Αν και η Γερμανία είναι η μεγαλύτερη πληθυσμιακά (82 εκ. κάτοικοι) χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αντιπροσωπεύοντας το 20% του ΑΕΠ και το 30% της βιομηχανικής παραγωγής της, και δεν απειλείται άμεσα και στρατιωτικά από κανένα, χάρη και στους Δυτικούς προστάτες της (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ), εντούτοις δεν βλέπει πλέον το μέλλον της με την ίδια αισιοδοξία, όπως πριν δέκα ή είκοσι χρόνια.
Η αρχή του τέλους του «γερμανικού θαύματος»
Καταρχάς το περίφημο “γερμανικό οικονομικό θαύμα” φαίνεται πως έχει φτάσει στα όριά του και αρχίζει πλέον να ξεφουσκώνει. Τόσο οι εμπορικοί πόλεμοι, που κήρυξε ο Τραμπ, όσο και η πανδημία, και κυρίως οι απαρχαιωμένες βιομηχανικές προϋποθέσεις της γερμανικής οικονομίας, καθιστούν τη συνέχιση της πολιτικής των εμπορικών πλεονασμάτων προβληματική, αν όχι ανέφικτη. Το γερμανικό εξαγωγικό μοντέλο, που βασίζεται κυρίως στις αυτοκινητοβιομηχανίες, στην παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων και εργαλείων, σε χημικά-φαρμακευτικά προϊόντα, καθώς και στην παραγωγή και εξαγωγή οπλικών συστημάτων, δεν αποτελεί εγγύηση για το μέλλον.
Η Γερμανία βρίσκεται ήδη πίσω σε μια σειρά από τομείς αιχμής και τεχνολογίες υψηλής προστιθέμενης αξίας: από κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές και μπαταρίες, μέχρι ηλεκτροκίνητα οχήματα, ρομποτική, δίκτυα 5G, λογισμικό και Τεχνητές Νοημοσύνες (ΑΙ). Ακόμη κι αν προσπαθήσει, δύσκολα πλέον θα μπορέσει να γεφυρώσει το χάσμα απέναντι σε ανερχόμενες δυνάμεις, όπως η Κίνα, που καλπάζουν. Η Γερμανία καταβάλει σημαντικές προσπάθειες στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, λόγω της κατάργησης όλων των πυρηνικών σταθμών τα επόμενα χρόνια, αλλά και πάλι δεν βρίσκεται στην πρωτοπορία.
Γήρανση και πληθυσμιακή συρρίκνωση της Γερμανίας
Ο οικονομικός ανταγωνισμός με την Κίνα δημιουργεί μεγάλα υπαρξιακά άγχη στο Βερολίνο. Από την άλλη ο γερμανικός πληθυσμός αργά αλλά σταθερά μειώνεται και γηράσκει δημογραφικά, μειώνοντας το εργασιακό δυναμικό της χώρας. Ακόμη και με την αθρόα έλευση προσφύγων και μεταναστών, που η Γερμανία προσπαθεί να ενσωματώσει οικονομικά και κοινωνικά, η χώρα δε θα αποφύγει να δει τον πληθυσμό της να μειώνεται το 2060 γύρω στα 70 εκατομμύρια από τα σημερινά 82 εκατομμύρια. Την ίδια περίοδο η γειτονική Γαλλία, έχοντας σαφέστατα πιο νεανικό δυναμικό, θα δει τον πληθυσμό της να αυξάνει από τα σημερινά 66 εκατομμύρια στα 77 εκατομμύρια κατοίκους το έτος 2060 και να καθίσταται έτσι η πολυπληθέστερη χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός αυτό, αν συνδυαστεί με καλύτερες οικονομικές επιδόσεις της Γαλλίας, ενδέχεται να μετατοπίσει το κέντρο βάρους της Ευρώπης προς το Παρίσι, για πρώτη φορά έπειτα από δύο αιώνες.