 50ά προσαυξήσεις του Συνταξιοδοτικού Κώδικα (άρθρο 15 του Π.Δ. 169/2007).
Οι προαναφερόμενες ρυθμίσεις δεν έχουν εφαρμογή για όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα την 31-12-2010 αφού οι διατάξεις του Ν.3865/2010 σε συνδυασμό με αυτές της παρ. 7 του άρθρου Μόνου του Ν. 3847/2010, ρητά προβλέπουν ότι, για τα πρόσωπα που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31-12-2010, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του νέου νόμου και εξακολουθούν γι' αυτά να ισχύει ό,τι ίσχυε πριν το νέο ασφαλιστικό νόμο. Επομένως αφού για τα εν λόγω πρόσωπα, δεν περιλαμβανόταν στις προϋποθέσεις συνταξιοδότησής τους (θεμελίωση δικαιώματος κλπ), αναγνώριση και προσμέτρηση πλασματικού χρόνου παιδιών, η διάταξη της παρ. 12 για την αναγνώριση/προσμέτρηση πλασματικού χρόνου παιδιών δεν αφορά τα πρόσωπα (γονείς) που έχουν ήδη θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010. Άλλωστε για τα πρόσωπα αυτά δεν διαψεύδεται καμία συνταξιοδοτική προσδοκία.
Ο χρόνος παιδιών δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση τη μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου αφού δεν συνιστά πραγματική δημόσια υπηρεσία.

Διευκρινίσεις:
α) Η αναγνώριση πλασματικού χρόνου αφορά παιδιά που βρίσκονται εν ζωή.

β) Ο χρόνος αυτός λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για την προσαύξηση της σύνταξης με την προϋπόθεση να έχει συμπληρώσει ο/η υπάλληλος 15ετή πραγματική δημόσια υπηρεσία. Ως δημόσια υπηρεσία νοείται η υπηρεσία που έχει διανυθεί στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ (στην Ελλάδα ή σε Χώρα μέλος της Ε.Ε.), με οποιαδήποτε σχέση εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου (π.χ. μονίμου υπαλλήλου, υπαλλήλου με θητεία, υπαλλήλου με ΣΕΙΔΑΧ, υπαλλήλου με ΣΕΙΔΟΧ, ημερομισθίου κλπ).

γ) Το δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου αυτού μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς, αφού από καμιά διάταξη του νόμου δεν περιορίζεται η άσκηση του δικαιώματος σε έναν από τους δύο γονείς. Το αντίθετο θα συνιστούσε παραβίαση της συνταγματικής αρχής της ισότητας αφού θα επεφύλασσε διαφορετική μεταχείριση έναντι του νόμου σε πρόσωπα που τελούν υπό τις ίδιες συνθήκες.
Υπενθυμίζουμε ότι παρόμοια «διάκριση» των συζύγων στο παρελθόν για το οικογενειακό επίδομα που αποτελεί «παρακολούθημα» της σύνταξης και όχι «κύρια» παροχή κρίθηκε ως αντισυνταγματική θέτοντας σε δικαστικές περιπέτειες επί μακρόν όλη τη Δημόσια Διοίκηση και τους ενδιαφερόμενους.

δ) Σε περίπτωση όμως που ο/η υπάλληλος (γονέας) έχει χρόνο ασφάλισης και σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης ο πλασματικός χρόνος για παιδί ή για παιδιά αναγνωρίζεται ως συντάξιμος σε έναν μόνο φορέα κατ' επιλογή.
Άρα, όταν ο/η υπάλληλος (γονέας) είναι ήδη συνταξιούχος του άλλου φορέα θα ζητείται βεβαίωση για το αν έχει αναγνωρίσει ή όχι πλασματικό χρόνο παιδιού/παιδιών στον φορέα από τον οποίο έχει συνταξιοδοτηθεί.

ε) Ο χρόνος παιδιών μπορεί μεν να συνιστά, εφόσον αναγνωρισθεί, συντάξιμο χρόνο/χρόνο ασφάλισης, επειδή όμως δεν είναι χρόνος ασφάλισης που αντιστοιχεί σε χρόνο υπηρεσίας (ημέρες εργασίας/ασφάλισης) δεν συνυπολογίζεται στην απαιτούμενη 5ετία τακτικού - μονίμου υπαλλήλου (1500ημέρες εργασίας/ασφάλισης) που πρέπει να έχει συμπληρωθεί στις περιπτώσεις όπου το Δημόσιο ως απονέμων φορέας εφαρμόζει τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης.

στ) Ο αναγνωριζόμενος πλασματικός χρόνος για τα παιδιά, όσον αφορά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αντιμετωπίζεται συνταξιοδοτικά με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζεται για τους άνδρες υπαλλήλους ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (με διαφοροποίηση μόνο ως προς την καταβολή εισφοράς εξαγοράς του χρόνου αυτού).

ζ) Ο/η υπάλληλος μπορεί να αναγνωρίσει και μέρος του συνολικού χρόνου που δικαιούνται να αναγνωρίσει (σε μήνες).
η) Μετά την εκτέλεση της σχετικής αναγνωριστικής πράξης από την αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων, η πράξη αυτή δεν ανακαλείται ούτε τροποποιείται ως προς τον αναγνωριζόμενο με αυτή χρόνο. Μπορεί πάντως ο/η υπάλληλος που έχει αναγνωρίσει μέρος του συνολικού χρόνου που δικαιούται, να ζητήσει με νέα αίτησή του την αναγνώριση του επί πλέον χρόνου που επιθυμεί.

Διαδικασία αναγνώρισης
α) Η αναγνώριση του πλασματικού χρόνου απαιτεί την καταβολή εκ μέρους του γονέα εισφοράς εξαγοράς με ασφάλιστρο 6,67% (όση είναι και η εισφορά του υπαλλήλου για την κύρια σύνταξη) που υπολογίζεται επί των συνταξίμων αποδοχών του όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά το χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης. Ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται υπόψη εκείνες επί των οποίων διενεργείται κράτηση για κύρια σύνταξη.
Το ποσό της εισφοράς εξαγοράς προκύπτει από τη σχέση: Εισφορά εξαγοράς = (Συντάξιμες αποδοχές) Χ 6,67% Χ μήνες (που θα αναγνωρισθούν).
β) Για τον αναγνωριζόμενο χρόνο εκδίδεται αναγνωριστική πράξη από την αρμόδια Διεύθυνση Συντάξεων μετά από αίτηση του γονέα συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά (Σχετικό έντυπο αίτησης συνοδεύει ως συνημμένο την παρούσα εγκύκλιο). Η πράξη αυτή υπόκειται στα ένδικα μέσα του άρθρου 66 του Π.Δ. 169/2007.
γ) Η αίτηση από τον γονέα, μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε ακόμα και κατά τη συνταξιοδότηση αφού από καμία διάταξη του νόμου δεν προβλέπεται η υποβολή της σχετικής αίτησης εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.

V. Αρθρο 17
1. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΣΠΟΥΔΩΝ (παρ. 1)
Γενικά

Για πρώτη φορά στην συνταξιοδοτική νομοθεσία του Δημοσίου θεσπίζεται η αναγνώριση ως συνταξίμων των ετών σπουδών του/της υπαλλήλου για την απόκτηση του πρώτου πτυχίου.
Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο στους υπαλλήλους που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 01-01-2011 και αφορά τόσο τους «παλαιούς» όσο και τους «νέους» ασφαλισμένους. Άρα οι σχετικές διατάξεις δεν αφορούν όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι την 31-12-2010, καθώς και όσους έχουν αποχωρήσει ήδη από την υπηρεσία πριν την ως άνω ημεροχρονολογία (και στις δύο περιπτώσεις).
Η προσθήκη των σχετικών με την αναγνώριση των ετών σπουδών διατάξεων στο άρθρο 11 του Π.Δ. 169/2007 καθώς και ο χαρακτηρισμός του «χρόνου σπουδών» ως χρόνου πραγματικής συντάξιμης υπηρεσίας τον καθιστά ισοδύναμο με τις λοιπές θεμελιωτικές συντάξιμες υπηρεσίες και ως εκ τούτου λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος, όσο και για τον υπολογισμό - προσαύξηση της σύνταξης.

Διευκρινίσεις:
α) Η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος με την αναγνώριση/προσμέτρηση ετών σπουδών σε καμιά περίπτωση δεν ανατρέχει πριν την 01 -01 -2011.

β) Ο αναγνωριζόμενος χρόνος σπουδών δεν επηρεάζει σε καμιά περίπτωση την μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου αφού δεν συνιστά πραγματική δημόσια υπηρεσία.

γ) Χρόνος σπουδών που συμπίπτει με συντάξιμο χρόνο/χρόνο ασφάλισης δεν μπορεί να αναγνωρισθεί συντάξιμος με βάση τις διατάξεις του άρθρου αυτού, δηλ. υπάλληλος ο/η οποίος/α απέκτησε το πτυχίο κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας/εργασίας του/της, με ασφάλιση, μπορεί να αναγνωρίσει μόνο εκείνο το χρόνο από τις σπουδές του/της που δεν
συμπίπτει με το χρόνο εργασίας/ασφάλισής του/της.

δ) Απαραίτητη προϋπόθεση για να προβεί ο/η υπάλληλος σε αναγνώριση ως συντάξιμων των ετών σπουδών είναι να έχει συμπληρώσει υπηρεσία 12 ετών (όχι κατ' ανάγκη δημόσια). Επομένως στην υπηρεσία αυτή συνυπολογίζεται, προκειμένου για τους άνδρες και ο χρόνος της στρατιωτικής θητείας (με ή χωρίς εξαγορά κατά περίπτωση), όχι όμως και ο πλασματικός χρόνος των παιδιών, για την αναγνώριση του οποίου, απαραίτητη προϋπόθεση, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα στην ενότητα του άρθρου 6 της εγκυκλίου αυτής, είναι η συμπλήρωση 1 δετούς πραγματικής δημόσιας υπηρεσίας.

ε) Ως χρόνος σπουδών λογίζεται ο κατά περίπτωση απαιτούμενος χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής. Ο εν λόγω χρόνος (διάρκεια σπουδών) είναι αυτός που προβλέπεται από τον οργανισμό ή από τη νομοθεσία που διέπει την λειτουργία της κάθε Σχολής κατά το χρόνο της αποφοίτησης και εκφράζεται μόνο σε ακέραια χρόνια.

στ) Υπάλληλος που διαθέτει περισσότερα του ενός πτυχία, μπορεί να αναγνωρίσει ως χρόνο σπουδών το χρόνο που απαιτείτο για την απόκτηση του πτυχίου που χρησιμοποίησε για να διορισθεί ή να μεταταγεί ή να ενταχθεί στη θέση που κατέχει, δηλ. στις περιπτώσεις αυτές ο χρόνος δεν υπολογίζεται αθροιστικά.

ζ) Ως χρόνος σπουδών λογίζεται επίσης και ο χρόνος εκείνος που διανύθηκε μετά τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας του/της υπαλλήλου σε μέση επαγγελματική σχολή και οδήγησε στην απόκτηση πτυχίου που χρησίμευσε για την πρόσληψη/διορισμό του/της υπαλλήλου.

η) Προκειμένου για υπαλλήλους με πτυχίο ΤΕΙ ως χρόνος σπουδών λογίζεται και το εξάμηνο της πρακτικής άσκησης που απαιτείται κατά το χρόνο της αποφοίτησής του/της για την απόκτηση του πτυχίου.

θ) Χρόνος σπουδών που συμπίπτει με συντάξιμο χρόνο/χρόνο ασφάλισης δεν μπορεί να αναγνωρισθεί ως συντάξιμος με τις διατάξεις του άρθρου αυτού.

