Η αλλαγή είναι τώρα…
Ο αρχηγός του κράτους, με τον αέρα της εκλογικής νίκης, επιβάλλει τη βούλησή του στον κυβερνήτη της Κεντρικής Τράπεζας, καθιερώνει έλεγχο επί των συναλλαγών και ανακοινώνει ότι θα εθνικοποιήσει ένα τομέα – κλειδί για την οικονομία που είχε ξεπουληθεί στους ιδιώτες δεκατρία χρόνια νωρίτερα.
Δυο μέλη της κυβέρνησης, τα οποία διορίστηκαν με διάταγμα στη διοίκηση της μεγάλης επιχείρησης που έγινε πάλι δημόσια, διώχνουν επί τόπου τα πρώην αφεντικά.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και η «Wall Street Journal» και οι «Financial Times» («μια ευτελής πράξη οικονομικής πειρατείας») ξεβράζουν το θυμό τους. Το περιοδικό «The Economist» προτείνει μάλιστα να αποκλειστεί η χώρα «πειρατής» από την G20 και οι πολίτες της (οι οποίοι δεν ψήφισαν σωστά) να μη μπορούν πια να ταξιδεύουν στο εξωτερικό χωρίς βίζα.
Το εν λόγω κράτος δεν βρίσκεται στη Γηραιά Ήπειρο. Μιλάμε για την Αργεντινή.
«Είμαστε το μοναδικό κράτος στη Λατινική Αμερική και σε ολόκληρο τον κόσμο, θα έλεγα, το οποίο δεν έχει τον έλεγχο των φυσικών του πόρων», είπε αιτιολογώντας την απόφασή η Κριστίνα Κίρτσνερ στις 16 Απριλίου, καθώς προχωρούσε στην εθνικοποίηση του μεγαλύτερου τμήματος των περιουσιακών στοιχείων της ισπανικής πολυεθνικής Repsol, η οποία ήταν μέχρι πρότινος η βασική μέτοχος της αργεντίνικης πετρελαϊκής εταιρίας YPF.
O κανόνας περί δημόσιας περιουσίας δεν έχει τόσο καθολική ισχύ όπως ισχυρίζεται η κυρία Κίρτσνερ – η Total, η BP, η Exxon, κ.λ.π., είναι ιδιωτικές επιχειρήσεις -, παραπέμπει, ωστόσο, σε άλλους αγώνες για την απαλλοτρίωση του εθνικού πλούτου :
όπως όταν ο Μοχάμαντ Μοσαντέχ εθνικοποίησε τη British Petroleum στο Ιράν το 1951, ο Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ τη διώρυγα του Σουέζ το 1956 στη Αίγυπτο, ο Χουάρι Μπουμεντιέν τα αλγερινά κεφάλαια της Elf και της Total το 1971 ή όταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν στη Ρωσία έθεσε υπό κηδεμονία την επιχείρηση Yukos μετά το 2003. Χωρίς να λησμονούμε ότι την ίδια εποχή στη Βενεζουέλα, ο Ούγο Τσάβες έθεσε υπό τον έλεγχο του κράτους την πετρελαϊκή PDVSA.
Η κυβέρνηση του Μπουένος Άιρες κατηγορεί τους πρώην ιδιοκτήτες της YPF ότι μοίρασε το 90 % των κερδών της επιχείρησης στους μετόχους της. Ελλείψει επενδύσεων, η εθνική παραγωγή πετρελαίου έχει μειωθεί κατά 20% από το 2004 και οι ενεργειακές εισαγωγές έχουν εικοσαπλασιαστεί. Εξοργιστική κατάσταση, πόσο μάλλον τη στιγμή που η Αργεντινή, η οποία έχει διδαχθεί από την επώδυνη εμπειρία του παρελθόντος, δεν θέλει πια να εξαρτάται από τους ξένους δανειστές (κυρίως από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο) προκειμένου να ισοσκελίσει τους λογαριασμούς της.
Η τολμηρή κίνηση της κυβέρνησης της Αργεντινής, η οποία έγινε ευνοϊκά δεκτή από τον λαό της, της έχει στοιχίσει απαιτήσεις για εξωφρενικές αποζημιώσεις, απειλές για εμπορικό μποϊκοτάζ και τις πιο μαύρες προφητείες.
Αλλά, το Μπουένος Άιρες θυμάται από πιο παλιά τους προάγγελους του κακού. Το 2001, όταν η καθημαγμένη Αργεντινή έκανε παύση της πληρωμής του χρέους της και κατόπιν υποτίμησε το νόμισμά της, οι προβλέψεις μιλούσαν για κρίση στο ισοζύγιο πληρωμών και χρεωκοπία. Έκτοτε, οι εξωτερικοί της ισολογισμοί έχουν γίνει πλεονασματικοί, η παραγωγή της έχει αυξηθεί κατά 90%, ενώ η ανεργία και η φτώχεια έχουν υποχωρήσει.
Η Ευρώπη, αντί να συντάσσεται με τους μετόχους της ισπανικής πολυεθνικής, θα είχε πολλά να κερδίσει αν έπαιρνε παράδειγμα από τον πολιτικό βολονταρισμό της Αργεντινής.
Le Monde diplomatique
RAMNOUSIA