Οι καταγγελίες περί «παραβίασης του διεθνούς δικαίου», «εισβολής στην Ουκρανία» κλπ διαδέχονταν η μία την άλλη από δυτικές κυβερνήσεις οι οποίες, όμως, κατά τα άλλα παρακολούθησαν μάλλον αμήχανες την επίδειξη ισχύος του Πούτιν σε απευθείας μετάδοση
Του Μάρκο Πόλο
Με συνοπτικές διαδικασίες προχώρησε η Μόσχα στην προσάρτηση της Κριμαία με το Ρώσο πρόεδρο να αξιοποιεί τις ίδιες τις πράξεις ΕΕ και ΗΠΑ για ν’ απαντήσει στις επικρίσεις. Κεντρικό του επιχείρημα η υπόθεση του Κοσόβου και γιατί εκεί δεν παραβιάστηκε η διεθνής νομιμότητα, ενώ αυτό συμβαίνει στην Κριμαία. Συμπλήρωσε, δε, ότι για να αποσπάσουν ΗΠΑ και ΕΕ το Κόσοβο από τη Σερβία εξαπέλυσαν αιματηρότατη στρατιωτική επιχείρηση, ενώ αντίθετα η Ρωσία ενώθηκε με την Κριμαία χωρίς ν’ ανοίξει ρουθούνι. Αναρωτήθηκε, δε, πόσο μεγαλύτερη σύνδεση είχαν οι ΗΠΑ και η ΕΕ για να επέμβουν επικαλούμενες την «ασφάλεια πολιτών» σε Αφγανιστάν, Ιράκ, Λιβύη κ.ο.κ. Υπογράμμισε ότι «δεν θα μπορούσε ποτέ κανείς να φτάνει στη Σεβαστούπολη και να τον υποδέχονται ναύτες του ΝΑΤΟ» εντάσσοντας την εικόνα αυτή στις γενικότερες προσπάθειες των ΗΠΑ και της ΕΕ, όπως είπε, «να πιέσουν, να περικυκλώσουν και να βάλουν στη γωνία τη Ρωσία»
Διαβεβαίωσε ότι δεν προτίθεται να επιτεθεί στην Ουκρανία, ούτε επιθυμεί το διαμελισμό της, και εξαπέλυσε νέα επίθεση κατά της Δύσης κατηγορώντας την ότι έχει την ευθύνη για τις εξελίξεις γιατί στήριξε και στηρίζει μια κυβέρνηση ναζιστών, ρωσόφοβων και αντισημιτών στο Κίεβο, που προκαλούν. Ευχαρίστησε, δε, για την στήριξη, και αυτό έχει τη σημασία του, την Κίνα και την Ινδία.
Λίγο αργότερα ο μεταβατικός πρωθυπουργός Γιατσενιούκ επαλήθευε ένα από τα κεντρικά επιχειρήματα της Μόσχας όταν δεσμευόταν ότι θα ξεκινήσει προσπάθεια «αφοπλισμού»
ακραίων εθνικιστικών παραστρατιωτικών οργανώσεων. Κάτι που σημαίνει ότι αυτές υπάρχουν και δρουν παρά την σιωπή των δυτικών ΜΜΕ και των δυτικών κυβερνήσεων και δεν είναι αποκύημα της ρωσικής φαντασίας. Πώς θα το κάνει αυτό, όταν παράλληλα το υπουργείο Άμυνας εξοπλίζει ως εθνοφρουρά μέλη των ακραίων φασιστικών οργανώσεων που συμμετείχαν στην αιματοχυσία της Μαϊντάν, όπως μεταδίδουν και δυτικά ΜΜΕ, είναι ένα άλλο ερώτημα. Επίσης, έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι η Ουκρανία δεν προτίθεται να εισέλθει στο ΝΑΤΟ.
Την πανηγυρική διάθεση που επικρατεί και στην Κριμαία διέκοψε αιματηρό περιστατικό σε κέντρο στρατιωτικής έρευνας στη Συμφερόπολη. Τα δυτικά ΜΜΕ έσπευσαν να μιλήσουν για έναν νεκρό Ουκρανό αξιωματικό από σφαίρες Ρώσων στρατιωτών, αν και αργότερα υποχρεώθηκαν να συμπληρώσουν ότι δεν υπάρχει καμία διασταύρωση της πληροφορίας. Ρωσικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι ελεύθεροι σκοπευτές άγνωστης ταυτότητας άνοιξαν πυρ κατά μελών ομάδας αυτοάμυνας που ήταν έξω από το κέντρο αλλά Ουκρανών στρατιωτών που ήταν μέσα στο κέντρο με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άνθρωποι, ένας ρωσόφωνος και ένας Ουκρανός ενώ τραυματίστηκαν άλλοι δύο. Μάλιστα, το Russia Today υποστηρίζει ότι την εκδοχή αυτή επιβεβαίωσαν και Ουκρανοί στρατιώτες μέσα από το κέντρο. Καμία πληροφορία δεν επιβεβαιώνεται από ανεξάρτητη πηγή.
Εντούτοις, η ηγεσία του Κιέβου, είτε επειδή «περίμενε» την εξέλιξη (κάτι που σημαίνει ότι γνωρίζει περισσότερα και για το τι πραγματικά έγινε) είτε επειδή είναι πανικόβλητη, μίλησε για πόλεμο και έσπευσε να διατάξει αλλαγή των κανόνων εμπλοκής στην Κριμαία, παραβιάζοντας μονομερώς την άτυπη εκεχειρία που είχε συμφωνηθεί μέχρι τις 21 Μαρτίου και καλλιεργώντας ένα εξαιρετικά επικίνδυνο κλίμα αφού πια οι Ουκρανοί στρατιώτες έχουν εντολή να πυροβολούν αν θεωρήσουν ότι απειλούνται. Η εξέλιξη πλέον θέτει επί τάπητος ένα από τα πιο ακανθώδη στάδια της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία: το τι θα γίνει με τις στρατιωτικές βάσεις. Οι αρχές της Κριμαίας έχουν καλέσει τους Ουκρανούς στρατιώτες να αποφασίσουν αν θέλουν να περάσουν στον τοπικό στρατό ή αν θέλουν να φύγουν. Τα πράγματα, προφανώς, δεν είναι φυσικά τόσο απλά, αφού αν συνταχθούν, όπως αρκετοί έχουν κάνει ήδη και στο ναυτικό, με την Κριμαία τότε θεωρούνται προδότες από τον ουκρανικό στρατό και δεν μπορούν να επιστρέψουν σε άλλο σημείο της Ουκρανίας αν εκεί είναι το σπίτι τους, και αν αποχωρήσουν μόνοι τους, τότε εγκαταλείπουν στρατιωτικό υλικό και θέση «στο εχθρό» κατά το Κίεβο, οπότε πάλι είναι προδότες.
Αν δεν υπάρξει συμφωνία που θα προβλέπει το τι μέλλει γενέσθαι, ξεκάθαρα, με τις ουκρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην περιοχή, τότε τίθεται μέγα ζήτημα. Και γίνεται μεγαλύτερο καθώς η ρωσική ηγεσία δεν πρόκειται να συνομιλήσει απευθείας με την ηγεσία του Κιέβου, την οποία δεν αναγνωρίζει και τη χαρακτηρίζει φασιστική και υπερεθνικιστική και πραξικοπηματική.
Παχιά λόγια και αμηχανία
Οι καταγγελίες περί «παραβίασης του διεθνούς δικαίου», «εισβολής στην Ουκρανία» κλπ διαδέχονταν η μία την άλλη χθες από δυτικές κυβερνήσεις οι οποίες, όμως, κατά τα άλλα παρακολούθησαν μάλλον αμήχανες την επίδειξη ισχύος του Πούτιν σε απευθείας μετάδοση. Μετά τον πρώτο γύρο κυρώσεων (ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων ) 21 (συνολικά) πολιτικών προσώπων από Ρωσία και Κριμαία, τα περιθώρια κινήσεων των ΗΠΑ και πολύ περισσότερο της ΕΕ μοιάζουν περιορισμένα.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κάμερον ανακοίνωσε λάβρος ότι «παγώνει η στρατιωτική συνεργασία Βρετανίας – Ρωσίας» αλλά απέφυγε να μιλήσει για κυρώσεις σε επιχειρήσεις και επενδυτές έχοντας το βλέμμα του στο Σίτυ του Λονδίνου. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Φαμπιούς δήλωσε ότι η Γαλλία θα «επανεξετάσει» αν θα προχωρήσει στην παράδοση δύο στρατιωτικών πλοίων τύπου Mistral στο ρωσικό στρατό για να εισπράξει την ειρωνική απάντηση από την Μόσχα όταν αν δεν τα παραδώσει, οφείλει να επιστρέψει την προκαταβολή που έλαβε από το 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια, και τα χρήματα αυτά θα επενδυθούν σε ρωσικά ναυπηγεία.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, αφού καταδίκασε ως «απαράδεκτες τις κυρώσεις» και ο Λαβρόφ κάλεσε τον Κέρι «να θέσει τέρμα στις προκλήσεις των ακροδεξιών, υπερεθνικιστών φασιστών που απειλούν τους ρωσόφωνους», γνωστοποίησε ότι απεργάζεται τα ρωσικά «αντίποινα». Αν και δεν έχουν ληφθεί αποφάσεις, στο τραπέζι «έχει πέσει», μεταξύ άλλων, και η ιδέα του περιορισμού του κύματος Ρώσων τουριστών προς χώρες της ΕΕ και τις ΗΠΑ.
Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι ήδη την περασμένη εβδομάδα η Ρωσία μετέφερε τίτλους που διατηρούσε στην αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα, συνολικής αξίας 105 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σε άλλες τράπεζες. Πρόκειται για τεράστια μετακίνηση τίτλων κάθε είδους, και κυρίως αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Ας σημειωθεί ότι το τελευταίο ρεκόρ μετακινήσεων τίτλων δεν ξεπέρασε τα 32 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι περισσότεροι οικονομολόγοι εκτιμούσαν ότι πρόκειται για «μέτρα προστασίας» που λαμβάνει η Μόσχα ενόψει νέων κυρώσεων, χωρίς ν’ αποκλείουν το ενδεχόμενο να θέλει να υπενθυμίσει ότι στα τέλη του 2013 η Ρωσία κατέχει περίπου το 1% από τα 12,3 δισεκατομμύρια δολάρια των αμερικανικών ομολόγων που βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση και μεγαλύτερο ποσοστό κατέχει η Κίνα.
Το φλέγμα με το οποίο η Μόσχα, προς το παρόν τουλάχιστον, αντιμετωπίζει τις κυρώσεις και τις πιέσεις εκφράστηκε και στην αντίδρασή της απέναντι στις συζητήσεις που γίνονται στο Κίεβο σύμφωνα με τις οποίες η Ουκρανία, αφού δεν υπέγραψε το 1994 την συμφωνία με την οποία η Ρωσία θεωρείται διάδοχος της ΕΣΣΔ αποδεχόμενη τόσο την περιουσία όσο και τις οικονομικές της υποχρεώσεις, θα μπορούσε να διεκδικήσει ακίνητα περιουσιακά στοιχεία που της αναλογούν σε τρίτες χώρες αλλά και 80 εκατομμύρια δολάρια που η σοσιαλιστική δημοκρατία της Ουκρανίας είχε αφήσει στην κεντρική τράπεζα της ΕΣΣΔ. Το ρωσικό ΥΠΕΞ, γρήγορα και άμεσα, δήλωσε έτοιμο για διάλογο, στον οποίο, όμως, θα πρέπει να περιληφθεί και το μερίδιο από το χρέος της ΕΣΣΔ που αναλογεί στην Ουκρανία και το εξόφλησε η Ρωσία, ένα ποσό που αγγίζει τα 20 εκατομμύρια δολάρια. Αφού διευθετηθεί αυτό και γίνουν όλες οι συζητήσεις, τότε διεμήνυσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, θα μπορεί ν’ αρχίσει η συζήτηση και για τα τωρινά χρέη της Ουκρανίας προς τη Ρωσία, κυρίως από την προμήθεια φυσικού αερίου.
