Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου 2024

Κώστας Ζαχαριάδης: Nα αλλάξει ο τρόπος εκλογής των ευρωβουλευτών


Συνέντευξη στο Βασίλη Σκουρή στην ιστοσελίδα dnews.gr

Μαθαίνουμε πως θέτετε θέμα γιατί οι ευρωεκλογές διεξάγονται με το υπάρχον εκλογικό σύστημα.

Είναι ζήτημα δημοκρατίας και λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος. Το εκλογικό σύστημα «όλη η χώρα μια εκλογική περιφέρεια» είναι ένα απολύτως αντιδημοκρατικό σύστημα που αναπαράγει και διογκώνει παθογένειες που έτσι κι αλλιώς είναι υπαρκτές και στο πολιτικό σύστημα της Ελλάδας αλλά και της Ευρώπης. Ποιοι μπορούν να είναι υποψήφιοι σε μια τέτοια εκλογική περιφέρεια; Ποιοι έχουν δυνατότητες εκλογής; Ποιοι μπορούν να κάνουν «κανονική» εκλογική εκστρατεία και τι εννοούμε «κανονική» εκλογική καμπάνια; Πόσο κοστίζει αυτή; Πώς μπορεί να ανανεωθεί το πολιτικό σύστημα;

Το εκλογικό αυτό σύστημα το εφηύρε η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου πριν τις εκλογές του 2014 για «να βάλει όλους τους υποψήφιους να τρέξουν» και να «ανακόψει την εκλογική φόρα του ΣΥΡΙΖΑ». Η συνέχεια είναι γνωστή. Είναι ένα εκλογικό σύστημα που αναπαράγει ένα πολιτικό ή μη πολιτικό Star System και ωθεί σε υποψηφιότητες celebrities.

Είναι ένα εκλογικό σύστημα που διώχνει τους «πολιτικούς» και την πολιτική από τις ευρωεκλογές. Δεν θέλω να είμαι ισοπεδωτικός, θέλω να είμαι δίκαιος, υπάρχουν εξαιρετικοί ευρωβουλευτές σε όλα τα κόμματα που τιμούν την ψήφο και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Σε αυτούς περιλαμβάνονται κατά τη γνώμη μου οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ. Εδώ δεν συζητάμε για τον κάθε ευρωβουλευτή χωριστά αλλά για το εκλογικό σύστημα συνολικά. Και ποιες δυνατότητες δίνει το σύστημα στους πολίτες για να επιλέξουν;

Πού είναι οι ενστάσεις σας κ. Ζαχαριάδη, με δεδομένο ότι και επί ΣΥΡΙΖΑ το ίδιο ίσχυε.

Έχετε δίκιο, η κυβέρνησή μας δεν το άλλαξε, δεν προλάβαμε και νομίζω κάναμε λάθος. Έπρεπε να έχουμε αλλάξει αυτό το σύστημα που ευνοεί μόνο τους πολύ γνωστούς ή τους πολύ ισχυρούς και συναρτά την εκλογική επικράτηση μέσα στα ψηφοδέλτια και από μη πολιτικά κέντρα. Κάναμε μια σπουδαία μεταρρύθμιση ως κυβέρνηση τεμαχίζοντας την ενιαία Β Αθηνών σε Β1 Βόρεια, Β2 Δυτικά, Β3 Νοτιοανατολικά και το Υπόλοιπο Αττικής σε Ανατολική και Δυτική Αττική. Θυμίζω ότι αυτές οι μεγάλες και σημαντικές αλλαγές στηρίχτηκαν και από την ΝΔ τότε.

Το βασικό επιχείρημα υπέρ της κατάτμησης είναι η καταπολέμηση των εκτεταμένων φαινομένων διαπλοκής που εμφανίζονται στη Β' Αθηνών. Είναι γνωστό ότι όσο πιο μεγάλη είναι η εκλογική περιφέρεια τόσο μεγαλύτερο ρόλο στην επικράτηση των υποψηφίων παίζουν οι εκλεκτικές σχέσεις με ΜΜΕ και άρα η περισσότερη προβολή, η καλή δικτύωση και η δαπάνη χρημάτων.

Και είναι προφανές ότι σε μια εκλογική περιφέρεια 1,5 εκατ. ψηφοφόρων επικρατούν τα προβεβλημένα στελέχη σε βάρος των μικρότερων, ακόμα και εάν οι δεύτεροι έχουν ισχυρούς δεσμούς με τοπικές κοινωνίες. Αν αυτά ίσχυαν για όλους μας το 2018 για τη Β Αθηνών ισχύουν κατά μείζονα λόγο για την giga εκλογική περιφέρεια των ευρωεκλογών Ψάχνουμε τρόπους θεωρητικά να περιορίσουμε την αποχή των ψηφοφόρων από τις κάλπες γιατί δεν κάνουμε έστω μικρά βήματα προς αυτό;

Εσείς ποιο εκλογικό σύστημα προτείνετε; Ποια τα βασικά του χαρακτηριστικά;

Μέχρι το 2014, οι ευρωβουλευτές εκλέγονταν με βάση το σύστημα αναλογικής εκπροσώπησης με κομματικό κατάλογο. Θα μπορούσε αυτός ο κατάλογος να καταρτίζεται με εσωκομματικό δημοψήφισμα όπως έκανε παλιά ο ΣΥΝ όταν ευρωβουλευτές ήταν ο αείμνηστος Μιχάλης Παπαγιαννάκης και ο Αλέκος Αλαβάνος. Είναι σαφές ότι λόγω των 21 ευρωβουλευτών που εκλέγει η χώρα είναι δύσκολο να γίνει κατάτμηση σε εκλογικές περιφέρειες και να διασφαλιστεί και η δημοκρατική εκπροσώπηση όλων των κομμάτων που θα εκλέξουν ευρωβουλευτή χωρίς να συμβούν εκλογικά παράδοξα.

Στον ΣΥΡΙΖΑ, από τη στιγμή που οι εκλογές θα γίνουν με σταυρό, γιατί θα κάνετε προκριματικές εκλογές για τους υποψηφίους; Δεν ενέχει κινδύνους μια τέτοια επιλογή;

Σε ένα λάθος και ανορθολογικό εκλογικό σύστημα η πρόταση της ηγεσίας μας έχει κάποια σημαντικά πλεονεκτήματα που σας ανέφερα και πιο πάνω, έχει όμως και αδυναμίες. Ανοίγει μια συζήτηση στην κοινωνική και εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία, φέρνει προτάσεις έξω από το κομματικό απαράτ ή το πολιτικό Star System και σε κάθε περίπτωση είναι προτιμότερο από την τακτική του κ.Μητσοτάκη που χρησιμοποιεί το ευρωψηφοδέλτιο για να τάζει θέσεις υποψηφίων λες και ψωνίζει από το Super Market της πολιτικής. Θα μπορούσε ο κ.Μητσοτάκης να κάνει το ίδιο αν ίσχυε η λίστα ή το εσωκομματικό δημοψήφισμα; Προφανώς και όχι. Πρέπει να δείξουμε εμπιστοσύνη στους πολίτες για να μας ξανά εμπιστευθούν και αυτοί.

Συνολικότερα, πάντως, η κυβέρνηση δείχνει να προσαρμόζει τα εκλογικά συστήματα στους δικούς της κομματικούς υπολογισμούς...

Οι μικροπολιτικοί εκβιασμοί και οι εκλογικοί υπολογισμοί είναι οι βασικές σκέψεις της Κυβέρνησης. Αυτό έκανε με το εκλογικό σύστημα του bonus στις εθνικές εκλογές στην πρώτη θητεία της κυβέρνησης Μητσοτάκη, στις αυτοδιοικητικές εκλογές με το 43% για να αποτρέψει την δημοκρατική συνεργασία στον β γύρο των εκλογών όπως έγινε στο Δήμο Αθηναίων, αυτό κάνει και με τις ευρωπαϊκές εκλογές. Θυμίζω ότι ήταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη που σκεφτόταν την αλλαγή του εκλογικού συστήματος των ευρωεκλογών και την κατάτμηση σε εκλογικές περιφέρεις.

Το ίδιο δείχνει να συμβαίνει και με πολλούς θεσμούς. Τι κατά τη γνώμη σας επιδιώκει;

Επιδιώκει να εγκατασταθεί μόνιμα στην εξουσία χωρίς έλεγχο και θεσμικά αντίβαρα και απορώ που είναι σήμερα όλοι αυτοί οι φιλελεύθεροι κεντρώοι αναλυτές, που έκαναν σκληρή κριτική για τους «αρμούς της εξουσίας» που δήθεν θα καταλάμβανε ο ΣΥΡΙΖΑ. Διαβάστε την έκθεση της Διεθνούς Διαφάνειας που καταγράφει σημαντική επιδείνωση στα θέματα διαφάνειας για την Ελλάδα. Η χώρα μας κατατάσσεται στην 24η θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της ΕΕ, πέφτει τρεις βαθμούς γιατί «αντιμετωπίζει κρίση του κράτους δικαίου που αντιστρέφει τη θετική πορεία της χώρας κατά την τελευταία 10ετία». Στην έκθεση υπάρχουν αναφορές στο σκάνδαλο των υποκλοπών, σε επιθέσεις στην ελευθερία του Τύπου και στη μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία. Διεθνώς, η χώρα μας κατατάσσεται στην ίδια θέση με χώρες που δεν φαντάζεστε.

Όλα αυτά δεν είναι καθόλου τυχαία. Ενώ το πολιτικό σύστημα μιλάει για διαφάνεια, αξιοκρατία, εξευρωπαϊσμό, αριστεία έχουμε μια νέο - βαλκανικού τύπου δημοκρατία που επιδρά αρνητικά με κάθε τρόπο στην καθημερινότητά μας. Κομματικό κράτος στις διοικήσεις των δημοσιών οργανισμών, κομματικά διαμεσολαβούμενες σχέσεις δημοσίου – ιδιωτικού τομέα (σε ένα μέρος τους), χαμηλή κατάταξη στην ελευθερία του τύπου, κυβερνητικός ορισμός στις Ανεξάρτητες Αρχές, διαρκής παράκαμψη του ΑΣΕΠ, μεταγραφές πολιτικού προσωπικού που από κόμμα σε κόμμα που θυμίζουν όχι ανεπτυγμένες πολιτικά - θεσμικά χώρες.

Για όλα αυτά τα ζητήματα πρέπει να μιλά ο προοδευτικός κόσμος της χώρας. Η συζήτηση για τη Δημοκρατία και την ποιότητά της δεν είναι θεωρητική συζήτηση αλλά έχει αποτέλεσμα στην ζωή και στην καθημερινότητα των πολιτών.





Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου