H νομοθεσία Τζιμ Κρόου.Τι είναι η νομοθεσία Τζιμ Κρόου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα εφαρμογής της νομοθεσίας Τζιμ Κρόου. Ξεχωριστές βρύσες για λευκούς και μαύρους. Δείτε πόσο σύγχρονη είναι η βρύση των λευκών.
Η Αμερική φλέγεται. Δεν είναι η πρώτη φορά και δεν θα είναι και η τελευταία. Η φυλετική σύγκρουση στις ΗΠΑ, μπορεί κατά καιρούς να ηρεμεί μέχρι που κάποια τραγωδία την αναζωπυρώνει. Όσο δεν λύνεται το ζήτημα, τόσο θα συνεχίζει να απασχολεί και να διχάζει την ισχυρότερη χώρα του δυτικού κόσμου.
Ο ρατσισμός είναι ένα υπαρκτό φαινόμενο, όχι μόνο στις ΗΠΑ εννοείται, ένα φαινόμενο το οποίο οδηγεί στη βία και την τραγωδία.
Στις ΗΠΑ η μεγάλη χαμένη ευκαιρία ήταν με τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου (12 Απρ 1861 – 9 Απρ 1865) όταν και έληξε η δουλεία των μαύρων, όχι όμως και ο φυλετικός διαχωρισμός.
Η δουλεία καταργήθηκε, οι πρώην δούλοι απέκτησαν και δικαίωμα ψήφου ωστόσο ο Βορράς (θέλοντας να επουλώσει τις πληγές του εμφυλίου) ανέχτηκε και τελικά στρουθοκαμήλισε απέναντι σε μία νέα πραγματικότητα, βασισμένη στον ρατσισμό. Αυτή η πραγματικότητα ήταν η Νομοθεσία Τζιμ Κρόου (Jim Crow laws).
Ο όρος “Τζιμ Κρόου” δεν αφορά κάποιο πρόσωπο υπαρκτό. Προέρχεται από την φράση “Jump Jim Crow” (= πήδα Τζιμ Κρόου, όπου crow το πτηνό κουρούνα) μιας σάτιρας των αρχών τού 19ου αιώνα, στην οποία λευκοί με φούμο στο πρόσωπο υποδύονταν μαύρους (αυτό που ονομάζουν στη σύγχρονη εποχή blackface).Τζιμ Κρόου
Συν τω χρόνω κατέληξε να υποδηλώνει το σύνολο της νομοθεσίας του φυλετικού διαχωρισμού που εφαρμόστηκε στις πολιτείες του νότου μετά το 1865. Η Νομοθεσία Τζιμ Κρόου παρέμεινε σε ισχύ έναν ολόκληρο αιώνα και καταργήθηκε χάρη στους αγώνες της δεκαετίας του ’60, με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ όταν και καταργήθηκε και νομικά με το Civil Rights Act του 1964.
Μπορεί στον αμερικανικό εμφύλιο να κέρδισαν οι Βόρειοι, ωστόσο ΔΕΝ έχασε η πλούσια ελίτ του Νότου. Από τη στιγμή που συνέχισαν να κατέχουν τις φυτείες και γενικά τη γη, συνέχισαν να είναι οι εργοδότες του Νότου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η εξουσία που ασκούσαν στις νότιες πολιτείες να παραμείνει ισχυρή.
Η δουλεία καταργήθηκε μεν , το οικονομικό σύστημα των πολιτειών του νότου συνεχίστηκε δε. Στο πλαίσιο διατήρησης και διαιώνισης του status quo , δεν δίστασε η πλούσια ελίτ του νότου, να χρησιμοποιήσει μέσα όπως ο έλεγχος της πολιτικής ζωής, η άσκηση βίας και η τρομοκράτηση του μαύρου πληθυσμού.
Μετά τον εμφύλιο ακολούθησε η περίοδος που ονομάστηκε “Ανασυγκρότηση”, από το 1865 ως το 1877. Οι βόρειοι πολιτικοί σχεδίασαν μια σειρά αλλαγών για τον νότο (σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο), όμως η σθεναρή αντίδραση της ελίτ τού νότου οδήγησε στην διατήρηση και, εν τέλει, στην αναβίωση του προεμφυλιακού συστήματος. Μέχρι το 1877, οι ιδιοκτήτες φυτειών είχαν ανακτήσει πλήρως την ισχύ που είχαν στο παρελθόν κι ο Βορράς, όπως προείπαμε, απλά το αποδέχτηκε.
Διόλου τυχαία εκείνη την εποχή εμφανίστηκαν και οι “Λυτρωτές του Νότου”, ένα παρακλάδι της Κου Κλουξ Κλαν που ισχυριζόταν πως αγωνιζόταν για την “λύτρωση του νότου από του βορείους”. Φυσικά το ζήτημα δεν ήταν ο διχασμός Βορρά και Νότου, αλλά η μη-αλλαγή του συστήματος νομής της εξουσίας. Η “λύτρωση” που ευαγγελίζονταν οι “Λυτρωτές”, υλοποιήθηκε μέσω της νομοθεσίας Τζιμ Κρόου.
Ως νομοθεσία Τζιμ Κρόου εννοείται μία σειρά νόμων στις νότιες πολιτείες των ΗΠΑ, που εξασφάλιζαν τον διαχωρισμό της λευκής και μαύρης φυλής, με τη δεύτερη σε ρόλο πολιτών δεύτερης κατηγορίας.
Ο πυρήνας της σκέψης της νομοθεσίας αυτής είναι το “separate but equal” (διαχωρισμένοι αλλά ίσοι).
Ένα ενδεικτικό παράδειγμα νομοθετήθηκε το 1901 στο πολιτειακό Σύνταγμα της Αλαμπάμα που αναφέρει πως «Θα υπάρχουν χωριστά σχολεία για τα λευκά και τα έγχρωμα παιδιά και δεν θα επιτρέπεται σε κανένα παιδί της μιας φυλής να πηγαίνει σε σχολείο της άλλης φυλής.» Φυσικά ήταν απαγορευμένοι και οι γάμοι μεταξύ λευκών και μαύρων. Ξεχωριστές θέσεις σε λεωφορεία και τραίνα, ξεχωριστές βρύσες να πίνουν νερό, όλα ξεχωριστά.
Συν τω χρόνω προοδευτικοί στη σκέψη λευκοί άρχισαν να συνειδητοποιούν το έγκλημα της νομοθεσίας Τζιμ Κρόου. Ωστόσο αφορμή στάθηκε η Ρόζα Παρκς (μοδίστρα σε ένα μεγάλο εμπορικό κατάστημα στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα) το 1955 όταν και επιστρέφοντας με λεωφορείο από τη δουλειά της, αρνήθηκε να σηκωθεί για να παραχωρήσει τη θέση σε λευκό επιβάτη. O οδηγός κάλεσε την αστυνομία. Η νομοθεσία Τζιμ Κρόου ήταν ξεκάθαρη: Οι μπροστινές θέσεις των λεωφορείων ήταν αποκλειστικά για τους λευκούς. Οι μαύροι μπορούσαν να κάτσουν στις πίσω θέσεις, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν υπήρχαν λευκοί που στέκονταν όρθιοι.
H Παρκς συνελήφθη και καταδικάστηκε για παραβίαση των νόμων περί φυλετικών διακρίσεων με πρόστιμο 14 δολαρίων και φυλακίστηκε προσωρινά.
Η σύλληψή της σηματοδότησε την έναρξη του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. 381 ημέρες σερί οι μαύροι στο Μοντγκόμερι μποϊκόταραν τα λεωφορεία της πόλης. Για 381 μέρες , περισσότεροι από 40.000 άνθρωποι πήγαιναν στη δουλειά τους με τα πόδια – πολλοί από αυτούς αναγκάζονταν να περπατούν επί πολλά χιλιόμετρα. Μαζί τους και ένας νεαρός ιεροκήρυκας, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, που μέσω της οργάνωσης «Ένωση για την Πρόοδο του Μοντγκόμερι», αναδείχθηκε σε ζωντανό σύμβολο του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα. Το 1964 τιμήθηκε με το Νομπέλ Ειρήνης.
Η απόφαση το 1956 του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ να καταργήσει τις φυλετικές διακρίσεις στα λεωφορεία ήταν το πρώτο βήμα. Το 1957, θεσπίστηκε ο νόμος περί πολιτικών δικαιωμάτων που υπερασπιζόταν το δικαίωμα ψήφου των μαύρων Αμερικανών. Πρακτικά, ο νόμος παγίωνε το δικαίωμα που οι μαύροι Αμερικανοί είχαν από το 19ο αιώνα (!) το οποίο συχνά καταστρατηγήθηκε στις νότιες Πολιτείες.
Τον Φεβρουάριο του 1964 ψηφίστηκε τελικώς στις ΗΠΑ ο νέος νόμος περί πολιτικών δικαιωμάτων (όπως αναφέραμε και πιο πάνω).
Tα πρόσφατα γεγονότα δείχνουν πως ο ρατσισμός συνεχίζει να υφίσταται στη σύγχρονη Αμερική, παρά την εκλογή του Μπάρακ Ομπάμα δύο φορές στην Προεδρία.
Η παρούσα κατάσταση στις ΗΠΑ θα αναλυθεί σε επόμενο άρθρο μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου