Τσάρλς Φίνεϊ... Δεν τον ξέρετε, που να τον ξέρετε, ούτε εγώ τον ήξερα μέχρι που διάβασα σήμερα την ιστορία του. Θα τον μάθετε αμέσως.
Ο Φίνεϊ ήταν ο συνέταιρος του Ρόμπερτ Μίλερ, ο οποίος είναι ο μπαμπάς της Μαρί Σαντάλ ντε Παύλος ντε Κωνσταντίνος ντε Γκρέτσια. Οι δύο τους έφτιαξαν τα Duty Free στο Χονγκ Κόνγκ.
Στα ντουζένια του, ο Φίνεϊ είχε περιουσία 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων, επτά επαύλεις σε όλον τον κόσμο και όλα τα παρελκόμενα· πάρα πολλά παρελκόμενα.
Το 1984, όταν ήταν πλέον δισεκατομμυριούχος και 50κάτι ετών, ο Φίνεϊ -ο οποίος είχε μεγαλώσει σε μια εργατική οικογένεια Βορειοϊρλανδών μεταναστών στο Νιού Τζέρζεϊ- δεν αισθανόταν καλά και σκέφτηκε ότι «δεν είναι σωστό να έχει τόσο πολλά χρήματα, ούτε ο ίδιος, ούτε κανείς» (sic).
Πήγε, λοιπόν, στις Βερμούδες και έστησε την Atlantic Philanthropies, έναν οργανισμό που έκανε αυτό που λέει το όνομά του. Υπό την ομπρέλα του οργανισμού λειτούργησαν διάφορες φιλανθρωπικές δραστηριότητες τις επόμενες σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Γιατί στις Βερμούδες; Διότι ο Φίνεϊ έκανε τις δωρεές του ανώνυμα, επέμενε σε αυτό, και στις Βερμούδες δεν υπήρχε νόμος που να τον υποχρεώνει να αποκαλύψει την ταυτότητά του. Αυτό σημαίνει ότι έχασε τις περίφημες και τεράστιες επιστροφές φόρων που απολαμβάνουν οι Αμερικάνοι «φιλάνθρωποι», αλλά δεν τον ένοιαζε.
Νοσοκομεία, πανεπιστήμια, ΜΚΟ, οργανώσεις για την κατάργηση της θανατικής ποινής, άλλες οργανώσεις υπέρ της δημόσιας περίθαλψης στις ΗΠΑ, τα πάντα όλα και σε πολλές χώρες του κόσμου λάμβαναν επί χρόνια τις ανώνυμες επιταγές του Φίνεϊ και κανείς τους δεν ήξερε από έρχονταν. Και όσοι ήξεραν, είχαν ορκιστεί να μην το αποκαλύψουν. Το τρίπτυχο της στόχευσής του ήταν «υγεία, εκπαίδευση και κοινωνική δικαιοσύνη για όλους».
Ο Φίνεϊ, που συνέχισε να βγάζει χρήματα μέσω των επενδύσεών του στις νέες τεχνολογίες, το 2012 είχε μείνει με 2 εκατομμύρια δολάρια, τα οποία μοίρασε στα 5 παιδιά του και κράτησε και για τον εαυτό του. Ήδη από τη δεκαετία του '90 είχε δώσει σπίτια και αυτοκίνητα, έμενε σε ένα ενοικιαζόμενο δύο δωματίων στο Σαν Φρανσίσκο και μετακινείτο με το λεωφορείο.
Είχε ήδη δωρίσει 375.000% περισσότερα χρήματα από όσα είχε κρατήσει. Ανάμεσά τους και όσα πήρε όταν με τον Μίλερ πούλησαν τα duty free τους στην Louis Vuitton Moët Hennessy, το 1997. Τότε ήταν που -αναγκαστικά- αποκαλύφθηκε και η φιλανθρωπική του δράση, αλλά κι αυτό έγινε χωρίς πολλή δημοσιότητα.
Το 2020 η Atlantic Philanthropies έκλεισε, διότι όλα τα χρήματα είχαν πάει σε δωρεές. Τα τελευταία 7 εκατομμύρια δολάρια τα έδωσε στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, στο οποίο είχε σπουδάσει ο ίδιος.
«Οι άνθρωποι που έχουν χρήματα έχουν υποχρέωση», είχε πει ο ίδιος, «μην περιμένετε να γεράσετε για να το κάνετε, ούτε να πεθάνετε. Κανείς δεν χρειάζεται τόσα χρήματα».
----------------------
Ο Φίνεϊ ήταν καπιταλιστής.
Ήταν ένας άνθρωπος που μεγάλωσε και έβγαλε πολλά χρήματα μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα, Αμερικάνος ήταν. Δεν προσποιήθηκε ποτέ τον σοσιαλιστή, αν και μόνο η σκέψη ότι «δεν είναι σωστό να έχει τόσο πολλά χρήματα, ούτε ο ίδιος ούτε κανείς», είναι ίσως η επιτομή της σοσιαλιστικής σκέψης.
Στον κόσμο που ζούσε έκανε το απολύτως καλύτερο, το έκανε κρυφά και το έκανε καταπατώντας κάθε κανόνα, χωρίς να έχει απολύτως τίποτε να κερδίσει.
Προσωπικά, είμαι πολύ κατά της φιλανθρωπίας. Διότι η φιλανθρωπία είναι το άλλοθι του καπιταλισμού.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, δεν μιλάμε για φιλανθρωπία, μιλάμε για έναν άνθρωπο που από ένα σημείο και μετά κέρδιζε -πολλά- χρήματα για λογαριασμό όσων τα χρειάζονταν. Δεν έδινε ψιχία. Τράβαγε λεφτά από το σύστημα και τα έδινε εκτός αυτού. Συνειδητά. Και ήσυχα.
Πολύ επαναστατικό για έναν άνθρωπο που δεν δήλωσε ποτέ του επαναστάτης. Υπερβολικά σοσιαλιστικό για έναν άνθρωπο που δεν δήλωσε ποτέ σοσιαλιστής.
Πέθανε τη Δευτέρα 9 Οκτωβρίου, σε ηλικία 92 ετών, στο νοικιασμένο δυάρι του στο Σαν Φρανσίσκο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου