Ο Με­λι­γα­λάς και η πα­ρα­χά­ρα­ξη της Ιστο­ρί­ας

Νίκος Μότ­τας 

Εδώ και πολ­λές δε­κα­ε­τί­ες, κάθε Σε­πτέμ­βρη, η κω­μό­πο­λη του Με­λι­γα­λά Μεσ­ση­νί­ας γί­νε­ται το επί­κε­ντρο ακρο­δε­ξιών, φα­σι­στι­κών συ­να­θροί­σε­ων στις οποί­ες τι­μού­νται τα…ηρω­ϊ­κά «θύ­μα­τα των κομ­μου­νι­στο­συμ­μο­ρι­τών». Το ακρο­δε­ξιό πο­λι­τι­κό «πα­νη­γύ­ρι» στο Με­λι­γα­λά κρα­τά­ει χρό­νια. Από το 1953, με την ανοχή και στή­ρι­ξη του αστι­κού πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος, ξε­κί­νη­σε στην πε­ριο­χή η τέ­λε­ση ετή­σιων εκ­δη­λώ­σε­ων μνή­μης. Η Χού­ντα ανα­βάθ­μι­σε το γε­γο­νός προ­σθέ­το­ντας επι­ση­μό­τη­τα στις φα­σι­στο­συ­νά­ξεις του Με­λι­γα­λά- το 1967 πα­ρα­βρέ­θη­κε ο αρ­χι­πρα­ξι­κο­πη­μα­τί­ας Πατ­τα­κός, ενώ την επό­με­νη χρο­νιά ήταν η σειρά του «αντι­βα­σι­λέα» Ζω­ι­τά­κη. Τα τε­λευ­ταία χρό­νια πρω­τα­γω­νι­στι­κό ρόλο στις εκ­δη­λώ­σεις έχει η να­ζι­στι­κή-εγκλη­μα­τι­κή συμ­μο­ρία της Χρυ­σής Αυγής που δε χάνει ευ­και­ρία να τιμά τους πο­λι­τι­κούς της προ­γό­νους με συν­θή­μα­τα τύπου «Τιμή στους χίτες και ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες».

Πα­ράλ­λη­λα με τις φα­σι­στο­συ­νά­ξεις του Με­λι­γα­λά ξε­δι­πλώ­νε­ται, εδώ και πολλά χρό­νια, μια προ­σπά­θεια δια­στρέ­βλω­σης της ιστο­ρι­κής αλή­θειας και των πραγ­μα­τι­κών γε­γο­νό­των της επο­χής εκεί­νης. Η προ­σπά­θεια αυτή δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται ασφα­λώς μο­νά­χα στον χο­ντροει­δή, λυσ­σα­σμέ­νο αντι­κομ­μου­νι­σμό του χρυ­σαυ­γί­τι­κου εσμού. Βα­σι­κό ρόλο στη χυ­δαία πα­ρα­ποί­η­ση της ιστο­ρί­ας παί­ζει η σο­βα­ρο­φα­νής αστι­κή ιστο­ριο­γρα­φία του λε­γό­με­νου «νέου κύ­μα­τος» που εκ­προ­σω­πούν κα­θη­γη­τές όπως οι πε­ρί­φη­μοι κ.κ. Μα­ραν­τζί­δης και Κα­λύ­βας.

Στο πλαί­σιο αυτό επι­χει­ρεί­ται: α) Να συ­κο­φα­ντη­θούν οι αγώ­νες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, του ΔΣΕ και ευ­ρύ­τε­ρα το ΚΚΕ και η τα­ξι­κή πάλη, β) Να αθω­ω­θεί στην συ­νεί­δη­ση του λαού το αστι­κό πο­λι­τι­κό σύ­στη­μα και οι επι­λο­γές της εγ­χώ­ριας πλου­το­κρα­τί­ας και γ) Να πα­ρου­σια­στούν τα Τάγ­μα­τα Ασφα­λεί­ας και οι λοι­πές εγκλη­μα­τι­κές δω­σι­λο­γι­κές συμ­μο­ρί­ες δήθεν ως πα­τριω­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις.

Με βάση τα πα­ρα­πά­νω, οι ανα­θε­ω­ρη­τές της Ιστο­ρί­ας επι­χει­ρούν να κά­νουν το άσπρο-μαύ­ρο ανα­φο­ρι­κά με τα γε­γο­νό­τα του Με­λι­γα­λά. Για να το πε­τύ­χουν αυτό δε δι­στά­ζουν, ούτε λίγο ούτε πολύ, να πα­ρου­σιά­σουν τη δράση των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας ως… άμυνα και αντί­στα­ση πλη­θυ­σμών και ορ­γα­νώ­σε­ων απέ­να­ντι στην υπο­τι­θέ­με­νη βία του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ! Σε ένα όργιο πα­ρα­χά­ρα­ξης της Ιστο­ρί­ας γρά­φει, λόγου χάρη, ο καθ. Στά­θης Κα­λύ­βας: «Η εκ­στρα­τεία δο­λο­φο­νί­ας αμά­χων που διε­ξή­γα­γε το ΕΑΜ το χει­μώ­να του 1943-44 δεν πε­ριο­ρί­στη­κε στην Αρ­γο­λί­δα. Ένα πα­ρό­μοιο κύμα δο­λο­φο­νιών σά­ρω­σε ολό­κλη­ρη την Πε­λο­πόν­νη­σο, εν­δε­χο­μέ­νως και ολό­κλη­ρη τη χώρα» [1]. Στο ίδιο μήκος κύ­μα­τος και ο πο­λυ­συ­ζη­τη­μέ­νος βρε­τα­νός ιστο­ρι­κός Mark Mazower, ο οποί­ος δι­καιο­λο­γεί τις θη­ριω­δί­ες των Γερ­μα­νών Ναζί και των ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών ως απο­τέ­λε­σμα της… ΕΑ­Μι­κής βίας! Να τι γρά­φει: «η Αρι­στε­ρά με τις συ­στη­μα­τι­κές δο­λο­φο­νί­ες πο­λι­τι­κών αντι­πά­λων της, πυ­ρο­δό­τη­σε τα αντί­ποι­να των Γερ­μα­νών και των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας» [2].

Τα Τάγ­μα­τα Ασφα­λεί­ας, που συ­γκρο­τή­θη­καν στα τέλη του 1943 από την κα­το­χι­κή κυ­βέρ­νη­ση του Ι.Ράλλη, ήταν γέν­νη­μα της αστι­κής τάξης και εντά­χθη­καν στους αστι­κούς σχε­δια­σμούς για την με­τα­πο­λε­μι­κή εξέ­λι­ξη της κα­τά­στα­σης στη χώρα. Σκο­πός τους ήταν να απο­τε­λέ­σουν την οπι­σθο­φυ­λα­κή των Γερ­μα­νών όταν αυτοί θα απο­χω­ρού­σαν, ώστε να απα­σχο­λή­σουν και να φθεί­ρουν τον ΕΛΑΣ μέχρι την έλευ­ση των «συμ­μα­χι­κών» βρε­τα­νι­κων δυ­νά­με­ων.

Σύμ­φω­να με τον ίδιο τον κα­το­χι­κό πρω­θυ­πουρ­γό Ράλλη «ήτο απα­ραι­τη­τος ανά­γκη να υπάρ­χουν τμή­μα­τα απο­λύ­τως εθνι­κι­στι­κά, δυ­νά­με­να να αντι­πα­λαί­σουν κατά των κα­τα­χθο­νί­ων σκο­πών του κομ­μου­νι­σμού» [3]. Το ρόλο των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας ομο­λο­γεί και ο αρ­χη­γός της βρε­τα­νι­κής απο­στο­λής ταγ­μα­τάρ­χης Κρις Γκου­ντ­χά­ουζ γρά­φο­ντας: «Ο Ράλ­λης έβλε­πε τα Τάγ­μα­τα Ασφα­λεί­ας ως μία γέ­φυ­ρα διά το πέ­ρα­σμα της Ελ­λά­δος από της γερ­μα­νι­κής κα­το­χής εις την απε­λευ­θέ­ρω­σίν της υπό των συμ­μά­χων, χωρίς να με­σο­λα­βή­σει κα­νέ­να χάος».

Το σύ­νο­λο του αστι­κού πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος, από τους δω­σί­λο­γους Ράλ­λη­δες μέχρι τους «αντι­στα­σια­κούς» του Καϊ­ρου Γε­ώρ­γιο Πα­παν­δρέ­ου και Σοφ. Βε­νι­ζέ­λο, υπήρ­ξε συ­νυ­πεύ­θυ­νο για τα εγκλή­μα­τα των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας. Δρώ­ντας στο πλευ­ρό των κα­το­χι­κών δυ­νά­με­ων, οι ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες έπαιρ­ναν μέρος σε μάχες μαζί με τους Ναζί, συμ­με­τεί­χαν σε μπλό­κα (Κα­λο­γρέ­ζα, Κοκ­κι­νιά κλπ.), βα­σά­νι­ζαν, κρε­μού­σαν και εκτε­λού­σαν πα­τριώ­τες, έκαι­γαν, βί­α­ζαν, λε­η­λα­τού­σαν. Συμ­με­τεί­χαν σε απάν­θρω­πες θη­ριω­δί­ες όπως αυτές στα Κα­λά­βρυ­τα, στο Δί­στο­μο, στο Χορ­τιά­τη.

Τα γε­γο­νό­τα του Με­λι­γα­λά έλα­βαν χώρα το Σε­πτέμ­βρη του 1944. Οι γερ­μα­νοί είχαν ήδη απο­χω­ρή­σει από την Πε­λο­πόν­νη­σο. Ωστό­σο, οι οδη­γί­ες της λε­γό­με­νης κυ­βέρ­νη­σης «εθνι­κής ενό­τη­τας» και των Βρε­τα­νών προς τα Τάγ­μα­τα Ασφα­λεί­ας ήταν να πο­λε­μή­σουν τον ΕΛΑΣ έως ότου φτά­σουν οι πρώ­τες βρε­τα­νι­κές δυ­νά­μεις. Εντω­με­τα­ξύ, λί­γους μήνες πριν, ομά­δες ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών στη Μεσ­ση­νία επι­δί­δο­νταν σε όργια βίας και τρο­μο­κρα­τί­ας, σκο­τώ­νο­ντας αντι­στα­σια­κούς και λε­η­λα­τώ­ντας ολό­κλη­ρα χωριά (Εφημ. «Ελεύ­θε­ρη Μεσ­ση­νία», 21/6/1944).

Μετά την απε­λευ­θέ­ρω­ση της Κα­λα­μά­τας από τον ΕΛΑΣ στις 8/9/1944, ένα τμήμα ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών με επι­κε­φα­λής τον κα­το­χι­κό νο­μάρ­χη Μεσ­ση­νί­ας Δ.Περ­ρω­τή κα­τά­φε­ρε να δια­φύ­γει προς το Με­λι­γα­λά. Στο δρόμο προς το Με­λι­γα­λά, οι συ­νερ­γά­τες των Ναζί δο­λο­φό­νη­σαν 34 άτομα (30 εκ των οποί­ων ήταν άμα­χοι). Οι δυ­νά­μεις του ΕΛΑΣ, αν και θα μπο­ρού­σαν εύ­κο­λα, χωρίς καμία προει­δο­ποί­η­ση να κα­τα­τρο­πώ­σουν τους πε­ρί­που 1000 εγκλω­βι­σμέ­νους στο Με­λι­γα­λά ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες, ζή­τη­σαν την πα­ρά­δο­ση των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας ώστε να λή­ξουν οι συ­γκρού­σεις. Ακο­λου­θώ­ντας τις οδη­γί­ες των βρε­τα­νών και της κυ­βέρ­νη­σης του Καϊ­ρου, οι Ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες αρ­νή­θη­καν να πα­ρα­δο­θούν. Έπει­τα από τρι­ή­με­ρη, σκλη­ρή μάχη στην πε­ριο­χή του Με­λι­γα­λά ο ΕΛΑΣ βγήκε θριαμ­βευ­τής.

Στα γε­γο­νό­τα εκεί­να ανα­φέ­ρε­ται εκτε­νώς ο Στά­θης Καν­να­βός, για­τρός και έπαρ­χος διοι­κη­τι­κού προ­σω­πι­κού της ΠΕΕΑ (Πο­λι­τι­κή Επι­τρο­πΟ Με­λι­γα­λάς και η πα­ρα­χά­ρα­ξη της Ιστο­ρί­αςή Εθνι­κής Απε­λευ­θέ­ρω­σης) την εποχή εκεί­νη [4]:

«11 Σε­πτέμ­βρη. Στην οχυ­ρω­μέ­νη μ’ όλα τα μέσα της πο­λε­μι­κής τέ­χνης από τους Γερ­μα­νούς κω­μό­πο­λη του Με­λι­γα­λά, έχουν συ­γκε­ντρω­θεί να δώ­σουν την απο­φα­σι­στι­κή δο­λο­φο­νι­κή τους μάχη, οι πιο αι­μα­στα­γείς ταγ­μα­τα­λή­τες 2 επαρ­χιών. Οι βά­σεις Βε­λί­κας, Κα­λα­μά­τας, Με­λι­γα­λά, Δια­βο­λι­τσιού, Δώ­ριου, Κο­πα­να­κιού. Απο­βρα­δίς, οι ηρω­ι­κοί ΕΛΑ­Σί­τες του 8ου και 9ου Συ­ντάγ­μα­τος, έχουν δέσει γύρω από το άντρο αυτό της εθνο­προ­δο­σί­ας ασφυ­κτι­κό κλοιό. Εφε­δρο­ε­λα­σί­τες και από τις 3 επαρ­χί­ες πλαι­σιώ­νουν κι εδώ, στις πρώ­τες γραμ­μές, τον ΕΛΑΣ, ενερ­γούν ανα­γνω­ρί­σεις, δί­νουν πλη­ρο­φο­ρί­ες. Και τρεις μέρες και τρεις νύ­χτες, από το χά­ρα­μα της 12 Σε­πτέμ­βρη, ο μι­κρός κά­μπος και τρι­γύ­ρω τα βουνά κρα­τούν την ανάσα τους στο αστα­μά­τη­το σά­λα­γο της φο­νι­κής σύρ­ρα­ξης. Για τον ΕΛΑΣ, χάρη στις Κα­ζέρ­τες και στα Λί­βα­να, κάθε σφαί­ρα, είναι ακρι­βό­τε­ρη κι από το χρυσό. Είσαι υπο­χρε­ω­μέ­νος χί­λιες να σφυ­ρί­ζουν στ’ αυτιά σου και ν’ απα­ντάς με μία. Μο­νά­χα που δια­θέ­τει κα­νό­νι! Είναι μια σκέτη κάννη, ψα­ρε­μέ­νη από το ΕΛΑΝ στ’ απο­μει­νά­ρια κά­ποιου ναυα­γί­ου. Για να ψευ­το­στα­θεί στον τόπο της, ύστε­ρα από κάθε βολή, φορ­τώ­νε­ται μ’ έναν αρ­μα­κά πέ­τρες. Μα κι έτσι, πάλι κλο­τσο­πη­δά­ει και τα φέρ­νει όλα γύρω της, άνω – κάτω. Και οι άντρες για σι­γου­ριά έχουν δέσει από τη σκαν­δά­λη της ένα κα­ρα­βό­σκοι­νο, κι αυτό τρα­βά­νε από καμιά δε­κα­ριά μέτρα μα­κριά κάθε φορά που θέ­λουν να πυ­ρο­βο­λή­σουν!

