Ρεπορτάζ : Χριστίνα Κοψίνη
(από την Καθημερινή της Κυριακής)
Στον βωμό διάσωσης της κύριας σύνταξης κινδυνεύουν να βρεθούν οι επικουρικές συντάξεις σε όσα Ταμεία η ανεργία, οι απολύσεις και η μείωση μισθών έχουν κάνει δυσβάστακτο το ταμειακό πρόβλημα. Παρόλο που τις τελευταίες εβδομάδες το ερώτημα έχει αντιστραφεί και η αγωνία των ασφαλισμένων σχετίζεται περισσότερο με το εάν μια χρεοκοπία (ελεγχόμενη ή μη) οδηγήσει σε δραματική μείωση των συντάξεων, η ταμειακή εικόνα των ασφαλιστικών ταμείων παραμένει εξαιρετικά δυσμενής, με τα δύο μεγαλύτερα Ταμεία, το ΙΚΑ και τον ΟΑΕΕ, να καταγράφουν ελλείμματα 1 δισ. ευρώ έκαστο, τους ασφαλιστικούς φορείς του Δημοσίου να πιέζονται από ένα νέο κύμα φυγής, ενόψει των αλλαγών που θα επιφέρει το ενιαίο μισθολόγιο, τον ΟΓΑ να συγκρατεί με μεγάλη δυσκολία τις εισφορές σε χαμηλό επίπεδο και την τρόικα να θέτει νέες παραμέτρους για τις επικαιροποιημένες αναλογιστικές μελέτες που θα γίνουν με αναπροσαρμογή των στοιχείων από το 2008.
Το σκηνικό παραπέμπει σε μια νέα συνταξιοδοτική παρέμβαση στις αρχές του 2012 με στόχο την αυστηρή διατήρηση των ασφαλιστικών δαπανών στο 2,5% του ΑΕΠ. Οι βασικοί άξονες αυτών των παρεμβάσεων θα επισημοποιηθούν για τα κράτη–μέλη της Ε.Ε. στη συνεδρίαση του Eurogroup τον Νοέμβριο.
Ηδη το ΙΚΑ, το οποίο εξάντλησε για το 2011 τα περιθώρια δανεισμού από τις τράπεζες μέσω ρέπος, για να καλύψει τις ανάγκες της κύριας σύνταξης μέχρι το τέλος του έτους, δανείστηκε την περασμένη εβδομάδα 100 εκατ. ευρώ από το επικουρικό του, το ΕΤΕΑΜ, και άλλα τόσα από το Ταμείο της ΔΕΗ, το οποίο έχει ενοποιηθεί με το ΙΚΑ διατηρώντας, όμως, σχετική αυτονομία. Ο εσωτερικός δανεισμός θα μπορούσε να περάσει απαρατήρητος εάν ο κλάδος κύριας σύνταξης δεν είχε εξαντλήσει εδώ και χρόνια τα αποθεματικά της επικούρησης και δεν έχει δρομολογηθεί δραστική περικοπή στις επικουρικές συντάξεις. Η περικοπή θα ξεκινήσει από την 1.1.2012 και αφορά όλους τους φορείς του δεύτερου πυλώνα που παρουσιάζουν αναλογιστικά ελλείμματα. Αλλωστε, μπορεί το σχέδιο νόμου για την αναμόρφωση του συστήματος επικουρικών και προνοιακών Ταμείων να έχει καθυστερήσει (η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί στο Μεσοπρόθεσμο ότι θα νομοθετήσει εντός του Σεπτεμβρίου), αλλά θεωρείται βέβαιο ότι στο ΕΤΕΑΜ οι συντάξεις θα μειωθούν περίπου 55%, με δεύτερη μεγάλη περικοπή αυτή στις συντάξεις των δικαιούχων πρώην τραπεζοϋπαλλήλων, του ΕΤΑΤ.
Ομως, η επικείμενη μεταρρύθμιση στον τομέα των επικουρικών συντάξεων θα είναι πολύ ευρύτερη από μια ποσοτική περικοπή. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οι νέες ασφαλιστικές παρεμβάσεις που θα νομοθετηθούν πριν από το τέλος του έτους θα δημιουργούν και προϋποθέσεις ενοποίησης των δύο πυλώνων. Αυτή η προοπτική αφορά πρωτίστως το ΙΚΑΕΤΑΜ, το οποίο, αφού εξάντλησε επί σειρά ετών τα αποθεματικά του επικουρικού του, αναγκάζεται τώρα να πληρώνει περίπου 40 εκατ. τον μήνα για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων στους ασφαλισμένους του. Δεν είναι τυχαίο ότι ως αιτιολογία για τις αντιρρήσεις που διατύπωναν ορισμένοι από τους επικεφαλής των ασφαλιστικών φορέων που αντιστάθηκαν στη διαδικασία ανταλλαγής ομολόγων (μεταξύ των οποίων και το επικουρικό του ΙΚΑ) ήταν η διαρκής και καθημερινή ανάγκη ταμειακών διαθεσίμων.
Σε αυτές τις συνθήκες και με ιδιαίτερα περιορισμένες τις δυνατότητες τραπεζικού δανεισμού με ρέπος (διάρκειας 45 ημερών) άρχισε να συζητείται και το ενδεχόμενο ετεροχρονισμού στην καταβολή των συντάξεων. Δηλαδή, η σύνταξη του Δεκεμβρίου να καταβάλλεται εντός του ίδιου μήνα και όχι τον Νοέμβριο όπως γίνεται, επί παραδείγματι, στο ΙΚΑ. Σχετικό ερώτημα ετέθη κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου του ΙΚΑ και διαψεύστηκε κατηγορηματικά από τον διοικητή του Ιδρύματος. Μάλιστα, ο κ. Ρ. Σπυρόπουλος συνέδεσε τις «φήμες» περί ετεροχρονισμού με υποβολιμαίες προσπάθειες κάποιος να καταρρεύσει το σύστημα. Ωστόσο, υπάρχει και ο αντίλογος. «Εάν δεν προχωρήσουμε σε ένα ανάλογο μέτρο, θα χρειαστεί να κόψουμε τουλάχιστον το 30% των συντάξεων που χορηγούμε σήμερα», αναφέρει διοικητής μεγάλου ασφαλιστικού ταμείου.
Ταυτοχρόνως, νέο ζήτημα φαίνεται ότι ανέκυψε και με τους υπολογισμούς της τρόικας για την πορεία των εσόδων του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Η τρόικα υποστηρίζει ότι τα πραγματικά έσοδα είναι κατά 286 εκατομμύρια λιγότερα από τους υπολογισμούς που έγιναν με βάση την εκτέλεση του προϋπολογισμού του εξαμήνου. Αρχικώς, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό των εσόδων, επρόκειτο να εισπραχθούν 19,786 δισ. ευρώ. Στη συνέχεια και λόγω των υφεσιακών επιπτώσεων τα έσοδα μειώθηκαν κατά 1 δισ. ευρώ, στο ύψος του ποσού των 18,58 δισ. ευρώ. Τώρα η τρόικα επιμένει ότι δεν θα υπερβούν το ποσό των 18,3 δισ. ευρώ. Επίσης, αμφισβητούν και το σκέλος των δαπανών, κατά 114 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα το συνολικό αμφισβητούμενο ποσό να ανέρχεται στο ύψος των 400 εκατ. ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, η τρόικα διαφωνεί με την πρακτική να προσμετρούνται στις δαπάνες του 2011 οι νέες συντάξεις που θα αρχίσουν να καταβάλλονται από τον επόμενο χρόνο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου