του Νίκου Θεοτοκά
Ξεκινά το νέο ακαδημαϊκό έτος με μια νίκη για τον πανεπιστημιακό κόσμο. Η προηγούμενη υπουργός Παιδείας μαυρίστηκε στις εκλογές και πήγε σπίτι της. Και από τον νόμο της, τον Ν. 4009/11, έσπασαν πολλά από τα αγκάθια που το τσίμπημά τους δηλητηριάζει τις ακαδημαϊκές αρχές και την πανεπιστημιακή λειτουργία. Δυστυχώς, ο νέος νόμος, ο Ν. 4076/12, κρατά κι αυτός κάμποσα από αυτά τα αγκάθια. Ο χώρος, όμως, των “Συναντήσεων” δεν φτάνει ούτε για την απαρίθμησή τους. Θα αναφερθώ λοιπόν μόνο σε κάτι χαρακτηριστικό, απ’ τα πιο ανώδυνα, που χαρακτηρίζει και το νέο νομοθέτημα. Για τα άλλα, τα σημαντικά, θα επανέλθω.
Στον νέο νόμο για τα ΑΕΙ, όπως και στο έκτρωμα της κυρίας Διαμαντοπούλου, προβλέπεται η υποχρέωση να υπάρχει ως μέλος σε κάθε Εκλεκτορικό Σώμα τουλάχιστον ένας Έλληνας ή ελληνόφωνος επιστήμονας που δεν δουλεύει στην Ελλάδα κι άλλοι δύο που θα συντάξουν σχετικές εκθέσεις ως “εμπειρογνώμονες”. Πρόκειται για απίστευτη προσβολή των Ελλήνων επιστημόνων που παράγουν σημαντικό και διεθνώς αναγνωρισμένο έργο στη χώρα τους.
Γι’ αυτήν τη βλαχοκοσμοπολίτικη ηλιθιότητα (που, να το πούμε επιτέλους, έχει τις ρίζες της στις μεγαλόπνοες μπούρδες του Γεωργίου Παπαδόπουλου το 1972-73 και στις φλυαρίες περί του μέλλοντος του ελληνικού Πανεπιστημίου ανάμεσα στα τραπεζώματα των ελληνοαμερικανών επιστημόνων με τους πραξικοπηματίες και τους επιχειρηματίες), η μόνη αναλογία που μπορώ να σκεφτώ είναι ο Αρχοντοχωριάτης του Μολιέρου.
Είναι αλήθεια ότι, πέρα από τις μονογραφίες που έχουν εκδοθεί σε γλώσσες πλην της ελληνικής και τις ουκ ολίγες σημαντικές επιστημονικές παρεμβάσεις Ελλήνων επιστημόνων σε καλά διεθνή περιοδικά, υπάρχει ένα τεράστιο ξενόγλωσσο σκουπιδαριό, στην αγγλική κυρίως, από “papers”, που αναμασούν, σ’ ένα jargon με 500 λέξεις που θυμίζει την αγγλική, πράγματα που θα ντρεπόταν να υποβάλει ή να κρίνει κανείς προς δημοσίευση σε ελληνικά επιστημονικά περιοδικά.
Οι Έλληνες, όπως και οι Αμερικανοί, και οι Γάλλοι και οι Γερμανοί, και οι Βρετανοί, και οι Ιταλοί, και οι Ισπανοί, και οι Πορτογάλοι, και οι Κινέζοι και οι Ρώσοι κ.λπ. επιστήμονες, επιμένουν να γράφουν, κατά κανόνα, στη γλώσσα τους, με μέριμνα, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή της επιστήμης και των θεσμών της στη χώρα τους. Έτσι, οι δικοί μας αρχοντοχωριάτες ιατροφιλόσοφοι του Υπουργείου Παιδείας και των περιχώρων, σκέφτηκαν ότι οι “ειδικοί” που θα φέρουν από τα εξωτερικά για να κρίνουν τους Έλληνες πανεπιστημιακούς και ερευνητές χρειάζεται να γνωρίζουν και αυτοί την ελληνική γλώσσα. Άρα, η “διεθνής επιστημονική κοινότητα” στην οποία αναφέρονται, περιορίζεται εν τέλει στην “ελληνόφωνη διεθνή επιστημονική κοινότητα”. Αφού, όμως, έχει τον προσδιορισμό “διεθνής”, καλή κι αυτή. Ύστερα, άρχισαν να μετράνε τα λεφτά του κουμπαρά. Και σκέφτηκαν, ως τζάμπα πράμα, την τεχνική δυνατότητα της τηλεδιάσκεψης, δωρεάν είναι σου λέει, γλιτώνουμε τα εισιτήρια και τα ξενοδοχεία. Και νομίζουν ότι έτσι γίνονται τα πράγματα διεθνώς. Αγνοούν, δηλαδή, ότι κανένας, ελληνόφωνος ή μη, καταξιωμένος συνάδελφος, σε κανένα πανεπιστήμιο ή ερευνητικό ίδρυμα του κόσμου, δεν δέχεται να μελετά έργα υποψηφίων και, πολύ περισσότερο, να συντάσσει εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης χωρίς να πληρώνεται. Καλόμαθαν με τους, Έλληνες επαγγελματίες πανεπιστημιακούς που συμμετέχουν σε εκλεκτορικά, συντάσσουν εισηγητικές εκθέσεις, διευθύνουν διατριβές και συμμετέχουν σε εξεταστικές επιτροπές χωρίς καμία αμοιβή. Πηγαίνουν, μάλιστα, σε άλλες πόλεις γι’ αυτές τις δουλειές (πληρώνοντας, κατά κανόνα τα έξοδα από την τσέπη τους) και νομίζουν ότι έτσι γίνεται και έξω από το χωριό τους.
Τι γίνεται, όμως, στην πράξη; Αναπτύσσεται ξανά ένα ιδιότυπο δίκτυο, όπου οι υποψήφιοι που θέλουν να εκλεγούν ή εκείνοι που θέλουν να τους κόψουν βρίσκουν τους φίλους που δουλεύουν εκτός Ελλάδος, με τους οποίους φτιάχνουν μπίζνες ή κολιγιές, κι έτσι καταλήγουμε πάλι να τρώμε τα παλιά ξινά σταφύλια των πελατειακών σχέσεων, σε διεθνή κλίμακα πλέον.
Το ξαναέγραψα και το επαναλαμβάνω. Αυτός ο νόμος προορίζεται για τα σκουπίδια. Όπως και πολλά, πάρα πολλά από το προηγούμενο καθεστώς. Όπως είπα, όμως, θα επανέλθω.
Ξεκινά το νέο ακαδημαϊκό έτος με μια νίκη για τον πανεπιστημιακό κόσμο. Η προηγούμενη υπουργός Παιδείας μαυρίστηκε στις εκλογές και πήγε σπίτι της. Και από τον νόμο της, τον Ν. 4009/11, έσπασαν πολλά από τα αγκάθια που το τσίμπημά τους δηλητηριάζει τις ακαδημαϊκές αρχές και την πανεπιστημιακή λειτουργία. Δυστυχώς, ο νέος νόμος, ο Ν. 4076/12, κρατά κι αυτός κάμποσα από αυτά τα αγκάθια. Ο χώρος, όμως, των “Συναντήσεων” δεν φτάνει ούτε για την απαρίθμησή τους. Θα αναφερθώ λοιπόν μόνο σε κάτι χαρακτηριστικό, απ’ τα πιο ανώδυνα, που χαρακτηρίζει και το νέο νομοθέτημα. Για τα άλλα, τα σημαντικά, θα επανέλθω.
Στον νέο νόμο για τα ΑΕΙ, όπως και στο έκτρωμα της κυρίας Διαμαντοπούλου, προβλέπεται η υποχρέωση να υπάρχει ως μέλος σε κάθε Εκλεκτορικό Σώμα τουλάχιστον ένας Έλληνας ή ελληνόφωνος επιστήμονας που δεν δουλεύει στην Ελλάδα κι άλλοι δύο που θα συντάξουν σχετικές εκθέσεις ως “εμπειρογνώμονες”. Πρόκειται για απίστευτη προσβολή των Ελλήνων επιστημόνων που παράγουν σημαντικό και διεθνώς αναγνωρισμένο έργο στη χώρα τους.
Γι’ αυτήν τη βλαχοκοσμοπολίτικη ηλιθιότητα (που, να το πούμε επιτέλους, έχει τις ρίζες της στις μεγαλόπνοες μπούρδες του Γεωργίου Παπαδόπουλου το 1972-73 και στις φλυαρίες περί του μέλλοντος του ελληνικού Πανεπιστημίου ανάμεσα στα τραπεζώματα των ελληνοαμερικανών επιστημόνων με τους πραξικοπηματίες και τους επιχειρηματίες), η μόνη αναλογία που μπορώ να σκεφτώ είναι ο Αρχοντοχωριάτης του Μολιέρου.
Είναι αλήθεια ότι, πέρα από τις μονογραφίες που έχουν εκδοθεί σε γλώσσες πλην της ελληνικής και τις ουκ ολίγες σημαντικές επιστημονικές παρεμβάσεις Ελλήνων επιστημόνων σε καλά διεθνή περιοδικά, υπάρχει ένα τεράστιο ξενόγλωσσο σκουπιδαριό, στην αγγλική κυρίως, από “papers”, που αναμασούν, σ’ ένα jargon με 500 λέξεις που θυμίζει την αγγλική, πράγματα που θα ντρεπόταν να υποβάλει ή να κρίνει κανείς προς δημοσίευση σε ελληνικά επιστημονικά περιοδικά.
Οι Έλληνες, όπως και οι Αμερικανοί, και οι Γάλλοι και οι Γερμανοί, και οι Βρετανοί, και οι Ιταλοί, και οι Ισπανοί, και οι Πορτογάλοι, και οι Κινέζοι και οι Ρώσοι κ.λπ. επιστήμονες, επιμένουν να γράφουν, κατά κανόνα, στη γλώσσα τους, με μέριμνα, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη και την αναπαραγωγή της επιστήμης και των θεσμών της στη χώρα τους. Έτσι, οι δικοί μας αρχοντοχωριάτες ιατροφιλόσοφοι του Υπουργείου Παιδείας και των περιχώρων, σκέφτηκαν ότι οι “ειδικοί” που θα φέρουν από τα εξωτερικά για να κρίνουν τους Έλληνες πανεπιστημιακούς και ερευνητές χρειάζεται να γνωρίζουν και αυτοί την ελληνική γλώσσα. Άρα, η “διεθνής επιστημονική κοινότητα” στην οποία αναφέρονται, περιορίζεται εν τέλει στην “ελληνόφωνη διεθνή επιστημονική κοινότητα”. Αφού, όμως, έχει τον προσδιορισμό “διεθνής”, καλή κι αυτή. Ύστερα, άρχισαν να μετράνε τα λεφτά του κουμπαρά. Και σκέφτηκαν, ως τζάμπα πράμα, την τεχνική δυνατότητα της τηλεδιάσκεψης, δωρεάν είναι σου λέει, γλιτώνουμε τα εισιτήρια και τα ξενοδοχεία. Και νομίζουν ότι έτσι γίνονται τα πράγματα διεθνώς. Αγνοούν, δηλαδή, ότι κανένας, ελληνόφωνος ή μη, καταξιωμένος συνάδελφος, σε κανένα πανεπιστήμιο ή ερευνητικό ίδρυμα του κόσμου, δεν δέχεται να μελετά έργα υποψηφίων και, πολύ περισσότερο, να συντάσσει εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης χωρίς να πληρώνεται. Καλόμαθαν με τους, Έλληνες επαγγελματίες πανεπιστημιακούς που συμμετέχουν σε εκλεκτορικά, συντάσσουν εισηγητικές εκθέσεις, διευθύνουν διατριβές και συμμετέχουν σε εξεταστικές επιτροπές χωρίς καμία αμοιβή. Πηγαίνουν, μάλιστα, σε άλλες πόλεις γι’ αυτές τις δουλειές (πληρώνοντας, κατά κανόνα τα έξοδα από την τσέπη τους) και νομίζουν ότι έτσι γίνεται και έξω από το χωριό τους.
Τι γίνεται, όμως, στην πράξη; Αναπτύσσεται ξανά ένα ιδιότυπο δίκτυο, όπου οι υποψήφιοι που θέλουν να εκλεγούν ή εκείνοι που θέλουν να τους κόψουν βρίσκουν τους φίλους που δουλεύουν εκτός Ελλάδος, με τους οποίους φτιάχνουν μπίζνες ή κολιγιές, κι έτσι καταλήγουμε πάλι να τρώμε τα παλιά ξινά σταφύλια των πελατειακών σχέσεων, σε διεθνή κλίμακα πλέον.
Το ξαναέγραψα και το επαναλαμβάνω. Αυτός ο νόμος προορίζεται για τα σκουπίδια. Όπως και πολλά, πάρα πολλά από το προηγούμενο καθεστώς. Όπως είπα, όμως, θα επανέλθω.
http://www.avgi.gr