14 Σε­πτέμ­βρη. Μια εγ­γλέ­ζι­κη απο­στο­λή έρ­χε­ται κα­ταϊ­δρω­μέ­νη και ζη­τά­ει να πε­ρά­σει στις γραμ­μές της εθνο­προ­δο­σί­ας. Θα έπει­θε λέει, τους αλή­τες να στα­μα­τή­σουν την αι­μα­το­χυ­σία, να πα­ρα­δο­θούν στον ΕΛΑΣ και να πε­ρι­μέ­νουν να κρι­θούν από την Κυ­βέρ­νη­ση. Οταν το πα­ράλ­λο πρω­ι­νό, αιχ­μά­λω­τοι πια του ΕΛΑΣ, οι δι­πλο­που­λη­μέ­νοι αυτοί στους ξέ­νους επι­δρο­μείς “εθνι­κό­φρο­νες” ρω­τή­θη­καν γιατί έστω και την τε­λευ­ταία στιγ­μή δε δέ­χτη­καν να στα­μα­τή­σουν την αι­μα­το­χυ­σία, η απά­ντη­σή τους ήταν και πάλι αυτή του αναί­σθη­του, επαγ­γελ­μα­τία προ­δό­τη.

– Οι Εγ­γλέ­ζοι μας πί­ε­σαν να συ­νε­χί­σου­με…

Για το Μεσ­ση­νια­κό λαό για μια ακόμη τώρα φορά ενι­σχύ­ο­νταν οι ανη­συ­χί­ες του για το αύριο, ενώ οι ταγ­μα­τα­λή­τες με τις ευ­λο­γί­ες τώρα γερ­μα­νών, εγ­γλέ­ζων, της κυ­βέρ­νη­σης συ­νέ­χι­ζαν με πιο πολλή λύσσα, και αναι­σθη­σία το αι­μα­το­κύ­λι­σμα του λαού. Ο ΕΛΑΣ έχασε όσα σε καμιά μάχη του με τους Γερ­μα­νούς, κάπου 200 δια­λε­χτά πα­λι­κά­ρια. Οι ταγ­μα­τα­λή­τες ως την τε­λευ­ταία στιγ­μή, έβγα­λαν από το Μπε­ζε­στέ­νι ομή­ρους τους και τους εκτε­λού­σαν.

15 Σε­πτέμ­βρη. Λίγο μετά το ηλι­βά­ρε­μα, οι δο­λο­φό­νοι του Με­λι­γα­λά, ση­κώ­νουν από πα­ντού λευ­κές ση­μαί­ες. Πε­τούν στα φυ­λά­κια τα άτιμα όπλα τους και μπου­λού­κια – μπου­λού­κια, τρέ­χουν να κλει­στούν στο Μπε­ζε­στέ­νι. Λίγες στιγ­μές πριν την πα­ρά­δο­σή τους, στις ανα­το­λι­κές πα­ρυ­φές της κω­μό­πο­λης είχε φτά­σει χωρίς να προ­λά­βει να πάρει μέρος στη μάχη το 11ο Σύ­νταγ­μα του ΕΛΑΣ μαζί με το θρυ­λι­κό κα­πε­τά­νιο του Λαϊ­κού μας στρα­τού – τον Αρη Βε­λου­χιώ­τη. Ο πόνος, η οργή και το αί­σθη­μα της πιο άγριας εκ­δί­κη­σης των χι­λιά­δων μαυ­ρο­φο­ρε­μέ­νων από τα γύρω χωριά που πλημ­μύ­ρι­σαν την κω­μό­πο­λη ήταν ολό­κλη­ρο βουνό. Και μ’ όλα αυτά, ο πα­τριω­τι­σμός και η αν­θρω­πιά του εθνι­κο­λαϊ­κού μας κι­νή­μα­τος δεν υστέ­ρη­σε. Από την πρώτη ημέρα με τη βο­ή­θεια του ΕΛΑΣ διώ­χτη­καν στα χωριά τους εκα­το­ντά­δες ανορ­γά­νω­τοι, που πε­ρι­φέ­ρο­νταν στην πόλη, λε­η­λα­τού­σαν και προ­κα­λού­σαν ανεύ­θυ­να. Από τις πρώ­τες στιγ­μές οι κατά τό­πους ορ­γα­νώ­σεις ξε­κα­θά­ρι­σαν από το Μπε­ζε­στέ­νι πάνω ίσως κι από χί­λιους Γερ­μα­νο­ντυ­μέ­νους που υπο­τί­θο­νταν ότι δε βα­ρύ­νο­νταν μ’ εγκλή­μα­τα και τους έστει­λαν στα σπί­τια τους. Από την ίδια ημέρα το Λαϊκό Συμ­βού­λιο Αυ­το­διοί­κη­σης συ­νέρ­χο­νταν και με ει­σή­γη­ση του υπο­φαι­νό­με­νου απο­φά­σι­ζε την ορ­γά­νω­ση συσ­σι­τί­ου για τις οι­κο­γέ­νειες των ταγ­μα­τα­λη­τών!

Και μέσα σ’ ένα τέ­τοιο αι­μο­στα­γές πε­ρι­βάλ­λον το αν­θρώ­πι­νο πρό­σω­πο του Λαϊ­κού μας αγώνα, εύ­ρι­σκε και πάλι την αντο­χή του να εκ­δη­λω­θεί.

16 Σε­πτέμ­βρη. Ενα μετά το άλλο τα 3 Συ­ντάγ­μα­τα του Λαϊ­κού Στρα­τού απο­σύ­ρο­νται από το Με­λι­γα­λά και προ­χω­ρούν από την απάνω Τρι­φυ­λία, την Ιθώμη, την Εύα, τη Βου­φρά­δα, σ’ ένα μέ­τω­πο που πιά­νει όλο το μά­κρος του Νομού. Ολες οι δυ­νά­μεις θα συ­γκλί­νουν στους Γαρ­γα­λιά­νους, τη με­γά­λη αντάρ­τισ­σα πόλη του Μωρηά, με τους 600 αντάρ­τες της και τους χι­λιά­δες κυ­νη­γη­μέ­νους της. Εδώ έχει φω­λιά­σει ο αρ­χι­δο­λο­φό­νος Στού­πας και με τις ορδές του συ­νε­χί­ζει και μετά την απο­χώ­ρη­ση των Γερ­μα­νών τις επι­δρο­μές και τη σφαγή στα χωριά της Κάτω Τρι­φυ­λί­ας και της Πυ­λί­ας.

Στη σύρ­ρα­ξή του αυτή με τα τε­λευ­ταία υπο­λείμ­μα­τα της εθνο­προ­δο­σί­ας, ο ΕΛΑΣ πλη­ρώ­νει και πάλι μ’ ακρι­βές απώ­λειες. Οι δο­λο­φό­νοι του Στού­πα, ητ­τη­μέ­νοι, σκορ­πί­ζο­νται στις στα­φί­δες και στην πο­ρεία τους προς την Πύλο αι­μα­το­κύ­λη­σαν την πε­ριο­χή, σκο­τώ­νο­ντας άναν­δρα, κάθε χω­ριά­τη που δού­λευε ανύ­πο­πτος στα χτή­μα­τά του. Ο αρ­χι­προ­δό­της Στού­πας κλεί­νε­ται στο Κά­στρο της Πύλου να γλι­τώ­σει. Μα κά­πο­τε απο­κά­νει από την αντι­λαϊ­κή λύσσα του και αυ­το­κτο­νεί.

Ετσι, στις 20 Σε­πτέμ­βρη η Μεσ­ση­νία είναι λεύ­τε­ρη. Ο ηρω­ι­κός κα­πε­τά­νιος του Εθνι­κο­α­πε­λευ­θε­ρω­τι­κού αγώνα Αρης Βε­λου­χιώ­της προ­χω­ρεί σ’ όλο το μά­κρος, από Πύλο – Μεσ­σή­νη, Αρ­κα­δι­κά σύ­νο­ρα, απο­χαι­ρε­τά­ει το λαό και με τα 3 Συ­ντάγ­μα­τα του ΕΛΑΣ τρα­βά­ει για το κέ­ντρο του Μωρηά.

Εκεί, στα τέλη του Σε­πτέμ­βρη, έφτα­νε στην Κα­λα­μά­τα και ο αντι­πρό­σω­πος της Κυ­βέρ­νη­σης «Εθνι­κής Ενό­τη­τας» κ. Παναγ. Κα­νελ­λό­που­λος. Από την πρώτη κι όλας στιγ­μή φά­νη­κε ότι μο­να­δι­κή έγνοια και αγω­νία της Κυ­βέρ­νη­σης Γ. Πα­παν­δρέ­ου ήταν το πώς θα πε­ρι­μα­ζέ­ψει, θα δια­τη­ρή­σει οπλι­σμέ­νους και θα με­τα­φέ­ρει στην Αθήνα τους ταγ­μα­τα­λή­τες, για τη νέα αι­μα­το­χυ­σία που ετοί­μα­ζε με τους Αγ­γλους πά­τρω­νές της. Λαϊ­κές επι­τρο­πές από όλα τα στρώ­μα­τα ανε­βο­κα­τε­βαί­νουν κάθε μέρα στο ξε­νο­δο­χείο που στάθ­μευε ο Αντι­πρό­σω­πος της κυ­βέρ­νη­σης, χωρίς να παίρ­νουν έστω μια αό­ρι­στη απά­ντη­ση για τα προ­βλή­μα­τα ζωής ή θα­νά­του, που τους πί­ε­ζαν. Κι ήταν πάλι και τότε η πρω­το­βου­λία και πίεση των λαϊ­κών ορ­γα­νώ­σε­ων, που έδινε μια άμεση και σω­στι­κή λύση σε πολλά αδιέ­ξο­δα. Με την υπο­γρα­φή του κ. Κα­νελ­λό­που­λου του Διοι­κητ. Αντι­προ­σώ­που Επαρ­χί­ας Κα­λα­μά­τας και του υπο­φαι­νό­με­νου σαν Διοι­κη­τι­κού αντι­προ­σώ­που της Επαρ­χί­ας Μεσ­σή­νης, εκ­δί­δο­νταν για το Νομό και κυ­κλο­φο­ρού­σαν ει­δι­κά χαρ­το­νο­μί­σμα­τα, εγ­γυ­η­μέ­να από το κρά­τος που θα δη­μιουρ­γού­νταν. Μ’ αυτά πλη­ρώ­θη­καν χι­λιά­δες υπάλ­λη­λοι που ένα δυο μήνες έμει­ναν απλή­ρω­τοι και νη­στι­κοί. Μ’ αυτά άνοι­ξε και κι­νή­θη­κε η αγορά κι ο λαός ένιω­σε ξανά ότι μπο­ρεί μόνος του να κου­μα­ντά­ρει κάθε πλευ­ρά της ζωής του».

ΤΟ ΤΙ­ΜΩ­ΡΟ ΧΕΡΙ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

Ο θρί­αμ­βος του ΕΛΑΣ απέ­να­ντι στους συ­νερ­γά­τες των κα­τα­κτη­τών και η απε­λευ­θέ­ρω­ση της πε­ριο­χής ξε­σή­κω­σε το λαό της Μεσ­ση­νί­ας που ζη­τού­σε πλέον εκ­δί­κη­ση για τα εγκλή­μα­τα των Ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών. Ομά­δες ορ­γι­σμέ­νων πο­λι­τών, άν­θρω­ποι που είχαν δει τους δι­κούς τους να βα­σα­νί­ζο­νται και να εκτε­λού­νται από τους Ναζί και τα Τάγ­μα­τα Ασφα­λεί­ας, πήραν το νόμο στα χέρια τους. Ανα­φέ­ρει χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά ο κα­πε­τά­νιος του ΕΛΑΣ Αρί­στος Κα­μα­ρι­νός: «Είχα την ευ­θύ­νη της συ­γκέ­ντρω­σης των αιχ­μα­λώ­των στο Μπε­ζε­στέ­νι. Το έργο μας ήταν πολύ δύ­σκο­λο. Επρε­πε να συ­γκρα­τή­σου­με ομά­δες εξορ­γι­σμέ­νων πο­λι­τών, οι οποί­οι οπλι­σμέ­νοι με τσε­κού­ρια ορ­μού­σαν να εκ­δι­κη­θούν για τα θύ­μα­τά τους. Για να πε­ρι­φρου­ρή­σου­με τους αιχ­μα­λώ­τους, βά­λα­με ισχυ­ρή φρου­ρά στο Μπε­ζε­στέ­νι και γρά­ψα­με με με­γά­λα γράμ­μα­τα: “Προ­σο­χή Νάρ­κες!”» [5].

Αντί­θε­τα με όσα ισχυ­ρί­ζο­νται οι σο­βα­ρο­φα­νείς ιστο­ρι­κοί του «νέου κύ­μα­τος» αλλά και οι πο­λι­τι­κοί από­γο­νοι των ταγ­μα­τα­σφα­λι­τών, οι χρυ­σαυ­γί­τες, τα γε­γο­νό­τα του Με­λι­γα­λά δεν ήταν ούτε τυφλή πράξη εκ­δί­κη­σης εκ μέ­ρους του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ούτε ασφα­λώς δείγ­μα «κόκ­κι­νης τρο­μο­κρα­τί­ας». Ήταν μια μάχη με τα­ξι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά, στο πλαί­σιο του πο­λέ­μου, με­τα­ξύ των δυ­νά­με­ων της λεύ­τε­ρης Ελ­λά­δας και των μα­ντρό­σκυ­λων της αστι­κής τάξης.

Με δυό λόγια, στο Με­λι­γα­λά, οι φο­νιά­δες, οι βια­στές, οι συ­νερ­γά­τες των κα­τα­κτη­τών, οι Ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες (και Ταγ­μα­τα­λή­τες) πλη­ρώ­θη­καν όπως τους άξιζε. Τί­πο­τα λι­γό­τε­ρο και τί­πο­τα πε­ρισ­σό­τε­ρο.

Ση­μειώ­σεις:

[1] Mark Mazower, Μετά τον πό­λε­μο. Η ανα­συ­γκρό­τη­ση της οι­κο­γέ­νειας, του έθνους και του κρά­τους στην Ελ­λά­δα, 1943-1960, σελ.166, εκδ. Αλε­ξάν­δρεια.

[2] Ό.π., σελ. 171.

[3] Γ. Ράλ­λης, Ο Ιω­άν­νης Δ.Ράλ­λης ομι­λεί εκ του τάφου, σελ.59, Αθή­ναι, 1947.

[4] Το χρο­νι­κό δη­μο­σιεύ­τη­κε στο πε­ριο­δι­κό «Εθνι­κή Αντί­στα­ση» (τεύ­χος 21, 1979). Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από το “Ρι­ζο­σπά­στη”, 11 Σε­πτέμ­βρη 2005.

[5] Γρηγ. Κρι­μπάς, Η Εθνι­κή Αντί­στα­ση στη Μεσ­ση­νία και τους γύρω νο­μούς, σελ.334.

_______________________________­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­_­__

Νίκος Μότ­τας Γεν­νή­θη­κε το 1984 στη Θεσ­σα­λο­νί­κη. Είναι υπο­ψή­φιος δι­δά­κτο­ρας (Phd) Πο­λι­τι­κής Επι­στή­μης, Διε­θνών Σχέ­σε­ων και Ιστο­ρί­ας. Σπού­δα­σε Πο­λι­τι­κές Επι­στή­μες στο Πα­νε­πι­στή­μιο Westminster του Λον­δί­νου και είναι κά­το­χος δύο με­τα­πτυ­χια­κών τί­τλων (Master of Arts) στις δι­πλω­μα­τι­κές σπου­δές (Πα­ρί­σι) και στις διε­θνείς δι­πλω­μα­τι­κές σχέ­σεις (Πα­νε­πι­στή­μιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δη­μο­σιευ­θεί σε ελ­λη­νό­φω­να και ξε­νό­γλωσ­σα μέσα.

https://atexnos.gr/o-meligalas-kai-h-paraharaksi-tis-istorias/