ι) Ειδικά, προκειμένου για τις νοσηλεύτριες (μαίες, επισκέπτριες αδερφές, αδερφές νοσοκόμες) θα μπορούν και αυτές που θεμελιώνουν δικαίωμα μετά την 01-01-2011 να μπορούν να αναγνωρίσουν τα κατά περίπτωση απαιτούμενα για την κτήση του πτυχίου τους (ακέραια) έτη σπουδών, εφόσον το πτυχίο αυτό χρησίμευσε για την πρόσληψη/τον διορισμό τους.
Στις περιπτώσεις αυτές δεν θα μπορούν να τύχουν διπλού ευεργετήματος αναγνωρίζοντας ως συντάξιμο τον ίδιο χρόνο και με τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 1 περίπτ. μθ του Π.Δ. 169/2007 (Κώδικας Πολιτικών και Στρατιωτικών Συντάξεων) ως χρόνο πρακτικής άσκησης κατά την διάρκεια της φοίτησης στις οικείες Σχολές.
Αν πάλι επιλέξουν ν' αναγνωρίσουν ως συντάξιμο το χρόνο της πρακτικής τους άσκησης κατά την διάρκεια της φοίτησης τους στις οικείες Σχολές δεν θα έχουν το δικαίωμα να προβούν σε αναγνώριση ως συντάξιμου του συμπίπτοντος με τον χρόνο αυτό, χρόνου σπουδών.
Τα παραπάνω είναι αυτονόητο ότι ισχύουν και για εκείνες που το πτυχίο της νοσηλεύτριας (μαίες, επισκέπτριες αδερφές, αδερφές νοσοκόμες) χρησίμευσε για την πρόσληψη/τον διορισμό τους στην Δευτεροβάθμια ή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Παραδείγματα:
α) Έτσι υπάλληλος με πτυχίο Παιδαγωγικής Ακαδημίας, που αποφοίτησε όταν ο χρόνος σπουδών σ' αυτήν για την απόκτηση του πτυχίου ήταν διετής (2), μπορεί να αναγνωρίσει ως χρόνο σπουδών μόνο δύο (2) χρόνια (κατ' ανώτατο όριο), ανεξάρτητα αν προέβη στη συνέχεια σε «εξομοίωση πτυχίου» και όχι τέσσερα (4) που είναι ο απαιτούμενος χρόνος σπουδών για την απόκτηση πτυχίου μετά την ένταξη των Παιδαγωγικών Ακαδημιών ως Τμημάτων στα ΑΕΙ.

β) Υπάλληλος άνδρας πτυχιούχος ΑΕΙ με τρία (3) ενήλικα παιδιά είχε 16 χρόνια υπηρεσίας μέχρι 31 -12-2010. Ο εν λόγω υπάλληλος μπορεί να αναγνωρίσει πέντε (5) πλασματικά έτη για τα τρία (3) παιδιά και τέσσερα (4) έτη σπουδών επειδή με την αναγνώριση του πλασματικού χρόνου για τα παιδιά, αν και έχει συμπληρώσει 21 χρόνια την 31-12-2010, λογίζεται ότι η θεμελίωση του δικαιώματος του ως τρίτεκνος, γεννήθηκε από 01-01-2011, οπότε είναι επιτρεπτή και η αναγνώριση των ετών σπουδών. Σε περίπτωση αποχώρησής του από την υπηρεσία, η σύνταξή του θα υπολογισθεί με βάση το συνολικό χρόνο (πραγματικό και αναγνωριζόμενο) και θα είναι πληρωτέα άμεσα, εφόσον έχει συμπληρώσει και το 52° έτος της ηλικίας του. (σχετ. η ενότητα της εγκυκλίου αυτής για τους υπαλλήλους με τρία (3) παιδιά.

γ) Υπάλληλος πτυχιούχος (ΑΕΙ ή ΤΕΙ) με ανήλικο παιδί το 2011 και 21, ή 22, ή 23, ή 24 έτη συνολικής συντάξιμης υπηρεσίας ασφάλισης, μπορεί να αναγνωρίσει, τουλάχιστον, χρόνο τεσσάρων (4), ή τριών (3) ή δύο (2) ετών ή ενός (1) έτους, αντίστοιχα. Κατ' αυτό τον τρόπο ο/η εν λόγω υπάλληλος λογίζεται ότι συμπλήρωσε 25ετία, άρα θεμελίωσε συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το έτος 2011 και κατ' ακολουθία το ισχύον στην περίπτωσή του/της όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι το 52ο έτος. Ανάλογη συλλογιστική θα ακολουθηθεί και για τις περιπτώσεις εκείνες που μαζί με τον πλασματικό χρόνο η θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος θα συντελεστεί το έτος 2012, οπότε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα είναι το 55ο έτος.

2. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΛΟΙΠΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Α. Χρόνος εκπαιδευτικής άδειας (παρ.1)

Για τα πρόσωπα που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 01-01-2011 από τον χρόνο της εκπαιδευτικής άδειας που τυχόν έχουν λάβει μπορεί να αναγνωρισθεί ως συντάξιμος χρόνος δύο ετών ανεξάρτητα από τον συνολικό χρόνο που διήρκεσε η εκπαιδευτική τους άδεια.
Εξυπακούεται, ότι για τα πρόσωπα που έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι 31-12-2010 εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 11 παρ.6 του π.δ. 169/2007, όπως ισχύουν μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις της παρ.6 του άρθρου 4 του Ν.3408/2005, οι οποίες δεν έχουν καταργηθεί ή τροποποιηθεί και σύμφωνα με τις οποίες θεωρείται ως συντάξιμος χρόνος πραγματικής υπηρεσίας ο χρόνος της εκπαιδευτικής άδειας μέχρι μια πενταετία.

Από τους χρόνους που αναφέρονται στο άρθρο 17 (έτη σπουδών, εκπαιδευτική άδεια, άδεια άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιού ηλικίας μέχρι 6 ετών) συναθροιζομένου και του χρόνου ης στρατιωτικής θητείας (προκειμένου για άνδρες υπαλλήλους) ο/η υπάλληλος μπορεί να αναγνωρίσει κατ' ανώτατο όριο:
- τέσσερα (4) έτη εφόσον θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2011.
- πέντε (5) έτη εφόσον θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2012.
- έξι (6) έτη εφόσον θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του 2013 και
- επτά (7) έτη εφόσον θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μετά την 01-01-2014.
Ο μέχρι 5 έτη πλασματικός χρόνος παιδιών που μπορεί ν' αναγνωρισθεί ως συντάξιμος είναι προφανές ότι δεν υπάγεται στους ως άνω περιορισμούς, αφού δεν περιλαμβάνεται στους χρόνους που αναφέρονται στο άρθρο 17.

Β. Χρόνος άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιού (παρ.3)

Με τις διατάξεις της παρ.3, διευρύνεται η δυνατότητα αναγνώρισης ως συντάξιμου του χρόνου άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιού ηλικίας μέχρι 6 ετών, αφού πλέον θα μπορεί να αναγνωρίζεται ως συντάξιμος χρόνος, ο χρόνος που προβλέπεται από τις εκάστοτε ισχύουσες διοικητικές διατάξεις και όχι μόνο ο χρόνος που μπορούσε να αναγνωριστεί ως συντάξιμος με βάση συγκεκριμένες συνταξιοδοτικές διατάξεις.
Ο χρόνος της άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιού δεν πρέπει να συγχέεται με τον πλασματικό χρόνο παιδιών του άρθρου 6, ο οποίος σχετίζεται αποκλειστικά με την ύπαρξη και μόνο παιδιού/παιδιών.
Οι διατάξεις που αναφέρονται στην αναγνώριση ως συντάξιμου του χρόνου άδειας ανατροφής παιδιού και του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας, αφορούν τόσο τους «παλαιούς» όσο και τους «νέους» ασφαλισμένους.

3. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ

α) Η αναγνώριση των ανωτέρω χρόνων (σπουδών, άδειας άνευ αποδοχών ανατροφής παιδιού, εκπαιδευτικής άδειας) μπορεί να λάβει χώρα μετά την υποβολή σχετικής αίτησης από τον/την υπάλληλο που υποβάλλεται στην αρμόδια Δ/νση Συντάξεων, συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά (επισυνάπτονται σχετικά έντυπα αιτήσεων).

β) Η αίτηση από τον/την υπάλληλο μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, δηλαδή είτε ενώ ο/η υπάλληλος είναι στην ενέργεια είτε κατά τη συνταξιοδότηση, ακόμα και μετά από αυτή, στην τελευταία όμως αυτή περίπτωση εντός της προθεσμίας που τάσσει η συνταξιοδοτική νομοθεσία (βλ. άρθρο 22 παρ.21 του Π.Δ. 169/2007), αφού οι σχετικές διατάξεις δεν ορίζουν κάτι διαφορετικό.

γ) Η αναγνώριση ως συνταξίμων των ανωτέρω χρόνων απαιτεί την καταβολή εκ μέρους του/της υπαλλήλου εισφοράς εξαγοράς με ασφάλιστρο 6,67% επί των συνταξίμων
αποδοχών, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί κατά το χρόνο υποβολής της σχετικής αίτησης. Ως συντάξιμες αποδοχές λαμβάνονται υπόψη εκείνες επί των οποίων διενεργείται κράτηση για κύρια σύνταξη.

δ) Το ποσό της εισφοράς εξαγοράς προκύπτει επίσης από την σχέση: Εισφορά εξαγοράς = Συντάξιμες αποδοχές χ 6,67% χ έτη που θα αναγνωρισθούν.

ε) Για τον αναγνωριζόμενο χρόνο εκδίδεται αναγνωριστική πράξη από την αρμόδια Δ/νση Συντάξεων, η οποία υπόκειται στα ένδικα μέσα του άρθρου 66 του Π.Δ. 169/2007.