Συμφωνία Σοσιαλιστών-Ποδέμος για τον προϋπολογισμό 2019

Ο προϋπολογισμός του Ισπανικού Κράτους για το 2019 είναι προϊόν διαπραγματεύσεων μεταξύ του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Ποδέμος (οι οποίοι φέρονται να έχουν αναλάβει το ρόλο «μεσολαβητή» για να πείσουν και τα καταλανικά κόμματα να τον στηρίξουν).

Ως τέ­τοιος, πε­ρι­λαμ­βά­νει και φι­λο­λαϊ­κά μέτρα, αν και όχι τόσο πολλά και (κυ­ρί­ως) τόσο βαθιά όσο αυτά για τα οποία αγω­νί­στη­κε το κί­νη­μα τα προη­γού­με­να χρό­νια και τα οποία «υιο­θέ­τη­σαν» οι Πο­δέ­μος κατά την εκρη­κτι­κή άνοδό τους.

Η εξέ­λι­ξη στην Ισπα­νία θυ­μί­ζει την αντί­στοι­χη στην Πορ­το­γα­λία, όπου οι Σο­σια­λι­στές κυ­βερ­νούν με βάση τις προ­γραμ­μα­τι­κές συμ­φω­νί­ες με το Μπλό­κο και το ΚΚ Πορ­το­γα­λί­ας, που δί­νουν κοι­νο­βου­λευ­τι­κή στή­ρι­ξη, χωρίς να συμ­με­τέ­χουν στην κυ­βέρ­νη­ση: Μια σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή κυ­βέρ­νη­ση μειο­ψη­φί­ας ανα­λαμ­βά­νει μετά από πε­ρί­ο­δο σκλη­ρών αγώ­νων ενά­ντια στη Δεξιά. Έχει στην ηγε­σία της την πτέ­ρυ­γα εκεί­νη που κα­τα­νο­εί ότι η απο­φυ­γή της «πα­σο­κο­ποί­η­σης» επι­βά­λει το δια­χω­ρι­σμό από τη Δεξιά και προ­τι­μά να «πει­ρα­μα­τι­στεί» σε διά­λο­γο με τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά. Βρί­σκε­ται σε προ­νο­μια­κή θέση όσον αφορά την πρό­σκαι­ρα ευ­νοϊ­κή οι­κο­νο­μι­κή συ­γκυ­ρία (συχνά απο­τέ­λε­σμα του ότι η Δεξιά έκανε «τη βρό­μι­κη δου­λειά»), αλλά ταυ­τό­χρο­να και σε αδυ­να­μία όσον αφορά την εξάρ­τη­ση της επι­βί­ω­σής της από την κοι­νο­βου­λευ­τι­κή στή­ρι­ξη-ανο­χή των κομ­μά­των της Αρι­στε­ράς. Οι με­γά­λοι αγώ­νες του προη­γού­με­νου «κύ­κλου» έχουν αφή­σει κοι­νω­νι­κό ή εκλο­γι­κό απο­τύ­πω­μα, αλλά έχουν υπο­χω­ρή­σει. Η κυ­βέρ­νη­ση κάνει ασκή­σεις ισορ­ρο­πί­ας πάνω σε αυτό το τοπίο, υιο­θε­τώ­ντας μια πο­ρεία που θα χα­ρα­κτη­ρί­ζα­με «φρένο στη λι­τό­τη­τα» και επι­μέ­ρους «διορ­θώ­σεις αδι­κιών».

Είναι του­λά­χι­στον επι­σφα­λές εγ­χεί­ρη­μα. Η όποια ευ­νοϊ­κή συ­γκυ­ρία είναι βρα­χυ­πρό­θε­σμη, η Κο­μι­σιόν δεν δεί­χνει την κα­τα­νό­η­ση που έδει­ξε για πο­λι­τι­κούς λό­γους στον Σε­ντέ­νο το 2016 κι άρ­χι­σε να «τσι­νά­ει» ακόμα και με την πε­ριο­ρι­σμέ­νη «επε­κτα­τι­κή» πλευ­ρά των προ­ϋ­πο­λο­γι­σμών που κα­τα­τέ­θη­καν, ενώ οι αγο­ρές έστει­λαν μέσα στο φθι­νό­πω­ρο κά­ποιες πρώ­τες «τρο­χιο­δει­κτι­κές» βολές, με τα spread (και Ισπα­νί­ας και Πορ­το­γα­λί­ας) να «τσι­μπά­νε» προς τα πάνω κατά τη δια­μόρ­φω­ση των φε­τι­νών προ­ϋ­πο­λο­γι­σμών.

Αλλά προς το παρόν υπάρ­χει αυτό το σκη­νι­κό και πα­ρα­μέ­νει μια σχε­τι­κά νέα κα­τά­στα­ση, με αρ­κε­τές «κα­κο­το­πιές» για τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά που, υπό την πίεση που δη­μιουρ­γούν οι εκλο­γι­κοί συ­σχε­τι­σμοί ή/και οι λαϊ­κές προσ­δο­κί­ες, ανα­λαμ­βά­νει την ευ­θύ­νη να μπει σε αυτή την πε­ρι­πέ­τεια.

Είναι αλή­θεια ότι η Αρι­στε­ρά της Ιβη­ρι­κής έχει απο­φύ­γει την παλιά πα­γί­δα της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς, επι­λέ­γο­ντας να μεί­νει εκτός κυ­βέρ­νη­σης. Εκεί οφεί­λε­ται μάλ­λον το ότι όντως έχει κα­τα­φέ
Συμφωνία Σοσιαλιστών-Ποδέμος για τον προϋπολογισμό 2019


26.10.2018
Εκτύπωση Facebook Twitter ­ρει πε­ρισ­σό­τε­ρα από τα παλιά κε­ντρο­α­ρι­στε­ρά συ­γκυ­βερ­νη­τι­κά πει­ρά­μα­τα. Αυτό με τη σειρά του κάτι λέει για τη ση­μα­σία να δια­τη­ρεί­ται η μέ­γι­στη δυ­να­τή πο­λι­τι­κή ανε­ξαρ­τη­σία, την οποία αντι­κει­με­νι­κά «θο­λώ­νουν» οι πιο μό­νι­μες προ­γραμ­μα­τι­κές συμ­φω­νί­ες. Είναι μια εξαι­ρε­τι­κά δύ­σκο­λη άσκη­ση.

Πα­ρα­θέ­του­με εδώ την εκτί­μη­ση των Αντι­κα­πι­τα­λί­στας, της αρι­στε­ρής πτέ­ρυ­γας του Πο­δέ­μος. Οι σύ­ντρο­φοι εκτι­μούν ότι τα θε­τι­κά της συμ­φω­νί­ας μπο­ρούν να λει­τουρ­γή­σουν ως «αφε­τη­ρία». Ορθά το­νί­ζουν το δί­πο­λο «πο­λι­τι­κή ανε­ξαρ­τη­σία-κοι­νω­νι­κή κι­νη­το­ποί­η­ση» ως ανα­γκαία συν­θή­κη για να λει­τουρ­γή­σουν πράγ­μα­τι ως αφε­τη­ρία ανα­σύ­ντα­ξης του προη­γού­με­νου «κύ­κλου» αγώ­νων κι όχι ως ορι­στι­κό τέλος του.
Αντι­κα­πι­τα­λί­στας: Μι­κρές πα­ρα­χω­ρή­σεις, αλλά ο τρο­χός αρ­χί­ζει να γυρνά υπέρ των «από κάτω»

Η συμ­φω­νία ανά­με­σα στους Unidos Podemos και την κυ­βέρ­νη­ση Σάν­τσες για τον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό προ­κά­λε­σε μια σειρά από σχό­λια, ανα­λύ­σεις, προσ­δο­κί­ες, αυ­τα­πά­τες και κά­ποια απο­γο­ή­τευ­ση όχι μόνο ανά­με­σα στους χι­λιά­δες αγω­νι­στές [ΣτΜ: του κόμ­μα­τος] στη χώρα, αλλά και ανά­με­σα στα εκα­τομ­μύ­ρια αν­θρώ­πων που συμ­με­τεί­χαν (ή και όχι) με δια­φο­ρε­τι­κές διεκ­δι­κή­σεις, για έναν άλλο δρόμο εξό­δου από την κρίση την τε­λευ­ταία δε­κα­ε­τία. Αυτή τη μακρά χρο­νι­κή πε­ρί­ο­δο, που εξε­λί­χθη­κε μετά από χρό­νια κοι­νω­νι­κής και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κής υπο­βάθ­μι­σης στη χώρα και εν τω μέσω της προ­σπά­θειας των οι­κο­νο­μι­κών, πο­λι­τι­κών και μι­ντια­κών εξου­σιών να «κα­νο­νι­κο­ποι­ή­σουν» την ανα­σφά­λεια, ώστε μια νέα γενιά να μάθει να ζει χωρίς δι­καιώ­μα­τα και να το θε­ω­ρεί φυ­σιο­λο­γι­κό. Η ανι­σό­τη­τα έγινε το βα­σι­κό πρό­βλη­μα της κοι­νω­νί­ας μας, το οποίο μαζί με την κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή απο­τε­λεί πρό­βλη­μα όλης της αν­θρω­πό­τη­τας.

1. Ο τρο­χός αρ­χί­ζει να γυρνά αλ­λιώς. Να συ­νε­χί­σου­με αυτή τη στρο­φή

Η κυ­βέρ­νη­ση Σάν­τσες έκανε μια σειρά από πα­ρα­χω­ρή­σεις, αν και ανα­γνω­ρί­ζου­με ότι σε πολ­λούς το­μείς αυτές είναι μι­κρές και δεν θα αλ­λά­ξουν ου­σια­στι­κά το πλαί­σιο των οι­κο­νο­μι­κών, πο­λι­τι­κών και κοι­νω­νι­κών σχέ­σε­ων. Είναι σαφές ότι αυτές οι πα­ρα­χω­ρή­σεις οφεί­λο­νται στην αδυ­να­μία της κυ­βέρ­νη­σης και στις κι­νη­το­ποι­ή­σεις όλων των τε­λευ­ταί­ων χρό­νων, που δη­μιούρ­γη­σαν στο συλ­λο­γι­κό φα­ντα­σια­κό την ιδέα για μια δια­φο­ρε­τι­κή χώρα.

Γι’ αυτό και πρέ­πει να «ξε­χει­λώ­σου­με» αυτή την πρώτη έφοδο. Δεν πρέ­πει να εί­μα­στε ικα­νο­ποι­η­μέ­νοι με τους εαυ­τούς μας ή να υπερ­βά­λου­με όσον αφορά τις πα­ρα­χω­ρή­σεις του PSOE και την έκτα­ση των μέ­τρων που λή­φθη­καν. Αλλά να γνω­ρί­ζου­με ότι μπο­ρού­με να πε­τύ­χου­με ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρες νίκες, αν χρη­σι­μο­ποι­ή­σου­με ακόμα με­γα­λύ­τε­ρη δύ­να­μη. Υπάρ­χει πλέον ένα ρήγμα ανοι­χτό.

Στέλ­νου­με ένα σαφές μή­νυ­μα: Είναι ανά­γκη να κι­νη­το­ποι­η­θού­με και πάλι στους δρό­μους για να συ­νε­χί­σου­με στο δρόμο των κοι­νω­νι­κών (επανα)κα­τα­κτή­σε­ων, για να κα­θο­ρί­σου­με την ατζέ­ντα του PSOE, χωρίς αυτό να ενι­σχύ­ε­ται, και για να το εμπο­δί­σου­με να μας «αγκα­λιά­σει σαν αρ­κού­δα» μέσα από μια εί­σο­δό μας στην κυ­βέρ­νη­σή του (όπως συμ­βαί­νει στην Κα­στί­για Λα Μάν­τσα, όπου εί­μα­στε όμη­ροι ενός PSOE που δεν θέλει να προ­ω­θή­σει οποιου­δή­πο­τε εί­δους πρό­ο­δο).

Συ­μπε­ρα­σμα­τι­κά: Χρεια­ζό­μα­στε κοι­νω­νι­κή κι­νη­το­ποί­η­ση και πο­λι­τι­κή ανε­ξαρ­τη­σία για να ενι­σχύ­σου­με ένα πο­λι­τι­κό και κοι­νω­νι­κό μπλοκ αλ­λα­γής, το οποίο θα δια­μορ­φώ­σει μια φι­λό­δο­ξη εναλ­λα­κτι­κή, που θα υλο­ποιεί όλο το πρό­γραμ­μα της αλ­λα­γής που χτί­στη­κε μέσα από τα αι­τή­μα­τα της κοι­νω­νί­ας από το 2008 και μετά.

2. Ση­μα­ντι­κές κα­τα­κτή­σεις που μας ενι­σχύ­ουν

α) Αύ­ξη­ση του διε­παγ­γελ­μα­τι­κού κα­τώ­τα­του μι­σθού

Η αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού στα 900 ευρώ και η επε­κτα­σι­μό­τη­τα των συμ­βά­σε­ων ανοί­γουν το δρόμο για συλ­λο­γι­κές δια­πραγ­μα­τεύ­σεις και για την ανα­γκαία πάλη για το μισθό σε μια χώρα όπου το να ερ­γά­ζε­σαι δεν είναι πια συ­νώ­νυ­μο με το ότι βγαί­νεις από τη φτώ­χεια. Σε μια χώρα όπου για χρό­νια, ακόμα και πριν την κρίση, οι μι­σθοί μειώ­νο­νταν ως με­ρί­διο του ΑΕΠ, όπου οι μι­σθοί δεν οδη­γούν σε ευ­μά­ρεια και όπου οι ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις βλέ­πουν το ει­σό­δη­μα και την πε­ριου­σία τους να μειώ­νε­ται.

Σή­με­ρα, ο υπεύ­θυ­νος οι­κο­νο­μι­κής πο­λι­τι­κής και πο­λι­τι­κής απα­σχό­λη­σης του Λαϊ­κού Κόμ­μα­τος είπε ότι οι μι­σθοί πρέ­πει να είναι συμ­βα­τοί με την οι­κο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη και με τις πα­ρα­γω­γι­κές δυ­να­τό­τη­τες της χώρας. Ακόμα κι ενώ ξέρει ότι σε μια οι­κο­νο­μία όπως η δική μας οι μι­σθοί είναι η ατμο­μη­χα­νή της οι­κο­νο­μί­ας και όχι απλά μια αντα­νά­κλα­ση της κα­τά­στα­σής της, το Λαϊκό Κόμμα ξεχνά ότι οι μι­σθοί δεν έπα­ψαν να υπο­χω­ρούν σε πραγ­μα­τι­κούς όρους, ανε­ξάρ­τη­τα από τη με­γέ­θυν­ση του ΑΕΠ και την αύ­ξη­ση της πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας.

Η αύ­ξη­ση στον κα­τώ­τα­το μισθό θα έχει άμε­σες συ­νέ­πειες για το 12% των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Είναι μια συμ­βο­λι­κή και πο­λι­τι­κή πράξη που δίνει έμ­φα­ση στην ανά­γκη για ανά­καμ­ψη των μι­σθών σε βάρος των κερ­δών μιας μειο­ψη­φί­ας και φέρ­νει στο προ­σκή­νιο με κα­λύ­τε­ρο τρόπο το αί­τη­μα για μι­σθο­λο­γι­κές αυ­ξή­σεις στις συλ­λο­γι­κές δια­πραγ­μα­τεύ­σεις.

β) Κοι­νω­νι­κή πρό­ο­δος, αλλά πε­ριο­ρι­σμέ­νη

Με δε­δο­μέ­νο ότι οι αλ­λα­γές στο προ­τει­νό­με­νο ερ­γα­σια­κό πλαί­σιο δεν είναι πολύ φι­λό­δο­ξες, το άνοιγ­μα της συ­ζή­τη­σης για την ύπαρ­ξη δήθεν «αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νων» και η ανα­γνώ­ρι­ση της ερ­γα­σια­κής σχέ­σης εκεί­νων των «αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νων» που εξαρ­τώ­νται από έναν μόνο «πε­λά­τη» (αφε­ντι­κό στην ουσία) μας φαί­νε­ται ένα ση­μα­ντι­κό «σήμα» προς την αλ­λα­γή ενός από τους και­νούρ­γιους τρό­πους επι­σφα­λούς ερ­γα­σί­ας.

Το ότι θα έχου­με και πάλι επι­δό­μα­τα ανερ­γί­ας για τους άνω των 52 ετών είναι επί­σης μια μικρή ανά­κτη­ση μιας κά­ποιας κοι­νω­νι­κής προ­στα­σί­ας.

Αν και τα αι­τή­μα­τα του κι­νή­μα­τος των συ­ντα­ξιού­χων ήταν πιο προ­ω­θη­μέ­να όσον αφορά την αύ­ξη­ση στις συ­ντά­ξεις και εκτι­μού­σαν ότι η κα­τώ­τε­ρη οφεί­λει να είναι 1.040 ευρώ. Αλλά η σύν­δε­ση των συ­ντά­ξε­ων με τον πλη­θω­ρι­σμό (ανα­προ­σαρ­μο­γή ανά­λο­γα με το κό­στος ζωής) είναι μια πραγ­μα­τι­κή και συμ­βο­λι­κή κα­τά­κτη­ση που θα το­πο­θε­τεί το PSOE απέ­να­ντι σε μια ΕΕ που συ­νε­χί­ζει να στραγ­γα­λί­ζει τα οι­κο­νο­μι­κά του ισπα­νι­κού κρά­τους, προ­κει­μέ­νου να δια­σφα­λί­ζει την απο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους στις τρά­πε­ζες της κε­ντρι­κής και βό­ρειας Ευ­ρώ­πης. Επί­σης διευ­κο­λύ­νει να έρ­θου­με σε ρήξη με τη δια­δε­δο­μέ­νη και ψευδή αφή­γη­ση περί «μη-βιω­σι­μό­τη­τας» του δη­μό­σιου συ­ντα­ξιο­δο­τι­κού συ­στή­μα­τος.

Ση­μα­ντι­κές είναι επί­σης οι βελ­τιώ­σεις στο σύ­στη­μα ασφά­λι­σης των οι­κια­κών ερ­γα­ζο­μέ­νων και οι ει­σφο­ρές για τις υπε­ρω­ρί­ες, ως τρό­πος που θα χρη­μα­το­δο­τεί την Κοι­νω­νι­κή Ασφά­λι­ση και θα πιέ­ζει προς τα κάτω την υπε­ρω­ρια­κή ερ­γα­σία.

γ) Μέτρα προ­στα­σί­ας και φρο­ντί­δας

Η ανά­κτη­ση της ιδέας μιας κοι­νω­νί­ας που νοιά­ζε­ται για τα μέλη της μας επι­τρέ­πει να μι­λή­σου­με με όρους κα­τα­κτή­σε­ων για τα κι­νή­μα­τα σε Υγεία, Παι­δεία, Βο­ή­θεια.

Κά­ποια θε­τι­κά στοι­χεία της συμ­φω­νί­ας είναι: η επα­να­φο­ρά της Κα­θο­λι­κής Πρό­σβα­σης στην Υγεία, ότι κα­νέ­νας άν­θρω­πος δεν θα μένει χωρίς πε­ρί­θαλ­ψη σε αυτή τη χώρα. Κα­λω­σο­ρί­ζου­με την κα­τάρ­γη­ση μέ­ρους της συμ­με­το­χής του ασφα­λι­σμέ­νου στα φάρ­μα­κα, ως τρόπο υπε­ρά­σπι­σης του δι­καιώ­μα­τος στην υγεία και ως απά­ντη­ση στις δη­μα­γω­γί­ες που συ­νό­δευ­σαν την εφαρ­μο­γή της «συμ­με­το­χής». Κα­λω­σο­ρί­ζου­με την επι­στρο­φή του ωρα­ρί­ου δι­δα­σκα­λί­ας στις 18 ώρες και την επι­στρο­φή των πα­νε­πι­στη­μια­κών δι­δά­κτρων στο επί­πε­δο που βρί­σκο­νταν πριν τις δια­δο­χι­κές αυ­ξή­σεις τους. Θε­ω­ρού­με επί­σης θε­τι­κή την αύ­ξη­ση 40% στη βο­ή­θεια, αν και ανε­παρ­κής, και την ανά­κτη­ση των ει­σφο­ρών των προ­στα­τών οι­κο­γέ­νειας.

Αξί­ζει μια ει­δι­κή ανα­φο­ρά η αύ­ξη­ση των γο­νεϊ­κών αδειών για μη­τέ­ρες και πα­τέ­ρες, αν και αυτή θα εφαρ­μο­στεί στα­δια­κά, ενώ η εφαρ­μο­γή της στον ιδιω­τι­κό τομέα υπό­κει­ται σε έναν «κοι­νω­νι­κό διά­λο­γο», που προ­ϋ­πο­θέ­τει έναν οδικό χάρτη στον οποίο θα συμ­φω­νή­σουν και οι ερ­γο­δό­τες.

Υπάρ­χει μια ανα­φο­ρά στο ζή­τη­μα των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων στον τομέα της υγεί­ας, αλλά δεν αντι­με­τω­πί­ζε­ται με συ­γκε­κρι­μέ­νο τρόπο. Επί­σης δεν υπάρ­χει καμιά ανα­φο­ρά στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις στην πρω­το­βάθ­μια και δευ­τε­ρο­βάθ­μια εκ­παί­δευ­ση ή στη βο­ή­θεια.

Για τους Αντι­κα­πι­τα­λί­στας δεν είναι ασή­μα­ντη η προ­σπά­θεια να μπει φρένο στην εξά­πλω­ση του τζό­γου (στοι­χη­μα­τζί­δι­κα) στις λαϊ­κές γει­το­νιές, αλλά χρεια­ζό­μα­στε πιο συ­γκε­κρι­μέ­να μέτρα.

3. Με­γά­λες αντι­φά­σεις και ση­μα­ντι­κές ελ­λεί­ψεις στη συμ­φω­νία. Δεν εγκα­τα­λεί­που­με το πρό­γραμ­μά μας

Το με­γα­λύ­τε­ρο μέρος της συμ­φω­νί­ας είναι δια­τυ­πω­μέ­νο με δια­κη­ρύ­ξεις προ­θέ­σε­ων, που δεν έχουν ούτε συ­γκε­κρι­μέ­νη μορφή, ούτε συ­γκε­κρι­μέ­νη ημε­ρο­μη­νία εφαρ­μο­γής. Όλα δεί­χνουν ότι το 2019 θα πρέ­πει να γίνει μια χρο­νιά κοι­νω­νι­κής πί­ε­σης και πο­λι­τι­κού επαν-εξο­πλι­σμού, ώστε να με­τα­φρα­στούν αυτές οι ασα­φείς συμ­φω­νί­ες σε συ­γκε­κρι­μέ­να μέτρα και να μην κα­τα­λή­ξου­με σε ένα διαρ­κές πα­ζά­ρι μετά την ψή­φι­ση της συμ­φω­νί­ας, έχο­ντας απέ­να­ντί μας ένα PSOE που ξέρει πολύ καλά να ελίσ­σε­ται σε τέ­τοιες συν­θή­κες.

Θα είναι ανά­γκη να βά­λου­με στο επί­κε­ντρο των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων και της πο­λι­τι­κής συ­ζή­τη­σης όλα τα μέτρα που δεν είναι συ­γκε­κρι­μέ­να ή δεν πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται στη συμ­φω­νία, ώστε να μη στα­μα­τή­σει ο τρο­χός να γυρνά προς όφε­λος της ερ­γα­ζό­με­νης πλειο­ψη­φί­ας αυτής της χώρας.

α) Στέ­γα­ση

Είναι ο το­μέ­ας στον οποίο μάλ­λον πε­ρι­μέ­να­με την πε­ρισ­σό­τε­ρη πρό­ο­δο, εξαι­τί­ας της επεί­γου­σας κα­τά­στα­σης που έχει δη­μιουρ­γη­θεί στη χώρα και τρο­φο­δο­τεί­ται σή­με­ρα από μια νέα «φού­σκα», αυτή των ενοι­κί­ων. Θυ­μό­μα­στε ότι το PSOE συ­νέ­πλεε ή και συμ­με­τεί­χε ενερ­γά στους δύο τε­λευ­ταί­ους κύ­κλους κερ­δο­σκο­πι­κής επέ­κτα­σης του real estate. Γι’ αυτό το λόγο και επει­δή οι οι­κο­νο­μι­κές εξου­σί­ες πο­ντά­ρουν στην κα­τεύ­θυν­ση με­γά­λου τμή­μα­τος κε­φα­λαί­ων σε νέες μορ­φές κερ­δο­σκο­πί­ας, ξέ­ρου­με ότι το PSOE θα δι­στά­σει πολύ να σπά­σει αυτή τη «φού­σκα» για να υπε­ρα­σπι­στεί το δι­καί­ω­μα στην κα­τοι­κία. Ωστό­σο κα­λω­σο­ρί­ζου­με την ει­σα­γω­γή μιας υπο­χρε­ω­τι­κής μί­νι­μουμ διάρ­κειας των ενοι­κια­στη­ρί­ων, όπως και τις επε­κτά­σεις και την πα­ρα­χώ­ρη­ση στους Δή­μους της δυ­να­τό­τη­τας να εντο­πί­ζουν πε­ριο­χές που πιέ­ζο­νται από αυ­ξα­νό­με­νες τιμές και να έχουν τη δυ­να­τό­τη­τα να ασκούν έλεγ­χο στις αυ­ξή­σεις ενοι­κί­ων. Όμως η με­γά­λη λίστα μέ­τρων που απαι­τού­σε το κί­νη­μα κατά των εξώ­σε­ων, με στόχο να σκά­σει η «φού­σκα», δεν υπάρ­χει ή υπάρ­χει μόνο ως δια­κή­ρυ­ξη πρό­θε­σης. Αυτό, τη δε­δο­μέ­νη στιγ­μή, θα πρέ­πει να λει­τουρ­γή­σει ως τρό­πος να ενι­σχύ­σου­με το κί­νη­μα και να ασκή­σου­με με­γα­λύ­τε­ρες πιέ­σεις.

β) Έμ­φυ­λη βία

Ο νόμος –σε εκ­κρε­μό­τη­τα– για τη σε­ξουα­λι­κή βία δεν προ­ω­θεί­ται και είναι εμ­φα­νές ότι δεν σχε­τί­ζε­ται με τον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό, οπότε προς το παρόν οι σχε­τι­κές δια­κη­ρύ­ξεις είναι απλές υπο­σχέ­σεις για το μέλ­λον. Είναι ανά­γκη να εν­σω­μα­τω­θεί στο νόμο το ζή­τη­μα της βίας στο πε­ρι­βάλ­λον του ζευ­γα­ριού ή με­τα­ξύ πρώην συ­ντρό­φων στις προ­ϋ­πο­θέ­σεις αυτής της συ­ζή­τη­σης και η πα­ρού­σα συμ­φω­νία δεν εν­σω­μα­τώ­νει καμιά από τις δύο. Θε­ω­ρού­με βήμα προς τα εμπρός το γε­γο­νός ότι υιο­θε­τεί­ται η ιδιό­τη­τα θύ­μα­τος βίας και η πρό­σβα­ση σε στή­ρι­ξη, χωρίς να χρειά­ζε­ται το θύμα να προ­σφύ­γει σε κά­ποια κα­ταγ­γε­λία. Όπως βήμα μπρο­στά είναι και η στή­ρι­ξη σε ανή­λι­κα, που είναι πολύ ση­μα­ντι­κή και πε­ρι­λαμ­βά­νε­ται στον προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό. Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, τα 40 εκατ. ευρώ που προ­βλέ­πο­νται για τα δη­μο­τι­κά συμ­βού­λια είναι τα δι­πλά­σια από το 2018, αλλά πα­ρα­μέ­νουν ανε­παρ­κή.

γ) Ερ­γα­σια­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση

Πα­ρα­πέ­μπε­ται για αρ­γό­τε­ρα μια ερ­γα­σια­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση που θα έβαζε τέλος στην ανα­σφά­λεια που έχουν δη­μιουρ­γή­σει όλες οι προη­γού­με­νες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις και που θα συ­νέ­βα­λε στην πα­γί­ω­ση των δι­καιω­μά­των των ερ­γα­ζο­μέ­νων, που έγι­ναν επι­σφα­λείς μέσα από τις νέες μορ­φές κοι­νω­νι­κής ορ­γά­νω­σης της ερ­γα­σί­ας, όπως οι «αυ­το­α­πα­σχο­λού­με­νοι» ή οι ερ­γα­ζό­με­νοι σε υπερ­γο­λά­βους. Χωρίς ένα τέ­τοιο νέο πλαί­σιο ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και νέων δι­καιω­μά­των, τα απο­τε­λέ­σμα­τα της αύ­ξη­σης στον κα­τώ­τα­το μισθό θα μεί­νουν κενά πε­ριε­χο­μέ­νου. Αυτό το πλαί­σιο είναι που πραγ­μα­τι­κά φο­βά­ται η Δεξιά, οι οι­κο­νο­μι­κές εξου­σί­ες και η ΕΕ. Αυτός πρέ­πει να είναι ο βα­σι­κός στό­χος για τον οποίο θα αγω­νι­στεί να κα­τα­κτή­σει το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα. Αυτή πρέ­πει να είναι η ση­μαία του κι­νή­μα­τος την οποία εμείς ως πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις δεν μπο­ρού­με να υπο­στεί­λου­με.

δ) Δήμοι

Στον τομέα των Το­πι­κών Επι­χει­ρή­σε­ων η πρό­ο­δος ήταν απο­γοη­τευ­τι­κή. Αν και οι Δήμοι έχουν ελά­χι­στες εξου­σί­ες, πα­ρα­μέ­νουν, λόγω εγ­γύ­τη­τας, ο θε­σμός στον οποίο απευ­θύ­νο­νται πρώτα οι πο­λί­τες, όταν έχουν προ­βλή­μα­τα. Η συμ­φω­νία που υπο­γρά­φη­κε, επι­τρέ­πει κά­ποιες μι­κρές βελ­τιώ­σεις σε Δή­μους που είναι σε κα­λύ­τε­ρη κα­τά­στα­ση, αλλά εξα­κο­λου­θεί να ελέγ­χει εκεί­νους που υπέ­φε­ραν πε­ρισ­σό­τε­ρο, υπο­χρε­ώ­νο­ντάς τους να συ­νε­χί­σουν στο δρόμο της λι­τό­τη­τας. Σαν να μην έφτα­νε αυτό για τα δη­μο­τι­κά συμ­βού­λια που έχουν ελ­λείμ­μα­τα, η συμ­φω­νία πα­ρου­σιά­ζει ως νίκη ένα σχε­δόν μη­δε­νι­κό ποσό 30 εκατ. ευρώ για την προ­ώ­θη­ση της εκ­παί­δευ­σης των παι­διών 0-3 ετών ή τα 40 εκατ. για την έμ­φυ­λη βία.

ε) Φο­ρο­λό­γη­ση, ο κρί­σι­μος κό­μπος

Στο δη­μο­σιο­νο­μι­κό ζή­τη­μα επεί­γει να αλ­λά­ξει η ισορ­ρο­πία των δη­μο­σιο­νο­μι­κών μέ­τρων, που είχαν επι­κε­ντρω­θεί στο ερ­γα­τι­κό ει­σό­δη­μα, το οποίο εξη­γεί και την πε­ριο­ρι­σμέ­νη δυ­να­τό­τη­τα συλ­λο­γής εσό­δων από το σύ­στη­μα. Τα μέτρα που εγκρί­θη­καν, δεί­χνουν μια κα­τεύ­θυν­ση προς την αύ­ξη­ση της ει­σφο­ράς των ει­σο­δη­μά­των του κε­φα­λαί­ου και των με­γά­λων πε­ριου­σιών, αλλά είναι ανά­γκη να στεί­λου­με ένα μή­νυ­μα με τη γε­νι­κή μεί­ω­ση του ΦΠΑ. Θα μπο­ρού­σε να υπάρ­ξει θε­τι­κή πρό­ο­δος με μέτρα που θα ευ­νο­ούν το δη­μό­σιο συ­ντα­ξιο­δο­τι­κό σύ­στη­μα σε βάρος των ιδιω­τι­κών ασφα­λι­στι­κών fund, απο­δυ­να­μώ­νο­ντας τα δεύ­τε­ρα. Πα­ρο­μοί­ως, δεν υπάρ­χουν συ­γκε­κρι­μέ­νες προ­τά­σεις για τις αλ­λα­γές στην Κοι­νω­νι­κή Ασφά­λι­ση ή για το τι θα γίνει με τα μπό­νους προς αυτή, που βά­θυ­ναν τις χα­μη­λές ει­σφο­ρές.

Ο τρο­χός αρ­χί­ζει να γυ­ρί­ζει και στα φο­ρο­λο­γι­κά ζη­τή­μα­τα. Οι με­γά­λες εται­ρί­ες θα πά­ψουν να δια­φεύ­γουν από τη φο­ρο­λο­γι­κή προ­σπά­θεια, με την οριο­θέ­τη­ση ενός μί­νι­μουμ απο­τε­λε­σμα­τι­κού φο­ρο­λο­γι­κού συ­ντε­λε­στή 15% ή με την επι­βο­λή φόρου στα διά­φο­ρα νο­μι­κά «σχή­μα­τα» που είχαν δη­μιουρ­γή­σει οι Θα­πα­τέ­ρο και Ραχόι για την κερ­δο­σκο­πία στα ακί­νη­τα. Ωστό­σο δια­τη­ρεί αυτά τα νο­μι­κά «σχή­μα­τα», τα οποία θα έπρε­πε να εξα­φα­νί­σου­με. Η αύ­ξη­ση του φόρου ιδιο­κτη­σί­ας στις με­γά­λες πε­ριου­σί­ας, αν και είναι μόνο 10 εκατ., μας φαί­νε­ται κα­λο­δε­χού­με­νη ως συμ­βο­λι­κή κί­νη­ση. Μπο­ρού­με να πούμε ότι στον τομέα της φο­ρο­λό­γη­σης υπάρ­χουν θε­τι­κές εξε­λί­ξεις προς την κα­τεύ­θυν­ση μιας δι­καιό­τε­ρης κοι­νω­νί­ας με ανα­δια­νο­μή ει­σο­δή­μα­τος, αλλά η συ­νο­λι­κή φο­ρο­λο­γι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση, που είναι ανα­γκαία, δεν προ­χώ­ρη­σε.

στ) Ενέρ­γεια και κλίμα

Αν και η κλι­μα­τι­κή αλ­λα­γή και το ενερ­γεια­κό ζή­τη­μα δεί­χνουν ότι είναι τα πιο άμεσα προ­βλή­μα­τα όσον αφορά την οι­κο­λο­γι­κή κρίση, η συμ­φω­νία δεν κα­τα­πιά­νε­ται με άλλα σχε­τι­κά ζη­τή­μα­τα, όπως το αί­τη­μα για ανά­κτη­ση και αξιο­ποί­η­ση άλλων κοι­νών αγα­θών, την προ­στα­σία της φύσης και της φυ­σι­κής κλη­ρο­νο­μιάς και οι θέ­σεις ερ­γα­σί­ας που σχε­τί­ζο­νται με αυτά.

Η γε­νι­κή προ­σέγ­γι­ση της αντί­λη­ψης για την ενέρ­γεια είναι σωστή, αλλά υπάρ­χουν τρεις ση­μα­ντι­κές ελ­λεί­ψεις.

Ι) Δεν κάνει σαφή τον τρόπο της ενερ­γεια­κής με­τά­βα­σης και εξαρ­τά­ται πολύ σε «τε­χνι­κά» μέτρα, σε ενέρ­γεια και ηλε­κτρι­σμό, χωρίς να εξε­τά­ζει τη σχέση τους με το πα­ρα­γω­γι­κό μο­ντέ­λο. Είναι αυτό το μο­ντέ­λο που εμπο­δί­ζει την ίδια την ενερ­γεια­κή με­τά­βα­ση.

ΙΙ) Δεν προ­τεί­νει μέτρα «εθνι­κο­ποί­η­σης» του ολι­γο­πω­λί­ου του οποί­ου την ιδιο­κτη­σία και τον διευ­θυ­ντι­κό ρόλο σέ­βε­ται, προ­τεί­νο­ντας μέτρα (θε­τι­κά φυ­σι­κά) στο επί­πε­δο ρυθ­μί­σε­ων, που δεν μπο­ρούν να αντι­κα­τα­στή­σουν το στρα­τη­γι­κό ζή­τη­μα: ενερ­γεια­κή κυ­ριαρ­χία, δη­μο­κρα­τι­κός κοι­νω­νι­κός έλεγ­χος και τερ­μα­τι­σμός της έξω­θεν εξάρ­τη­σης.

ΙΙΙ) Υπάρ­χει ανα­φο­ρά στο ζή­τη­μα της απο­δο­τι­κό­τη­τας, αλλά δεν προ­ω­θού­νται συ­γκε­κρι­μέ­να μέτρα για την εξοι­κο­νό­μη­ση ενέρ­γειας, που είναι κλει­δί. Προ­τεί­νε­ται μια αλ­λα­γή των πηγών ενέρ­γειας, που είναι θε­με­λιώ­δες, αλλά δεν υιο­θε­τού­νται μέτρα που να μειώ­νουν την έντα­ση της ενερ­γεια­κής κα­τα­νά­λω­σης και τα ιδιω­τι­κά κέρδη.

Με άλλα λόγια: Χρειά­ζο­νται πολύ συ­γκε­κρι­μέ­νες προ­τά­σεις που συν­δυα­στι­κά θα βά­λουν τέλος στα «ου­ρα­νο­κα­τέ­βα­τα οφέλη» και ορθά κρι­τή­ρια στην κα­τα­νο­μή της πα­ρα­γω­γής ενέρ­γειας, με μελ­λο­ντι­κούς νό­μους και δια­πραγ­μα­τεύ­σεις των οποί­ων η φύση μπο­ρεί να απο­τι­μη­θεί μόνο όταν εφαρ­μο­στούν.

Εκτι­μού­με θε­τι­κά τον σχε­δια­σμό που σχε­τί­ζε­ται με τη στή­ρι­ξη και τη δη­μιουρ­γία δη­μο­τι­κών εμπο­ρί­ων, καθώς και την ανα­φο­ρά στα κοι­νω­νι­κά κου­πό­νια και τα τι­μο­λό­για. Η συμ­φω­νία πε­ρι­λαμ­βά­νει το πιο ανα­γκαίο και άμεσο μέτρο: Όλοι οι έμπο­ροι μπο­ρούν να προ­σφέ­ρουν το κου­πό­νι, αυ­το­μα­το­ποι­η­μέ­να, συ­νυ­πο­λο­γί­ζο­ντας το ενερ­γεια­κό κό­στος.

Πα­ρο­μοί­ως πι­στεύ­ου­με ότι οι δια­κη­ρύ­ξεις σχε­τι­κά με την προ­ο­δευ­τι­κή τι­μο­λό­γη­ση της ενέρ­γειας και ισχύ­ος, είναι σε καλή κα­τεύ­θυν­ση. Απου­σιά­ζει η υπο­χρε­ω­τι­κή βελ­τί­ω­ση του συμ­βο­λαί­ου, η εγ­γυ­η­μέ­νη συμ­βου­λευ­τι­κή στους κα­τα­να­λω­τές, ο ορι­σμός κλι­μα­τι­κών ζωνών, ούτως ώστε να κα­θο­ρί­ζε­ται η πο­σό­τη­τα ενέρ­γειας και ισχύ­ος, καθώς και οι ιδιαί­τε­ρες ενερ­γεια­κές ανά­γκες. Χαι­ρε­τί­ζου­με την επι­χο­ρή­γη­ση των 50 εκα­τομ­μυ­ρί­ων ευρώ στους δή­μους, αν και δεν συ­γκε­κρι­με­νο­ποιεί­ται για το πού ακρι­βώς προ­ο­ρί­ζο­νται αυτά τα ποσά.

Συ­μπε­ρα­σμα­τι­κά

Η γε­νι­κή εκτί­μη­ση των Αντι­κα­πι­τα­λί­στας γι’ αυτή τη συμ­φω­νία είναι ότι απο­τε­λεί μια πρό­ο­δο σε σύ­γκρι­ση με το προη­γού­με­νο πλαί­σιο και ίσως μπο­ρέ­σει να οδη­γή­σει στην ανά­κτη­ση χα­μέ­νων δι­καιω­μά­των. Αλλά υπο­γραμ­μί­ζου­με ότι σε εξαι­ρε­τι­κά ση­μα­ντι­κούς το­μείς απέ­χει πολύ από το επι­θυ­μη­τό. Γι’ αυτό και το πα­ρά­δο­ξο: προ­βλέ­πο­νται βελ­τιώ­σεις που τις έχουν ανά­γκη τα πιο ευά­λω­τα τμή­μα­τα της κοι­νω­νί­ας, αλλά πα­ρα­μέ­νουν ζη­τού­με­νο οι λύ­σεις που θα απο­τε­λού­σαν μια πραγ­μα­τι­κή κοι­νω­νι­κή πρό­ο­δο.

Η κυ­βέρ­νη­ση θα απο­κτή­σει λαϊκή νο­μι­μο­ποί­η­ση με αυτά τα μέτρα. Αλλά οι δυ­νά­μεις της αλ­λα­γής οφεί­λουν να πα­ρου­σιά­σουν μια δική τους εναλ­λα­κτι­κή πρό­τα­ση, που θα ξε­περ­νά την κυ­βερ­νη­τι­κή. Υπάρ­χει ο κίν­δυ­νος να εξι­δα­νι­κευ­τούν αυτά τα μέτρα ανά­σχε­σης της κοι­νω­νι­κής κρί­σης και ανά­κτη­σης κά­ποιων δι­καιω­μά­των και να χαθεί η έμ­φα­ση στο ότι τα πράγ­μα­τα μπο­ρούν να γί­νουν και αλ­λιώς, καθώς και ότι είναι εφι­κτό να προ­χω­ρή­σου­με ακόμα πιο πέρα από αυτά τα μέτρα.

Για την ώρα υπο­στη­ρί­ζου­με ότι τα τε­λι­κά επι­τεύγ­μα­τα της συμ­φω­νί­ας δεν είναι τόσο φι­λό­δο­ξα όσο ήταν η αρ­χι­κή πρό­θε­ση. Αλλά οφεί­λου­με να το­νί­σου­με ότι ούτε και οι προ­θέ­σεις με τις οποί­ες ξε­κί­νη­σε η δια­πραγ­μά­τευ­ση ήταν τόσο φι­λό­δο­ξες .

Αν δεν υπάρ­ξουν ιδέες και προ­τά­σεις που να πη­γαί­νουν ακόμα πιο μα­κριά και μια ορ­γά­νω­ση της κοι­νω­νι­κής κι­νη­το­ποί­η­σης, το πο­λι­τι­κό σκη­νι­κό μπο­ρεί να εξε­λι­χθεί σε μια νέα υπο­τα­γή των δυ­νά­με­ων της αλ­λα­γής στο PSOE. Να πε­ριο­ρι­στεί ο ορί­ζο­ντας στο https://rproject.gr/article/symfonia-sosialiston-podemos-gia-ton-proypologismo-2019να βρε­θούν οι επί­δο­ξοι σε μια γω­νί­τσα της κυ­βέρ­νη­σης. Σε αυτή την πε­ρί­πτω­ση, αντί αυτή να είναι μόνο η αρχή ενός κύ­κλου κα­τα­κτή­σε­ων, θα οδη­γη­θού­με σε μια εξά­ντλη­ση αυτού του νέου κύ­κλου εξε­λί­ξε­ων.

Είναι στο χέρι μας να με­τα­τρέ­ψου­με τις μι­κρές πα­ρα­χω­ρή­σεις σε ένα πραγ­μα­τι­κό γύ­ρι­σμα του τρο­χού υπέρ του κό­σμου των «από κάτω».

https://rproject.gr/article/symfonia-sosialiston-podemos-gia-ton-proypologismo-2019