Του Δημήτρη Μητρόπουλου
ΔΕΝ έχει περάσει ούτε ένας χρόνος από τότε που ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μιλώντας σε μια από τις πρωινές τηλεοπτικές εκπομπές του Σαββατοκύριακου, έβαλε θέμα ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ. Μόνο που ήταν Δεκέμβριος του 2011 και ο αρχηγός λεγόταν Γιώργος Παπανδρέου. Η χθεσινή μεθοδολογία ήταν περίπου η ίδια με δύο διαφορές: η εκπομπή παιζόταν καθημερινή και ο αρχηγός λέγεται Βαγγέλης Βενιζέλος.
ΟΙ προβληματισμοί του περασμένου Δεκεμβρίου αφορούσαν τη διακυβέρνηση Παπανδρέου - και είχαν στοιχείο mea culpa. Οι τρέχοντες προβληματισμοί αφορούν θέματα στρατηγικής. Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, η αγωνία είναι κοινή: αφορά το μέλλον όχι μόνο του ΠΑΣΟΚ αλλά του πολιτικο-κοινωνικού χώρου που εκφράζει. Αυτός πάει να χαθεί ανάμεσα στους κόκκινους του ΣΥΡΙΖΑ και τα μαύρα μπλουζάκια της Χρυσής Αυγής.
ΑΝ και υπάρχει πάντα το στοιχείο της παραπολιτικής ίντριγκας, η επανάληψη δείχνει ότι το ΠΑΣΟΚ περνάει κρίση. Ή, μάλλον, ότι δεν μπορεί να βγει από την κρίση. Ακόμη χειρότερα: ο Χρυσοχοΐδης ήταν βασικός υπουργός στα σχήματα Παπανδρέου. Οπως είναι κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος στη διάταξη Βενιζέλου. Οταν πρόσωπα σε τέτοιους ρόλους εκφράζουν δημοσίως αμφιβολίες - για να το πούμε κομψά - τότε είναι σαφές ότι υπάρχει πρόβλημα.
ΟΙ αμαρτίες της περιόδου Παπανδρέου είναι γνωστές. Πού έχει όμως αστοχήσει ο Βενιζέλος και μάλιστα τόσο γρήγορα; Η σύντομη απάντηση έγκειται στην αδυναμία του να συνθέσει. Το ΠΑΣΟΚ έχασε σχεδόν τα τρία τέταρτα της δύναμής του το 2012. Αρα, δεν είχε την πολυτέλεια να χάσει κανένα από τα στελέχη του. Αλλωστε, μόνο αυτά του είχαν μείνει. Με μιλιταριστικούς όρους, το πράσινο κίνημα είναι στρατός μόνο με αξιωματικούς, χωρίς υπαξιωματικούς και στρατιώτες. Το μέγεθος της ήττας και τα καπρίτσια των κατανομών του εκλογικού νόμου είχαν ως αποτέλεσμα να βρεθεί στη Βουλή ένα αυθαίρετο δείγμα. Επρόκειτο, άλλωστε, για μια μικρασιατική καταστροφή.
ΑΠΕΝΑΝΤΙ σε αυτό, ο Βενιζέλος είχε μόνο μία λύση. Να τους φωνάξει όλους πίσω - τον Σημίτη και τον Παπανδρέου, τον Λαλιώτη, τον Ρέππα, τον Πάγκαλο, τον Σκανδαλίδη και τη Βάσω, τους υπουργούς της περιόδου 2009-2012 και τους εκσυγχρονιστές, τον Παπουτσή και τον Παναγιωτακόπουλο και όλους τους υπόλοιπους - και να προκαλέσει ένα μεγάλο ανοιχτό συνέδριο. Εκεί ο καθένας θα μπορούσε να παρουσιάσει την άποψή του για το τι πήγε λάθος και τι πρέπει να γίνει. Θα ήταν μια σπουδαία πολιτική συζήτηση - αφού όλοι έχουν απόψεις. Θα ήταν επίσης εκτόνωση και κάθαρση. Ακόμη καλύτερα: το ΠΑΣΟΚ θα φαινόταν πολύ μεγαλύτερο από αυτό το 12%-13% και μπορεί και να γινόταν μεγαλύτερο. Ο δε Βενιζέλος θα ήταν μαέστρος σε μια ορχήστρα χρωμάτων. Θα είχαμε αυλαία ή νέο ξεκίνημα.
ΑΝΤ' ΑΥΤΟΥ, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ ακολούθησε, για να μνημονεύσει κανείς τον Τ.Σ. Ελιοτ, «παράξενους θεούς». Ταύτισε το ΠΑΣΟΚ με τον εαυτό του. Δεν κατάλαβε ότι ο ίδιος δεν μπορούσε να εμφανίζεται αμέτοχος όταν και υπουργάρα/στελεχάρα ήταν επί χρόνια και κυρίαρχος του οικονομικού χαρτοφυλακίου από το 2011. Η προσέγγιση ότι φταίνε οι άλλοι και όχι εγώ αποδείχθηκε βρεγμένο καψούλι. Κι εκεί που το ΠΑΣΟΚ είχε πρόσωπα που θα μπορούσαν να υπερασπιστούν τις επιλογές τους και να προτείνουν λύσεις για το μέλλον, το κίνημα συρρικνώθηκε. Με απλά λόγια, ο Βενιζέλος εγκλωβίστηκε σε έναν στενό κύκλο δικών του ανθρώπων - με αποτέλεσμα να φαίνεται τώρα πολιορκημένος.
TA NEA