Τετάρτη 5 Μαρτίου 2025

Η Δαμόκλειος Σπάθη της προσαρμογής στις πολιτικές των ΗΠΑ

Η Ιστορία έχει δείξει ότι κάθε αποικιοκρατικό σχέδιο τελικά αποτυγχάνει μπροστά στη λαϊκή αντίσταση.

Υπό την κλιμάκωση των ισραηλινών εγκλημάτων κατά του παλαιστινιακού μας λαού, του αποκλεισμού για την ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και της απειλής για επανάληψη των επιθέσεων γενοκτονίας με ή χωρίς έγκριση των ΗΠΑ, ξετυλίγονται τα σχέδια για την προσάρτηση των κατεχόμενων περιοχών, τον βίαιο εκτοπισμό και τη συνεχιζόμενη καταστροφή των προσφυγικών καταυλισμών στη Δυτική Όχθη.

Σε αυτή τη συγκυρία, οι Άραβες ηγέτες αντιμετωπίζουν τώρα μία ιστορική δοκιμασία κατά την αραβική σύνοδο κορυφής στο Κάιρο, που διαδραματίζεται στο φόντο των προσπαθειών από Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ να αναδιαμορφώσουν την περιοχή στο πλαίσιο του σχεδίου «Νέα Μέση Ανατολή». Αυτό το επιχειρούν προωθώντας πολιτικούς, οικονομικούς και διακανονισμούς ασφαλείας που ευθυγραμμίζονται με τα ισραηλινά και αμερικανικά συμφέροντα σε βάρος των εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων. Άραγε οι Άραβες ηγέτες αναγνωρίζουν τους κινδύνους αυτής της φάσης ή η σύνοδος θα εξελιχθεί σε ακόμη μία πλατφόρμα έκδοσης επαναλαμβανόμενων ανακοινώσεων;
Η γενοκτονία και ο βίαιος εκτοπισμός: Το σχέδιο συνεχίζεται

Τα ισραηλινά αμερικανικά σχέδια υπερβαίνουν τον στρατιωτικό έλεγχο, με στόχο την επιβολή θεμελιωδών αλλαγών στην πολιτική γεωγραφία και τα δημογραφικά στοιχεία της περιοχής. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στη Γάζα και στη Δυτική Όχθη είναι απλώς ένα προοίμιο σε μία άλλη Nakba, (σ.μτφρ. Καταστροφή) χρησιμοποιώντας τακτικές πίεσης ενάντια στον παλαιστινιακό λαό, ενώ μετατρέπουν γειτονικές χώρες – όπως η Ιορδανία και ο Λίβανος – σε αρένες για την ανάσχεση του παλαιστινιακού αγώνα μέσω της επανεγκατάστασης και του βεβιασμένου εκτοπισμού.

Στον Λίβανο, για παράδειγμα, το Ισραήλ επιδιώκει να εξαλείψει τους προσφυγικούς καταυλισμούς Παλαιστινίων, είτε ενσωματώνοντας τους πρόσφυγες ως Λιβανέζους πολίτες είτε μετατοπίζοντας τους σε άλλες χώρες, καταργώντας αποτελεσματικά το δικαίωμα επιστροφής στο πλαίσιο της απόφασης 194 του ΟΗΕ.

Η Ιορδανία, που είναι τώρα στο μάτι της καταιγίδας, αντιμετωπίζει τεράστια πίεση για να δεχτεί το ρόλο μιας «εναλλακτικής πατρίδας» στο πλαίσιο αμερικανο-ισραηλινών σχεδίων για μόνιμη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων προσφύγων ώστε να μετατραπεί το παλαιστινιακό σε εσωτερικό πολιτικό ζήτημα της Ιορδανίας.

Εν τω μεταξύ, η Συρία – όπου το σημερινό καθεστώς έχει αποδεχθεί το στάτους ευπάθειας λόγω των προηγούμενων πολεμικών συγκρούσεων- αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις. Οι ΗΠΑ. προωθούν πολιτικούς διακανονισμούς και ρυθμίσεις ασφάλειας σε συντονισμό με την Τουρκία, πιέζοντας τη νέα συριακή κυβέρνηση να αναγνωρίσει επίσημα το Ισραήλ παρά τις συνεχείς παραβιάσεις της συριακής κυριαρχίας.
Αραβικές θέσεις: Μεταξύ επίγνωσης και άρνησης

Οι Άραβες ηγέτες καταλαβαίνουν ότι το παλαιστινιακό ζήτημα δεν είναι απλώς ένας πολιτικός φάκελος αλλά ο πυρήνας της περιφερειακής σύγκρουσης.

Ωστόσο, το πραγματικό πρόβλημα έγκειται στην απουσία πολιτικής βούλησης προκειμένου να μεταφραστεί αυτή η επίγνωση σε συγκεκριμένη δράση. Ορισμένα αραβικά κράτη βλέπουν την εξομάλυνση με το Ισραήλ ως στρατηγικό ενδιαφέρον, ενώ άλλα ευθυγραμμίζουν τις θέσεις τους με τις πολιτικές των ΗΠΑ, αγνοώντας ότι η προσαρμογή σε αυτές τις πολιτικές δεν θα τους προστατεύσει από τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους.

Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η αραβική σύνοδος κορυφής στο Κάιρο είναι μια αποφασιστική στιγμή. Θα υιοθετήσει μια σταθερή στάση ενάντια σε σχέδια εκτοπισμού και εκκαθάρισης, ή θα εκδώσει ακόμα μια σειρά από κενές δηλώσεις που απλώς δικαιολογούν την αραβική αδράνεια;
Σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Κεντρική πρόκληση παραμένει η ικανότητα αντιμετώπισης της πολιτικής των ΗΠΑ. Η εμπειρία δεκαετιών αποδεικνύει πως ότι είναι δυνατή η αντίσταση στα ισραηλινά και αμερικανικά σχέδια. Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ καταλαβαίνουν ότι η στρατιωτική αντιπαράθεση από μόνη της δεν είναι αρκετή για να καταστείλει την αντίθεση στις πολιτικές τους. Να γιατί εργάστηκαν για να απομονώσουν και να αποδυναμώσουν τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης με τη διεξαγωγή πολέμων εναντίον τους, το χαρακτηρισμό τους σε «τρομοκρατικές ομάδες» και τη δημιουργία εχθρικού περιβάλλοντος στις χώρες υποδοχής τους.

Θα επιτύχουν άραγε αυτά τα σχέδια; Η Ιστορία έχει δείξει ότι κάθε αποικιοκρατικό σχέδιο τελικά αποτυγχάνει μπροστά στη λαϊκή αντίσταση. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι μια συνεκτική πολιτική στρατηγική που θα ενισχύσει την εσωτερική ενότητα ανοικοδομώντας την Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) ως τον μοναδικό νόμιμο εκπρόσωπο του παλαιστινιακού λαού, εξασφαλίζοντας ανεξαρτησία στη λήψη αποφάσεων και την κατάστρωση μίας εθνικο-απελευθερωτικής ατζέντας δίχως την ανάμιξη περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων.
Αραβική Σύνοδος Κορυφής: Τελευταία ευκαιρία ή δήλωση αποτυχίας;

Εάν οι Άραβες ηγέτες συνεχίσουν σήμερα την προσέγγιση του κατευνασμού, τα σιωνιστικά σχέδια θα προχωρήσουν και η περιοχή θα βρεθεί προ τετελεσμένων εν μέσω της επιβολής περιφερειακών «διευθετήσεων» που θα τερματίσουν τον παλαιστινιακό αγώνα με δυσμενείς συνέπειες για την εθνική ασφάλεια των αραβικών κρατών. Ωστόσο, εξακολουθεί να υπάρχει η ευκαιρία διόρθωσης πορείας με την υιοθέτηση σαφών αποφάσεων που απορρίπτουν την μετεγκατάσταση και τον βίαιο εκτοπισμό, ενώ επιβεβαιώνουν τη νευραλγικότητα του παλαιστινιακού ζητήματος όχι ως απλό διπλωματικό ζήτημα αλλά ως υπαρξιακό θέμα για τον αραβικό κόσμο.

Βεβαίως, από μόνη της η αραβική σύνοδος κορυφής στο Κάιρο δεν αρκεί για να καθορίσει τη μοίρα της Γάζας. Παρόλα αυτά, συνιστά μια κρίσιμη στιγμή στη διαμόρφωση της επίσημης αραβικής στάσης προς την Παλαιστινιακή Αρχή και τον ρόλο της στη Γάζα. Η σύνοδος κορυφής είναι πιθανό να καταγράψει μία συναίνεση ως προς την αποκατάσταση της παρουσίας της Παλαιστινιακής Αρχής στη Γάζα, αλλά η εφαρμογή μίας τέτοιας απόφασης θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των αραβικών κρατών να επιβάλουν την παλαιστινιακή εσωτερική συμφιλίωση στη βάση κοινής, εθνικής ευθύνη.
Αραβική και Παλαιστινιακή Ευθύνη

Η περιοχή βρίσκεται σε φάση αναγκαστικής αναδιάρθρωσης, αλλά το τελικό αποτέλεσμα δεν θα καθοριστεί αποκλειστικά από τη δύναμη εκείνων που θέλουν να επιβάλλουν αυτές τις αλλαγές. Αντίθετα, θα εξαρτηθεί από την ικανότητα των αραβικών και των παλαιστινιακών δυνάμεων να αντισταθούν.

Η αραβική σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας πολιτικής αφύπνισης που επαναπροσδιορίζει την προσοχή στο παλαιστινιακό ζήτημα ή θα μπορούσε να γίνει άλλος ένας κρίκος στη μακρά αλυσίδα των αραβικών υποχωρήσεων. Η επιλογή έγκειται στους Άραβες ηγέτες, αλλά η ιστορία δεν γράφεται μόνον από τις αποφάσεις των συνδιασκέψεων. Διαμορφώνεται αντισταθμίζοντας τις επιβαλλόμενες προκλήσεις, με σταθερότητα και ανθεκτικότητα.

Η πρόσφατη απόφαση των κυβερνήσεων Νότιας Αφρικής, Μαλαισίας και Κολομβίας να απαγορεύσουν να πλησιάσουν τα λιμάνια τους πλοία που μεταφέρουν όπλα και πυρομαχικά προς το Ισραήλ, συνιστούν υπόδειγμα ηθικής σαφήνειας και πολιτικού σθένους. Το λιγότερο που έχουν να κάνουν οι Άραβες ηγέτες είναι να το πάρουν υπόψη.
Αξιοποίηση των παγκόσμιων μετασχηματισμών

Οι τρέχουσες γεωπολιτικές μετατοπίσεις δείχνουν την εμφάνιση μιας πολύ-πολικής διεθνούς τάξης, με τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία και την Κίνα να διαδραματίζουν σημαντικούς ρόλους στη Μέση Ανατολή. Επιπλέον, η αυξανόμενη απόκλιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις αμερικανικές πολιτικές υποδηλώνει μια αυξανόμενη πρόκληση για την κυριαρχία των ΗΠΑ, οδηγώντας ενδεχομένως σε μια διεθνή τάξη υπό την οποία η Ουάσιγκτον δεν κατέχει πλέον μονοπωλιακό έλεγχο.

Η Μέση Ανατολή γίνεται μάρτυρας νέων στρατηγικών μετατοπίσεων που θα μπορούσαν να επαναπροσδιορίσουν τις συμμαχίες και τις περιφερειακές ισορροπίες δυνάμεων. Ενώ οι ΗΠΑ θα παραμείνουν βασικός παίκτης, δεν θα μπορούν πλέον να διαμορφώνουν μονομερώς την περιοχή σύμφωνα με τα δικά της συμφέροντα και εκείνα του Ισραήλ. Αυτή η στροφή παρουσιάζει στους περιφερειακούς παράγοντες την ευκαιρία να διαπραγματευτούν και να επεκτείνουν τις συμμαχίες τους με άλλες παγκόσμιες δυνάμεις για να διαφυλάξουν τα συμφέροντά τους.

Για να προσαρμοστούν σε αυτή την αναδυόμενη διεθνή τάξη, τα αραβικά κράτη πρέπει να προχωρήσουν πέρα από τον κατευνασμό των ΗΠΑ. Δεδομένης της ακλόνητης στρατηγικής εταιρικής σχέσης της Ουάσιγκτον με το Ισραήλ – που έχει τις ρίζες της όχι μόνο στα γεωπολιτικά συμφέροντα αλλά και σε ιδεολογικές πεποιθήσεις -τα αραβικά κράτη πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ο παλαιστινιακός αγώνας δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με προσεγγίσεις παρόμοιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται στην Ουκρανία. Οι κανόνες εμπλοκής σε αυτή τη γεωπολιτική αρένα απαιτούν νέες στρατηγικές που δίνουν προτεραιότητα σε όσα διαδραματίζονται σε περιφερειακό επίπεδο και προωθούν, δίχως εξαρτήσεις, τα αραβικά συμφέροντα.

https://kosmodromio.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου