Η πρώην υπουργός πιστεύει ότι πρέπει να μπουν κόκκινες γραμμές, διαφωνεί με τις μειώσεις στους μισθούς και καταλογίζει σοβαρές ευθύνες και στο ΠαΣοΚ για την κρίση
Την αντίθεσή της στην κατάργηση του κατώτατου, του 13ου και του 14ου μισθού διατυπώνει η κυρία Βάσω Παπανδρέου στη συνέντευξη που παραχώρησε στο «Βήμα της Κυριακής» και προειδοποιεί ότι δεν θα ψηφίσει μέτρα που απειλούν «να μας κάνουν Ινδία για να σωθούμε». «Τέτοια σωτηρία είναι χειρότερη και από την καταστροφή» παρατηρεί. Χαρακτηρίζει «ερασιτεχνική» τη διαπραγμάτευση που έγινε στο αρχικό μνημόνιο του 2010 και «ανεπαρκή» τη διακυβέρνηση του κ. Γ. Παπανδρέου. Η ίδια θα προτιμούσε, όπως σημειώνει, αντί για εκλογές να στηριχθεί η κυβέρνηση Παπαδήμου και από άλλα κόμματα, μέσω ενός σοβαρού ανασχηματισμού.
Κυρία Παπανδρέου, το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν όσοι λένε ότι δεν υπήρξε επαρκής προετοιμασία πριν από την υπογραφή του αρχικού μνημονίου. Εσείς πιστεύετε ότι θα μπορούσαν να είχαν εξελιχθεί αλλιώς τα πράγματα;
«Αν μιλάτε για τον Απρίλη του 2010, προφανώς και δεν υπήρχε άλλη λύση εκείνη τη στιγμή. Η Ελλάδα ήταν στα πρόθυρα της πτώχευσης. Αλλά βεβαίως το θέμα είναι τι κάναμε ως τότε. Και η κυβέρνηση της ΝΔ και η δική μας κυβέρνηση. Η ΝΔ ξεκίνησε με την απογραφή, που έχει στιγματίσει ανεξίτηλα τη χώρα, και συνέχισε με μια πραγματική άλωση του κράτους, που εκτίναξε τα ελλείμματα, ειδικά το 2009. Η δική μας κυβέρνηση σαφώς υποτίμησε το μέγεθος του προβλήματος τους πρώτους μήνες μετά τις εκλογές. Είναι ίσως κουραστικό να επανέρχομαι στα θέματα εκείνης της περιόδου, αλλά πρέπει να πω ότι είχα μιλήσει και δημόσια και παρασκηνιακά για την ανάγκη να παγώσει κάθε προεκλογική υπόσχεση και να ληφθούν μέτρα που θα μπορούσαν να μας κρατήσουν στις αγορές. Αντ' αυτού, επιλέχθηκε μια πολιτική παροχών, αλλά και το opengov, που στέρησε το Δημόσιο από στελέχη για πολλούς, ιδιαίτερα κρίσιμους μήνες. Δυστυχώς η κατάσταση έγινε αντιληπτή πολύ αργότερα και η αντίδρασή μας ήταν σπασμωδική. Τη μία ημέρα ο Γιώργος Παπανδρέου κατήγγελλε όσους ζητούσαν μέτρα και την επομένη μιλούσε για απώλεια εθνικής κυριαρχίας. Στο τέλος επικράτησε ο πανικός και η διαπραγμάτευση για το μνημόνιο ήταν πραγματικά ερασιτεχνική».
Πιστεύετε ότι υπάρχουν και ποινικές ευθύνες;
«Κοιτάξτε, αυτά είναι περίεργα πράγματα. Πολιτικές αποφάσεις ελήφθησαν επί ΝΔ, πολιτικές αποφάσεις ελήφθησαν επί ΠαΣοΚ. Σε κάθε περίπτωση, κριτής είναι ο ψηφοφόρος. Οι Ελληνες έκριναν τη ΝΔ, θα κρίνουν και το ΠαΣοΚ εξίσου ή και περισσότερο αυστηρά. Αλλά δεν είναι χρήσιμο να αναζητούμε κάθε φορά φταίχτες με εξεταστικές επιτροπές και ειδικά δικαστήρια. Προσωπικά, δεν υπέγραψα για τη σύσταση εξεταστικής επιτροπής σχετικά με τις ενέργειες της κυβέρνησης της ΝΔ στην οικονομία. Θεωρώ ότι οι πολιτικοί κρίνονται από την κοινωνία. Πιστεύω απόλυτα στην κρίση της Δικαιοσύνης, αλλά για συγκεκριμένες καταγγελίες, όπως π.χ. ο πλουτισμός. Ζήτησα να ελεγχθούν τα "πόθεν έσχες" όσων διετέλεσαν μέλη των κυβερνήσεων. Αυτά πρέπει να ψάξει η Δικαιοσύνη και όχι τις πολιτικές αποφάσεις».
Τελικά τι εκτιμάτε ότι πήγε στραβά με το μνημόνιο; Ηταν λάθος η συνταγή; Εφταιγε ο τρόπος λειτουργίας της κυβέρνησης, ο φόβος του πολιτικού κόστους, τα συμφέροντα και οι κατεστημένες νοοτροπίες;
«Ηταν λάθος η συνταγή και ο τρόπος διακυβέρνησης της χώρας ανεπαρκής. Το ΔΝΤ περιφέρει την ίδια συνταγή σε όλες τις χώρες που έχουν πρόβλημα. Και τους μεγιστοποιεί τα προβλήματα. Ορίστε, τώρα ζητούν περίπου οριζόντιες περικοπές και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό θα βαθύνει και άλλο την ύφεση, η οποία είναι ούτως ή άλλως τεράστια. Πώς θα σηκώσουμε κεφάλι; Κατά τη γνώμη μου, η χώρα πρέπει να διεκδικήσει ένα αναπτυξιακό σοκ. Μια αναπτυξιακή βόμβα, που θα υποβοηθηθεί από νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι οποίες θα συντείνουν στην απελευθέρωση της επιχειρηματικότητας. Το κράτος πρέπει να ξεφύγει από την κουλτούρα της μίζας και οι επιχειρηματίες από τη συνήθεια της υπερτιμολόγησης. Μέσα στη γενική διάλυση, υπάρχουν επιχειρήσεις που καινοτομούν, επιχειρήσεις που προσπαθούν να κάνουν εξαγωγές. Και το πετυχαίνουν. Ε, δεν έχουμε βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους να μεγαλώσουν και άλλο τις δουλειές τους. Και να στηρίξουμε και άλλους να κάνουν το ίδιο. Δυστυχώς, κυριαρχεί η ιδεολογία της Ψωροκώσταινας».
Εδώ που φτάσαμε, υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης έστω για τη διάσωση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα; Η τρόικα πιέζει συνεχώς για νέα μέτρα επειδή δεν εμπιστεύεται το πολιτικό σύστημα.
«Δυστυχώς δεν είναι μόνο το πολιτικό σύστημα, που έχει και την κύρια ευθύνη, αλλά υπάρχει πρόβλημα με τη συνδικαλιστική ηγεσία, την επιχειρηματική και την πνευματική ηγεσία, τη Δικαιοσύνη, τα ΜΜΕ. Υπάρχει πρόβλημα θεσμών και αξιών, υπάρχει συνολικό πρόβλημα. Εμείς χάσαμε την αξιοπιστία μας, αλλά και οι ευρωπαϊκές ηγεσίες πάσχουν από έλλειψη κάθε είδους σχεδίου για την Ευρώπη. Για αρκετό χρόνο κρύβονταν πίσω από το ελληνικό πρόβλημα, το οποίο με την πολιτική τους συνέβαλαν να γίνει πιο δύσκολο, και δεν ήθελαν να δουν το πρόβλημα με το ευρώ. Η κοντόφθαλμη πολιτική της Γερμανίας όξυνε την κατάσταση. Αυτοί ενδιαφέρονται μόνο να πάρουν πίσω τα λεφτά τους οι δανειστές μας, δεν τους ενδιαφέρει αν θυσιάζονται οι πολίτες και αν διαλύεται η χώρα. Βεβαίως και υπάρχουν περιθώρια διαπραγμάτευσης, όπως υπάρχουν και "κόκκινες γραμμές". Ο κατώτατος μισθός και ο 13ος και ο 14ος μισθός. Δεν πρέπει να γίνουμε Ινδία για να σωθούμε. Τέτοια σωτηρία είναι χειρότερη και από την καταστροφή. Σε ό,τι με αφορά, ψήφισα "ναι" για να πάρουμε την 6η δόση. Και είπα ότι ήταν η τελευταία φορά. Και θα είναι. Αν υπάρξουν τέτοιου τύπου μέτρα, που θα μας οδηγήσουν στον όλεθρο, δεν υπάρχει λόγος σωτηρίας, διότι θα είναι εντός εισαγωγικών».
Και αν επιστρέψουμε στη δραχμή;
«Η επιστροφή στη δραχμή είναι καταστροφή για την κοινωνία και θρίαμβος για όσους έχουν βγάλει λεφτά στο εξωτερικό. Πρέπει να αποτρέψουμε μια τέτοια εξέλιξη. Ευτυχώς ακόμη το κόστος για τους εταίρους μας να μας διώξουν από το ευρώ είναι μεγαλύτερο από το κόστος διάσωσής μας. Ο χρόνος όμως μετράει αντίστροφα για εμάς».
Πολιτική έρημος
«Ο Γιώργος έπρεπε να έχει ήδη φύγει»
Πιστεύετε ότι πρέπει να παραταθεί ο βίος της κυβέρνησης Παπαδήμου, ενδεχομένως μέσω ενός ανασχηματισμού τύπου Μόντι;
«Βλέπω θετικά την παράταση του βίου της κυβέρνησης, αλλά νομίζω ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει κυβέρνηση τεχνοκρατών. Θα προτιμούσα μια συμφωνία των κομμάτων – όχι μόνο των τριών, αλλά και άλλων – να στηρίξουν τη σημερινή κατάσταση, μέσω ενός σοβαρού ανασχηματισμού».
Ναι, αλλά θα αντέξουν τα κόμματα το κόστος ή θα δημιουργηθούν νέα σχήματα;
«Νιώθω ότι η κοινωνία βράζει. Και είναι βέβαιο ότι θα γεννηθεί κάποια στιγμή κάτι άλλο, που θα μπορέσει να βγάλει το καπάκι από την κατσαρόλα. Ομως δεν είναι βέβαιο τι θα είναι αυτό το “κάτι”. Λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία των υπολοίπων ευρωπαϊκών χωρών, θα έλεγα κατ’ αρχήν ότι μάλλον θα πρόκειται για μια κίνηση από τη συντηρητική πλευρά. Σε ό,τι αφορά το ΠαΣοΚ, είπα στο Εθνικό Συμβούλιο πως θα διαβούμε την έρημο. Αυτό σημαίνει πολλά θύματα, εντός εισαγωγικών, αλλά και μια τεράστια εμπειρία. Μια έμπρακτη αυτοκριτική. Το ΠαΣοΚ δεν μπορεί να υπάρξει στο μέλλον αν δεν το εφεύρουμε από την αρχή. Είχα πει από το 2007 ότι θα έπρεπε να έχουμε παραδώσει το ΠαΣοΚ στη γενιά των τριαντάρηδων. Αλλά δυστυχώς έχουμε ευνουχίσει αυτή τη γενιά. Μετά τις εκλογές πρέπει να μαζέψουμε τα κομμάτια μας και να κάνουμε πράξη την ανανέωση».
Στο Εθνικό Συμβούλιο κάνατε ίσως την πιο σκληρή κριτική στον κ. Γ. Παπανδρέου. Πιστεύετε ότι το ΠαΣοΚ με νέα ηγεσία θα έχει καλύτερη προοπτική;
«Σέβομαι τον Γιώργο Παπανδρέου, αλλά θεωρώ ότι η αλλαγή ηγεσίας θα έπρεπε να είχε ήδη γίνει».
Εχετε αφιερώσει τη ζωή σας στην πολιτική και στο ΠαΣοΚ. Πώς αισθάνεσθε τώρα που υπάρχει μια ατμόσφαιρα απόρριψης του πολιτικού συστήματος;
«Δυστυχώς, νιώθω ότι έχουμε αποτύχει στην προσπάθεια να παραδώσουμε μια καλύτερη κοινωνία στην επόμενη γενιά. Και φοβάμαι ότι τα φαινόμενα που έχουμε ζήσει ως τώρα ήταν μόνο η αρχή. Οι κοινωνίες στις κρίσεις στρίβουν προς τα δεξιά. Και εμείς δεν είμαστε εξαίρεση».
http://www.tovima.gr