Συγκρούσεις για τις ΑΟΖ και την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα

Γιώργος Στάμκος

Τον 19ο οι μεγάλες δυνάμεις συγκρούονταν μεταξύ τους για τον διαμοιρασμό των αποικιακών εδαφών και των τεράστιων αραιοκατοικημένων χερσαίων μαζών του πλανήτη μας, που μόλις είχε εξερευνηθεί. Τον 20ο αιώνα οι συγκρούσεις εξέλαβαν χαρακτήρα ιδεολογικό, αντιπαράθεσης διαφορετικών πολιτικο-οικονομικών συστημάτων, αν και κατά βάθος υπέβοσκε η παραδοσιακή γεωπολιτική και γεωφιλοσοφική σύγκρουση μεταξύ ηπειρωτικών και ναυτικών δυνάμεων με έπαθλο την παγκόσμια ηγεμονία. 

Τον 21ο αιώνα, που διανύουμε, το κύριο πεδίο αντιπαράθεσης και συγκρούσεων μετατοπίζεται από την ξηρά στις θάλασσες και στους ωκεανούς, που αποτελούν και το νέο «ζωτικό χώρο» επέκτασης για παλιές και ανερχόμενες δυνάμεις και οικονομίες.

Καθώς τα 2/3 της επιφάνειας της Γης καλύπτεται από νερό, αποτελώντας στην ουσία μια πλανητική «γαλάζια πατρίδα», υπάρχει πολύ χώρος μακριά από τις ακτές για διεκδίκηση, αξιοποίηση και εκμετάλλευση των φυσικών του πόρων. Οι βυθοί των θαλασσών και των ωκεανών, που αποτελούν ένα αχανές υγρό και ανήλιαγο «εσωτερικό διάστημα», τριπλάσιο σε έκταση από το σύνολο της ξηράς, αποτελούν και το «μήλον της Έριδος» μεταξύ χωρών και δυνάμεων, που επιδιώκουν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο ως ανερχόμενες δυνάμεις στο γεωπολιτικό σκηνικό του 21ου αιώνα. Οι συγκρούσεις για την έκταση και τα όρια των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) αποτελούν στην εποχή μας μια συχνή πηγή συγκρούσεων μεταξύ παράκτιων ή αρχιπελαγικών κρατών.

“Kλάψε κι εσύ τώρα ντουνιά πιάσαν το Στέλιο τα σκυλιά…” Η δολοφονία του Στέλιου Καρδάρα

Στις 18 του Αυγούστου 1944, μια μέρα μετά το Μπλόκο της Κοκκινιάς, «Έλληνες» ταγματασφαλίτες συνεργάτες των Γερμανών πιάνουν σε ενέδρα στα περιβόλια στον Αη Γιάννη το Ρέντη το αγαπημένο παιδί της Κοκκινιάς, τον ξακουστό σαλταδόρο Στέλιο Καρδάρα.

Ο Στέλιος Σπανός ή «Καρδάρας», ήταν ένας από τους ηρωικότερους σαμποτέρ της αντίστασης που ανατίναζε γερμανικά αυτοκίνητα και αποθήκες. Ένας σαλταδόρος της Κατοχής που έκλεβε τρόφιμα απ τους Γερμανούς και τα μοίραζε στο λαό. ΕΛΑΣίτης, αρχηγός ομάδας της ΟΠΛΑ στην Παλιά Κοκκινιά, μπήκε στην ένοπλη δράση από τα 18 του, διακρίθηκε για τη γενναιότητα που επέδειξε στη μάχη της Κοκκινιάς και παρόλο το νεαρό της ηλικίας του είχε μεγάλη φήμη στους συναγωνιστές και στους εχθρούς του, έτσι που η σύντομη ζωή του αποτέλεσε θρύλο για την Κοκκινιά και ευρύτερα.

Οι Γερμανοί προσπάθησαν πολλές φορές να πιάσουν τον Καρδάρα αλλά δεν τα κατάφερναν. Τα κατάφεραν οι ντόπιοι συνεργάτες τους. Αφού τον έπιασαν, οι ταγματασφαλίτες τον πήγαν στον Άγιο Διονύση στον Πειραιά και τον εκτέλεσαν, βασανίζοντάς τον φριχτά, κόβοντάς του μέχρι και τα γεννητικά του όργανα. Ήταν μόλις 21 χρονών και ο Πειραιάς θρήνησε ένα από τα καλύτερα παιδιά του που θυσιάστηκαν στη μάχη κατά των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους.