Γ. Καραϊσκάκης 1782-1827
Αιώνιο και πανανθρώπινο σύμβολο ελευθερίας
Αξιώθηκε ν’ αντιπαλέψει τη μοίρα του. Κι απ’ το τίποτε που του όρισε εκείνη, αυτός
ξεπετάχτηκε μόνος κι αδέσποτος.Δρόμος του η περιπλάνηση και η ανάγκη. Ο αγώνας.
Η επιβίωση.Και πέρασε, αγέρωχος κι ανυπόταχτος, στη λαμπρή αιωνιότητα.
Με το σπαθί του μονάχα. Μ’ αυτό. Και με το πείσμα του. Τη λεβεντιά του, την τρέλα του.
Βάδισε ατρόμητος ανάμεσα στις φλογισμένες μπάλες τουάνισου αγώνα.
Επαναστάτης. Ή
όλα ή τίποτα. Συναντήθηκε με το θάνατο. Πολλές φορές. Δεν τον λογάριασε. Τι είχε να χά-
σει; Κι ανεβαίνοντας στις πλαγιές, στις κορφές και στη χαίτη του ανέμου, ανταμώθηκε με
τους τίτλους του έθνους και του γένους τους εκπλαμπρότατους.
Δεν τον συγκίνησαν. Δεν τονκέρδισαν.
Τις τελευταίες στιγμές της ζωής του, πληγωμένος από βόλι ελληνικό, κάλεσε δίπλα
του τα παλικάρια του. “Εις μεν τον υιόν μου αφίνω το τουφέκι μου, την μόνην μου περιουσί-
αν, την οποίαν έχω τώρα· τας δε θυγατέρας μου τας αφιερώνω εις σας τους συναγωνιστάς
μου”, τους είπε.
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης δε χωρά σ’ έναν τόπο μονάχα. Δεν ανήκει στο έθνος του μόνο, δεν
είναι παιδί της δικής του μονάχα φυλής. Είναι παιδί όλου του κόσμου.
Η ζωή και ο θάνατος του Γεωργίου Καραϊσκάκη είναι μια από τις πιο συγκλονιστικές αλλά και πιο αποκαλυπτικές σελίδες της ιστορίας του ’21. Είναιμαζί και μια από τις πιο ορατές όψεις του μεγαλείου και τηςτραγωδίας των ελλήνων, όπως αυτή γράφτηκε με το αίμα, τις διώξεις, τον πόνο και τον αγνό πατριωτισμό των ταπεινών και κυνηγημένων ανθρώπων της φυλής μας.
Oι εσωτερικές αντιθέσεις, οι ταλαντεύσεις, οι συγκρούσεις, οι ώρες των ασυγκράτητων ύβρεων μιας γλώσσας που δεν ήξερε τι θα πει χαλινός και οι ώρες μιας βαθιάς σιωπής που στέναζε μέσα σε μιαν αβάσταχτη κι απερίγραπτη βουβή πίκρα.
Oι μεγαλόπρεπες κορυφώσεις και οι βασανιστικές υποχωρήσεις, η επική ανάβαση και ο λυρισμός των εκρήξεων καιτων εξομολογήσεων.
Οι πτυχές της ψυχής του δεν είναι παρά τα γνήσια χαρακτηριστικά ενός γένους που ξεχύ-
νεται σαν χείμαρρος ξαφνικά και ξετινάζει τα μικρά και μεγάλα φράγματα της σύνεσης και της φρονιμάδας που ορθώνονται κι επανορθώνονται χρόνια μπροστά του.
Στο κελί της Σκουληκαριάς
Όλο το σκηνικό της γέννησης και της δράσης του Γεωργίου Καραϊσκάκη παραπέμπει σε αρχαίες τραγωδίες κι αναζητά έναν σύγχρονο τραγωδό.
Γεννήθηκε το 1782 στο μοναστήρι “Κοίμησις της Θεοτόκου” της Σκουληκαριάς. Μητέρα του ήταν η Ζωίτσα Ντιμισκή. Καρπός μιας ασυγχώρητης ερωτικής πράξης, πατέρα δε γνώρισε κι ίσως ποτέ στη ζωή του γι’ αυτόν να μην έμαθε και κανείς να μην του ’πε. Το Νίκο Πλακιά που τον έσπειρε, τον σκότωσαν τ’ αδέρφια της μάνας του, γιατί πρόσβαλε την τιμή τους. Τ’ αδέρφια της μάνας του που σκότωσαν για την αποκατάσταση της τιμής τους, τους σκότωσαν οι συγγενείς του Νίκου Πλακιά για να πάρουν εκδίκηση και να ξεπλύνουν με το αίμα τους τη ντροπή της φαμίλιας τους. Και το παιδί που γεννήθηκε και το κράτησε η μάνα του στη ζωή, φασκιωμένο μες στην απόγνωση και την απόρριψη, βρέθηκε να κλυδωνίζεται κι απελπισμένα, με νύχια και δόντια, να μάχεται να σωθεί μεγαλουργώντας, για να διώξει από πάνωτου τις κηλίδες που οι άλλοι γέμισαν την ψυχή και την ύπαρξή του.
Από το κελί του Αγίου Γεωργίου Μαυροματίου. . .
Μια βδομάδα μετά τη γέννηση του παιδιού, ο ηγούμενος της μονής Καλλίνικος Τρίμπος, ντόπιος Σκουληκαρίτης, θείος της Ζωίτσας, στέλνει τη μητέρα του μαζί με το νεογέννητο στο μοναστήρι του Μαυροματίου Άγιο Γεώργιο, με τον ηγούμενο του οποίου διατηρούσε φιλικές σχέσεις. Τέσσερις μέρες έκανε να φτάσει στο Μαυρομάτι η Ζωίτσα ή Διαμάντω. Τέσσερα χρόνια έμεινε στο μοναστήρι με το παιδί της. Ο ηγούμενος το τάζει στον άγιο Γεώργιο και του δίνει το όνομά του.
…στην Τούνιστα Βάλτου
Όταν η Ζωίτσα Ντιμισκή παίρνει το δρόμο της
επιστροφής για το χωριό της, όλα πλέον έχουν
αλλάξει σ’ αυτό. Η πρώτη πράξη της τραγωδίας
έχει κλείσει. Το χωριό ζει στον απόηχο των παθών
και των φόνων.
Αντί για τη Σκουληκαριά, παίρνει το δρόμο
για την Τούνιστα (σήμερα Σταθάς) του Βάλ-
του, για να μπει και να δουλέψει στο πλούσιο
σπίτι του συγγενή της Δημητρίου Ίσκου. Εκεί
μεγαλώνει ανάμεσα στα ξαδέρφια του και στ’
άλλα παιδιά του χωριού ο μικρός και ατίθα-
σος Γιώργος. Κι εκεί παίρνει το επίθετό του.
Γεώργιος Ίσκος. Ισκάκης, γιατί ήταν αδύνατος
και καχεκτικός. Καράς, γιατί ήταν μαυριδερός.
Κατέληξε τέλος στο Καραϊσκάκης.
Στον κατατρεγμό και την περιπλάνηση
Δώδεκα χρονών γυρίζει ο Καρα-
ϊσκάκης με τη μητέρα του στο χωριό
του. Δώδεκα χρονών σκοτώνει τον
πρώτο τούρκο, του παίρνει τα όπλα
και χάνεται σαν αγρίμι στις πλαγι-
ές και χαράδρες της Σκουληκαριάς.
Ακολουθώντας το μπουλούκι των
κλεφτών του Φώτη Σκαλτσογιάν-
νη κι έχοντας αχώριστη συντροφιά
τον ξάδερφό του Νίκο Ντιμισκή και
άλλους Σκουληκαρίτες, γυρόφερνε
στη Σκουληκαριά, στα Ραδοβίζια, στα
Τζουμέρκα, στο Βάλτο και στ’ Άγρα-
φα, αρματωμένος σαν αστακός.
Στον Αλή πασά στα Γιάννενα
Σε μια σύγκρουση με τους Τούρκους
συλλαμβάνεται και οδηγείται στον Αλή πασά
στα Γιάννενα. Ο Αλής, κάνοντας το χατίρι
του Δημητρίου Ίσκου και του Γώγου Μπακό-
λα, όχι μόνο δεν τον τιμώρησε, αλλά εκτι-
μώντας την εξυπνάδα του και τα πολεμικά
του προσόντα, τον κατέταξε στην προσωπι-
κή του φρουρά.
Σε ηλικία 16 ετών παίρνει μέρος στην
εκστρατεία του Αλή πασά κατά του Πασβά-
νογλου, όπου με το ψευδώνυμο Καρά Αλής,
μπήκε στο κάστρο του Βιδινίου και βγήκε
χωρίς να τον αντιληφθεί κανείς, εκτελώντας
σοβαρή πολεμική αποστολή του Αλή πασά.
Στον Κατσαντώνη
Eναντίον του σουλτάνου
Το 1811 πέφτει με προδοσία στα χέρια του Αλή πασά ο Κα-
τσαντώνης, ο αετός των βουνών και της κλεφτουριάς. Και λίγα
χρόνια αργότερα δολοφονείται και ο αδερφός του Λεπενιώτης.
Τα κλέφτικα μπουλούκια αναγκάζονται να προσκυνήσουν τον
Αλή.
Θεριό γίνεται σαν τον βλέπει ο Αλής. Γιατί είχε σκοτώσει το
φίλο του Βεληγκέγκα. “Τι θέλεις να σε κάνω, ορέ Καραϊσκάκη”,
τον ρώτησε αγριεμένος κι αναταράζοντας τις πιστόλες του. “Αν
με γνωρίζεις άξιο για αφέντη, κάνε με αφέντη, αν με γνωρίζεις
άξιο για υπηρέτη, κάνε με υπηρέτη. Αν δεν κάνω για τίποτε, ρίξε
με μέσα στη λίμνη”, του απάντησε. Κι η απάντησή του τον έσω-
σε. Και τον έκανε αξιωματικό των τσοχατζαραίων. Πέντε μήνες
πολεμά με το στρατό του Αλή εναντίον του σουλτάνου.
Στην οικογένεια
Η γυναίκα του Γκόλφω ήταν κόρη
του Αλεξανδρογιαννάκη, της αρματο-
λικής οικογένειας του Βάλτου. Διέμενε
στα Γιάννενα και ζούσε στην αυλή του
Αλή ως ψυχοκόρη του. Εκεί τη γνώ-
ρισε ο Καραϊσκάκης και την έκλεψε,
φεύγοντας οριστικά από την υπηρεσία
του Αλή. Η Γκόλφω του χάρισε τρία
παιδιά, το Σπύρο και δύο θυγατέρες.
Για την ασφάλεια μετέφερε την οικο-
γένειά του στο νησάκι Κάλαμος, κοντά
στο Αιτωλικό. Η γυναίκα του πέθανε
τον Αύγουστο του 1826. Οι υποχρε-
ώσεις προς την πατρίδα και τον επα-
ναστατικό αγώνα δεν επέτρεψαν στον
Καραϊσκάκη να μεταβεί στον Κάλαμο
για να παρευρεθεί στην κηδεία της.
Η πρώτη κόρη του, Πηνελόπη, πα-
ντρεύτηκε τον Ανδρέα Νοταρά και η
δεύτερη, η Ελένη, τον Ι. Δεληγιάννη.
Στη φωτιά του αγώνα των Αρτινών για τη λευτεριά
Λίγο πριν ανάψει το καριο-
φίλι της λευτεριάς, αφήνει τον
Αλή και τα Γιάννενα κι έρχεται
στο χωριό του, τη Σκουληκα-
ριά. Ξεσηκωμένος ο κόσμος,
περιμένει το σύνθημα. Εξουσιο-
δοτημένος απ’ το Γώγο Μπακό-
λα, παίρνει μέρος στη σύσκεψη
των Φιλικών στη Λευκάδα. Εκεί
στις 30 Γενάρη 1821, Κυριακή
των απόκρεω, παίρνει εντολή
να ηγηθεί του αγώνα στη Δυτι-
κή Στερεά.
