Η χθεσινή θυελλώδης ημέρα που ξεκίνησε στη Βουλή και κατέληξε στη νυχτερινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ (σ.σ.: τη δεύτερη μέσα σε 48 ώρες) είχε... αίμα: ο Μ. Κασσής, ο οποίος είχε δηλώσει ότι θα καταψηφίσει τα μέτρα, χαιρέτισε τους «συντρόφους» του και σήμερα το πρωί, από τον τηλεοπτικό δίαυλο του Mega, ανακοίνωσε την ανεξαρτητοποίησή του.
Μείον ένας, λοιπόν, για το ΠΑΣΟΚ –αφού για την κυβερνητική πλειοψηφία ο κ. Κασσής ήδη δεν υπολογιζόταν, καθώς είχε καταταχθεί σ’ αυτούς που δεν θα δώσουν ψήφο στα μέτρα.
Αποχώρησε η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου
Λίγο αργότερα ωστόσο το ΠΑΣΟΚ δέχθηκε και νέο πλήγμα με την πρώην υπουργό και πρώην βουλευτή Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου να ανακοινώνει την αποχώρησή της από το κόμμα. Η αποχώρησή της σηματοδοτεί, σε συνδυασμό με τα χθεσινά γεγονότα στην κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, την απαρχή σημαντικών εξελίξεων και ενδεχομένως τη μαζική αποχώρηση και άλλων στελεχών που κινούνται στο κλίμα του λεγόμενου «λαϊκού ΠΑΣΟΚ» όπως ο αντίπαλος του Ευάγγελου Βενιζέλου στην κούρσα διαδοχής Χρήστος Παπουτσής.
Μετά την αποχώρηση Ξενογιαννακοπούλου, οι αντιδράσεις στο ΠΑΣΟΚ πλέον παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας.
Θέμα ηγεσίας έθεσε η Κατερίνα Μπατζελή, η οποία είπε (ΒΗΜΑ FM) ότι "ένας αρχηγός κόμματος με νωπή εντολή αποδυναμώνεται ο ίδιος, όταν του είναι δύσκολο να πετύχει σύγκλιση απόψεων με τους βουλευτές του και ανατρέπει τη στοιχειώδη συνοχή στον ιστό του κόμματος".
Σε σκληρή (γραπτή) δήλωση προέβη και ο επικεφαλής της «Αριστερής Πρωτοβουλίας», Γ. Παναγιωτακόπουλος. "Το ΠΑΣΟΚ αυτοκτονεί πολιτικά και το πιστόλι κρατούν όσοι σήμερα αποφασίζουν να διαγράψουν προεκλογικές υποσχέσεις, προγραμματικές συμφωνίες και κόκκινες γραμμές", αναφέρει χαρακτηριστικά και προβλέπει ότι η ψήφιση των μέτρων "ισοδυναμεί με το τέλος του ΠΑΣΟΚ".
«Χωρίζουν οι δρόμοι μας»
Το ερώτημα, όμως, στην Ιπποκράτους είναι «και τώρα, τι;». Ο Ευ. Βενιζέλος χθες πέταξε το γάντι, βάζοντας θέμα κομματικής πειθαρχίας με τρόπο που δεν αφήνει περιθώρια για συμβιβασμούς («όποιος δεν ψηφίσει, χωρίζουν οι δρόμοι μας»). Και ήδη πέντε βουλευτές, πλην του κ. Κασσή, ατενίζουν την έξοδο: Κ. Σκανδαλίδης, Μ. Μπόλαρης, Θ. Παραστατίδης, Θεοδώρα Τζάκρη και Γ. Κουτσούκος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Σκανδαλίδης αποχώρησε εκνευρισμένος από την αίθουσα, πριν ο κ. Βενιζέλος ολοκληρώσει τη δευτερολογία του και χωρίς να χρειαστεί έτσι να γίνει ψηφοφορία για το ζήτημα επιβολής κομματικής πειθαρχίας.
Εικόνα διάλυσης
Βέβαια, για να φτάσει σ’ αυτό το σημείο ο κ. Βενιζέλος, είχε χρειαστεί πρώτα το ΠΑΣΟΚ να παρουσιάσει μια πρωτοφανή εικόνα στην ψηφοφορία του νομοσχεδίου για τις αποκρατικοποιήσεις στη Βουλή: 15 από τους 33 βουλευτές διαφοροποιήθηκαν από τη γραμμή του κόμματος –για την οποία υποστηρίζουν ότι ποτέ δεν ενημερώθηκαν και γι’ αυτό πνέουν μένεα κατά του Π. Κουκουλόπουλου, ο οποίος αιφνιδίασε ανακοινώνοντάς την δημοσίως στην αίθουσα της Ολομέλειας, την ώρα της ψηφοφορίας και ενώ βουλευτές είχαν ήδη ψηφίσει.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά την ολοκλήρωση της χθεσινής συνεδρίασης της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ, ο Λ. Γρηγοράκος (σ.σ.: από τους πιο φανατικούς «βενιζελικούς» παλαιότερα) απευθύνθηκε σε ιδιαίτερα έντονο ύφος στους διαδρόμους στον κ. Κουκουλόπουλο, λέγοντάς του –σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες– «κ… παιδο, σε φέραμε εδώ για να διαλύσεις το ΠΑΣΟΚ»!
Πίσω από τις κλειστές πόρτες του 5ου ορόφου στην Ιπποκράτους φέρεται να σημειώθηκε και έτερο φραστικό επεισόδιο, ανάμεσα στους Μ. Χρυσοχοΐδη και Κ. Σκανδαλίδη. Απόντες δε από τη συνεδρίαση της Κ.Ο. ήταν οι Ανδρ. Λοβέρδος –επιβεβαιώνοντας το χάσμα που τον χωρίζει πλέον με το ΠΑΣΟΚ– και ο Γ. Παπανδρέου –ο οποίος στην ψηφοφορία στη Βουλή ακολούθησε τη γραμμή του κόμματος.
Καμία εξήγηση
Ουδεμία εξήγηση για την –επίσης πρωτοφανή– απουσία του από την ψηφοφορία στη Βουλή έδωσε και ο κ. Βενιζέλος και μάλιστα εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι δεν ρωτήθηκε καν γι’ αυτό από τους βουλευτές του, στη συνεδρίαση της Κ.Ο. Συνεργάτες του προέδρου του ΠΑΣΟΚ απέφευγαν να ερμηνεύσουν τη στάση του, αλλά επιχειρούσαν να εξηγήσουν (χωρίς όμως αποτέλεσμα) ότι «δεν ήθελε με την παρουσία του να νομιμοποιήσει την εικόνα διάλυσης που παρουσίασε η κοινοβουλευτική ομάδα».
Ενδεικτικό της σύγχυσης, πάντως, που υπάρχει σε όλες τις βαθμίδες στο ΠΑΣΟΚ είναι ότι, όταν βουλευτές που διαφοροποιήθηκαν στη χθεσινή ψηφοφορία έθεσαν ζήτημα ενημέρωσης και συντονισμού στον κ. Βενιζέλο («καρφώνοντας» τον κ. Κουκουλόπουλο), ο τελευταίος φέρεται να τους απάντησε «ας με παίρνατε τηλέφωνο να με ρωτήσετε»!
Η δε διαδικτυακή μετάδοση της χθεσινής συνεδρίασης της Κ.Ο. που είχε αναγγελθεί επισήμως (και «διαφημίστηκε» ως πρωτοβουλία του κ. Βενιζέλου) παραπέμφθηκε στις καλένδες, όταν διαπιστώθηκε το κλίμα που θα επικρατούσε.
Διασώθηκε, ελέω ΠΑΣΟΚ
Παρά το γεγονός ότι και ο Φ. Κουβέλης... εξαφανίστηκε την ώρα της ψηφοφορίας –με συνεργάτες του αρχικά να δηλώνουν άγνοια για την πρωτοβουλία του και στη συνέχεια να τη δικαιολογούν με τη συμμετοχή του στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος– η ΔΗΜΑΡ εμφανίστηκε συντεταγμένη, σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ, έστω και αν απόφασή της (που τηρήθηκε) ήταν να ψηφίσει "όχι" στα κρίσιμα άρθρα για τις αποκρατικοποιήσεις και τις ΔΕΚΟ.
Η χθεσινή δε απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής που επαναβεβαίωσε τη σθεναρή αντίσταση και το «όχι» στα εργασιακά –άρα και στα μέτρα– φέρνει τώρα στο προσκήνιο τη συζήτηση κατά πόσον είναι συμβατή η στάση της ΔΗΜΑΡ με την παραμονή της στην κυβέρνηση. Από την Αγίου Κωνσταντίνου επιμένουν ότι «δεν υπάρχει ασυμβίβαστο» και εξακολουθούν να αναμένουν έστω και την τελευταία στιγμή τροποποιήσεις στα μέτρα που θα οδηγήσουν σε αλλαγή της στάσης τους, ερμηνεύοντας έτσι και τα χθεσινά μηνύματα από τις Βρυξέλλες ότι «δεν έχει ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση».
Ο κ. Βενιζέλος σχετικά με τις χθεσινές αποφάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ με δήλωσή του την οποία δημοσιοποίησε το μεσημέρι ο κ. Βενιζέλος αναφέρει:
"Τρία χρόνια τώρα το ΠΑΣΟΚ σηκώνει το σταυρό της διαχείρισης της εθνικής κρίσης. Καλείται να λάβει δύσκολες και επώδυνες αποφάσεις που προκαλούν την αντίδραση μεγάλου μέρους της κοινωνίας. Αναγκάζεται να δυσαρεστήσει ομάδες πολιτών που συνδέονται παραδοσιακά μαζί του. Σηκώνει το βάρος αλλαγών που έπρεπε να γίνουν εδώ και δεκαετίες και γίνονται τώρα, όλες μαζί, μέσα στην χειρότερη οικονομική συγκυρία των τελευταίων σαράντα ετών.
Το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε και στην αρχή και στην πορεία και τώρα να αποφύγει το πολιτικό, κοινωνικό και συναισθηματικό φορτίο και τη φθορά αυτών των αποφάσεων. Θα μπορούσε να υπεκφύγει. Να κρυφτεί πίσω από τον εύκολο ρόλο της αντιπολίτευσης. Να αφήσει σε άλλους τα κάρβουνα της εθνικής ευθύνης. Αποφάσισε όμως να αναλάβει όχι μόνο την ευθύνη που του αναλογεί ιστορικά για την πορεία του τόπου, αλλά και την ευθύνη άλλων που κρύβονται ή έστω κρύφτηκαν σε προηγούμενες φάσεις πίσω από το ΠΑΣΟΚ.
Αυτή η επιλογή έχει επηρεάσει τα πάντα: την εκλογική και κοινοβουλευτική δύναμη του ΠΑΣΟΚ, τις προσωπικές αντοχές και τη στάση των στελεχών του.
Η χθεσινή καθαρή και οριστική απόφαση της κοινοβουλευτικής μας ομάδας πως θα κάνει ό,τι πρέπει για να διαφυλαχθεί η πορεία της χώρας έως την έξοδο από την κρίση, ήταν προϊόν διεξοδικής ανάλυσης και ουσιαστικής συζήτησης στην οποία οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ κατέθεσαν όχι μόνο την πολιτική τους σκέψη και ευθύνη αλλά την ψυχή τους, ξέροντας τι σημαίνει η απόφαση που ελήφθη συλλογικά και με συντριπτική πλειοψηφία. Ξέροντας πως μόνο αν πετύχει η στρατηγική αυτή και βγει η χώρα από την κρίση με ασφάλεια, θα δικαιωθεί και η δική μας αγωνία και προσπάθεια.
Είναι ανθρώπινο και αναπόφευκτο, όταν βρισκόμαστε απέναντι σε τέτοια ερωτήματα, να υπάρχει ένταση. Όλη η ελληνική κοινωνία ζει υπό συνθήκες πρωτοφανούς έντασης.
Το ΠΑΣΟΚ διατύπωσε τη θέση του με απόλυτη ειλικρίνεια, συνέπεια και καθαρότητα.
Αυτή του η στάση ανοίγει μέτωπα, προκαλεί διαφοροποιήσεις. Απογοητεύει αυτούς που ασχολούνται εργολαβικά με την επιχείρηση διάλυσης του ΠΑΣΟΚ, αλλά βλέπουν ότι ματαιοπονούν.
Το στρατηγικά κρίσιμο είναι ότι η χθεσινή απόφαση της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ θέτει ένα σαφές και σταθερό πλαίσιο μέσα στο οποίο μπορεί να συγκροτηθεί η σχέση της παράταξης με τις προοδευτικές, δημιουργικές και υπεύθυνες δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας. Αυτές που δίνουν τη μάχη της εμπροσθοφυλακής και όχι της οπισθοφυλακής. Αυτές που είναι πραγματικά ριζοσπαστικές και όχι δήθεν αριστερές, αλλά στην ουσία βαθειά συντηρητικές.
Στην πορεία προς το συντακτικό Συνέδριο της παράταξης, που έχει ήδη συγκληθεί για το Φεβρουάριο, το ΠΑΣΟΚ θα έχει στραμμένη τη προσοχή του στα μεγάλα θέματα της χώρας, εξειδικεύοντας, μέσα από το διάλογο με τη κοινωνία, τις προτάσεις του για το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης και την αυτοδύναμη Ελλάδα. Το ΠΑΣΟΚ αφήνει σε άλλους την συνεχή ενασχόληση με την ίντριγκα και την παραπολιτική".