Περιπολίες από «αστυνομικούς» για τζάκια και ξυλόσομπες. Ανάλογα με την έκταση της ρύπανσης, θα πέφτει η καμπάνα. Το κυβερνητικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της αιθαλομίχλης, μαζί με την ακραία και ανεφάρμοστη απαγόρευση να καίνε εκ περιτροπής τζάκια και ξυλόσομπες, λόγω υψηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης, προβλέπει και την επιβολή χρηματικού προστίμου στους υποτιθέμενους παραβάτες.
Σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες της «Κ.Ε.», η κοινή υπουργική απόφαση, που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος για την αντιμετώπιση έκτακτων επεισοδίων αιθαλομίχλης, συνδέει την απαγόρευση για τα τζάκια και τις ξυλόσομπες με την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας για την ατμοσφαιρική ρύπανση, παραπέμποντας σε ελέγχους και επιβολή προστίμων από κλιμάκια υπαλλήλων των Περιφερειών και από το σώμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
Δεν φαίνεται να απασχολεί τους αρμόδιους της διυπουργικής επιτροπής και του υπουργείου Περιβάλλοντος, που προέβλεψαν τη σχετική ρύθμιση, ότι το σχετικό θεσμικό πλαίσιο είναι πολυδιάστατο και ασαφές, ενώ δεν υπάρχει στη νομοθεσία προσδιορισμένο πρόστιμο, δηλαδή «ταρίφα» για υπερβολική ρύπανση από τζάκια και ξυλόσομπες είτε παραβίαση της απαγόρευσης λειτουργίας τους. Πιο συγκεκριμένα:
2.500 ευρώ
Τα πρόστιμα για περιβαλλοντικές παραβάσεις, βάσει του νόμου 2947/2001, που επιβάλλει η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ) του ΥΠΕΚΑ, με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), προκύπτουν από αλγόριθμο. Ισχύουν συντελεστές, ανάλογα με το είδος και την έκταση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ενώ η τιμή βάσης υπολογισμού του προστίμου για «μικρής έκτασης δραστηριότητες», όπως μπορεί να θεωρηθεί η ρύπανση του τζακιού, ξεκινά από το εξωπραγματικό ποσόν των 2.500 ευρώ.
Τα αντίστοιχα πρόστιμα, που επιβάλλουν τα κλιμάκια των Περιφερειών, για εκπομπές καυσαερίων κεντρικής θέρμανσης, επίσης δεν είναι απολύτως προσδιορισμένα, καθώς κυμαίνονται από 200 έως 1.000 ευρώ και υπολογίζονται ανάλογα με την έκταση της ρύπανσης.
Η επιβολή των συγκεκριμένων προστίμων, όπως και η εφαρμογή της απαγόρευσης στα τζάκια και τις ξυλόσομπες, λένε με μια φωνή οι εδικοί, είναι απολύτως έωλη και ανεφάρμοστη. Τότε γιατί επιμένει η κυβέρνηση στα συγκεκριμένα μέτρα; Το υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως ήδη παραδέχθηκε μετά το σάλο που προκάλεσε η αποκάλυψη της «Ε» την περασμένη Τρίτη για το απαγορευτικό στα τζάκια και τις ξυλόσομπες, επισήμως απαντά ότι θεσμοθετεί μία «δεξαμένη μέτρων» από την οποία, «επιλεκτικά και όχι απαραίτητα σωρευτικά, μπορεί να ληφθούν σε ένα έκτακτο επεισόδιο, ανάλογα με την έντασή του». Επίσης λέει ότι μέτρα όπως η απαγόρευση για τα τζάκια «θα ισχύσουν σε ακραίες περιπτώσεις εμφάνισης ιδιαίτερα υψηλών συγκεντρώσεων αιθαλομίχλης (με βάση την περσινή εμπειρία μία-δύο φορές) και αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα». Ανεπισήμως το υπουργείο δίνει την εικόνα ότι γνωρίζοντας πως τα συγκεκριμένα μέτρα είναι ανεφάρμοστα, τα θεσμοθετεί... απλώς και μόνο για το φόβο των Ιουδαίων, ενώ όπως πληροφορούμαστε ήδη ετοιμάζεται «λίφτινγκ» σε σημεία της υπουργικής απόφασης, που προκαλούν αντιδράσεις.Κρυφή η απόφαση
Οι ανεφάρμοστες ρυθμίσεις που «βγάζουν μάτι» είναι ο λόγος που η επίμαχη κοινή υπουργική απόφαση, όπως την εκπόνησε συντονιστική διυπουργική ομάδα για την αντιμετώπιση της αιθαλομίχλης και προώθησε ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης, να εφαρμοστεί με τη μορφή κοινής υπουργικής απόφασης έξι συναρμόδιων υπουργών, δεν τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Επίσης η ίδια απόφαση παρά το σάλο που έχει ξεσπάσει μένει ακόμη κρυφή και δεν δίνεται στη δημοσιότητα.
