Αυτός ο άνθρωπος μάλλον κατοικεί σε άλλη χώρα ή στη φαντασία του, γιατί στη χώρα που κατοικώ εγώ κι εκατομμύρια άλλοι συμπολίτες μου εξελίσσεται μια μακροχρόνια ιστορία μαζικής καταστροφής σε όλα τα επίπεδα, ενώ δεν γίνεται καμιά σοβαρή προσπάθεια να σταματήσει ο κατήφορος.
Ακολουθώντας με θρησκευτική ευλάβεια την πολιτική που επιβάλλει η Τρόικα και οι δανειστές, η κυβέρνηση του success story έχει προδιαγράψει για τον ελληνικό λαό μια “κάθοδο προς την Κόλαση”, όπως πολύ εύστοχα έχει χαρακτηρίσει την ελληνική περίπτωση ο οικονομολόγος Γ. Βαρουφάκης. Ο ασθενής είναι σε κωματώδη κατάσταση κι αντί να προσπαθήσουν να τον συνεφέρουν με κάποια ευεργετικά σοκ, καταστέλλουν κάθε ελπίδα να επανέλθει στη φυσιολογική κατάσταση.
Το ζήτημα δυστυχώς δεν αφορά μόνον την οικονομία, την πτώση του βιοτικού επιπέδου και τη φτωχοποίηση κι εξαθλίωση τεράστιων στρωμάτων του ελληνικού λαού. Έχουμε να κάνουμε με μία άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική καταστροφή, που μόνο με πολεμικές περιόδους θα μπορούσε να συγκριθεί. Όσο η κυβέρνηση και η Τρόικα επιβάλλουν την αυστηρή λιτότητα, τη δημοσιονομική εξυγίανση, την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας, και τις δομικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο την επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος και βιωσιμότητας του χρέους, τόσο ο ελληνικός λαός βυθίζεται σε μια “δίνη θανάτου” (spiral of death) κι αν στο τέλος τα καταφέρουν κι επιτύχουν την “ευημερία των αριθμών” τότε η Ελλάδα θα έχει εξολοκλήρου μεταμορφωθεί σ' ένα ανοιχτό κολαστήριο για τους κατοίκους της.
Μια σιωπηλή γενοκτονία
Πουθενά αλλού όμως δεν αποτυπώνεται καλύτερα αυτή η καταστροφική κάθοδος προς την κόλαση από τους δημογραφικούς δείκτες, που δείχνουν και τη φυσική κίνηση του πληθυσμού. Από το 2009, έτος που ουσιαστικά άρχισε η βαθιά ύφεση, όλοι οι δημογραφικοί δείκτες της Ελλάδας έχουν επιδεινωθεί, με μια αυξανόμενη αυτοτροφοδοτούμενη αρνητική τάση. Οι γεννήσεις μειώνονται, η θνησιμότητα αυξάνει, όπως και η καθαρή εκροή Ελλήνων μεταναστών. Ο συνδυασμός αυτών των τριών παραγόντων είναι ένα εκρηκτικό “κοκτέιλ μολότοφ”, που οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε μια πληθυσμιακά μικρότερη Ελλάδα, πιο γερασμένη και με λιγότερους νέους κι εκπαιδευμένους Έλληνες. Με άλλα λόγια σε μια Ελλάδα που έχει όλο και λιγότερες πιθανότητες να επανέλθει σε μια αναπτυξιακή πορεία.
Πιο συγκεκριμένα από το 2004 και μετά υπήρχε στην Ελλάδα μια σταθερή υπεροχή των γεννήσεων έναντι των θανάτων με αποκορύφωμα το 2008 όταν, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, οι γεννήσεις στη χώρα μας ήταν 118.302 (1,51 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας), οι θάνατοι ήταν 107.979, άρα η φυσική αύξηση του πληθυσμού ήταν +10.323. Τρία χρόνια αργότερα, το 2011, οι γεννήσεις ήταν 106.428 (1,4 παιδιά ανά γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας) και οι θάνατοι 111.099, δηλαδή μια φυσική μείωση της τάξεως των -4.671. Τα στοιχεία για το 2012 είναι ακόμη χειρότερα καθώς οι γεννήσεις κατρακύλησαν στις 100.371, οι θάνατοι ξεπέρασαν τις 115.000, με αποτέλεσμα να υπάρχει ένα καθαρό έλλειμμα -15.000 ανθρώπων. Και η τάση αυτή βαίνει επιδεινούμενη και το 2013.
Αν τώρα συνυπολογίσει κανείς σ' αυτούς τους δείκτες και την καθαρή μετανάστευση Ελλήνων πολιτών προς το εξωτερικό, που μόνον το 2011 ήταν -63.000 και το 2012 -70.000, τότε βγαίνει ως συμπέρασμα πως από το 2008 μέχρι το 2013 η Ελλάδα έχει μια καθαρή απώλεια τουλάχιστον 300.000 Ελλήνων πολιτών. Πρόκειται δηλαδή για μια σιωπηλή γενοκτονία. Αν ο πραγματικός πληθυσμός της χώρας παραμένει για την ώρα, σταθερός είναι επειδή ταυτόχρονα η χώρα μας συνεχίζει να δέχεται μεγάλα κύματα μεταναστών από φτωχότερες χώρες της Ασίας και της Αφρικής.
Στην επιδείνωση των δημογραφικών τάσεων της Ελλάδας συμβάλει η συνολική αύξηση της θνησιμότητας (αύξηση των αυτοκτονιών, της συνολικής νοσηρότητας του πληθυσμού, της μαζικής κατάθλιψης και των εξαρτήσεων, αύξηση μολυσματικών ασθενειών, αύξηση αμβλώσεων και η μείωση του προσδόκιμου ζωής λόγω της κατάρρευσης του Κράτους-Πρόνοιας), αλλά και το γεγονός πως μεταναστεύουν στο εξωτερικό όλο και περισσότεροι νέοι και παραγωγικοί Έλληνες, που βρίσκονται σε ηλικία αναπαραγωγής. Από την άλλη, όσοι βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και παραμένουν στην Ελλάδα, λόγω μακροχρόνιας ανεργίας και έλλειψης προοπτικών, αποφεύγουν το γάμο, την τεκνοποίηση και την ανάληψη οικογενειακών υποχρεώσεων.
Αλλά ακόμη κι αν κάνουν κάνουν οικογένειες φροντίζουν να είναι ολιγομελείς, καθώς το αποδομημένο Κράτος-Πρόνοιας δε στηρίζει πλέον τις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, αντίθετα τα παιδιά θεωρούνται πλέον τεκμήριο επιβίωσης και πηγή πρόσθετων φορολογικών βαρών. Μέσα στη γενικότερη παραζάλη των περικοπών των δημόσιων δαπανών που επιβάλλει η Τρόικα κι ακολουθεί ως πιστά η κυβέρνηση, το Κράτος-Πρόνοιας είναι σκιά του εαυτού του και κάθε πολιτική υπέρ της γεννητικότητας έχει πλέον καταρρεύσει. Αποτέλεσμα: Όλο και λιγότεροι και πιο γερασμένοι Έλληνες πολίτες αναλαμβάνουν ως υποζύγια να εξυπηρετούν στο διηνεκές ένα όλο και πιο αυξανόμενο δημόσιο χρέος.
Η “ωρολογιακή βόμβα” του δημογραφικού έχει ενεργοποιηθεί
Αν προβάλουμε τώρα αυτές τις τάσεις στο κοντινό μέλλον τότε, με ορίζοντα το 2020 (έτος που υποτίθεται θα βγούμε από την κρίση), τότε θα κατοικούν στην Ελλάδα του 2020 τουλάχιστον ένα εκατομμύριο λιγότεροι Έλληνες πολίτες, μια απώλεια διπλάσια από τους νεκρούς της Ελλάδας στα πέντε χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μια ήπια εκτίμηση της Ελληνικής Στατιστικής υπηρεσίας προβάλλει τον πληθυσμό της χώρας το 2050 στον αριθμό των 9.736.933 κατοίκων -μια εκτίμηση που, κατά τη γνώμη μου, είναι μάλλον αισιόδοξη.
Για να μην έχουμε όμως την εντύπωση πως είμαστε η μοναδική περίπτωση καλά είναι να κοιτάξουμε και τη γειτονική Βουλγαρία, που έχει υποστεί και η ίδια το “Δόγμα του Σοκ”. Το 1989 ο πληθυσμός της Βουλγαρίας ήταν 9 εκατομμύρια, ενώ σήμερα είναι μόλις 7.350.000. Καθώς οι αρνητικές τάσεις δημογραφικές τάσεις συνεχίζονται σύμφωνα με τις προβλέψεις το 2050 θα κατοικούν στη γειτονική Βουλγαρία μόλις 4,5 εκατομμύρια, όσο θα είναι και ο τότε πληθυσμός της Αλβανίας, μια χώρας που είναι σε έκταση τέσσερις φορές μικρότερη.
Η οικονομική κρίση και η καταστροφική πολιτική της κυβέρνησης, που λειτουργεί ως Αυτόματο εκτελώντας δίχως αντίρρηση τις εντολές της Τρόικας, έχει ενεργοποιήσει για τα καλά την “ωρολογιακή βόμβα” του δημογραφικού. Καθισμένη πάνω στην «ωρολογιακή βόμβα» του δημογραφικού προβλήματος η Ελλάδα φαίνεται παραδομένη στη μοίρα της. Εφόσον δεν κάνει καμιά σοβαρή προσπάθεια για να αλλάξει το γκρίζο μέλλον της, βελτιώνοντας τη δημογραφική της εικόνα μέσω, αρχικά μιας αλλαγής της οικονομικής πολιτικής, η δημογραφική της κατρακύλα θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη. Στη δημογραφία, ως γνωστόν, το λόγο έχουν οι αριθμοί και οι αριθμοί λένε πως το «παιχνίδι» έχει ήδη κριθεί. Το 2050 δεν μας είναι άγνωστο.
Με βάση τα αμείλικτα δημογραφικά στοιχεία στην καλύτερη περίπτωση ο πληθυσμός της Ελλάδας θα έχει μειωθεί κατά 1-2 εκατομμύρια και θα είναι πολύ μεγαλύτερης ηλικίας. Η μέση ηλικία του θα ξεπερνά τα πενήντα χρόνια. Η Ελλάδα του 2050 θα είναι ένα τεραστίων διαστάσεων «γηροκομείο», όπου οι Έλληνες άνω των 60 ετών θα είναι διπλάσιοι σε αριθμό από τους νέους κάτω των 20 ετών, πράγμα που σημαίνει πως όλο και λιγότεροι Έλληνες θα εργάζονται και θα φορολογούνται κουβαλώντας εκτός από το δυσθεόρατο χρέος και το βάρος εκατομμυρίων συνταξιούχων. Το μέλλον αυτού του «γκρίζου μουσείου» θα είναι αβέβαιο…
To ταμπού της δημογραφίας
Ακόμη και στη χώρα της καταγωγής της, η λέξη Δημογραφία παραμένει ταμπού. Αν και τα στοιχεία της σχετικά με το μέλλον του ελληνικού λαού είναι αμείλικτα, η δημογραφία τείνει ν’ απωθείται συλλογικά και ν’ αντιμετωπίζεται σχεδόν με καχυποψία. Κατά περίεργο τρόπο η δημογραφία θεωρείται «Δεξιά» επιστήμη, με τους φανατικούς της και τους εγχώριους Νεοναζί να κραυγάζουν για την αύξηση της γεννητικότητας –έχοντας κατά νου πολυμελείς οικογένειες με λευκά, ροδομάγουλα μωρά–, να γκρινιάζουν για την έκπτωση των οικογενειακών ηθών και για την εξαφάνιση της «ελληνικής φυλής».
Χωρίς αμφιβολία η δημογραφία χρειάζεται μια «εξ αριστερών αποκατάσταση». Με μια, θα έλεγε κανείς, εγκληματική αμέλεια η Αριστερά έχει εγκαταλείψει στη λαϊκιστική δεξιά και στην ακροδεξιά το μονοπώλιο θεμάτων όπως η πατρίδα, η οικογένεια, η εθνική άμυνα και η δημογραφία. Αυτό είναι ξεκάθαρο πως πρέπει να αλλάξει. Η Αριστερά στην Ελλάδα, παρ’ ότι στριμωγμένη πολιτικά, διατηρεί ισχυρές πνευματικές δυνάμεις και χειρίζεται διανοητικά εργαλεία που μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην ερμηνεία των δημογραφικών φαινομένων (π.χ. ενώ η Δεξιά εξηγεί την υπογεννητικότητα ως αποτέλεσμα «κατάρρευσης των αξιών», η Αριστερά κάνει λόγο για για αποδόμηση του Κράτους-Πρόνοιας, αλλοτρίωση των εργαζομένων, για αυξημένες οικονομικές απαιτήσεις της καπιταλιστικής κοινωνίας κ.α.). Η Αριστερά είναι ίσως η μόνη που είναι σε θέση να εξορθολογικοποιήσει τα δημογραφικά προβλήματα και να προτείνει ρεαλιστικές και αποτελεσματικές λύσεις σε αυτά.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει άλλωστε πως η δημογραφία είναι συχνά θύμα των φανατικών της, οι οποίοι τείνουν να καταστροφολογούν, ενώ θα έπρεπε να ερμηνεύουν ψύχραιμα τα δεδομένα. Ακόμη όμως και ο πιο ψύχραιμος αναλυτής δε θα μπορούσε να κοιμάται ήσυχος γνωρίζοντας πως, αν η υπογεννητικότητα και η γήρανση του ελληνικού πληθυσμού συνεχιστεί, όπως είναι ολοφάνερο, τότε σε 2-3 γενιές θα υπάρχουν πολύ λιγότεροι και πιο ηλικιωμένοι Έλληνες στη νότια Βαλκανική. Αν δεν αναστραφούν οι υπάρχουσες τάσεις, η γεννητικότητα δεν ανακάμψει, σταματήσει η εκροή Ελλήνων μεταναστών και η χώρα μας δε δεχθεί μια συνεχόμενη γενναία ενίσχυση από «νέο αίμα» εκατοντάδων χιλιάδων μεταναστών, όπως κάνουν όλες οι ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, τότε η Ελλάδα του 2050 δε θα είναι παρά μια σκιά του εαυτού της, γερασμένη και απαθής, χωρίς καμιά προοπτικής ουσιαστικής οικονομικής ανάπτυξης.
Μπορεί η Τρόικα να φύγει από τη χώρα σε δύο με τρία χρόνια, αφού θα έχει πετύχει τους στόχους της, αδειάζοντας ταυτόχρονα τις κούνιες και γεμίζοντας τα φέρετρα, αλλά τις καταστροφικές επιπτώσεις της πολιτικής της θα τις επωμίζονται αρκετές μελλοντικές γενιές. Αν μπορούσαμε να απαλλαγούμε από την παρουσία της μία ώρα αρχύτερα σίγουρα θα μας ευγνωμονούν οι μελλοντικές γενιές.
*Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας και δημιουργός του περιοδικού Ζενίθ (www.zenithmag.wordpress.com).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου