.jpg)
Από την επομένη των εθνικών αλλαγών ιστορικής πολιτικής τομής στις 25 Γενάρη, το ερώτημα που ανοιχτά ή πιο υπόκωφα απασχολεί αντικειμενικά το σύνολο του λαού και των αγωνιστών της αριστεράς είναι το αν η έκβαση της σύγκρουσης με τους πιστωτές θα είναι νικηφόρα, αν θα ανοίξει πλατιά ο δρόμος για την ανακούφιση του λαού μας, την κατοχύρωση της εθνικής ανεξαρτησίας, την προκοπή του τόπου μας.
Η Ελπίδα ήρθε. Δεν φέρνει όμως μόνη της την αλλαγή: "Θέλει σωστοί χιλιάδες" τραγουδούσε ο Ρασούλης στην παραλαγή του "Κεμάλ" δείχνοντας ότι υπάρχει ελπίδα για τη νίκη αλλά θέλει και την μεγάλη, ασίγαστη προσπάθεια του λαού. Την περασμένη Παρασκευή - στην αναμονή για την απόφαση του Eurogroup - αλλά και μετά διαβάζοντας το κείμενο της απόφασης, το χαμόγελο είναι πιο ψυχρό, πιο παγωμένο. Και τελικά τι έγινε; νικήσαμε ή χάσαμε; Αυτή η συζήτηση δίνει και παίρνει. "Υποταγή" χαρακτηρίζεται από τη μία, "δρόμος για την άλλη Ευρώπη" από την άλλη. Τι πραγματικά γίνεται και πως να αναγνώσουμε την κατάσταση ώστε να τοποθετηθούμε κατάλληλα;
Μία απάντηση στο ερώτημα αυτό δίνει με απλό τρόπο ο Peter Doyle, πρώην στέλεχος του ΔΝΤ:
"Πότε μια συμφωνία δεν είναι πραγματικά μια συμφωνία; Όταν πετά τη πέτρα πιο κάτω στο δρόμο και όταν κανείς δεν μπορεί να συμφωνήσει για το τι συμφωνήθηκε"
ή όπως παρατηρεί σχετικά ο Paul Krugman στο άρθρο του με τίτλο "Δελφικός χρησμός":
"τι παίρνεις εάν ενώσεις ένα Νονό της Μαφίας με ένα γκρουπ υπουργών Οικονομικών; Κάποιον που σου κάνει μια προσφορά, που εσύ δεν μπορείς να καταλάβεις."
Αυτό έγινε κατά βάση. Όχι με την έννοια των "αμοιβαίων υποχωρήσεων" αλλά με βάση το γεγονός ότι απλά μακροπρόθεσμη συμφωνία ουσίας μεταξύ της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και των πιστωτών δεν υπήρχε περίπτωση να υπάρξει. Και οι δύο πλευρές αρκέστηκαν στο να βάλουν για ένα διάστημα τα πιο μεγάλα προβλήματα και αντιπαραθέσεις κάτω από το χαλί και να δοθεί η μάχη σε ένα εύρος χρόνου και με νέο καθοριστικό deadline μετά από 4 μήνες ενώ και εντός αυτού του διαστήματος θα δίνεται όλη την ώρα μια μάχη χαρακωμάτων. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι και τίποτα δεν έγινε. Αντίθετα: η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε να ξεφύγει από τα ασφυκτικά πλαίσια που είχε προετοιμάσει για αυτήν η καταρρέουσα προδοτική κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου αλλά και οι δανειστές κατάφεραν να δείξουν ότι και αυτή η κυβέρνηση μπορεί να μπει στη λογική της επιτήρησης και της διαπραγμάτευσης με τους εταίρους για το τι θα γίνεται στη χώρα της. Υπάρχει μια τακτική νίκη από τη μεριά της κυβέρνησης αλλά και το άνοιγμα της δυνατότητας μιας στρατηγικής νίκης από τη μεριά των "εταίρων" της Ευρωζώνης. Έτσι είναι και δεν το καθιστά καθόλου πιο ελπιδοφόρο το να το κρύψουμε. Υπήρξε πλευρά στρατηγικής υποχώρησης και αυτό πρέπει τώρα να ανατραπεί. Δεν προχωρά όμως καθόλου τον αγώνα το "να περιμένουνε να απογοητευτούμε" ξεχνώντας από ποιο συσχετισμό ξεκινάμε. Το αν θα προχωρήσει η μία ή η άλλη εκδοχή θα εξαρτηθεί καθοριστικά από το πολιτικό πρόγραμμα, το βηματισμό και τη στρατηγική τη δικιά μας.
Άρα να χαρούμε ή όχι;
Να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τους όρους που δίνεται η μάχη, το σημείο από το οποίο ξεκινήσαμε να τη δίνουμε και τους κρίσιμους κόμβους της. Να προχωράμε με ελπίδα για την ιστορική ευκαιρία που άνοιξε αλλά και προσγειωμένη σκέψη για τις δυσκολίες που είναι μπροστά, τις μάχες και τις προκλήσεις.
Πρώτα και κύρια να ξεκαθαρίσουμε ποια μάχη δίνουμε. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ βγήκε με αιχμή την εφαρμογή του "προγράμματος Θεσσαλονίκης", την ακύρωση του μνημονίου, την αντίληψη της μη-βιωσιμότητας του χρέους και την καταρχήν τουλάχιστον επιδίωξη η λύση να δοθεί στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του οικονομικού οικοσυστήματος της Ευρωζώνης. Αυτό το κεντρικό πολιτικό στίγμα έχει μία πλευρά δεσμεύσεων (πρόγραμμα Θεσσαλονίκης, ακύρωση του μνημονίου και άρα της επιτήρησης) και μια πλευρά πολιτικής γραμμής για την επίτευξη αυτών (διαπραγμάτευση με τους θεσμούς και παραμονή στην Ευρωζώνη).
Ως εκ τούτου, από τη μία πλευρά υποχρέωση όλων των αγωνιστών και αίτημα του λαού είναι να δοθεί ο αγώνας για την όσο πιο άμεση υλοποίηση του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και της ακύρωσης του μνημονίου. Αυτό δεν μπορεί να περιμένει, δεν μπορεί να εξαρτηθεί από τις επιθυμίες των "εταίρων" της Ευρωζώνης - είναι στοιχειώδης όρος υπηρέτησης του λαού και βασική ένδειξη λαϊκής κυριαρχίας και εθνικής ανεξαρτησίας. Σε αυτό τον αγώνα η κυβέρνηση θέλει αγωνιστική, ριζοσπαστική, συντροφική στήριξη αλλά και κριτική. Απαιτώντας την άμεση κατάθεση των σχετικών νομοσχεδίων μέσα από τους φορείς της κοινωνίας. Στηρίζοντας την ρήξη με το παλιό οικονομικό και πολιτικό κατεστημένο και τους δανειστές όταν αυτοί επιδιώκουν να ορίσουν ή επικαθορίσουν οι ίδιοι το αν θα κατατεθεί το ένα ή το άλλο νομοσχέδιο ανακούφισης του λαού καταργώντας στην ουσία την εθνική ανεξαρτησία. Ασκώντας σκληρή κριτική όταν υπάρχει ολιγωρία ή ακόμα αν εμφανιστούν αντιλήψεις αποδοχής της συνδιαπραγμάτευσης με την Κομισιόν, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ το αν... θα δώσουμε λύση για τα κόκκινα δάνεια ή το αν θα διατηρήσουμε υπό δημόσιο έλεγχο τους κρίσιμους πλουτοπαραγωγικούς πόρους του τόπου μας και τις κοινωνικά αναγκαίες υποδομές όπως η Ενέργεια. Η εφαρμογή του προγράμματος ανακούφισης του λαού είναι υποχρέωση αλλά και κρίσιμος όρος για την ενίσχυση της ισχύος της σημερινής κυβέρνησης αφού θα διαμορφώσει το αναγκαίο συμπαγές μέτωπο του λαού. Αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να μπει στη διαπραγμάτευση! Η κυβέρνηση μας έχει ευθύνη προς το λαό να τον βοηθήσει να σταθεί στα πόδια του και να ξανακερδίσει την αξιοπρέπεια που με ιδρώτα έχτιζε και σαν κλέφτες του την στέρησαν. Είναι όμως και το βασικό της όπλο: η συγκρότηση του ισχυρού λαϊκού μετώπου είναι η δύναμη της κυβέρνησης και το τελευταίο της καταφύγιο αν η επίθεση των οικονομικών και πολιτικών κέντρων αποκτήσει λυσσαλέα χαρακτηριστικά.
Από την άλλη οφείλουμε να προχωράμε με διπλή κατανόηση ότι από τη μία όντως η κυβέρνηση εκλέχθηκε με την υπόσχεση της νικηφόρας διαπραγμάτευσης στα πλαίσια της Ευρωζώνης αλλά από την άλλη η πολιτική αυτή γραμμή δεν μπορεί να είναι "ιερή αγελάδα" στο βαθμό που θέτει όρια στο προχώρημα ή ολότελα αμφισβητεί την υλοποίηση του προγράμματος ανακούφισης του λαού και ανασυγκρότησης της παραγωγής. Ανά πάσα στιγμή θα πρέπει να τολμούμε να σκεφτούμε, να οργανώνουμε και να καταθέτουμε το "εναλλακτικό σχέδιο", την προοπτική μονομερούς στάσης πληρωμών και απόκτησης της νομισματικής ανεξαρτησίας ως όρο για την πραγματική οικονομική ανεξαρτησία. Με ανοιχτή συζήτηση πάνω στην πραγματικότητα και την αλήθεια ότι η Ευρωζώνη δεν είναι ένας ελαστικός μηχανισμός χωρίς εξαρχής νικητές και ηττημένους αφού από την πρώτη μέρα της και το DNA της εσωκλείει την εξυπηρέτηση των πιο ισχυρών οικονομικών κέντρων (σκληρό και ενιαίο νόμισμα) και τις πιο βασικές πολιτικές πτυχές του νεοφιλελευθερισμού (προγράμματα εξισορροπημένης δημοσιονομικής σταθερότητας μεταξύ οικονομιών πολύ διαφορετικού χαρακτήρα, παραγωγικής φύσης και δυναμικής). Με αληθινή αλλά και επεξεργασμένη - και όχι συνθηματική - κατάθεση της αναγκαιότητας των μονομερών ενεργειών όχι ως "απόδειξη ριζοσπαστικότητας" αλλά ως αναγκαίο εργαλείο και όπλο στη φαρέτρα για να κατοχυρωθεί η εθνική ανεξαρτησία και η λαϊκή κυριαρχία, ως πιθανή μόνη εναλλακτική για να δοθεί λύση πάνω στην πραγματικότητα της μη-βιωσιμότητας του χρέους. Και η κατεύθυνση αυτή δεν έχει μονάχα τελικούς στόχους αλλά και άμεσα βήματα. Τέτοιο - και μάλιστα εξαιρετικά κορυφαίας σημασίας -είναι η άμεση εκκίνηση οργανωμένης προσπάθειας λογιστικού ελέγχου του χρέους με συμμετοχή της κοινωνίας. Η νέα κυβέρνηση πρέπει να εκμεταλλευθεί την ευελιξία χρόνου - μια από τις λίγες θετικές πλευρές του αποτελέσματος του Eurogroup - για να οργανώσει τη μάχη της επόμενης μέρας, την μάχη της επίτευξης της διαγραφής μεγάλου μέρους του χρέους με αιχμή τη μη-βιωσιμότητα του αλλά και τον σε πολλές περιπτώσεις ληστρικό χαρακτήρα του όπως ο λογιστικός έλεγχος θα αναδείξει και θα αποδείξει για συγκεκριμένες πλευρές του.
Ας μην τρέξουμε να χαρούμε ή να απογοητευτούμε λοιπόν: ας βάλουμε δύο στόχους που μας πάνε μπροστά: εφαρμογή του προγράμματος Θεσσαλονίκης ως δέσμευση και υποχρέωση το λαό αλλά και ως πρώτη πράξη στοιχειώδους εθνικής ανεξαρτησίας και λογιστικός έλεγχος του χρέους ως το αναγκαίο βήμα της κυβέρνησης για να δοθεί νικηφόρα η μάχη της διαγραφής μεγάλου μέρους του χρέους που ήταν και παραμένει μη βιώσιμο.
Πεδίο διαπραγμάτευσης ή Ρωμαϊκό Κολοσσαίο;
Η Ευρωζώνη είναι αυτή τη στιγμή ένα πεδίο αντιπαράθεσης. Πάντα ήταν αλλά τώρα ιδίως πολλοί σημαδεύουν τη χώρα μας. Το πραγματικό ερώτημα που πρέπει να συζητήσουμε είναι αν το πεδίο αυτό είναι μια μάχη μεταξύ ισότιμων ή ένα Ρωμαϊκό Κολοσσαίο που έχει εξαρχής μελλοθάνατους και κατά βάση έναν Καίσαρα. Σε κάθε περίπτωση είναι ένα πεδίο μιας άνισης μάχης. Αυτό το δείχνει και η εμπειρία... Και η πολύ πρόσφατη.
Η απόφαση του Eurogroup τροποποίησε τις θέσεις από τις οποίες ο καθένας δίνει τον πόλεμο του. Η πλευρά της γερμανοκρατούμενης ΕΕ κέρδισε τη μάχη του να μπορεί να λέει ότι και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έστω για ένα πρώτο διάστημα. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε το να δώσει χρόνο στον εαυτό της να μπορέσει να σταθεί και να δώσει τη μάχη. Σήμερα - καθώς βρισκόμαστε στη θέση της συμμετοχής στην Ευρωζώνη αλλά και της ρήξης με τους πιστωτές - το σημαντικό είναι να ορίσουμε τα κρίσιμα και ιεραρχημένα πεδία της αντιπαράθεσης. Να ορίσουμε τις μάχες θρυαλλίδες που παράγουν τα αναγκαία αποτελέσματα και ξεκλειδώνουν ευρύτερες δυναμικές για να μπορεί να γίνει η πολιτική μας νικηφόρα. Τα πρώτα δύο και κύρια είναι αυτά που διατυπώθηκαν προηγουμένως: η εφαρμογή του προγράμματος λαϊκής ανακούφισης και ο λογικός έλεγχος του χρέους με στόχο την ενδυνάμωση της γραμμής διαγραφής μεγάλου μέρους του. Δεν είναι όμως μόνο αυτά.
Τρεις επιπρόσθετοι κόμβοι της μάχης θα πρέπει να σημειωθούν: η οργάνωση του προγράμματος παραγωγικής ανασυγκρότησης και της συμμετοχής της κοινωνίας και των φορέων σε αυτό, το άνοιγμα των διεθνών συμμαχιών του κινήματος σε επίπεδο πολιτικό αλλά και ευρύτερα στα πλαίσια της αλληλεγγύης και των κοινών αγωνιών των λαών και τέλος η τροποποίηση της διεθνούς θέσης της χώρας μας στην κατεύθυνση των πιο πολύπλευρων και πολυπολικών συμμαχιών.
Η αλλαγή πορείας για την κοινωνία μας και η ενίσχυση των όρων σύγκρουσης (ή διαπραγμάτευσης...) με τους εταίρους δεν είναι ούτε υπόθεση δηλώσεων και απλών συμβολισμών, ούτε και θέμα "έξυπνων κινήσεων" ή έστω μιας μεγάλης καμπάνιας στα διεθνή μέσα. Πρώτα και κύρια πρέπει η αριστερά να αποδείξει ότι η παραγωγή μπορεί να οργανωθεί με άλλο τρόπο ώστε ο λαός και ο τόπος μας να προκόψει με τις δικές του δυνάμεις και για να γίνει αυτό θα πρέπει να βρούμε τον τρόπο ώστε οι κοινωνικοί φορείς να έχουν ενεργό ρόλο συνεργασίας με την κυβέρνηση του λαού. Σημαίνει ότι ενώνουμε τη φωνή μας με τους λαούς και το διεθνές κίνημα και μάλιστα ιδιαίτερα με τους επόμενους "αδύναμους κρίκους" - τις χώρες όπως την Ισπανία που οι κυρίαρχοι της Ευρωζώνης τρέμουν ότι μπορεί να ακολουθήσουν την πορεία ρήξης με την Ευρωζώνη των πιστωτών, την Ευρωζώνη της υποταγής στον οικονομικό ολοκληρωτισμό, την μόνη υπαρκτή Ευρωζώνη που είδαμε από την πρώτη της μέρα. Απαιτεί την τροποποίηση του σημερινού τρόπου ένταξης στο διεθνές επίπεδο στη λογική των πιο πολύπλευρων συμμαχιών, σε πλαίσια που αρνούνται την άνευ όρων πρόσδεση στους κυρίαρχους ιμπεριαλιστικούς κύκλους ιδίως όταν διακυβεύονται τα ειδικά συμφέροντα μας είτε με την έννοια αρνητικών συνεπειών (πχ. κυρώσεις Ρωσίας) ή άρνησης μεγάλων θετικών δυνατοτήτων (πχ. αγωγός). Για την επίτευξη όλων των παραπάνω, κομβική είναι η διαδικασία εκδημοκρατισμού του κράτους και πάταξης των σκοτεινών και παράλληλων μηχανισμών εξουσίας που λυμαίνονται πλευρές της κρατικής εξουσίας και σήμερα έχουν δυνητικό ρόλο δούρειου ίππου για την παλινόρθωση του παλιού πολιτικού κατεστημένου.
Μια σύγκρουση όμως με τους πιστωτές δεν μπορεί να δίνεται με μόνο ενδεχόμενο τη νίκη. Η οδήγηση της πάλης ρήξης και διαπραγμάτευσης σε αδιέξοδο λόγω της δικιάς τους αδιαλλαξίας είναι πιθανό ενδεχόμενο. Η πολιτική εξάλλου είναι τέχνη σύγκρουσης και όχι μια διαδικασία αντικειμενικά ορθού λόγου. Η ιστορία μας το θυμίζει συχνά αυτό. Άρα ανά πάσα στιγμή θα πρέπει όντως να είμαστε έτοιμοι να διανοηθούμε μια τομή κλίμακας. Όταν οι θυσίες για τη παραμονή στο Ευρώ οδηγούν σε αδιέξοδο για το λαό τότε θα πρέπει να είμαστε σε θέση να διερευνήσουμε και να προχωρήσουμε μια λύση ριζοσπαστικής φιλολαϊκής διεξόδου. Μπροστά στο ενδεχόμενο μιας ανελαστικής διαπραγμάτευσης που οι άλλοι 18 της Ευρωζώνης (ή η κραταιά πλειοψηφία) επιμένουν να ζητούν “γη και ύδωρ” δεν μένει παρά η ύστατη επιλογή της κυβέρνησης αν δεν θέλει να βρίσκεται διαρκώς στο ρόλο του αδύναμου αμυνόμενου... το να πορευθεί με οδηγό την ιεράρχηση των συμφερόντων του λαού πάνω από την άνευ όρων παραμονή στη ζώνη του Ευρώ, να το καταθέσει ανοιχτά ως στοιχείο της απόλυτης προσήλωσης στην φιλολαϊκή πολιτική πάνω στην οποία έχει δεσμευθεί και να προετοιμάζεται για να μπορεί να πράξει αναλόγως. Όρος νίκης ακόμα και όσο επιλέγεται η πολιτική της διαπραγμάτευσης είναι η αντίληψη ότι δεν υπάρχουν επιλογές-μονόδρομοι: ότι κάθε ενδεχόμενο εξετάζεται. Ότι μόνος μονόδρομος για την αριστερά είναι ο αγώνας για να γίνει ο λαός νοικοκύρης στον τόπο του. Με μια τέτοια μεθοδολογία εξάλλου θα συναντηθεί η πολιτική σκέψη της κυβέρνησης με τα μεγάλα, ριζοσπαστικά ρεύματα αμφισβήτησης της νεοφιλελεύθερης και γερμανοκρατούμενης ΕΕ, με όλους εκείνους που αντιλαμβάνονται ότι αυτή η ΕΕ δεν μπορεί να συνεχίσει χωρίς να καταπιέζει τους λαούς. Εξάλλου αν κάτι καταλαβαίνει όλος ο κόσμος ότι είναι υπαρκτό ενδεχόμενο, η πιο λάθος στάση είναι να κάνεις πως δεν υπάρχει. Άμεση επεξεργασία λοιπόν της επόμενης μέρας στο ενδεχόμενο μεγάλου μονομερούς χρεοστασίου και κοπής νέου νομίσματος ως το οριακό αλλά πιθανό ενδεχόμενο της κυβέρνησης. Ανοιχτή συζήτηση στην κοινωνία, πλατιά συζήτηση στο κόμμα και συγκεκριμένη τεχνική επεξεργασία για την περίπτωση που το ενδεχόμενο αυτό γίνει πραγματικότητα.
Καλό αγώνα
Οι μεγάλες προκλήσεις είναι εδώ. Η ελπίδα δεν πάει και έρχεται. Η ελπίδα ήρθε. Μα ήρθε για να δείξει ότι υπάρχει άλλος δρόμος - δρόμος για την προκοπή του τόπου μας. Μα όπως κάθε πορεία που είναι άξια να γραφτεί στην ιστορία, είναι μια πορεία μεγάλη, πολύπλοκη, ανηφορική και επίπονη. Δεν είναι όμως μια πορεία ανέφικτη: όσο μεγάλος και αν είναι ο εχθρός, η δύναμη των λαών είναι αστείρευτη. "Λαός ενωμένος ποτέ νικημένος!". Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ευθύνη να το οργανώσει και να το πετύχει αυτό...
Κώστας Αλέξης
Μάνος Σταυρόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου