Η Μακρόνησος άρχισε να λειτουργεί ως Στρατόπεδο Συγκέντρωσης «εθνικής αναμορφώσεως» για χιλιάδες αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, κομμουνιστές, πολιτικούς κρατούμενους και στρατιώτες σαν σήμερα, στις 12 Μαΐου του 1947.
Στη Μακρόνησο συγκεντρώθηκαν:
Νεοσύλλεκτοι φαντάροι από διάφορες πειθαρχικές μονάδες του στρατού.
Αξιωματικοί του ΕΛΑΣ, έφεδροι και μόνιμοι.
Πολιτικοί εξόριστοι (άνδρες, γυναίκες και παιδιά) από τα διάφορα στρατόπεδα πολιτικών κρατουμένων π.χ. Άη Στράτη, Ικαρία, Λήμνο, Τρίκερι κ.α.
Προληπτικώς συλληφθέντες πολίτες στις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις εναντίον του Δημοκρατικού Στρατού.
Υπόδικοι Πολιτικοί Κρατούμενοι που βρίσκονταν στις διάφορες φυλακές της χώρας και που προορίζονταν να δικαστούν από τα έκτακτα Στρατοδικεία.
Η καθημερινή ζωή των κρατουμένων ήταν αυστηρά στρατιωτική, με βάρβαρη πειθαρχεία. Δηλαδή προσκλητήρια, αναφορές, καψόνια, εγκλεισμός στα πειθαρχεία, ώρες στον ήλιο ή στη βροχή και το κρύο, βασανιστήρια, ξυλοδαρμοί και τέλος, απροσχημάτιστες δολοφονίες, με αποκορύφωμα τη μεγάλη σφαγή στο ΑΕΤΟ, το Φλεβάρη - Μάρτη του 1948. Το συσσίτιο ήταν άθλιο, το νερό ελάχιστο ή και σπάνιο, η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη ουσιαστικά ανύπαρκτη.