Όσο κυλούν οι ώρες και «ανεβαίνουν οι τόνοι» των δηλώσεων, τόσο πληθαίνουν και οι αναλύσεις στα ΜΜΕ ότι τα περιθώρια ελιγμών των ΗΠΑ και πολύ περισσότερο της ΕΕ ως προς την επιβολή κυρώσεων δεν είναι τόσο πολλά. Έχει ενδιαφέρον ότι το ίδιο το BBC σημειώνει ότι δεν υπάρχει καμία κύρωση που να μπορεί να επιβληθεί στη Ρωσία, η οποία να μην έχει κόστος και πιθανότατα πολύ μεγάλο καταρχήν για την ΕΕ, θυμίζοντας τις εμπορικές συμφωνίες δισεκατομμυρίων, τις ρωσικές επενδύσεις στην ΕΕ και τις ευρωπαϊκές στη Ρωσία, τις καταθέσεις Ρώσων σε ευρωπαϊκές τράπεζες αλλά και στο Σίτυ του Λονδίνου κ.ο.κ, για να καταλήξει στο μεγάλο αγκάθι της προμήθειας φυσικού αερίου. Την εικόνα αυτή πρέπει να έχουν και οι επενδυτές καθώς χθες ανέβηκε κατά δύο μονάδες το ρωσικό χρηματιστήριο και ενισχύθηκε περαιτέρω το ρούβλι, για δεύτερη συνεχόμενη μέρα.
ΕΕ και ΗΠΑ
Μια άλλη οπτική που αρχίζει να κάνει την εμφάνισή της στα δυτικά ΜΜΕ, αρχής γενομένης από τα βρετανικά, είναι μια συζήτηση περί αδυναμίας της ΕΕ «ν’ αναλάβει κυρίαρχο ρόλο» σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, λόγω και των διαφωνιών και των διαφορετικών συμφερόντων στους κόλπους της, γεγονός που καθιστά, εκ νέου, αναγκαία την ισχυρότερη παρουσία των ΗΠΑ προκειμένου να έχουν κεντρικό ρόλο στην «ευρωπαϊκή ασφάλεια». Το κατά πόσο η περιγραφή αυτή αντικατοπτρίζει μια πραγματικότητα ή υποσκάφτηκε με την ενίσχυση των πλέων ακραίων δυνάμεων της πρώην ουκρανικής αντιπολίτευσης από ανταγωνιστικές δυνάμεις η δυνατότητα της ΕΕ να προτείνει μέσες λύσεις στην Μόσχα, λόγω των τετελεσμένων που είχαν δημιουργηθεί στην Μαϊντάν είναι ένα σοβαρό ερώτημα.
Το βέβαιο είναι ότι οι εξελίξεις στην Ουκρανία έδωσαν ένα καλό πρόσχημα στην Ουάσινγκτον να καθυστερήσει την «αναδίπλωσή» της από την Ευρώπη με στόχο, όπως διατεινόταν, «την επικέντρωση του ενδιαφέροντός της στην νοτιοανατολική Ασία και στην Κίνα», και της έδωσαν και το έναυσμα ν’ ανεβάσει τους τόνους απέναντι στη Ρωσία σε ένα σημείο τέτοιο που η ΕΕ, και κυρίως η Γερμανία, δεν είναι βέβαιο ότι μπορούν ν’ ακολουθήσουν λόγω των στενών οικονομικών και ενεργειακών δεσμών με την Μόσχα. Πόσο μάλλον που το «φαβορί» του Βερολίνου, ο πυγμάχος Κλίτσκο είναι παντελώς εκτός νυμφώνος, προς το παρόν τουλάχιστον. Μάλιστα, από μια περίεργη σύμπτωση της τύχης, την τρέχουσα περίοδο είναι αμερικανικά τα αεροσκάφη που επιτηρούν τα Βαλκάνια στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος του ΝΑΤΟ. Αυτό διευκόλυνε εξαιρετικά την κατάσταση, καθώς αυτά στάλθηκαν πρώτα μαζί με ενισχύσεις να «επιτηρούν» τον εναέριο χώρο πάνω από την Πολωνία και την Ουκρανία. Ήταν μια ευτυχής σύμπτωση για τις ΗΠΑ.
Πηγές: bbc, reuters, ria novosti, Interfax, Russia today, Bloomberg
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου