Επαναγορά ομολόγων: ελληνικές απώλειες και τα κέρδη του κεφαλαίου.

Άρθρο του Ν.ΚΟΤΖΙΑ


Τώρα που υπάρχει μια απόσταση λίγων ημερών μπορεί να αξιολογηθεί νηφάλια η επαναγορά ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά. Μια τέτοια επαναγορά, για να πετύχει, πρέπει να γίνει αιφνιδιαστικά και στην χαμηλότερη δυνατή τιμή. Στην ελληνική περίπτωση, όπως θα δείξω, αυτή έγινε με τρόπο που συνέφερε τους αετονύχηδες των αγορών και τους τοκογλύφους, σε βάρος των συμφερόντων της χώρας.
Η επαναγορά ελληνικών ομολόγων, ανακοινώθηκε πολύ πριν την πραγματοποίησή της ενάντια σε κάθε οικονομική λογική. Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι στις αρχές του Σεπτεμβρίου με διαρροές που γινόντουσαν για επικείμενη αγορά, η τιμή των ελληνικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά -που ως φαίνεται δεν την ήθελαν κυβέρνηση και τροϊκανοί αιφνιδιασμένη- ανέβηκαν από τα 8-14% στα 18%. Μετά τις δηλώσεις Draghi στις 6.9.12. για επικείμενη επαναγορά, η τιμή τους ανέβηκε στο 25%.
Με τις ανάλογες δηλώσεις του Schäuble, ανέβηκαν ακόμα περισσότερο, για να φτάσουν στα 35-37% το Δεκέμβριο, οπότε έγινε η επαναγορά. Το αποτέλεσμα ήταν ότι ενώ μπορούσε να γίνει επαναγορά στο 18% το πολύ, αυτή δεν έγινε ούτε καν στις ήδη ανεβασμένες τιμές που υπήρχαν στις 23.11.12. Αντ’ αυτού, η επαναγορά έγινε στα 35,3-37,3% της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων. Δηλαδή, οι σπεκουλαδόροι της αγοράς λάμβαναν για κάθε 8 με 14 ευρώ που είχαν ξοδέψει, 35!
Με την επαναγορά, δεν ήταν οι αρχικοί αγοραστές που κάλυπταν τις ζημιές τους, αλλά συγκεκριμένοι θεσμοί/τράπεζες/»ιδρύματα» με εσωτερική πληροφόρηση. Των τελευταίων τα κέρδη μέσα σε τρεις μήνες, Αύγουστος – Νοέμβριος 12 ήταν της τάξης ακόμα και του 450%. Καθόλου αμελητέα κέρδη όταν αυτά μετράνε σε δισεκατομμύρια. Ενώ μπορούσε η Ελλάδα, ακόμα και τον Σεπτέμβριο του 2012, να αγοράσει με 10 δισεκατομμύρια Ευρώ χρέος 60 δισεκατομμυρίων, ο τρόπος με το οποίο μεθοδεύτηκε η επαναγορά οδήγησε σε δαπάνη άνω των 11 δισεκατομμυρίων προκειμένου να αγοραστεί χρέος των 24.
Ουσιαστικά, η Ελλάδα ξόδεψε ένα κομμάτι των νέων δανείων της, δηλαδή πόρους, για να αγοράσει ομόλογα στην τριπλάσια και τετραπλάσια τιμή των αγορών. Κάτι ανάλογο έκανε τον Μάρτιο του 1988 η Βολιβία για να οδηγηθεί αργότερα στη χρεωκοπία. Ανάλογα συνέβησαν την ίδια περίοδο με τη Βραζιλία και τη Χιλή. Όπως έχει αποδείξει ο οικονομολόγος του Χάρβαρντ, K.Rogoff, με αφορμή αυτές τις επαναγορές στη Λ.Αμερική, όταν αυτές δεν γίνονται έγκαιρα, επιπλέον δε, σε τιμές πολύ μεγαλύτερες από εκείνες που είχαν διαμορφωθεί στη δευτερογενή αγορά, τότε υπάρχει άμεση παραβίαση των κανόνων της «ελεύθερης αγοράς». Το χειρότερο, το κράτος που μπαίνει σε μια τέτοια παγίδα εξαιτίας ετεροχρονισμών δεν κερδίζει τίποτα, σε αντίθεση με τους «νέους» κατόχους ομολόγων που κάνουν τεράστια κέρδη. Συμπέρασμα: το κράτος που κάνει τη λάθος στιγμή επαναγορά δημόσιων ομολόγων, και όχι αιφνιδιαστικά, ουσιαστικά σπαταλά αντιπαραγωγικά τους πόρους του.
Όσο παράδοξο και αν φαίνεται αυτό το δίδαγμα, η ουσία του βρίσκεται στο γεγονός ότι σε κανονικές συνθήκες, επειδή τα αναμενόμενα έσοδα εκ φόρων υπολείπονται των δεσμεύσεων πληρωμών, δεν υπάρχει προοπτική να αποπληρωθούν τα ομόλογα σε τιμές υψηλότερες της αγοράς. Με την επαναγορά, όταν αυτή δεν γίνεται ως υπέδειξα, αλλά καθυστερημένα και με δημόσιες φωνές. «εξασφαλίζεται» για τους λίγους, μια τεχνική αύξηση τιμών των ομολόγων και του πραγματικού χρέους Με άλλα λόγια, μπορεί η χώρα να πλήρωσε λιγότερα του ονομαστικού χρέους, αλλά, από την άλλη. πλήρωσε πολλαπλά του χρέους όπως το προσδιόριζαν οι αγορές.
Κερδισμένοι από αυτή τη μεθόδευση ήταν η ΕΚΤ, οι έλληνες τραπεζίτες και τα διεθνή επενδυτικά Funds. Χαμένο το ελληνικό δημόσιο που ξαναγόρασε ομόλογά του σε τιμή ακόμα και υπερτετραπλάσια εκείνης της αγοράς.

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στα Επίκαιρα
http://papaioannou-giannis.net