Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 2024

Μες στην καρδιά του Τέξας…

Πίσω από την αντιπαράθεση Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών, ομοσπονδιακής και πολιτειακής εξουσίας, στο Τέξας, κρύβεται ο βαθιά συντηρητικός χαρακτήρας της πολιτείας και η ενίσχυση των αυτονομιστικών κινημάτων μετά τη νίκη του Τραμπ.

Η κρίση στις σχέσεις μεταξύ Ομοσπονδιακής κυβέρνησης και των αρχών του Τέξας, με αφορμή το μεταναστευτικό, έχει μετατραπεί σε σύγκρουση τις τελευταίες ημέρες. Με προφανή στόχο την ενίσχυση του Ντόναλντ Τραμπ, που χρησιμοποιεί το μεταναστευτικό ως πόλο συσπείρωσης των οπαδών του – πράγματα γνωστά και εδώ κι αλλού. Όμως σήμερα, στις αποφάσεις του (και διακεκριμένου νομικού) κυβερνήτη του Τέξας, Γκρεγκ Άμποτ, δεν στέκεται απέναντι μόνον η ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Στέκεται και δίπλα του μια μεγάλη ομάδα κυβερνητών άλλων πολιτειών, όλων ρεπουμπλικάνων. Παρ’ ότι η απόφαση του Ανωτάτου δικαστηρίου, την προηγούμενη εβδομάδα, ήταν καταδικαστική, με ψήφους 5-4, για τα μέτρα που λαμβάνει στα σύνορα ο Άμποτ, ο ίδιος φαίνεται να συνεχίζει απτόητος στην εφαρμογή της επιχείρησης που ονόμασε “Μοναχικό Άστρο” – το χαϊδευτικό της πολιτείας του Τέξας-, και μάλιστα με την ενίσχυση των ομοίων του, ώστε να “οχυρώσει” τον Ρίο Γκράντε και να κλείσει τα εκεί περάσματα των μεταναστών, ώστε «να ασφαλίσει τα σύνορα, κάτι που η κυβέρνηση Μπάιντεν αρνείται να κάνει», όπως δήλωσε ο κυβερνήτης στο Φοξ Νιουζ (που αλλου…). Αφού «η κυβέρνηση Μπάιντεν απέτυχε να προστατεύσει την πολιτεία» ο Άμποτ ενεργοποίησε άρθρο του συντάγματος που «δίνει στην μη προστατευόμενη πολιτεία το δικαίωμα της αυτοάμυνας».

Ο Άμποτ συνεχίζει στα σύνορα. Πατάει μάλιστα στο γεγονός ότι το Ανώτατο Δικαστήριο ναι μεν αποφάσισε να απομακρυνθούν τα συρματοπλέγματα που τοποθέτησε εκεί, αλλά δεν αποφάσισε και να μη μπουν νέα… Οπότε, οι μεν μπορούν να απομακρύνουν και οι δε να τοποθετούν. Παράλληλα, ο Άμποτ συνεχίζει να στέλνει με λεωφορεία μετανάστες σε άλλες πολιτείες, στο βορρά ενώ η κυβέρνηση Μπάιντεν ετοιμάζεται για τη σύγκρουση, και με το νόμο..

Θα ήταν τραγέλαφος, αν δεν αποτελούσε μία ακόμη απόδειξη του βαθύτατου διχασμού που διαπερνά την αμερικάνικη κοινωνία και που κλιμακώνεται εν όψει των εκλογών. Ακόμη περισσότερο, γιατί το Τέξας δεν είναι μια οποιαδήποτε πολιτεία του Νότου. To Τέξας είναι η δεύτερη πλουσιότερη πολιτεία των ΗΠΑ, μετά την Καλιφόρνια, και μεγαλύτερες εξαγωγές από οποιαδήποτε άλλη πολιτεία. Οι περισσότερες εταιρίες μεταξύ των 500 πλουσιοτέρων των ΗΠΑ, έχουν εκεί την έδρα τους – φροντίζουν γι’ αυτό πετρέλαιο και πολεμική βιομηχανία. Και, επίσης, το Τέξας συντηρεί αποσχιστικές τάσεις, και δεν το κρύβει.

Όσα θυμάμαι από το Τέξας

Έχω επισκεφθεί τέσσερις φορές την πολιτεία του Τέξας. Τις δύο από αυτές φύγαμε, μαζί με τον Νικο Βεντούρα, που φωτογράφιζε, από το “χερούλι” του τηγανιού (panhandle, η βόρειοδυτική προεξοχή όπου βρίσκεται το Ράντσο των Κάντιλακ και περνάει η route66) και μπήκαμε στα ενδότερα. Καμμία μεγάλη πόλη. Μόνο η περίφημη small town America, χωριά και πόλης λίγων εκατοντάδων ή λίγων χιλιάδων κατοίκων, περιτριγυρισμένα από αχανή ράντσα με ονόματα όπως Eight Miles ranch, ράντσο με πρόσοψη στον αγροτικό δρόμο οκτώ μίλια, κοντά 13 χιλιόμετρα. Περιοχές χωρίς Μακ Ντόναλντς, χωρίς σουπερ μάρκετ, με ένα μαγαζί του χωριού, λίγα χιλιόμετρα από τα σύνορα.

Σε μία από τις επισκέψεις, αναζητώντας τα βήματα του δημιουργού του Λούκυ Λουκ, του Μορρίς, είχαμε κατέβει ως το Λάνκγτρυ (Langtry), το χωριό στο οποίο βρίσκεται το Δικαστήριο του Δικαστή Μπην, του «Νόμου Δυτικά του Πέκος», πάνω στα σύνορα με το Μεξικό. Το χωριουδάκι δεν έχει παρά δυό σπίτια, κι εκεί μένουν οι επιφορτισμένοι με την φύλαξη και περιποίηση της περιοχής, και τη συντήρηση του Δικαστηρίου. Οι δρόμοι ανάμεσα στα ράντσα ήταν άγριοι κι ο χρόνος που περάσαμε εκεί πολύς. Η οδήγηση προσεκτική. Έτσι, πεινασμένοι, χωρίς να έχουμε βρει τίποτε να φάμε στο δρόμο, φτάσαμε στο Κομστοκ. Ένα χωριό 500 κατοίκων που είχε ένα μαγαζί όλο κι όλο, στα χέρια μιας οικογένειας ντόπιων, με έναν μικρό μπουφέ με σαλάτες (όπως τις κατανοεί το Τέξας: μακαρονοσαλάτες, ρυζοσαλάτες, ολίγα ντοματίνια και ολιγότερο αγγούρι, κι ένα αγνώστου ταυτότητος πράσσινο ζελέ…) και επίσης μια αίθουσα φαγητού, μια αίθουσα μπιλιάρδου, μια αίθουσα σαλούν. Και έναν πολύ τεξανικό κατάλογο φαγητού. Διαλέξαμε κάτι που βλέπαμε πρώτη φορά, chicken fried steak, κρέας παναρισμένο όπως το κοτόπουλο των KFC, που μετά το ξαναβρήκαμε συχνά σε πολιτείες του Νότου.

Ξενοδοχείο δεν υπήρχε, μας είπαν. Θα έπρεπε να ανέβουμε καμμιά ώρα δρόμο ακόμη να βρουμε ένα μοτέλ. Καθήσαμε εκεί να ξεκουραστούμε, πιάσαμε την κουβέντα πρώτα με την πανέμορφη κοπέλλα που μας σέρβιρε, κόρη του ιδιοκτήτη, που όπως ανακαλύψαμε ήταν δώδεκα χρονών – φαινόταν 18, πανύψηλη, ξανθιά, γαλανομάτα, λες να μοιάζει με την απόλυτη διαφήμιση του Τέξας… Το κορίτσι δεν ήξερε που είναι η Ελλάδα. Δεν είχε πάει ποτέ σε άλλη πολιτεία των ΗΠΑ, μόνο στο Λας Βέγκας, όπου κάθε δύο χρόνια πηγαίναν όλοι οικογενειακά για μία εβδομάδα: οι διακοπές τους για τις οποίες μιλούσε με ενθουσιασμό. Είχε φίλους στο χωριό. Όταν ήθελαν να διασκεδάσουν κατέβαιναν 30 μίλια πιο κάτω, να επισκεφτούν το μέγα σουπερμαρκετ Ουώλμαρτ. Πήγαινε σχολείο. Βοηθούσε στο μαγαζί. Και ήθελε το Τέξας ανεξάρτητο. Το Λας Βέγκας να είναι σε άλλη χώρα.

Την ώρα που είπε την τελευταία αυτή κουβέντα, ήρθε να την μαζέψει η ενήλικη σερβιτόρα. Δεν επιτρεπόταν να μας λέει τέτοια πράγματα, μες στην αθωότητά της και την απορία της για τους ξένους, από έναν άλλο κόσμο, που φτάσαν ως εδώ. Ήταν η πρώτη φορά που ακούγαμε με τα αυτά μας αυτό που κατά καιρούς γράφεται: το Τέξας είχε αυτονομιστικό κίνημα.

Είχαμε ακούσει και διαβάσει πως τo Τέξας είχε, πάντα, αποσχιστικές τάσεις. Είχε, άλλωστε, ξεκινήσει ως ανεξάρτητο κράτος, το 1836, με πρεσβεία στο Λονδίνο, μπήκε στις ΗΠΑ εννιά χρόνια αργότερα, είχε αποσχισθεί και πάλι πριν τον Αμερικάνικο Εμφύλιο, όντας υπέρ της δουλείας, και, από κει και πέρα, πάντα εντός του υπήρχε και δρούσε αποσχιστικό κίνημα, άλλοτε μικρό, άλλοτε μεγαλύτερο.

Πιο γνωστό ήταν το κίνημα Δημοκρατία του Τέξας (Republic of Texas) της δεκαετίας του ’90. Σχετικά άρθρα, για νέα κινήματα, όμως, κοσμούσαν τα τεξανικά φύλλα ακόμη και τον 21ο αιώνα, που είδε να γεννιέται το Εθνικιστικό Κίνημα του Τέξας (Texas Nationalist Movement, TNM), με στόχο το Texit, την έξοδο του Τέξας από την Ομοσπονδία και την δημιουργία ανεξάρτητου κράτους “που αρχίζει και τελειώνει στα σύνορα του Τέξας”. Ακόμη και αν οι τεξανοί δεν ήταν μέλη του, η ιδέα του τεξανικού εξεπσιοναλισμού επί του αμερικάνικου εξεπσιοναλισμού ήταν παρούσα ακόμη και στις διαφημίσεις. Αξέχαστη μου έχει μείνει η διαφήμιση μπύρας, της (τι άλλο; ) Lone Star, που βλέπαμε παντού και που σημείωνε: “All the others are imports”, Ολες οι άλλες είναι εισαγωγής… Η μπύρα αυτή, το Μοναχικό Άστρο, η Lone Star, είναι η επίσημη μπύρα της πολιτείας, ας σημειωθεί κι ένα από τα νεώτερα σλογκαν της είναι «αποσχίσου από τον υπόλοιπο κόσμο»…

Το ΤΝΜ ξεκίνησε περιθωριακό, με μικρή απήχηση, για να φτάσει, όπως έλεγε το 2005 ο ιδρυτής του «να είναι πιο δημοφιλές από το αμερικάνικο κογκρέσο» στην πολιτεία όπου «η δυσαρέσκεια για την Ουάσιγκτον συνεχώς μεγάλωνε» κι αυτός την εκμεταλλευόταν. Φυσικά, οι οπαδοί της απόσχισης ανήκουν στο πιο συντηρητικό κομμάτι μιας ήδη συντηρητικής πολιτείας, που οι ήχοι της κάουντρυ μουσικής σε κυνηγούν παντού… Το 2021 το θέμα της απόσχισης έφτασε και στην τεξανική βουλή, με την κατάθεση του νομοσχεδίου 1359, και αίτημα τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στο Τέξας για την απόσχιση ή όχι. Υπήρχαν κάποια μέλη του ανώτατου πολιτειακού οργάνου που επιθυμούσαν «να συζητηθεί σοβαρά το ζήτημα». Κι ήταν όλοι τους σκληροί ρεπουμπικάνοι, που ήθελαν την απομάκρυνση και του (τότε και τώρα) κυβερνήτη του Τέξας, Γκρεγκ Άμποτ. Ήταν ..πολύ πιστός στην Ομοσπονδία για τα γούστα τους…

Τα κινήματα αυτά, της απόσχισης, ήταν ισχυρά σε χωριουδάκια και περιοχές με αχανή ραντσα, όχι στα μεγάλα αστικά κέντρα. H μη αποδοχή της ήττας Τραμπ στις εκλογές του 2020 τα έχει ενισχύσει και στα αστικά κέντρα όμως, μεταξύ του λευκού πληθυσμού κυρίως.

Μία ακόμη εικόνα που έχω κρατήσει από το Τέξας, αλλά και άλλες πολιτείες του Νότου: τα – δημοφιλέστατα – τοπικά μέσα ενημέρωσης, δεν φιλοξενούν καθόλου ειδήσεις από την Ουάσιγκτον. Ο μέσος τεξανός, στις επαρχιακές περιοχές, δεν έχει δει ποτέ του ηγέτες άλλων κρατών, επισκέψεις, συνομιλίες. Η Ουάσιγκτον είναι ένας τόπος μακρινός, ξένος, ένας άλλος; κόσμος. Όπως λέει και το επίσημο τουριστικό σύνθημα της πολιτείας It’s Like a Whole Other Country, Εκεί είναι μια τελείως άλλη χώρα…


*οι φωτογραφίες είναι του Νίκου Βεντούρα, πλην των διαφημίσεων μπύρας και του καρέ του Ρόυ Μπην

https://thepressproject.gr/mes-stin-kardia-tou-texas/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου