Νίκος Πλου­μπί­δης: Φω­τει­νό και επί­και­ρο πα­ρά­δειγ­μα αλύ­γι­στου κομ­μου­νι­στή

Νίκος Μότ­τας 

«Θα αντι­με­τω­πί­σω το θά­να­το σαν Έλ­λη­νας κομ­μου­νι­στής όπως αντι­με­τώ­πι­σα και την κα­τη­γο­ρία σ’ όλη την ακρο­α­μα­τι­κή δια­δι­κα­σία. Θα πε­θά­νω ήσυ­χος γιατί και αρ­κε­τό σπόρο έσπει­ρα και γιατί χι­λιά­δες νέοι έλ­λη­νες θα πά­ρουν τη θέση μου μέχρι τη νίκη του λαού».

Πέ­ρα­σαν 63 χρό­νια από τότε που ο Νίκος Πλου­μπί­δης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, έπε­φτε κάτω από τα βόλια του εκτε­λε­στι­κού απο­σπά­σμα­τος. Τα ξη­με­ρώ­μα­τα της 14ης Αυ­γού­στου 1954, ο Πλου­μπί­δης περ­νού­σε στο πάν­θε­ον των ηρώων της ερ­γα­τι­κής τάξης, μαζί με το Μπε­λο­γιάν­νη, την Ηλέ­κτρα Απο­στό­λου, το Βε­λου­χιώ­τη, τους χι­λιά­δες αγω­νι­στές που «με την καρ­διά τους και με το αίμα τους» απέ­δει­ξαν την αγάπη τους για την Ελ­λά­δα και το λαό της. Πρό­κει­ται για εκεί­νους τους αν­θρώ­πους, τους Κομ­μου­νι­στές, που το «κα­ντή­λι» της μνή­μης τους πα­ρα­μέ­νει- και θα πα­ρα­μέ­νει άσβε­στο- για να φω­τί­ζει τους δί­καιους τα­ξι­κούς, λαϊ­κούς αγώ­νες του σή­με­ρα και του αύριο.

Έτσι φω­τει­νό πα­ρα­μέ­νει το πα­ρά­δειγ­μα του Νίκου Πλου­μπί­δη και σή­με­ρα, έξι και πλέον δε­κα­ε­τί­ες μετά τη δο­λο­φο­νία του. Η ίδια του η ζωή, το προ­σω­πι­κό του πα­ρά­δειγ­μα, η γεν­ναιό­τη­τα με την οποία αντι­με­τώ­πι­σε τις κα­τη­γο­ρί­ες και το θά­να­το, η απα­ρά­μιλ­λη θυσία του, απο­τε­λούν αστεί­ρευ­τη πηγή δι­δαγ­μά­των που στις μέρες μας είναι επί­και­ρα όσο ποτέ άλ­λο­τε. Η επι­και­ρό­τη­τα του πα­ρα­δείγ­μα­τος του Πλου­μπί­δη δεν είναι κα­θό­λου σχήμα λόγου. Μια ματιά στην σύγ­χρο­νη ελ­λη­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα- της με­τριό­τη­τας, της αδρά­νειας, του «βο­λέ­μα­τος», του τα­ξι­κού συμ­βι­βα­σμού και του ατο­μι­σμού που η άρ­χου­σα τάξη καλ­λιερ­γεί- αρκεί για να αντι­λη­φθού­με το «μέ­γε­θος» αν­θρώ­πων όπως ο Πλου­μπί­δης.

Σε μια εποχή όπου με τον πλέον ρα­φι­να­ρι­σμέ­νο- και συ­νά­μα επι­κίν­δυ­νο- τρόπο η αστι­κή τάξη και οι πο­λι­τι­κοί της υπη­ρέ­τες προ­ω­θούν τον τα­ξι­κό συμ­βι­βα­σμό, την απο­πο­λι­τι­κο­ποί­η­ση, τη λο­γι­κή του «δε βα­ριέ­σαι, τί­πο­τα δεν αλ­λά­ζει», η ζωή και η θυσία του Νίκου Πλου­μπί­δη φω­τί­ζει την αι­σιό­δο­ξη προ­ο­πτι­κή του αν­θρώ­που που θέλει να ζήσει, να σπά­σει τα δεσμά της εκ­με­τάλ­λευ­σης, να πα­λέ­ψει και αν χρεια­στεί να θυ­σια­στεί για μια κα­λύ­τε­ρη κοι­νω­νία. Είναι η αγω­νι­στι­κή προ­ο­πτι­κή που δε­ξιοί και «αρι­στε­ροί» βα­στά­ζοι της εξου­σί­ας του κε­φα­λαί­ου προ­σπα­θούν να κρύ­ψουν από το λαό. Ότι μέσα από την ορ­γα­νω­μέ­νη κα­θη­με­ρι­νή πάλη, μέσα στο ερ­γα­τι­κό-λαϊ­κό κί­νη­μα, ατσα­λώ­νε­ται ο άν­θρω­πος και πως μέσα απ’ αυτήν γεν­νιού­νται και σφυ­ρη­λα­τού­νται οι αγω­νι­στές για ένα κα­λύ­τε­ρο αύριο, για μια κα­λύ­τε­ρη ζωή. Έτσι γεν­νιού­νται οι πραγ­μα­τι­κοί ήρωες, όπως ο Πλου­μπί­δης.

Το με­γα­λείο που ανα­δει­κνύ­ει το πα­ρά­δειγ­μα του Νίκου Πλου­μπί­δη δεν προ­κύ­πτει μο­νά­χα απ’ τη γεν­ναιό­τη­τα και το θάρ­ρος με τα οποία αντι­με­τώ­πι­σε το θά­να­το. Εξο­πλι­σμέ­νος με την πρω­το­πό­ρα κομ­μου­νι­στι­κή ιδε­ο­λο­γία, όντας γέν­νη­μα-θρέμ­μα του ΚΚΕ, ο Πλου­μπί­δης υπήρ­ξε η προ­σω­πο­ποί­η­ση της συ­νέ­πειας λόγων και έργων. «Θα πα­ρα­μεί­νω για πάντα πι­στός και θα πε­θά­νω κομ­μου­νι­στής» έγρα­φε στο γράμ­μα του απ’ τις φυ­λα­κές όπου κρα­τού­νταν το 1952 και, πράγ­μα­τι, κρά­τη­σε το λόγο του στο ακέ­ραιο. Αλή­θεια, τι ατέ­λειω­τη άβυσ­σος χω­ρί­ζει το απα­ρά­μιλ­λο αυτό ήθος του κομ­μου­νι­στή Πλου­μπί­δη με την ξε­τσι­πω­σιά, την πο­λι­τι­κή φτή­νια και χυ­δαιό­τη­τα της ση­με­ρι­νής κυ­βερ­νώ­σας «αρι­στε­ράς» που δεν έχει αφή­σει δή­λω­ση με­τά­νοιας που να μην έχει υπο­γρά­ψει…

«Τιμή μου εγώ πάνω απ’ όλα έχω την τιμή του Κόμ­μα­τος» ση­μεί­ω­νε ο Νίκος Πλου­μπί­δης στο γράμ­μα του από τις φυ­λα­κές, απο­δει­κνύ­ο­ντας, στις πλέον δύ­σκο­λες γι’ αυτόν στιγ­μές, πως τί­πο­τα δε μπο­ρού­σε να κλο­νί­σει την πίστη του στο Κόμμα και στα με­γά­λα ιδα­νι­κά του κομ­μου­νι­σμού. Ακόμη και όταν οι σφαί­ρες του εκτε­λε­στι­κού απο­σπά­σμα­τος του στε­ρού­σαν και την τε­λευ­ταία πνοή ζωής, ο κομ­μου­νι­στής Πλου­μπί­δης βρήκε το κου­ρά­γιο να ζη­τω­κραυ­γά­σει: «Ζήτω το ΚΚΕ, Ζήτω η Ελλάς!». Με αυτές τις λέ­ξεις έκλει­νε μια ζωή δο­σμέ­νη στον αγώνα για το δίκιο της ερ­γα­τι­κής τάξης, για το δίκιο του λαού, μια ζωή δο­σμέ­νη στο ΚΚΕ. Ταυ­τό­χρο­να, άνοι­γε η πόρτα της αθα­να­σί­ας την οποία ο Πλου­μπί­δης διέβη με πε­ρη­φά­νια, όπως αρ­μό­ζει στους ήρωες που το όνομα τους χα­ρά­ζε­ται μια για πάντα στις καρ­διές των αν­θρώ­πων.

Έχο­ντας ακρά­δα­ντη πίστη στα ιδα­νι­κά του σο­σια­λι­σμού-κομ­μου­νι­σμού, τα οποία με­του­σί­ω­σε σε ζωή και δράση, πο­ρεύ­θη­κε στο διάβα του βίου του ο Νίκος Πλου­μπί­δης. Γι΄αυτό θα συ­νε­χί­σει να εμπνέ­ει και να φω­τί­ζει, με το πα­ρά­δειγ­μα του, τους αγώ­νες του σή­με­ρα και του αύριο. Για ένα κα­λύ­τε­ρο μέλ­λον, μέχρι την τε­λι­κή νίκη.

«Είναι τιμή και πε­ρη­φά­νια για τους κομ­μου­νι­στές που το Κόμμα μας, το ΚΚΕ, έχει ανα­δεί­ξει ένα τέ­τοιο ηρω­ι­κό στέ­λε­χος με μια ασύ­γκρι­τη, θα έλεγα, προ­σφο­ρά στο ερ­γα­τι­κό και λαϊκό κί­νη­μα του τόπου μας. Πολ­λές φορές, όταν γί­νε­ται λόγος για τον Νίκο Πλου­μπί­δη, προ­στί­θε­ται μια λέξη πριν. Τρα­γι­κή φυ­σιο­γνω­μία. Δε θα τη χρη­σι­μο­ποιού­σα κα­θό­λου… Θεωρώ ότι ήταν ένας αντι­προ­σω­πευ­τι­κός τύπος του κομ­μου­νι­στή, που συ­νει­δη­τά πα­λεύ­ει και πάνω απ’ όλα βάζει το συμ­φέ­ρον του τόπου, της ερ­γα­τι­κής τάξης. Ξέρω πολύ καλά ότι οι λέ­ξεις χρη­σι­μο­ποιού­νται για εκεί­νη τη στιγ­μή, τη με­λα­νή… Τέ­τοια γε­γο­νό­τα έχουν γίνει πα­ρα­δείγ­μα­τα προς απο­φυ­γήν. Εχει απο­κα­τα­στα­θεί πλή­ρως ο Νίκος Πλου­μπί­δης. Και στο Κόμμα μας και στη συ­νεί­δη­ση όλων μας… Βρήκε τη δύ­να­μη να τα δει όλα πάνω από την προ­σω­πι­κή πι­κρία… Πι­στεύω πως ήταν ένα έξοχο πα­ρά­δειγ­μα κομ­μου­νι­στή. Οταν κα­νείς πα­λεύ­ει για μια τέ­τοια υπό­θε­ση, όπως είναι η εθνι­κή ανε­ξαρ­τη­σία, η δη­μο­κρα­τία, η πρό­ο­δος, ο σο­σια­λι­σμός, χωρίς να πα­ραι­τεί­ται από το δι­καί­ω­μα της γνώ­μης, πρέ­πει να κα­τα­φέρ­νει, πάνω απ’ όλα να βλέ­πει το βα­θύ­τε­ρο στόχο, που έχου­με εμείς οι κομ­μου­νι­στές. Από αυτή την άποψη, το πα­ρά­δειγ­μα του Ν. Πλου­μπί­δη είναι με δια­χρο­νι­κή ιστο­ρι­κή αξία».

– Αλέκα Πα­πα­ρή­γα (“Ρι­ζο­σπά­στης”, 15.8.97).