Ίδια είν’ τα αφεντικά;

Χρήστος Λάσκος | 

Είναι γνωστό πως η διατύπωση του τίτλου, στην καταφατική και ολοκληρωμένη της εκδοχή, συμπληρώνεται με μια σειρά από συζεύξεις. Ίδια είν’ τα αφεντικά «δεξιά κι αριστερά» ή «και μεγάλα και μικρά» ή «ξένα και ελληνικά». Κι άλλα αντίστοιχα, όπως «θηλυκά και αρσενικά», «βλοσυρά και χαρωπά», …

Αυτό που επι­διώ­κουν, προ­φα­νώς και γε­νι­κό­τε­ρα, τα συ­γκε­κρι­μέ­να συν­θή­μα­τα είναι να ανα­δεί­ξουν την τα­ξι­κή προ­τε­ραιό­τη­τα στην ανά­γνω­ση της πραγ­μα­τι­κό­τη­τας και τον πο­λι­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό μιας ρι­ζο­σπα­στι­κής πο­λι­τι­κής αντί­λη­ψης και στά­σης. Να υπο­γραμ­μί­σουν, δη­λα­δή, πως όλοι οι προσ­διο­ρι­σμοί των αφε­ντι­κών είναι δευ­τε­ρεύ­ου­σας ση­μα­σί­ας –αυτό που κα­τε­ξο­χήν με­τρά­ει είναι η «αφε­ντι­κή ουσία».

Νο­μί­ζω πως ευ­στο­χούν σε με­γά­λο βαθμό σε αυτή τους την προ­σέγ­γι­ση. Άλ­λω­στε, από το Μαρξ κι έπει­τα, ξέ­ρου­με καλά πόσο ο κα­πι­τα­λι­στής είναι υπο­χρε­ω­τι­κά εκ­με­ταλ­λευ­τής, ανε­ξαρ­τή­τως προ­θέ­σε­ων. «Δο­μι­κά», που λέ­γα­με πα­λιό­τε­ρα. Γιατί η συμ­με­το­χή του στην κούρ­σα της συσ­σώ­ρευ­σης μπο­ρεί να δια­σφα­λι­στεί μόνο με αυτήν την προ­ϋ­πό­θε­ση. Ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρο: όσο πιο εκ­με­ταλ­λευ­τής είναι τόσο βα­σι­μό­τε­ρο είναι πως θα κρα­τη­θεί στο παι­χνί­δι και θα προ­ο­δεύ­σει.

Με άλλα λόγια, η αν­θρω­πο­λο­γία και τα συ­μπα­ρο­μαρ­τού­ντα της, στην πε­ρί­πτω­ση αυτή, έρ­χε­ται πά­ντο­τε δεύ­τε­ρη και κα­ταϊ­δρω­μέ­νη. Αυτό που βα­ραί­νει είναι «οι απαι­τή­σεις της οι­κο­νο­μί­ας».

Μ’ όλο, όμως, που έτσι έχουν τα πράγ­μα­τα δεν γί­νε­ται, αν εί­μα­στε στοι­χειω­δώς καλοί πα­ρα­τη­ρη­τές, να μην δούμε πως στη γα­λά­ζια μας πα­τρί­δα και ως προς αυτό εμ­φα­νί­ζο­νται «ιδιο­μορ­φί­ες».

Είναι γνω­στό πως η «ελ­λη­νι­κή εξαί­ρε­ση» έχει απο­τε­λέ­σει ένα από τα ισχυ­ρό­τε­ρα επι­χει­ρή­μα­τα προ­κει­μέ­νου να στη­ρι­χθεί η μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή. Τι το απέ­ρα­ντο κρά­τος, τι τα αδη­φά­γα συν­δι­κά­τα, τι, πε­ριε­κτι­κό­τε­ρα, η απο­κά­λυ­ψη περί της τε­λευ­ταί­ας σο­βιε­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας στην Ευ­ρώ­πη, όλα αξιο­ποι­ή­θη­καν στην υπη­ρε­σία της «δι­καί­ας νε­μέ­σε­ως». Το γε­γο­νός πως όλ’ αυτά έχουν απο­δο­μη­θεί με τον πιο εμ­βρι­θή και συ­νε­πή τρόπο τόσο από δια­νο­ού­με­νους της Αρι­στε­ράς όσο και από ορ­γα­νω­μέ­νες συλ­λο­γι­κό­τη­τες δεν παί­ζει ρόλο. Αφού το λένε ο Τσί­μας και ο Πρε­τε­ντέ­ρης έτσι θα είναι, έστω κι αν δεν υπάρ­χει άν­θρω­πος που να εκτι­μά­ει τον Τσίμα και τον Πρε­τε­ντέ­ρη. Και πάλι «δο­μι­κό» είναι το ζή­τη­μα –και το απο­τέ­λε­σμα.

Η αλή­θεια, βέ­βαια, είναι πως υπάρ­χει μια πολύ σαφής έν­δει­ξη περί «ελ­λη­νι­κής εξαι­ρέ­σε­ως». Όλα τα στοι­χεία δεί­χνουν πως οι έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές, αν σε κάτι υπερ­τε­ρούν ένα­ντι των ευ­ρω­παί­ων αδελ­φών τους, είναι η αξιο­θαύ­μα­στη, μέχρι υπερ­βο­λής, ακρά­τειά τους, όταν πρό­κει­ται να επι­δο­θούν στο εκ­με­ταλ­λευ­τι­κό τους εγ­χεί­ρη­μα. Σε μια σειρά από προη­γού­με­νες επι­φυλ­λί­δες μου έχω ανα­δεί­ξει τις εξαι­ρε­τι­κές τους επι­δό­σεις, που έχουν εξα­να­γκά­σει τους υπό­λοι­πους ευ­ρω­παί­ους να τρώνε τη σκόνη τους.

Από την πλήρη απο­δό­μη­ση των ερ­γα­σια­κών δι­καιω­μά­των μέχρι την επι­βο­λή μιας ει­σο­δη­μα­τι­κής δια­νο­μής πρω­το­φα­νούς για ανα­πτυγ­μέ­νη χώρα και από την εκτό­ξευ­ση των πο­σο­στών κέρ­δους μέχρι τη ντε φάκτο ερ­γο­δο­τι­κή από­φα­ση για το πότε κι αν θα πλη­ρώ­νο­νται οι ερ­γα­ζό­με­νοι που απα­σχο­λούν, είναι όλα μαζί πραγ­μα­τι­κά μο­να­δι­κά επι­τεύγ­μα­τα, για τα οποία όλος «ο καλός ο κό­σμος» δεν μπο­ρεί παρά να ζη­λεύ­ει τα αφε­ντι­κά συ­μπα­τριω­τά­κια μας. 

Υπάρ­χουν ανα­γνώ­σεις της ελ­λη­νι­κής κρί­σης που τεί­νουν αυτή τη διά­στα­ση να την απο­κρύ­πτουν. Άλ­λο­τε εκ προ­θέ­σε­ως, όπως στην πε­ρί­πτω­ση των megaλων που προ­α­να­φέρ­θη­καν, άλ­λο­τε, όμως, από «ανα­λυ­τι­κό εγκλω­βι­σμό» σε σχή­μα­τα που απαλ­λάσ­σουν, τε­λι­κά, τη με­γά­λη μάζα των ελ­λή­νων κα­πι­τα­λι­στών, λόγω ανι­κα­νό­τη­τας ή και βλα­κεί­ας. Πρό­κει­ται για σχή­μα­τα ιδιαί­τε­ρα δρα­στι­κά στη διάρ­κεια της ελ­λη­νι­κής ιστο­ρί­ας, τα οποία προ­τάσ­σο­ντας τα δεινά της «χώρας» ένα­ντι των δει­νών των αν­θρώ­πων της, ή ταυ­τί­ζο­ντάς τα, εύ­κο­λα με­τα­πί­πτουν στην ιδέα πως, με τις απει­ρο­ε­λά­χι­στες εξαι­ρέ­σεις με­ρι­κών οι­κο­γε­νειών, «όλοι χά­νου­με στην κρίση». Και μ’ όλο που, ευ­τυ­χώς, δεν κυ­ριαρ­χούν στο λόγο της μα­ζι­κής Αρι­στε­ράς, του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και του ΚΚΕ, δεν ση­μαί­νει πως δεν δια­θέ­τουν με­γά­λη δρα­στι­κό­τη­τα. Κάθε άλλο.

Ας προ­σθέ­σω, λοι­πόν, με­ρι­κά ακόμη στοι­χεία σε αυτό μου το επι­χεί­ρη­μα, όπως προ­κύ­πτουν από την πρό­σφα­τη έρευ­να της «Ερ­γά­νης».

Στη ση­με­ρι­νή Ελ­λά­δα, οι μι­σθω­τοί ερ­γα­ζό­με­νοι του ιδιω­τι­κού τομέα είναι μόλις 1371450 ένα­ντι 1365406 ανέρ­γων! Η τρο­μα­κτι­κή αυτή συν­θή­κη της ανερ­γί­ας δια­μορ­φώ­νει τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για το πάρτι των αφε­ντι­κών. Έτσι, το 20% των μι­σθω­τών έχει μη­νιαίο μισθό μέχρι 500 ευρώ μικτά, ενώ το 43% δεν ξε­περ­νά τα μικτά 800 και λι­γό­τε­ρο από 20% έχει μικτό μισθό άνω των 1500 ευρώ. Προ­σθέ­στε εδώ πως όσοι εμ­φα­νί­ζο­νται να έχουν με­ρι­κή απα­σχό­λη­ση δεν ση­μαί­νει πως δεν ερ­γά­ζο­νται, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, πάνω από 8ωρο, ενώ πλη­ρώ­νο­νται για τε­τρά­ω­ρο ή και λι­γό­τε­ρο.

Επι­πλέ­ον, πε­ρί­που 1000000 (!) ερ­γα­ζό­με­νοι πλη­ρώ­νο­νται με κα­θυ­στέ­ρη­ση από ένα μήνα έως ένα χρόνο ή, τε­λι­κά, δεν πλη­ρώ­νο­νται κα­θό­λου. Η επί­κλη­ση προ­βλη­μά­των ρευ­στό­τη­τας έχει βάση σε κά­ποιες πε­ρι­πτώ­σεις, συ­χνό­τα­τα, όμως, γί­νε­ται προ­σχη­μα­τι­κά προ­κει­μέ­νου να απο­φεύ­γουν οι επι­χει­ρή­σεις τις υπο­χρε­ώ­σεις τους.

Όπως ση­μεί­ω­νε πρό­σφα­τα στην Αυγή ο Αν­δρέ­ας Πε­τρό­που­λος: «Νέος κοντά στα 40, ευ­έ­λι­κτα ερ­γα­ζό­με­νος που απα­σχο­λεί­ται με με­ρι­κή απα­σχό­λη­ση ή εκ πε­ρι­τρο­πής ερ­γα­σία και με μισθό που δια­μορ­φώ­νε­ται περί τα 300 ευρώ, είναι ο ση­με­ρι­νός ερ­γα­ζό­με­νος της μνη­μο­νια­κής πραγ­μα­τι­κό­τη­τας».

Αν αυτό δεν συ­νι­στά χαράς ευαγ­γέ­λιο για τον ελ­λη­νι­κό κα­πι­τα­λι­σμό τότε οι λέ­ξεις έχουν χάσει το νόημά τους.

Δεν ξεχνώ, λοι­πόν.

Ίδια είν’ τα αφε­ντι­κά, αλλά τα ελ­λη­νι­κά αφε­ντι­κά είναι πιο ίδια από τα άλλα.

Γι’ αυτό και η ευχή για καλή χρο­νιά σ’ αυτήν τη χώρα δεν μπο­ρεί να μας αφορά όλους. Δεν μπο­ρεί για όλους να είναι καλή η χρο­νιά. Η κα­λο­σύ­νη της χρο­νιάς έχει κι αυτή τα­ξι­κές δια­στά­σεις. Με αυτό το δε­δο­μέ­νο, καλή χρο­νιά.- See more at: http://rproject.gr/article/idia-ein-ta-afentika#sthash.YHz55NWC.dpuf