Ποια είναι η πορεία της Αριστεράς στη νέα εποχή; Ποια είναι τα αξιακά πλέγματα του προσανατολισμού της; Ποια είναι τα αναπτύγματα της δράσης της; Στα παραπάνω ερωτήματα ακούγονται από αριστερούς και όχι μόνο βραχύπνοες φλυαρίες, σαθρά επιχειρήματα, θεωρητικές ελαφρολογίες.
Η Αριστερά καιρό τώρα βρίσκεται στην ανα-χάραξη της εξέλιξης της. Αναζητά έναν καινούργιο χειραφετητικό ρόλο και μια νέα ιστορική ταυτότητα. Όμως οι αριστεροί υπομνηματιστές των μουμιοποιημένων γνώσεων αδυνατούν να συμβάλλουν την πορείας της, ενώ οι ex officio απολιτίκ αριστερο-δεξιοί κήνσορες και τιμητές της αράδας με τα αθρόα περιτρίμματα των φθόγγων τους, θεωρούν ότι η πορεία της Αριστεράς βρίσκεται σε φθίνουσα καμπή και είναι μάταιος κόπος να την επαναφέρουμε στις αρχικές αναφορές της.
Ας δούμε όμως κάποιες διακριτές διαφορές της Αριστεράς. Στην Αριστερά, η εξουσία ήταν πάντα σύμφυτη με την πολιτική ευθύνη και απαιτούσε τη συμμετοχή των πολλών στη διαχείριση της εξουσίας. Επένδυε στην κοινωνία των πολιτών, δηλαδή στην κοινωνία των προβληματισμών και όχι της άνεργης περιέργειας, επίσης ήταν υπέρ των πολιτκο-κοινωνικών ευαισθησιών και όχι των θυμικών προοδευτισμών, υπέρ των αρνήσεων και όχι των ρικνών συνειδήσεων, αλλά και υπέρ των αντιστάσεων και όχι των συναινέσεων.
Όμως οι βασικές της αρχές, όπως η ισότητα, η δικαιοσύνη, η ελευθερία, σε κάποιες στιγμές, άρχιζαν να χλωμιάζουν περιπίπτοντας σε αργά ρήματα και σε άπορες και αδιέξοδες συνθήκες. Οι παραπάνω αξίες χάθηκαν σαν το νερό μέσα στις αλλότριες αμμουδερές κοίτες. Και οι πολιτικοί εκπρόσωποι της Αριστεράς κάτω από τις αναπαυτικές ερμηνείες ενός πολιτικού ελεφαντισμού, αφομοιώθηκαν σε διαδικασίες και προϋποθέσεις ασύστατων εκλογικεύσεων.
Και όμως σ’ ένα φασματικό και πολυποίκιλο κόσμο η Αριστερά μπορεί να δώσει παλμό και πάλι στην κοινωνία της ευθύνης, της πρωτοβουλίας, της συμμετοχής. Αυτό όμως απαιτεί μια νέα συνάντηση της Αριστεράς με την κοινωνία όχι όμως στις σκιερές κόχες της πολιτικής, αλλά στη δημοκρατικά νομιμοποιημένη και κοινωνικά θεμελιωμένη πολιτική, η οποία δε θα διαθέτει εγγύτητες με τις άκλητες και ακατάγραφες δεξιές πρακτικές.
Τι σημαίνει αυτό. Σημαίνει ότι θα πρέπει η Αριστερά να βγει από τη χθαμαλή προβληματική η οποία σήμερα ποτίζει όλο το πολιτικό corpus με τα ανύσματα των παγκοσμιοποιημένων προσανατολισμών. Το γεγονός ότι ο κόσμος έχει μπει στον ορίζοντα του παγκοσμιοποιημένου νοήματος, αυτό δε σημαίνει ότι η άσκηση της πολιτικής θα αντιπαλεύει το ειδικό και γενικό συμφέρον της χώρας. Ότι ακριβώς συμβαίνει τώρα με κ. Μητσοτάκης, ο οποίος ξεπουλά τη χώρα σε πάσης φύσεως συμφέροντα (οικονομικά, γεωστρατηγικά, υγειοπολιτικά), με γνώμονα σκέψης ότι είμαστε ενταγμένοι σ’ ένα υπερεθνικό θεσμικό οικοδόμημα εκείνο της ΕΕ (η οποία βέβαια ΕΕ, τελεί σε ιστορική εκκρεμότητα) ή σε άξονες συμμαχίας για παράδειγμα ΝΑΤΟ, που μας επιτροπεύουν και μπορούν εκείνοι να επιβεβαιώσουν τις τελικότητες μας και όχι εμείς. Αυτό βέβαια σημαίνει άρνηση πατριωτικής πολιτικής.
Ορθώς λοιπόν ένα τμήμα της Αριστεράς σήμερα ξαναπιάνει την έννοια της πατριωτικής Αριστεράς , (ο νέος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει αναφερθεί στην πατριωτική αριστερά και στο κοινωνικό ανθρωπιστικό πρόσημο της) γιατί μόνο έτσι διεκδικείς μια ζωντανή πρώτη ύλη της ευθύνης. Η ευθύνη για τη χώρα σου γίνεται μαχόμενη κοινωνική στάση και δημιουργεί συνθήκες μιας τελικής φυσιογνωμίας, η οποία βέβαια λειτουργεί ως επίγνωση ιστορικής πορείας.
Έτσι λοιπόν αν η Αριστερά απαιτεί ποιοτικές μεταβολές οφείλει να αναπλάσει τις γόνιμες αρχές της και να τις επικοινωνήσει με την «αρχή της διακρισιμότητας». Τι σημαίνει αυτό; Ότι θα πρέπει να βρει μια νέα γλώσσα και νέες έννοιες οι οποίες θα διαφοροποιούνται κατά ιδιότυπο τρόπο από τις αποχρωματισμένες έννοιες και λέξεις, τις δανεισμένες παρ-αξίες της νεοφιλελεύθερης εποχής και οι οποίες με λογική συνέπεια ως αντιπροτάσεις θα κατορθώνουν να δημιουργούν προοπτικές, αλλιώς η Αριστερά θα πνιγεί στη θανάσιμη αγωνία του νεοφιλελεύθερου τρόμου.
O Απόστολος Αποστόλου είναι καθηγητής Πολιτικής και Κοινωνικής Φιλοσοφίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου