Από τον Αρμάνδο Δελαπατρίδη μέχρι σήμερα

  ΚΌΜΜΑΤΑ ΈΧΟΥΜΕ. ....ΖΗΤΟΎΝΤΑΙ ΨΗΦΟΦΌΡΟΙ
Μόνο ένας... τρελός θα μας σώσει!
(ΛΕΝΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ στο βήμα 2 Μαΐου 1999)

Στην πολιτική κονίστρα επιτρέπονται οι πάντες. Από τον Αρμάνδο Δελαπατρίδη, που αγόρευε στις αρχές του αιώνα στα αθηναϊκά καφενεία, και την ευειδή Τσιτσιολίνα ως το Πανσεξουαλικό Κόμμα Ειρήνης των ΗΠΑ και το ολοκαίνουργο Κόμμα των... Θατσεριστών της ΡωσίαςΟ σκωτσέζος συγγραφέας Ρόμπερτ Λιούις Στίβενσον το είχε πει έξω από τα δόντια: «Η πολιτική είναι πιθανότατα το μοναδικό επάγγελμα για το οποίο δεν κρίνεται απαραίτητη κανενός είδους προετοιμασία» («Familiar Studies of Men and Books», 1882). Ως εκ τούτου ουδείς εξαιρείται από την πολιτική κονίστρα. Ρίξτε μόνο ματιά στα βιβλία της Ιστορίας ή στους κυρίους με τα γκρίζα κοστούμια και τις κλαρωτές γραβάτες που συμμετέχουν κάθε τόσο σε διασκέψεις κορυφής και θα το επιβεβαιώσετε. Οιοσδήποτε σαλτιμπάγκος, ξεμωραμένος, κουζουλός, ερωτομανής, αδαής ή απλώς μεγαλομανής μπορεί ανά πάσα στιγμή να πάρει τη σκυτάλη και να αλλάξει τη μοίρα του πλανήτη (σ.σ.: οιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις είναι εντελώς συμπτωματική). Κόμματα και ηγέτες πασών των αποχρώσεων κάνουν από καταβολής πολιτικής ιδεολογίας την εμφάνισή τους. Οι πιο επικίνδυνοι καταφέρνουν να φθάσουν στη σεζ λονγκ της εξουσίας. Οι πιο καλοπροαίρετοι γι' αυτό και συχνά «γραφικοί» μένουν απέξω. Για να δώσουν τον δικό τους μοναχικό αγώνα.

Κόμματα και τέρατα!

Συνήθως περνούν στα «ψιλά» της ειδησεογραφίας και της Ιστορίας. Να, πάρτε για παράδειγμα το άρτι αφιχθέν Κόμμα των Θατσεριστών της Ρωσίας! Τα κόκαλα των μπολσεβίκων τρίζουν ακόμη και στο άκουσμα της επονομασίας τους. Διότι οι κύριοι αυτοί ίδρυσαν το προαναφερθέν πολιτικό κόμμα με πηγή έμπνευσης τη Σιδηρά Κυρία της βρετανικής... ανεργίας προκειμένου, όπως διακηρύττουν, να σώσουν τη χιλιοταλαιπωρημένη πατρίδα τους από την καταστροφή. «Εχουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων μας» εξηγεί ο Ρουσλάν Φεντερόφκσι, από τα ηγετικά στελέχη του κόμματος. «Φτάνει να αναφέρω το όνομα της Μάργκαρετ Θάτσερ και όλοι καταλαβαίνουν αμέσως τι θέλω να πω». Στο Μανιφέστο τους τα αισίως 4.000 μέλη του κόμματος που αναμφίβολα δεν ξέρουν γρι από αγγλικά επιμένουν ότι μόνο μια θατσερικού τύπου επανάσταση θα σώσει την οικονομία της χώρας που κινδυνεύει στα χέρια των κομμουνιστών. Ισως βέβαια όλα να είναι δάκτυλος του Αουγκούστο Πινοτσέτ που έχει βαλθεί να κερδίσει πάση θυσία τη συμπάθεια (και το τσάι) της βαρόνης.

Ωστόσο η βαρόνη έχει άλλες έννοιες στον νου της. Πρώτα απ' όλα πρέπει να εξηγήσει πώς είναι δυνατόν το μακροβιότερο κόμμα της Βρετανίας (από το 1963, σύμφωνα με το Βιβλίο των Ρεκόρ Γκίνες) να φέρει το όνομα «Κόμμα του Τρελαμένου Τέρατος» (μια εντελώς ελεύθερη απόδοση του Monster Raving Loony Party)! Οχι, δεν πρόκειται για κακόγουστο αστείο. Το κόμμα αυτό υφίσταται και πρόεδρός του δεν είναι άλλος από τον Screaming Lord Sutch, πρώην ρόκερ και νυν θεόμουρλο πολιτευτή με ιδεολογία και (υπερ)πλήρες πρόγραμμα.

Τα μέλη του κόμματος μυριάδες, διότι το Monster Raving Loony μπορεί να δώσει την απάντηση σε όλα τα προβλήματα που κατατρύχουν επί σειρά ετών τη Γηραιά Αλβιώνα.

Αναφέρουμε ενδεικτικά δύο θεμελιώδεις αρχές της πολιτικής ιδεολογίας του Sutch και των ψηφοφόρων του. «Πρέπει να απαγορευθεί η εξαγωγή του βρετανικού οβελία στη Γαλλία, διότι επιμένουν να τον μαγειρεύουν χωρίς σάλτσα μέντας». «Είναι εξαιρετικά άδικο να επιτρέπεται μόνο σε δικηγόρους και δικαστές να φορούν περούκες ή παρδαλά ρούχα μέσα στο δικαστήριο. Εμείς πρεσβεύουμε ότι πρέπει οιοσδήποτε το επιθυμεί να έχει την άνεση να εμφανιστεί στο δικαστήριο φορώντας ό,τι ρούχα τού καπνίσει. Ετσι θα είμαστε ελεύθεροι να γελάμε με τα χάλια του δικαστικού σώματος και αυτοί με τα δικά μας».

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού υπάρχει το αναλόγων πολιτικών λοξοδρομήσεων Πανσεξουαλικό Κόμμα Ειρήνης των Ηνωμένων Πολιτειών. Το όνομά του προδίδει πάραυτα τις βασικές αρχές του (πανσεξουαλικότητα, ειρήνη, όλοι είμαστε αγαπημένοι, στρίψε μου και εμένα ένα τσιγάρο), «δανεικές» φυσικά, αφού το copyright θα ανήκει ες αεί στη γενιά των 60s.

Στο σημείο αυτό είναι σχεδόν αδύνατο να μην ανακαλέσουμε στη μνήμη την ευρέως γνωστή κυρία του ιταλικού κοινοβουλίου, την ουγγρικής καταγωγής Ιλόνα Στάλερ (εντάξει, εντάξει... αφού το προτιμάτε, η Τσιτσιολίνα). Ως μεταμοντέρνα αμαζόνα (με τον ένα μαστό σε κοινή, κοινότατη θέα), η περιώνυμη πορνοστάρ υπηρέτησε από το 1987 με ζήλο το Ριζοσπαστικό Κόμμα της Ιταλίας φέρνοντας στην αγκαλιά του Μάρκο Πανέλα περί τα 10.000 νέα μέλη! Η πολιτική της σταδιοδρομία συνεχίστηκε με το ολοδικό της πλέον Κόμμα της Αγάπης (δίπλα της η συναφών προσόντων στριπτιζέζ Μόνικα Πότσι). Η ίδια ήταν πεπεισμένη ότι θα κατάφερνε να παρασύρει με τα κάλλη της μπόλικους ψηφοφόρους που θα ασπάζονταν τα πολιτικά της... ιδεώδη: ελεύθερες σεξουαλικές σχέσεις στις φυλακές, νομιμοποίηση των οίκων ανοχής... Τι κρίμα που το Κόμμα της Αγάπης υπέστη εκλογική πανωλεθρία!

Οι «λοιπές» δημοκρατικές δυνάμεις

Οχι δηλαδή πως το εγχώριο πολιτικό τοπίο έχει να ζηλέψει τίποτε από αιθεροβάμονες πολιτευτές και εντελώς έξω από τα συνηθισμένα κόμματα. Σταυροί, δικέφαλοι αετοί και αρχαιοπρεπείς κίονες είναι συχνότατα το σήμα κατατεθέν τους. Οπως άλλωστε και τα κατοικίδια έχει διαπιστωθεί μια ιδιαίτερη προτίμηση σε άλογα και κατσίκες. Μόλις στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές ('96) κατέφθασαν στον Αρειο Πάγο κάποιες... λίαν ιδιαίτερες δηλώσεις. Θυμηθείτε επί παραδείγματι το Κόμμα της Χριστοπιστίας, με τον κύριο Πασαντζή να διεκδικεί για δεύτερη, παρακαλώ, φορά την προτίμηση των εκλογέων στην Α' Αθήνας ποζάροντας με έναν «κυκλικό διπλοσταυρό» στο μέτωπο και δίπλα το κεντρικό μήνυμα του κόμματος ότι ο εν λόγω σταυρός «φωτίζει τον πλανήτη με του Θεού το φως...». Στους «εξειδικευμένους» συνδυασμούς συγκαταλέγεται εκ των πραγμάτων και το Κόμμα των Ελλήνων Κυνηγών (στις ευρωεκλογές του '94 είχαν συγκεντρώσει πάνω από 40.000 ψήφους) με βασικό μότο «δεν είμαστε πολιτικοί, δεν είμαστε "ψώνια", είμαστε οι κυνηγοί...». Εμβλημα του κόμματος φυσικά η θεά Αρτεμις που κρατά ένα ελάφι και «οπλοστάσιό» του η «συναδελφική αλληλεγγύη». Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά στο προσκλητήριό του ο πρόεδρός του κ. Τσαγκανέλιας: «Για ό,τι μας έκαναν και για τα χειρότερα... που μας ετοιμάζουν, πίσω από το παραβάν γίνε ο... κυνηγός τους, δεν σε βλέπει κανείς». Μια εντελώς διαφορετική αλλά εξίσου ιδιόμορφη μάχη έδωσε στην εκλογική παλαίστρα και η Συμμαχία Συνταξιούχων. Περιττό να σημειωθεί ότι διαχρονικό μέλημα του κόμματος είναι η αύξηση των συντάξεων.

Το εθνικό Κόμμα Αναπήρων

Πολλά χρόνια πριν βέβαια, όταν τα περισσότερα αυτοσχέδια κοινοβούλια στήνονταν στα καφενεία, το έδαφος ήταν πολύ πιο πρόσφορο για εκκεντρικούς πολιτικούς.

Διόλου περίεργο όταν μόνο τη δεκαετία του '50 η Ψωροκώσταινα διέθετε, σύμφωνα με τον γάλλο καθηγητή της Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Λωζάννης Ζαν Μεϊνό, 95 πολιτικά κόμματα! («Les Forces Politiques en Grece», 1965). Ανάμεσά τους το Εθνικό Ανεξάρτητο Κόμμα Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου!

Αρκετοί από αυτούς τους πολιτευτές δεν είχαν πάντοτε και τόσο... σώας τας φρένας. Πρωτοπόρος του είδους, «κοινοβουλευτικός ρήτωρ της υπαίθρου και αρχηγός του Α' Αναμορφωτικού Κόμματος», μοναδικός «τύπος» της παλαιάς Αθήνας, ο Αρμάνδος Δελαπατρίδης. Ενας δύσμοιρος υπάλληλος συμβολαιογραφείου από τη Μυτιλήνη, ο Δελαπατρίδης έφθασε στην Αθήνα το 1925 και άρχισε να βγάζει τα προς το ζην με μοναδικό εφόδιο την πολιτική... λωλαμάρα του.

Οπως σημειώνει ο Κώστας Ουράνης στον «Εθνικό Κήρυκα» της Νέας Υόρκης (Μάρτιος 1926): «Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι αγνοούν ποιος είναι ο υπουργός των Εσωτερικών (είμαι ένας εξ αυτών), αλλά κανείς ο οποίος να αγνοή τον Α. Δελαπατρίδην. Σ' όποιο κέντρο κι αν εμβή, όπου και αν παρουσιάζεται, ο κόσμος τον υποδέχεται με χειροκροτήματα, του βγάζει το καπέλλο και τον προσφωνεί "κύριον Αρχηγόν" ή "κύριον Πρόεδρον"... Ηρκεσε να εμφανισθή ένα βράδυ του περασμένου καλοκαιριού εις την πλατείαν του Συντάγματος και να εκφωνήση έναν πολιτικό λόγο, ούτε χειρότερον, ούτε καλλίτερον από εκείνους που εκφωνούνται εις την Ελληνικήν Βουλήν, διά να γίνη αμέσως διάσημος» (από το βιβλίο «Η Αθήνα και οι Αθηναίοι 1834-1934» του Γιάννη Καιροφύλα, 1978).

Στέκι του Δελαπατρίδη το καφενείο του Ζαχαράτου στο Σύνταγμα, ένα «υποκατάστημα» της Βουλής στη γωνία Σταδίου και Γεωργίου Α'. Εκεί εμφανιζόταν με σκληρό καπέλο, γκέτες και μονόκλ για να βγάλει λόγο στις παρέες των πλείστων καφενόβιων που τον αποθέωναν. «.. Αφού ερρουφούσε επί τινά λεπτά την δημοτικότητά του αυτή σαν σιρόπι, ανέβαινε σε μια καρέκλα και άρχιζε την αγόρευσί του. Οι λόγοι του, εις άπταιστη καθαρεύουσα, είχαν τον ίδιο στόμφο, την ίδια ασυναρτησία και την ίδια κενή ρητορεία που έχουν όλοι οι πολιτικοί λόγοι μέσα στη Βουλή». Οπως μας πληροφορεί ο δημοσιογράφος-ιστορικός Γιάννης Καιροφύλας ακόμη και όταν οι αγορεύσεις του στην πλατεία Συντάγματος απαγορεύθηκαν «κατ' ανωτέραν εντολήν», ο Δελαπατρίδης δεν έχασε ποτέ τη δημοτικότητά του (εκτός ίσως από την περίοδο της Κατοχής) και το Αναμορφωτικό του Κόμμα, ούτε φυσικά την επιμονή του να λανσάρει ένα «υπουργείο Ερωτος». Ακόμη και όταν θα νοσηλευθεί στο Δρομοκαΐτειο. «Εκτός από ικανότατος ρήτορας, είχε μια μοναδική ικανότητα να προφητεύει» θυμάται ο κ. Καιροφύλας. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από τον πόλεμο είχε προφητέψει τον Χίτλερ!».

Αναρωτιέται κανείς μήπως η «τρέλα» στην πολιτική θα μπορούσε να λειτουργήσει και ως γιατροσόφι της. Ισως ένα υπουργείο Ερωτος ή κάτι παρεμφερές να βοηθούσε λίγο. Να ήταν πιο εύπεπτο από τις πολιτικές ασυναρτησίες που έχουμε συνηθίσει να ακούμε. Χαζοί ήταν δηλαδή οι βασιλιάδες που είχαν τους σοφούς «τρελούς» δίπλα στους αθεράπευτα γνωστικούς αυλικούς τους;