Φαίνεται λοιπόν ότι οι εξωπραγματικές προβλέψεις της απόφασης δεν είναι γκάφα, αλλά σχέδιο πολιτικής και επικοινωνιακής διαχείρισης του φαινομένου της αιθαλομίχλης. Οι κάθε λογής αρμόδιοι σπεύδουν να θωρακίσουν τα νώτα τους ότι έκαναν το καθήκον τους και ότι δήθεν πήραν μέτρα. Η κυβέρνηση, αντί να δώσει λύση φθηνής θέρμανσης στους δοκιμαζόμενους πολίτες που θα είχε αποτέλεσμα την εξαφάνιση της αιθαλομίχλης, δημιουργεί το θεσμικό οπλοστάσιο που θα της επιτρέψει να μεταθέτει τις ευθύνες στους πολίτες, ότι αυτοί φταίνε που το δημιουργούν!
Για 7 λόγους τα μέτρα είναι ανεφάρμοστα
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ*
Τα προς έκδοση μέτρα για τα τζάκια και τις ξυλόσομπες είναι ανεφάρμοστα και τελικά αναποτελεσματικά για τουλάχιστον επτά λόγους οι οποίοι είναι οι εξής:
1. Αδυναμία πρόσβασης στις εστίες καύσης: Η ταυτοποίηση καπνοδόχων τζακιών σε πολυκατοικίες και γενικότερα η πρόσβαση στο χώρο των εστιών καύσης δυσχεραίνεται από τις διατάξεις για το οικιακό άσυλο και την προαπαιτούμενη έκδοση, όχι πάγιας, αλλά κατά περίπτωση, εισαγγελικής παραγγελίας.
2. Αδυναμία συνεννόησης με το κοινό: Η και προσχηματική άγνοια για τη λήψη εκτάκτων μέτρων (ενδεικτικά: αλλοδαποί που δεν ομιλούν παρά τη μητρική γλώσσα τους, μοναχικοί ηλικιωμένοι) εγείρει θέμα νομιμοποίησης της όλης διαδικασίας ελέγχου.
3. Διάτρητο σύστημα ελέγχων και επιβολής κυρώσεων: Λόγω της αδυναμίας μέτρησης εκπομπών σωματιδίων (έλλειψη οριακών τιμών και μεθόδου μέτρησης από καπναγωγό τζακιού ή σόμπας) ο έλεγχος περιορίζεται μόνο σε οπτική εκτίμηση (εκπομπή/ μη εκπομπή καυσαερίων) και δεν υπολογίζεται η εκπεμπόμενη ποσότητα σωματιδίων, κριτήριο για τον προσδιορισμό της αναλογούσας κύρωσης. Με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, δεδομένων των μικρών εκπομπών συγκριτικά με αυτές από επαγγελματικές δραστηριότητες (βιομηχανίες, βιοτεχνίες) και της αναλογικότητας κυρώσεων και επιπτώσεων στο περιβάλλον, οι όποιες χρηματικές κυρώσεις, ύψους μερικών εκατοντάδων ευρώ, δεν φαίνεται ότι μπορεί να έχουν αποτρεπτικό χαρακτήρα.
4. Χρήση εναλλακτικών καυσίμων: Η πρόβλεψη για «χρήση πιο ακριβών, αλλά λιγότερο ρυπογόνων καυσίμων...», αντί της ορθότερης για απαγόρευση χρήσης στερεών καυσίμων, προσφέρει βάσιμη απαλλακτική επιχειρηματολογία στους ελεγχόμενους (ενδεικτικά: χρήση πέλετ αντί απλού ξύλου).
5. Καύση ακατάλληλων υλικών: Δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της καύσης ακατάλληλων υλικών (μελαμίνες, πλαστικά κ.ά. με εκπομπές ακόμη και καρκινογόνων ουσιών), όταν οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα είναι χαμηλότερες από 150 μg/m3.
6. Ανεπαρκείς και αναποτελεσματικοί έλεγχοι: Υπό τις παρούσες συνθήκες (νομοθετικό πλαίσιο και ολιγοπληθές προσωπικό των ελεγκτικών υπηρεσιών) η αδυναμία πραγματοποίησης επαρκούς πλήθους ελέγχων τους καθιστά συμβολικούς, επικοινωνιακού χαρακτήρα και εν τέλει αναποτελεσματικούς, όσον αφορά τη σημαντική μείωση των υψηλών τιμών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα.
7. Λανθασμένος τρόπος μείωσης των υψηλών τιμών ρύπανσης: Ο σημαντικός περιορισμός των υψηλών τιμών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα που οφείλονται κυρίως στη χρήση στερεών καυσίμων για οικιακή θέρμανση δεν επιτυγχάνεται με τον περιορισμένης αποτελεσματικότητας έλεγχο χρήσης τους και την προσδοκία για επίδειξη ωριμότητας και υπευθυνότητας του κοινού, αλλά με την πρόσβασή του σε οικονομικά και περιβαλλοντικά ανεκτούς εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης.
* Διδάκτωρ χημικός μηχανικός με εξειδίκευση σε θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσηςΠηγή: Ελευθεροτυπία
Σύμφωνα με απόλυτα ασφαλείς πληροφορίες της «Κ.Ε.», η κοινή υπουργική απόφαση, που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος για την αντιμετώπιση έκτακτων επεισοδίων αιθαλομίχλης, συνδέει την απαγόρευση για τα τζάκια και τις ξυλόσομπες με την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας για την ατμοσφαιρική ρύπανση, παραπέμποντας σε ελέγχους και επιβολή προστίμων από κλιμάκια υπαλλήλων των Περιφερειών και από το σώμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.
Δεν φαίνεται να απασχολεί τους αρμόδιους της διυπουργικής επιτροπής και του υπουργείου Περιβάλλοντος, που προέβλεψαν τη σχετική ρύθμιση, ότι το σχετικό θεσμικό πλαίσιο είναι πολυδιάστατο και ασαφές, ενώ δεν υπάρχει στη νομοθεσία προσδιορισμένο πρόστιμο, δηλαδή «ταρίφα» για υπερβολική ρύπανση από τζάκια και ξυλόσομπες είτε παραβίαση της απαγόρευσης λειτουργίας τους. Πιο συγκεκριμένα:
2.500 ευρώ
Τα πρόστιμα για περιβαλλοντικές παραβάσεις, βάσει του νόμου 2947/2001, που επιβάλλει η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος (ΕΥΠΕ) του ΥΠΕΚΑ, με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ), προκύπτουν από αλγόριθμο. Ισχύουν συντελεστές, ανάλογα με το είδος και την έκταση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ενώ η τιμή βάσης υπολογισμού του προστίμου για «μικρής έκτασης δραστηριότητες», όπως μπορεί να θεωρηθεί η ρύπανση του τζακιού, ξεκινά από το εξωπραγματικό ποσόν των 2.500 ευρώ.
Τα αντίστοιχα πρόστιμα, που επιβάλλουν τα κλιμάκια των Περιφερειών, για εκπομπές καυσαερίων κεντρικής θέρμανσης, επίσης δεν είναι απολύτως προσδιορισμένα, καθώς κυμαίνονται από 200 έως 1.000 ευρώ και υπολογίζονται ανάλογα με την έκταση της ρύπανσης.
Η επιβολή των συγκεκριμένων προστίμων, όπως και η εφαρμογή της απαγόρευσης στα τζάκια και τις ξυλόσομπες, λένε με μια φωνή οι εδικοί, είναι απολύτως έωλη και ανεφάρμοστη. Τότε γιατί επιμένει η κυβέρνηση στα συγκεκριμένα μέτρα; Το υπουργείο Περιβάλλοντος, όπως ήδη παραδέχθηκε μετά το σάλο που προκάλεσε η αποκάλυψη της «Ε» την περασμένη Τρίτη για το απαγορευτικό στα τζάκια και τις ξυλόσομπες, επισήμως απαντά ότι θεσμοθετεί μία «δεξαμένη μέτρων» από την οποία, «επιλεκτικά και όχι απαραίτητα σωρευτικά, μπορεί να ληφθούν σε ένα έκτακτο επεισόδιο, ανάλογα με την έντασή του». Επίσης λέει ότι μέτρα όπως η απαγόρευση για τα τζάκια «θα ισχύσουν σε ακραίες περιπτώσεις εμφάνισης ιδιαίτερα υψηλών συγκεντρώσεων αιθαλομίχλης (με βάση την περσινή εμπειρία μία-δύο φορές) και αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα άλλα προληπτικά μέτρα». Ανεπισήμως το υπουργείο δίνει την εικόνα ότι γνωρίζοντας πως τα συγκεκριμένα μέτρα είναι ανεφάρμοστα, τα θεσμοθετεί... απλώς και μόνο για το φόβο των Ιουδαίων, ενώ όπως πληροφορούμαστε ήδη ετοιμάζεται «λίφτινγκ» σε σημεία της υπουργικής απόφασης, που προκαλούν αντιδράσεις.Κρυφή η απόφαση
Οι ανεφάρμοστες ρυθμίσεις που «βγάζουν μάτι» είναι ο λόγος που η επίμαχη κοινή υπουργική απόφαση, όπως την εκπόνησε συντονιστική διυπουργική ομάδα για την αντιμετώπιση της αιθαλομίχλης και προώθησε ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης, να εφαρμοστεί με τη μορφή κοινής υπουργικής απόφασης έξι συναρμόδιων υπουργών, δεν τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση. Επίσης η ίδια απόφαση παρά το σάλο που έχει ξεσπάσει μένει ακόμη κρυφή και δεν δίνεται στη δημοσιότητα.
Φαίνεται λοιπόν ότι οι εξωπραγματικές προβλέψεις της απόφασης δεν είναι γκάφα, αλλά σχέδιο πολιτικής και επικοινωνιακής διαχείρισης του φαινομένου της αιθαλομίχλης. Οι κάθε λογής αρμόδιοι σπεύδουν να θωρακίσουν τα νώτα τους ότι έκαναν το καθήκον τους και ότι δήθεν πήραν μέτρα. Η κυβέρνηση, αντί να δώσει λύση φθηνής θέρμανσης στους δοκιμαζόμενους πολίτες που θα είχε αποτέλεσμα την εξαφάνιση της αιθαλομίχλης, δημιουργεί το θεσμικό οπλοστάσιο που θα της επιτρέψει να μεταθέτει τις ευθύνες στους πολίτες, ότι αυτοί φταίνε που το δημιουργούν!
Για 7 λόγους τα μέτρα είναι ανεφάρμοστα
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗ*
Τα προς έκδοση μέτρα για τα τζάκια και τις ξυλόσομπες είναι ανεφάρμοστα και τελικά αναποτελεσματικά για τουλάχιστον επτά λόγους οι οποίοι είναι οι εξής:
1. Αδυναμία πρόσβασης στις εστίες καύσης: Η ταυτοποίηση καπνοδόχων τζακιών σε πολυκατοικίες και γενικότερα η πρόσβαση στο χώρο των εστιών καύσης δυσχεραίνεται από τις διατάξεις για το οικιακό άσυλο και την προαπαιτούμενη έκδοση, όχι πάγιας, αλλά κατά περίπτωση, εισαγγελικής παραγγελίας.
2. Αδυναμία συνεννόησης με το κοινό: Η και προσχηματική άγνοια για τη λήψη εκτάκτων μέτρων (ενδεικτικά: αλλοδαποί που δεν ομιλούν παρά τη μητρική γλώσσα τους, μοναχικοί ηλικιωμένοι) εγείρει θέμα νομιμοποίησης της όλης διαδικασίας ελέγχου.
3. Διάτρητο σύστημα ελέγχων και επιβολής κυρώσεων: Λόγω της αδυναμίας μέτρησης εκπομπών σωματιδίων (έλλειψη οριακών τιμών και μεθόδου μέτρησης από καπναγωγό τζακιού ή σόμπας) ο έλεγχος περιορίζεται μόνο σε οπτική εκτίμηση (εκπομπή/ μη εκπομπή καυσαερίων) και δεν υπολογίζεται η εκπεμπόμενη ποσότητα σωματιδίων, κριτήριο για τον προσδιορισμό της αναλογούσας κύρωσης. Με βάση το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο, δεδομένων των μικρών εκπομπών συγκριτικά με αυτές από επαγγελματικές δραστηριότητες (βιομηχανίες, βιοτεχνίες) και της αναλογικότητας κυρώσεων και επιπτώσεων στο περιβάλλον, οι όποιες χρηματικές κυρώσεις, ύψους μερικών εκατοντάδων ευρώ, δεν φαίνεται ότι μπορεί να έχουν αποτρεπτικό χαρακτήρα.
4. Χρήση εναλλακτικών καυσίμων: Η πρόβλεψη για «χρήση πιο ακριβών, αλλά λιγότερο ρυπογόνων καυσίμων...», αντί της ορθότερης για απαγόρευση χρήσης στερεών καυσίμων, προσφέρει βάσιμη απαλλακτική επιχειρηματολογία στους ελεγχόμενους (ενδεικτικά: χρήση πέλετ αντί απλού ξύλου).
5. Καύση ακατάλληλων υλικών: Δεν αντιμετωπίζεται το πρόβλημα της καύσης ακατάλληλων υλικών (μελαμίνες, πλαστικά κ.ά. με εκπομπές ακόμη και καρκινογόνων ουσιών), όταν οι τιμές των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα είναι χαμηλότερες από 150 μg/m3.
6. Ανεπαρκείς και αναποτελεσματικοί έλεγχοι: Υπό τις παρούσες συνθήκες (νομοθετικό πλαίσιο και ολιγοπληθές προσωπικό των ελεγκτικών υπηρεσιών) η αδυναμία πραγματοποίησης επαρκούς πλήθους ελέγχων τους καθιστά συμβολικούς, επικοινωνιακού χαρακτήρα και εν τέλει αναποτελεσματικούς, όσον αφορά τη σημαντική μείωση των υψηλών τιμών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα.
7. Λανθασμένος τρόπος μείωσης των υψηλών τιμών ρύπανσης: Ο σημαντικός περιορισμός των υψηλών τιμών σωματιδίων στην ατμόσφαιρα που οφείλονται κυρίως στη χρήση στερεών καυσίμων για οικιακή θέρμανση δεν επιτυγχάνεται με τον περιορισμένης αποτελεσματικότητας έλεγχο χρήσης τους και την προσδοκία για επίδειξη ωριμότητας και υπευθυνότητας του κοινού, αλλά με την πρόσβασή του σε οικονομικά και περιβαλλοντικά ανεκτούς εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης.
* Διδάκτωρ χημικός μηχανικός με εξειδίκευση σε θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσηςΠηγή: Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου