Η είδηση "ταξίδεψε" με ταχύτητα φωτός, μέσα από τους ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς δέκτες, σε ολόκληρο τον πλανήτη, προκαλώντας πανικό- ιδιαίτερα τις πρώτες ημέρες- ατελείωτες συζητήσεις για το κατά πόσο το ατύχημα αφορά και μπορεί να επηρεάσει και τη δική μας επικράτεια και προβληματισμό για το τι μέλλει γενέσθαι.Τότε, πολλοί ήταν αυτοί που έκαναν λόγο για μια "σοβιετική Πομπηία"- και όχι άδικα. Η φοβερή αυτή καταστροφή, στις παλαιότερες γενιές αναμόχλευσε μνήμες της τραγωδίας της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι και στις νεότερες έσπειρε τον πανικό και την αβεβαιότητα για την επόμενη ημέρα.
Όσοι βίωσαν στο πετσί τους τη συμφορά -άντρες, γυναίκες, παιδιά, επιστήμονες, μελλοθάνατοι, μητέρες που γέννησαν παραμορφωμένα παιδιά, μαθητές που δεν συναντιούνται πια στο σχολείο αλλά σε μονάδες λευχαιμικών ασθενών, γονείς που έθαψαν τα παιδιά τους, γυναίκες που είδαν τους άντρες τους να λιώνουν ζωντανοί πριν πεθάνουν, κορίτσια που κρύβουν την καταγωγή τους γιατί, αν την αποκαλύψουν, δε θα βρουν σύντροφο για τη ζωή τους- μίλησαν στη Λευκορωσίδα δημοσιογράφο και συγγραφέα, Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, για την καταστροφή και αυτή συγκλόνισε την ανθρωπότητα με το βιβλίο της "Τσέρνομπιλ: Ένα χρονικό του μέλλοντος" (εκδόσεις Περίπλους, 2001)."Να σας μιλήσω για την αγάπη ή για το θάνατο; Δεν ξέρω…"
Μήπως τελικά είναι το ίδιο; Εκείνο τον καιρό ήμασταν νιόπαντροι. Περπατούσαμε στο δρόμο χέρι-χέρι, ακόμη κι όταν πηγαίναμε για ψώνια. Τού έλεγα: 'Σ' αγαπώ', χωρίς να ξέρω ακόμα πόσο πολύ… Ζούσαμε στον πρώτο όροφο του ξενώνα της πυροσβεστικής υπηρεσίας. Στον ίδιο ξενώνα έμεναν ακόμη τρία ζευγάρια με τα οποία μοιραζόμασταν την κουζίνα. Κάτω απ' τα δωμάτιά μας στάθμευαν τα αυτοκίνητα της πυροσβεστικής.
Κόκκινα πυροσβεστικά οχήματα. Ο Βάσια ήταν πυροσβέστης. Γνώριζα πάντα,που ήταν και τι έκανε. Εκείνη τη νύχτα, μέσα στον ύπνο μου, άκουσα ένα θόρυβο. Σηκώθηκα να δω από το παράθυρ. Με είδε και μου 'πε: 'Κλείσε τα παράθυρα και πέσε στο κρεβάτι. Έπιασε φωτιά ο αντιδραστήρας. Θα γυρίσω γρήγορα'.
Δεν πρόλαβα να δω την έκρηξη. Μόνο τις φλόγες. Τα πάντα έμοιαζαν να τρέμουν μες στο ζεστό αέρα. Φλόγες υψωνόταν μέχρι τον ουρανό και παντού καπνός…αφόρητη ζέστη. Κι αυτός ήταν εκεί έξω […] Τέσσερις η ώρα … Πέντε … Έξι… […] Στις επτά με ενημέρωσαν ότι βρισκόταν στο νοσοκομείο. […] Είχε πρηστεί και ανάσαινε βαριά. Μετά βίας διέκρινες τα μάτια του […]", εξιστορεί η Λουντμίλα Ιγκνατένκο, σύζυγος του πυροσβέστη Βασίλι Ιγκνατένκο, ο οποίος έχασε τελικά την άνιση, όπως αποδείχθηκε, μάχη για τη ζωή, αφήνοντας χήρα, μ' ένα παιδί στην κοιλιά, τη σύζυγό του.
"Η κόρη μου δεν μοιάζει με τα άλλα παιδιά… "
Όταν μεγαλώσει, θα με ρωτήσει: 'Γιατί δεν είμαι σαν όλους τους άλλους;'. Όταν γεννήθηκε, δεν ήταν ένα κανονικό νεογέννητο, αλλά ένας ζωντανός σάκος, κλειστός απ' όλες τις πλευρές, χωρίς ούτε ένα ράγισμα. Μόνον τα μάτια της ήταν ανοιχτά. Στον ιατρικό της φάκελο έγραψαν: 'Σύνθετη παθολογία εκ γενετής: απλασία της έδρας, απλασία του κόλπου, απλασία του αριστερού νεφρού'. Κάπως έτσι λέγεται αυτό που έχει με επιστημονικούς όρους- με απλές όμως λέξεις, λέγεται: 'δεν έχει ποπό, δεν έχει πιπί κι έχει ένα μόνο νεφρό'.
Τη δεύτερη μέρα της ζωής της την πήγα στο χειρουργείο. Άνοιξε τα μάτια της και μου φάνηκε πως μου χαμογέλασε. Στην αρχή νόμισα πως θα έβαζε τα κλάματα, όμως- μα τω Θεώ- χαμογέλασε! Τα νεογέννητα με τέτοια παθολογία δεν επιζούν- πεθαίνουν αμέσως. Δεν πέθανε όμως, γιατί την αγαπώ.
Σε τέσσερα χρόνια υποβλήθηκε σε τέσσερις εγχειρήσεις. Είναι το μοναδικό παιδί στη Λευκορωσία, που επέζησε με τέτοια σύνθετη παθολογία. Τη λατρεύω … (Σταματά). Δεν μπορώ να ξανακάνω παιδιά. Δεν το τολμώ…", λέει η Λαρίσα Ζ., μητέρα, που έφερε στον κόσμο ένα παιδί, στο σώμα του οποίου είναι αποτυπωμένες με τον πλέον έκδηλο τρόπο οι συνέπειες του τραγικού πυρηνικού ατυχήματος.
Μετά την καταστροφή και για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι σοβιετικές αρχές έστειλαν περί τα 600.00 άτομα στον τόπο της καταστροφής στο πλαίσιο των εργασιών εκκαθάρισης του χώρου, τα οποία εξετέθησαν σε υψηλές δόσης ραδιενέργειας με ελάχιστες προφυλάξεις. Ο απολογισμός για τα θύματα της καταστροφής του Τσέρνομπιλ εξακολουθεί να δημιουργεί διχογνωμίες.
Η επιστημονική επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα αποτελέσματα της ακτινοβολίας δεν αναγνωρίζει παρά 31 νεκρούς μεταξύ των εργαζομένων στον σταθμό του Τσέρνομπιλ και των πυροσβεστών που πέθαναν από τα άμεσα αποτελέσματα της έκθεσής τους στη ραδιενεργό ακτινοβολία, ενώ η οργάνωση Greenpeace κάνει λόγο για τουλάχιστον 100.000 νεκρούς.
Η σιωπή των σοβιετικών αρχών, την οποία ακολούθησε μία εκστρατεία ψευδών, συνέβαλε ωστόσο στη μόλυνση εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, κυρίως στην Ουκρανία, στη Λευκορωσία και τη Ρωσία.
Η Σοβιετική Ενωση δεν αναγνώρισε την καταστροφή παρά τρεις ημέρες αργότερα, όταν η Σουηδία, η οποία επλήγη από το ραδιενεργό σύννεφο, σήμανε συναγερμό για ολόκληρο τον κόσμο στις 28 Απριλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου