Ο Τούρκος συγγραφέας παρουσίασε στη Θεσσαλονίκη το βιβλίο του με τίτλο «Ο εξισλαμισμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας 1919-1925. Μια μελέτη μνήμης»
(Φωτ.: ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Στην προσωπική του ιστορία και το οικογενειακό του μυστικό, που δεν είναι άλλο από την ποντιακή του καταγωγή, αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου με τίτλο «Ο εξισλαμισμός των Ελλήνων της Μικράς Ασίας 1919-1925. Μια μελέτη μνήμης» (εκδόσεις Κυριακίδη του στη Θεσσαλονίκη ο Μερτ Καγιά (Mert Kaya).
Ο τούρκος υποψήφιος διδάκτορας στο Τμήμα Επιστημών Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Hacettepe που εργάζεται ως κοινωνιολόγος στο παράρτημα της UNESCO στη Σμύρνη, καλεσμένος από το Σύλλογο Δράσης «Νίκος Καπετανίδης, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την
Ημέρα Μνήμης των θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου, αφηγήθηκε μεταξύ άλλων την ιστορία της αποκάλυψης του οικογενειακού μυστικού ξεκινώντας από την ιστορία του παππού του.
Όπως είπε ο Καγιά «οι Έλληνες εκδιώχθηκαν από τον τουρκικό στρατό και έφυγαν πεζή προς τα ανατολικά. Σε έξι μήνες έφτασαν κάπου στην Τυφλίδα. Ο προπάππος μου, Ισαάκ ήταν 12 χρονών και έκανε τον υπερέτη σε μια αρμενική οικογένεια για να βοηθήσει την οικογένειά του, ενώ η μητέρα του δούλευε σε μια οικογένεια Κούρδων. Όταν η οικογένεια του Ισαάκ ετοιμάστηκε να φύγει στην Ελλάδα αυτός δεν πρόλαβε το πλοίο και έτσι έμενε με την κουρδική οικογένεια. Έγινε μουσουλμάνος, αλλά το όνομά του δεν άλλαξε. Αργότερα, παντρεύτηκε, απέκτησε έξι παιδιά και τη δεκαετία του ’60 άρχισε να ψάχνει τις ρίζες του, να λέει παντού ότι δεν είμαι Κούρδος αλλά Πόντιος».
Με αυτή την αφετηρία και μετά από έρευνες ο Καγιά συνειδητοποίησε ότι είναι δισέγγονος του Έλληνα Πόντιου Ισαάκ που δεν κατάφερε να φύγει στην Ελλάδα και μένοντας πίσω ασπάστηκε το Ισλάμ.
Ο ίδιος πρώτη φορά κρυφά κατάλαβε ότι υπάρχει κάποιο «μυστικό» στην οικογένειά του όταν ήταν 10 ετών: “Μέναμε στη Σμύρνη και μια θεία μου, που είχε γυρίσει από το πρώτο της ταξίδι στην Ελλάδα μας αφηγήθηκε για την ωραία της εμπειρία, αλλά ξαφνικά εμάς τα παιδιά μας έδιωξαν σε άλλο δωμάτιο να παίξουμε και οι μεγάλοι έβαλαν στο βίντεο μια κασέτα που έδειχνε έναν ηλικιωμένο άντρα να τους χαιρετά με δάκρυα, λέγοντας: «Μου λείπετε πολύ», λέει και συνεχίζει: «Αν ζεις και μεγαλώνεις στη Σμύρνη, ο εχθρός σου είναι οι Έλληνες για την εθνοκεντρική τους ιδεολογία. Μας δίδασκαν ότι οι Έλληνες εισέβαλαν στα εδάφη μας και είχαμε πόλεμο μαζί τους. Ότι έκαψαν τη Σμύρνη…».