â Στις 22 Μαρτίου 1821
κηρύσσει την επανάσταση στο
Βουργαρέλι Άρτας. Ολόκληρη
φάλαγγα τούρκων εξολοθρεύ-
εται στο μοναστήρι “ΑΓΙΟΣ ΓΕ-
ΩΡΓΙΟΣ” και το πολεμικό υλικό
της πέφτει στα χέρια του.
Στις 30 Μαΐου χτυπά
έξω απ’ το Κομπότι ενέδρα των
τούρκων και σώζει από βέβαιη
αιχμαλωσία απόσπασμα Ελλή-
νων και Αλβανών επαναστατών
που βάδιζαν ανυποψίαστοι προς
το χωριό, νομίζοντας πως αυτό
είχε πέσει στα χέρια των Ελλή-
νων.
Στις 8 Ιουνίου με λίγους
μονάχα πολεμιστές διαλύει
στο Κομπότι στρατόπεδο 3000
Τούρκων και αναγκάζει τους
διασκορπισμένους άντρες του
να κλειστούν στο ναό του Αγί-
ου Γεωργίου και σ’ άλλα κτίρια
για να σωθούν. Εκεί βρίζοντας
και χλευάζοντας τους τούρκους,
σήκωσε τη φουστανέλα του και
τους έδειχνε τα οπίσθιά του.
Ένας τούρκος τον πυροβόλησε
και τον τραυμάτισε.
η μάχη της Άρτας
Με βοηθό του τον Γιάννη Μακρυγιάννη και 300
παλικάρια χτυπά την τουρκική φρουρά του
Νεοχωρίου και τη διαλύει. Συγκεντρώνει
Τρόφιμα και στρατολογεί από εκεί παλικάρια,
για τη μεγάλη ώρα που πλησιάζει: τη μάχη της
Άρτας. αφάνισε το σταθμότων Τούρκων στο
Μεσόπυργο Άρτας μαζί με τον θείο του
Γώγο Μπακόλα. Στις 15 Νοεμβρίου το πρωί αρ-
χίζει η μάχη της Άρτας. Η πόλη καταλαμβάνεται
απ’ τους επαναστάτες. Οι Τούρκοι κλείνονται
στο Κάστρο, στη Μητρόπολη και σε πέντε
περιτοιχισμένα σπίτια. Ο Καραϊσκάκης επιτίθεται
παρέα με τον Μάρκο Μπότσαρη από
το Μαράτι. Φθάνει στο θρυλικό γεφύρι, το
καταλαμβάνει και αρπάζει τα κανόνια των
Τούρκων, οι οποίοι τρέπονται σε φυγή.
Καραϊσκάκης και Μάρκος μπαίνουν πρώτοι στην
Πόλη και αφήνουν με τον ηρωισμό τους
άφωνους τους άλλους αγωνιστές.
“Μα την πατρίδα, αυτείνοι δεν ήταν άνθρωποι,
ήταν αητοί στα ποδάρια και λιοντάρια στην
καρδιά!” Ένα τουφέκι ρίξαν εις τους Τούρκους
και βγάλανε τα σπαθιά· και τους αφάνισαν
και τους έμπασαν μέσα εις την χώρα»,
αφηγείται ο Γιάννης Μακρυγιάννης,
που τους έβλεπε και τους καμάρωνε από κοντά.
Αρχές Φλεβάρη του 1822 Καραϊσκάκης και
Γώγος Μπακόλας αφανίζουν τη φρουρά των
Τούρκων στον Πύργο της Σουμερού
(Μεσόπυργο) στο Γάβρογο.
Τέλος, στις 4 Ιουλίου του ιδίου έτους, οι ίδιοι
πρωταγωνιστές πήραν μέρος με πολλούς
Φιλέλληνες στην ατυχή μάχη του Πέτα.
Οι μεγάλες στιγμές
Η ανδρεία του και η λαϊκότητά του τον έκαναν μύθο και θρύλο. Γι’ αυτό
και γοήτευε και συνέπαιρνε τους απλούς μαχητές που συνέρεαν και γέμιζαν
τα στρατόπεδα των ατάκτων του. Τα παλικάρια ορκίζονταν στ’ όνομά του.
Γιατί σ’ όλη τη σκληρή του διαδρομή στα σώματα των κλεφτοκαπεταναίων
και από τις πρώτες του κιόλας αναμετρήσεις με τους εχθρούς στα βουνά
της γενέθλιας γης, άλλο δεν έκανε παρά να μπαίνει στις μάχες μπροστά και
να μοιράζεται με τους συντρόφους του τη ζωή και το θάνατο εξίσου και
όλα αυτά μέσα από αντίξοες συνθήκες. Με κλονισμένη την υγεία του και
τον κατατρεγμό των εχθρών του ιδιαίτερα του Α. Μαυροκορδάτου, που ως
διευθυντής της Δυτικής Ελλάδος την άνοιξη του 1824 τον πέρασε από δίκη
στο Αιτωλικό για εσχάτη προδοσία. Και κανείς στρατηγός δεν ευτύχησε
σαν αυτόν να βλέπει να συρρέουν τα πλήθη κοντά του και, οδηγημένα απ’
τη βεβαιότητα της πανάκριβης πείρας του και το σπινθηροβόλο του βλέμμα,
να προχωρούν από νίκη σε νίκη, τη στιγμή που έφτασαν όλα να κρέμονται
από μία κλωστή κι ελπίδα στον προσκυνημένο ραγιά να μη μένει.
Στο Χαϊδάρι (8 Αυγούστου 1826)
Αναμετρήθηκε με οχτώ χιλιάδες πεζούς και δύο χιλιάδες
ιππείς του Κιουταχή. Οι άλλοι συμπολεμιστές τους τα χάνουν
μπροστά σε τόσο στρατό που βαδίζει συγκροτημένος, αποφα-
σισμένος και βέβαιος για τη νίκη. Ο Καραϊσκάκης περνούσε τα
οχυρώματα και εμψύχωνε τους στρατιώτες του. Με διακόσιους
αγωνιστές χύνεται ο ίδιος απάνω τους και τους γυρίζει πίσω,
σώζοντας το στρατόπεδο από την καταστροφή.
Στην Αράχοβα (Νοέμβρης 1826)
Πετιέται απ’ το γιατάκι του άρρωστος από φθίση και πιάνει το γιαταγάνι του, γυρίζοντας
σα δαιμονισμένος μες στο χωριό και ξεσηκώνοντας τους αγωνιστές που μπήκαν στα σπί-
τια για να προστατευτούν απ’ το χιόνι. Στιγμή κρίσιμη για την τύχη του στρατοπέδου του και
του αγώνα. Χτυπιέται με δύο χιλιάδες εχθρούς.Γλίτωσαν περίπου τριακόσιοι. Η κατάσταση
σώθηκε. Οι ελπίδες αναπτερώθηκαν. Ο αγώναςοδηγεί προς την ελευθερία.
Στο Κερατσινι (Μάρτης 1827)
Τρεις με τέσσερις χιλιάδες Τουρκαρβανίτες οδηγεί ο Κιουταχής στο Κερατσίνι για να διαλύσει το
στρατόπεδο των ελλήνων. Αντιστέκονται τέσσερις ω΄ρες στο δκληρό σφυροκόπημα των κανονιών
του. και τους αφήνουν να πλησιάσουν στα ταμπούρια τους. μια χούφτα οι έλληνες μπρος στη δύ-
ναμη του εχθρού. Τους στήνει καρτέρι ο στρατηγός. Και τους διαλύει. Μιανίκη λαμπρή που την έιχε
ανάγκη η πατρίδα στις δύσκολες ώρες.
To τραγικό τέλος
Ήταν στο Φάληρο. 22 Απρίλη 1827. Και το σχέδιο ορ-
γανωμένο για το χτύπημα του εχθρού που βρίσκεται εκεί. Το
μεσημέρι έφαγε λίγο ψωμί και ξάπλωσε να ησυχάσει. Η δια-
ταγή του ήταν σαφής: να αποφύγουν οι στρατιώτες του κάθε
σύγκρουση με τον εχθρό. Δεν πρόλαβε να ησυχάσει όταν
άκουσε πυροβολισμούς. Πετάχτηκε απ’ το στρώμα του. Του
μηνούν πως οι δικοί του χτυπιούνται με τους άλλους. Καβα-
λάει τ’ άλογό του και τρέχει οργισμένος στη μάχη. Γυρίζουν
πίσω οι Τούρκοι.
Ήταν 4 το απόγευμα. Ένα βόλι χτυπά το βουβώνα του. Δεν είναι τίπο-
τα, λέει. Μα ήταν το τέλος του. “Επληγώθη από το μέρος των
Ελλήνων, εγνώριζε τον αίτιον και αν ήθελε ζήσει, ήθελε τον κάμει
γνωστόν και εις το στρατόπεδον”, γράφει ο βιογράφος του Δημήτριος
Αινιάν. Στις 4 το πρωί της 23ης Απρίλη του 1827, πριν ξημερώσει του
Αγίου Γεωργίου, ο Γεώργιος Καραϊσκάκης παραδόθηκε στο βόλι του
θανάτου.Τον έκλαψε η Ρωμιοσύνη. Και τον τίμησε και τον
αποχαιρέτησε σαν πατέρα της και θρήνησε την απουσία του. Τάφηκε
κατ’ επιθυμίαν του στο ναό του Αγίου Δημητρίου στη Σαλαμίνα.
Γεννηθείς εν Άρτη - Ιστορικές Πηγές
Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και γεννήθηκε και
έδρασε στη Σκουληκαριά της Άρτας. Στη Σκου-
ληκαριά που ήταν η γενέτειρά του και την ένιωθε
για πραγματική του πατρίδα. Ποτέ δε συνήψε κα-
νέναν συναισθηματικό και συγγενικό δεσμό ούτε
με το Μαυρομάτι ούτε με την ευρύτερη περιοχή
της Καρδίτσας. Καμιά του πολεμική δραστηριό-
τητα δε σημειώθηκε στα μέρη αυτά. O χώρος της
στρατιωτικής και πολεμικής του δράσης ήταν η
Σκουληκαριά, τα όρη του Βάλτου και η περιοχή
του Καρπενησίου και των Αγράφων.
Πέραν αυτών των αναμφισβήτητων ιστορι-
κών γεγονότων, έγκυροι μελετητές δε διατηρούν
καμιά αμφιβολία για τον τόπο γέννησης του Γε-
ωργίου Καραϊσκάκη.
Ο αγωνιστής Γιάννης Μακρυγιάννης
σημειώνει σε γράμμα του προς τον κυβερνή-
τη Ι. Καποδίστρια: “Μετρούμεν ενδόξως υπέρ
πατρίδος πεσόντας περίπου των 400 Αρτινών
Αγωνιστών, στους οποίους συγκαταλέγεται και
ο αείμνηστος Γεώργιος Καραϊσκάκης”.
Ο ιταλός δημοσιογράφος Ιωσήφ Πέκκιο ση-
μειώνει το 1826 πως, όταν επισκέφτηκε τον Καραϊ-
σκάκη στο Άργος το 1825 και τον ρώτησε για τον
τόπο της γέννησής του, αυτός του απάντησε ότι
είναι Ηπειρώτης, που γεννήθηκε στην Άρταν.
Ο F.C.H.L POUQYEVILLE, γενικός πρό-
ξενος στον Αλή πασά, ιστορικός, συγγραφέας
κλπ. γράφει: “Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης γεννη
θείς το έτος 1782 εις Σκούλι της Καρυάς εν τη
επαρχία Άρτης ήτο υιός καλογραίας”.
Ο βιογράφος, συμπολεμιστής και ιδιαίτερος
γραμματέας του Δημήτριος Αινιάν γράφει: “Ο Κα-
ραϊσκάκης εγεννήθη εις το 1782 έτος. Η μήτηρ του
ήτον καλογραία γεννημένη εις το χωρίον Σκουλη-
καριάν της επαρχίας Άρτας”.
Ο εθνικός ιστορικός Κωνσταντίνος
Παπαρρηγόπουλος γράφει: “Ο Γεώργιος Κα-
ραϊσκάκης εγεννήθη το 1782 εις Σκουληκα-
ρυάν (ή Σκωληκοκαρυάν) της επαρχίας Άρ-
τας από μοναχής τινός”.
Ο K. MENDELSSOHN - BARTHOLDY γράφει το 1894 στην
Ιστορία της ελληνικής επαναστάσεως: “Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης
γεννηθείς εν Σκουληκαριά της επαρχίας Άρτης εν έτει 1782 ήτο υιός
καλογρέας, πατρός δε αγνώστου”.
Ο Π. Κανελλόπουλος, ακαδημαϊκός, καθηγη-
τής πανεπιστημίου και πρωθυπουργός της Ελλάδας
γράφει στην Ιστορία του Ευρωπαϊκού πνεύματος το
1976: “Ο Γεώργιος Καραϊσκάκης είχε γεννηθεί σε ένα
χωριό της περιοχής της Άρτας”.
Ο Γεώργιος Γαζής, βιογράφος, πρώην γραμματέας,
μυστικός σύμβουλος και χιλίαρχος του στρατηγού
Καραϊσκάκη, γράφει στην Αίγινατο 1828: “Ο Γεώργιος
Καραϊσκάκης κατήγετο από την Άρταν (εξ Αμφι-
λοχίας) από χωρίον Σκουληκαριάν”.
Σημειώνουμε εδώ πως ο Χρ. Περραιβός, θεσσαλός στρατιωτικός, στα
πολεμικά του απομνημονεύματα διασώζει μια διαφορετική παράδοση της
περιοχής Μαυροματίου Καρδίτσας, ότι ο Γεώργιος Καραϊσκάκης γεννήθηκε
σε μια σπηλιά κοντά στο Μουζάκι. Τη γνώμη του ακολουθεί και ο Δ. Σουρ-
μελής και αργότερα ο Γ. Βλαχογιάννης.
Νομοθετικη ρύθμιση
Εκδηλώσεις
Ο Δήμος Γεωργίου Καραϊσκάκη,
με τη συνεργασία της Νομαρχιακής
Αυτοδιοίκησης Άρτας, έχει θεσμοθε-
τήσει και καθιερώσει προς τιμή του
ήρωα σειρά εκδηλώσεων με τον τίτ-
λο “Καραϊσκάκεια”, οι οποίες τελού-
νται στη Σκουληκαριά, γενέτειρα και
πατρίδα του, κάθε χρόνο το μήνα
Ιούλιο. Σκοπός τους είναι η προβο-
λή και η ανάδειξη του έργου και της
προσωπικότητας του στρατηγού Γε-
ωργίου Καραϊσκάκη, ενός ανθρώπου
που ακολούθησε τη φωνή της ψυχής
του και αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή
του στην ιδέα του αγώνα για την
ελευθερία της πατρίδας.
Αντί επιλόγου
Αν γράφονταν κάπως αλλιώς οι ιστορίες κι αν είχαμε μάτια που την
άντεχαν την αλήθεια και νου ξάστερο κι αισθήματα ανθρώπινα που τ’ αγα-
πούσαν το δίκιο και το ’θελαν, ίσως αυτό το γενναίο παλικάρι που δε γνώ-
ρισε τη θαλπωρή του σπιτιού, μα γεύτηκε μόνο την περιπλάνηση και την
τιμωρία κι είχε τη δύναμη, ωστόσο, να λυγίσει τα σίδερα και να σπάσει τα
σύρματα που τον έσφιγγαν γύρω του, αυτό, λοιπόν, το παιδί τ’ ορφανό και
το μόνο, το παιδί αυτό της άλλης μας μοίρας θα το υιοθετούσαμε σαν του
έθνους παιδί και θα το γράφαμε στα δημοτολόγια της μεγάλης πατρίδας
ως έναν αλλιώτικον άγιο, που του πρέπουν ανθηρές τελετές κι ευλογίες και
δόξες αμάραντες.
Κείμενα και ιστορική έρευνα
Δημήτρης Βλαχοπάνος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου