Νίκος Καζαντζάκης

Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο το 1883. Μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον επαναστατικό, εθνεγερτικό, σε μια Κρήτη που διψάει για Ελευθερία και για Ελλάδα. Καιροί ταραγμένοι. Η οικογένεια του τον στέλνει για ασφάλεια στη Νάξο, όπου γράφεται σε καθολικό σχολείο που ενσταλάζει μέσα του την αγάπη για το διάβασμα, τις κλασσικές σπουδές, τις γλώσσες. Το 1906 γράφεται στη νομική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Έχει ήδη ξεκινήσει να γράφει, τελειώνει τις σπουδές του μόνο για χάρη του πατέρα του. Χάρη στη πατρική χρηματοδότηση και στήριξη ξεκινάει ταξίδια - προσκυνήματα σε όλη την Ελλάδα. Φεύγει για μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι και εκπονεί διδακτορική διατριβή για τον Νίτσε που τον περιλαμβάνει στους μεγάλους του "δασκάλους".

Επιστρέφει στην Ελλάδα και για την μεγάλη αγάπη του τα ταξίδια, γίνεται ανταποκριτής - δημοσιογράφος των Αθηναϊκών εφημερίδων Καθημερινή και και ελεύθερος λόγος. Για να έχει την οικονομική άνεση να ταξιδεύει γράφει άρθρα για εγκυκλοπαίδειες, παιδικά βιβλία με την πρώτη του γυναίκα την Γαλάτεια, μεταφράζει βιβλία από τα γαλλικά.
Στα δεκάχρονα της Σοβιετικής ένωσης είναι επίσημος προσκεκλημένος με δεκάδες διανοούμενους από όλο το κόσμο. Επηρεάζεται από τις σοσιαλιστικές ιδέες και το κομμουνιστικό όραμα. Ταξιδεύει στη Ρωσία απ'άκρη σ'άκρη. Ξεκινάει να γράφει την Οδύσσεια του, το μεγαλύτερο σύγχρονο έπος, σε 33333 στίχους. Ανάμεσα στα πολλά ταξίδια του απομονώνεται συχνά για να αφοσιωθεί στη μελέτη και στο γράψιμο. Πρώτα στο μοναδικό σπίτι του στην Αίγινα που περνάει και τα δύσκολα χρόνια της κατοχής και μετά σε διάφορα μέρη στο εξωτερικό (Τσεχοσλοβακία, Γερμανία, Γαλλία).

Ο Καζαντζάκης είναι πολυγραφότατος, αληθινός ακούραστος εργάτης της γραφής. 'Έγινε γνωστός στον πολύ κόσμο με τα μυθιστορήματα του, που είναι καρπός της ώριμης συγγραφικής του δημιουργίας αλλά έχει ασχοληθεί με όλα τα είδη. Η ίδια η ζωή του είναι ένα μυθιστόρημα, μια διαρκής φιλοσοφική αναζήτηση, ένα υπαρξιακό ταξίδι. Τι να πρωτογράψει κανείς για έναν άνθρωπο που ως δημοσιογράφος έχει γράψει ανταποκρίσεις από όλο το κόσμο, έχει πάρει συνεντεύξεις από τον Μουσολίνι, τον Φράνκο, τον Ριβέρα, τον Ουναμούνο, είδε άρθρα του να δημοσιεύονται στην μπολσεβίκικη Πράβντα. Που ως ποιητής έχει γράψει το μεγαλύτερο σύγχρονο έπος, την Οδύσσεια του σε 33333 στίχους και μάλιστα 8 γραφές μέχρι την τελική μορφή. Που ως δημόσιος λειτουργός προσπάθησε για τον επαναπατρισμό 150000 Ελλήνων του Καυκάσου στα ταραγμένα χρόνια της Οκτωβριανής επανάστασης. Που ως μεταφραστής μετέφρασε από τον Όμηρο μέχρι τον Πιραντέλο. Τη Θεία κωμωδία του Δάντη σε ελληνικούς στίχους σε 45 μέρες. Που ως φιλόσοφος είδε την Ασκητική του να παίρνει επάξια μια θέση ανάμεσα στα έργα των μεγάλων διανοητών. Που ως μυθιστοριογράφος είδε τα έργα του να μεταφράζονται σε πάνω από πενήντα γλώσσες και ευτύχισε να γίνουν ταινίες με παγκόσμια επιτυχία και αναταραχή. Από τον Ζορμπά του Κακογιάννη μέχρι τον Τελευταίο Πειρασμό του Σκορτσέζε (εγώ πάντως περιμένω τον Καπετάν Μιχάλη να γίνει ταινία αντάξια του βιβλίου).

Πως μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς έναν άνθρωπο που έχει κατηγορηθεί ως αναρχικός, κομμουνιστής, εθνικιστής, φασίστας, άθεος, θρησκόληπτος, σωβινιστής, μισογύνης, μηδενιστής.
Που στην ψηφοφορία για την είσοδο του στην Ακαδημία Αθηνών δεν έγινε μέλος για δύο ξεφτιλισμένες ψήφους. Που αφορίστηκε, συκοφαντήθηκε, λατρεύτηκε, δεν πήρε το Νόμπελ γιατί δεν υποστηρίχτηκε από την επίσημη Ελλάδα και είναι σαφώς ο πιο πολυδιαβασμένος Έλληνας συγγραφέας παγκόσμια και αυτός που έχει κάνει πιο πολύ από οποιονδήποτε άλλο γνωστή την Ελλάδα στο Εξωτερικό. Πως μπορείς να χαρακτηρίσεις έναν τέτοιο άνθρωπο; Μόνο με δύο λέξεις, ήταν ένα Ελεύθερο Πνεύμα. Πέθανε το 1957 σε ηλικία 74 ετών, μετά από επιπλοκές που παρουσίασε ένας προληπτικός εμβολιασμός στο τελευταίο του ταξίδι στην άπω ανατολή. Ο ήδη εξασθενημένος οργανισμός του δεν άντεξε.

Έργα του

Οδύσσεια
Ασκητική
Όφις και κρίνο
Ταξιδεύοντας
Τι είδα στη Ρουσία
Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά
Ο Καπετάν Μιχάλης
Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται
Ο Τελευταίος Πειρασμός
Ο φτωχούλης του Θεού
Βραχόκηπος
Τόντα Ράμπα
Τερτσίνες
Αναφορά στον Γκρέκο
Οι αδερφοφάδες
Ταξιδεύοντας
Ισπανία
Ιαπωνία - Κίνα
Αγγλία
Προμηθέας
Κούρος
Οδυσσέας
Μέλισσα
Χριστός
Ιουλιανός ο Παραβάτης
Νικηφόρος Φωκάς
Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος
Καποδίστριας
Χριστόφορος Κολόμβος
Σόδομα και Γόμορα
Βούδας

Με θαρρούν λόγιο, διανοούμενο, γραφιά.

Και δεν είμαι τίποτε απ' αυτά.

Τα δάχτυλά μου, όταν γράφω,

δεν μελανώνουνται, αιματώνουνται.

Θαρρώ δεν είμαι παρά τούτο:

μια απροσκύνητη ψυχή.