Γιάννης Μηλιός. «Ούτε μάγοι ούτε διαχειριστές της μιζέριας»

Συνέντευξη στη ΜΑΡΙΑ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ

Τα πρώτα μέτρα μιας κυβέρνησης με πυρήνα τον ΣΥΡΙΖΑ «θα αφορούν την αποσόβηση της ανθρωπιστικής καταστροφής» δηλώνει στις «6μέρες» ο Γιάννης Μηλιός, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο ΕΜΠ και υπεύθυνος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΝ. Ο κ. Μηλιός εκτιμά ότι ο κοινωνικός αναβρασμός ανάγκασε το ΔΝΤ να παραδεχτεί το «λάθος», στέλνοντας μήνυμα το οποίο η κυβέρνηση «πρέπει να αποκωδικοποιήσει». Οσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, υπογραμμίζει ότι, εφόσον αναλάβει κυβερνητικά καθήκοντα, σε πολύ σύντομο χρόνο θα επιδιώξει μέσα από σκληρή διαπραγμάτευση να πετύχει μεγάλο «κούρεμα» του χρέους και μεικτή χρηματοδότηση από δανειστές, ώστε σε συνδυασμό με την ανακατανομή των δαπανών και την αποτελεσματική αξιοποίηση των φορολογικών εσόδων να προχωρήσει στη διάσωση της κοινωνίας.

Πού αποδίδετε την ομοβροντία δηλώσεων εκ μέρους του ΔΝΤ σχετικά με το λάθος του στους πολλαπλασιαστές της ύφεσης; Πρόκειται για μια ειλικρινή ομολογία λανθασμένων υπολογισμών ή υπάρχουν συγκεκριμένα κίνητρα – και ποια είναι αυτά κατά τη γνώμη σας;

Οι δηλώσεις από την πλευρά του ΔΝΤ είναι προφανώς σκόπιμες. Πρόκειται για ένα μήνυμα που στέλνει προς όλες τις πλευρές, δηλαδή και προς τους υπόλοιπους δανειστές αλλά και προς την κυβέρνηση. Το μήνυμα αυτό είναι ότι η δυναμική του προγράμματος εξαντλείται, το πείραμα που γίνεται στην Ελλάδα φτάνει στα όριά του, το μνημόνιο «δεν βγαίνει». Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να αποκωδικοποιήσει αυτό το μήνυμα έστω και τώρα. Οι πρόσφατες εκλογές είχαν θέσει επί τάπητος την ανατροπή του προγράμματος που καταστρέφει τη μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας και ωφελεί μόνο την ολιγαρχία.

Πιστεύετε ότι από λάθος το ΔΝΤ δεν εκτίμησε σωστά το μέγεθος των επιπτώσεων του προγράμματος λιτότητας στην ελληνική οικονομία ή εξαρχής αποσκοπούσε στο αποτέλεσμα που σήμερα βιώνουμε;

Το ΔΝΤ είναι ένας οργανισμός με συσσωρευμένη τεχνογνωσία δεκαετιών. Σαφώς γνώριζε και σαφώς αποσκοπούσε, από κοινού με τους υπόλοιπους δανειστές, τις ελληνικές μνημονιακές κυβερνήσεις και βέβαια το ελληνικό μεγάλο κεφάλαιο, στο σημερινό αποτέλεσμα, δηλαδή τη μεγάλη υποτίμηση της εργασιακής δύναμης και στην ύφεση. Ο κοινωνικός αναβρασμός είναι το στοιχείο που θορυβεί πρωτίστως το ΔΝΤ αλλά πιστεύω και τους άλλους δανειστές της χώρας.

Πώς μπορεί, σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, να αξιοποιηθεί η παραδοχή του ΔΝΤ περί «λάθους» στη φάση που βρισκόμαστε;

Η Ελλάδα οφείλει να θέσει επί τάπητος το πρόγραμμα στο σύνολό του. Ακόμα και η παρούσα κυβέρνηση θα όφειλε να ζητήσει το πάγωμα του προγράμματος και να επαναδιαπραγματευθεί προς όφελος της κοινωνίας αυτήν τη φορά, και όχι προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου όπως έχει κάνει μέχρι σήμερα. Διότι το πρόγραμμα έχει αποτύχει παταγωδώς στον βασικό διακηρυγμένο στόχο του, δηλαδή τη βιωσιμότητα του χρέους, και ένας εκ των δανειστών λέει, για τους δικούς του λόγους, ότι έχει γίνει ένα μεγάλο λάθος. Τι άλλο χρειάζεται η κυβέρνηση για να δράσει επιτέλους υπέρ του ελληνικού λαού; Αν δεν δράσει προς τη σωστή κατεύθυνση ούτε τώρα, δεν θα πέσει απλώς, αλλά θα μείνει στην Ιστορία ως μία από τις χειρότερες πολιτικές εκπροσωπήσεις του ελληνικού λαού.

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι η συζήτηση για έξοδο της χώρας από το ευρώ είναι «εκ του πονηρού», διότι το κόστος της εξόδου είναι πολλαπλάσιο για την ευρωζώνη από αυτό της ελληνικής «διάσωσης». Ωστόσο, στη συνάντηση που είχε πρόσφατα με αντιπροσωπεία του κόμματός σας ο κ. Σόιμπλε υπογράμμισε ότι η μόνη επιλογή για την Ελλάδα είναι η εφαρμογή του προγράμματος και η εναλλακτική λύση είναι η έξοδος από το ευρώ. Τελικά ποιος είναι, κατά τη γνώμη σας, ο πραγματικός στόχος της Γερμανίας;

Αναρωτιέμαι τι στάση περίμεναν από τον κ. Σόιμπλε όλοι αυτοί που τονίζουν, δήθεν έκπληκτοι, ότι διαφώνησε μαζί μας. Μήπως περίμεναν ο σκληρός υποστηρικτής της λιτότητας να δει τον Αλέξη Τσίπρα και ξαφνικά να έχει μια έκλαμψη και να αναφωνήσει ότι το μνημόνιο είναι λάθος; Αν κάτι έχει νόημα, είναι να εστιάσουμε στο ίδιο το γεγονός της συνάντησης, που συμβολίζει ότι ο κ. Σόιμπλε, όπως και το κράτος των ΗΠΑ και το ΔΝΤ, είναι υποχρεωμένοι πλέον να συναντούν τον κ. Τσίπρα, όχι γιατί πιστεύουν ότι θα τον «πείσουν», αλλά γιατί είναι πολύ πιθανό να είναι ο επόμενος πρωθυπουργός και, είτε το θέλουν είτε όχι, πρέπει να διαπραγματευτούν μαζί του.
Κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει «στόχος της Γερμανίας» με την έννοια κάποιου σχεδίου με ένα συγκεκριμένο τέλος, και σε καμία περίπτωση, απ’ όποια σκοπιά και να το δει κανείς, δεν υπάρχει ως στόχος η έξοδος μιας χώρας από το ευρώ. Είμαστε στη δίνη μιας πολύ σοβαρής κρίσης υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου, και η κυβέρνηση της Γερμανίας υποστηρίζει, με τη μεγάλη δύναμη που διαθέτει, τη βίαιη νεοφιλελεύθερη αναδιάρθρωση, δηλαδή να πληρώσουν την κρίση οι εργαζόμενοι. Το αν θα συνεχιστεί ή όχι αυτή η αναδιάρθρωση θα κριθεί από την έκβαση της κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης που λαμβάνει χώρα σήμερα κυρίως στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου, αλλά αρχίζει να μεταδίδεται και στις χώρες του βορρά.

Από τα μνημόνια έως την ανατροπή τους υπάρχει μεταβατική φάση; Προ ημερών ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Σταθάκης μίλησε για την ανάγκη ενός «έκτακτου σχεδίου για τη σταθεροποίηση της ελληνικής οικονομίας», υπό την προϋπόθεση ότι θα ανασταλεί η εφαρμογή ορισμένων μέτρων και θα δημιουργηθεί ένα πλαίσιο με όρους διαφορετικούς από τους ισχύοντες. Συμφωνείτε με αυτήν τη θέση; Ποιο μπορεί να είναι το περιεχόμενο ενός έκτακτου σχεδίου;

Οχι, δεν υπάρχει μεταβατική φάση. Υπάρχει ένα στάδιο διαπραγματεύσεων σχετικά με τη νέα δανειακή σύμβαση που θα υπογραφεί, αλλά τα μέτρα λιτότητας και κοινωνικής καταστροφής του μνημονίου θα καταργηθούν αμέσως μόλις ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει την κυβέρνηση. Εχει δίκιο ο Γ. Σταθάκης όταν λέει ότι χρειάζεται ένα έκτακτο σχέδιο σταθεροποίησης γιατί η οικονομία βουλιάζει. Τα πρώτα μέτρα θα αφορούν την αποσόβηση της ανθρωπιστικής καταστροφής. Θα ξεκινήσουμε από κάτω προς τα πάνω τη διάσωση της κοινωνίας. Ταυτόχρονα, μέσα από την ανακατανομή δαπανών και την αποτελεσματική αξιοποίηση των φορολογικών εσόδων, θα δώσουμε κίνητρα στους νέους να παραμείνουν στη χώρα. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μέσα από τις διαπραγματεύσεις θα πετύχουμε μεγάλο «κούρεμα» του χρέους και πιθανόν μεικτή χρηματοδότηση από δανειστές και αγορές. Θα θέσουμε έτσι σε εφαρμογή τα στρατηγικά μας σχέδια σχετικά με τον χρηματοπιστωτικό τομέα και την κοινωνική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.


Στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματός σας ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για ένα «ρεαλιστικό πολιτικό σχέδιο για την επόμενη μέρα». Τελικώς υπάρχει ή δεν υπάρχει «ρεαλιστική στροφή» του ΣΥΡΙΖΑ; Και σε τι ακριβώς συνίσταται;

Η γνώμη μου είναι πως το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν εξαρχής πιο ρεαλιστικό απ’ όλα τα μνημόνια. Αν κάποιο σχέδιο αποδεικνύεται από τη ζωή ότι είναι ουτοπικό, αυτό είναι ο βάρβαρος νεοφιλελευθερισμός που εφαρμόζεται. Ο πρόεδρος χρησιμοποιεί τη λέξη «ρεαλιστικό» για να υπογραμμίσει ότι θα παραλάβουμε μια κοινωνία διαλυμένη, μια οικονομία αποσαθρωμένη, μια χώρα σε κατάθλιψη. Δεν είμαστε μάγοι, δεν είμαστε όμως ούτε διαχειριστές της μιζέριας. Η επιτυχία του προγράμματός μας θα κριθεί από τη στήριξη των μαζών στη σύγκρουσή μας με τα νεοφιλελεύθερα πολιτικά κέντρα και τη συμμετοχή του ελληνικού λαού στην προσπάθεια που απαιτείται για την ανασυγκρότηση.

Πιστεύετε ότι ο τρόπος με τον οποίο οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ μεταφέρονται στην κοινωνία συμβάλλει στην κατανόησή τους; Θεωρείτε ότι ο ελληνικός λαός έχει μια ξεκάθαρη εικόνα σήμερα για το τι είναι και τι πρεσβεύει ο ΣΥΡΙΖΑ; Πού αποδίδετε τη δημοσκοπική υποχώρηση του τελευταίου διαστήματος;

Ο ΣΥΡΙΖΑ κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια να επικοινωνήσει αλλά και να συνδιαμορφώσει το πρόγραμμά του με τις πλατιές μάζες. Γι’ αυτό τον λόγο οργανώνει συνεχώς ανοικτές συζητήσεις. Ο ελληνικός λαός έχει μια ξεκάθαρη εικόνα του μαύρου μέλλοντός του σε περίπτωση που δεν ανατραπούν οι μνημονιακές πολιτικές. Εχει επίσης μια καθαρή εικόνα των βασικών πολιτικών που θα ακολουθήσει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αν τα ΜΜΕ δεν επιδίδονταν στον ρόλο του προπαγανδιστή του μνημονίου και της κατασυκοφάντησης του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανόν ο ελληνικός λαός να είχε μια ακόμη καλύτερη εικόνα του προγράμματος. Τα ΜΜΕ δεν θέλουν ούτε να ακούσουν για δίκαιο φορολογικό σύστημα, για αναδιανομή εισοδημάτων, για κατάργηση φοροαπαλλαγών του μεγάλου πλούτου, για διαφάνεια στη διαχείριση των δημόσιων έργων. Τα διαπλεκόμενα ΜΜΕ φοβούνται κάθε συζήτηση που αμφισβητεί τα προνόμια των ιδιοκτητών τους αλλά και συνολικά του μεγάλου κεφαλαίου, και επιδίδονται σε μια τρομοκράτηση των πολιτών. Αυτό αποτελεί στοιχείο του δημοκρατικού ελλείματος της μνημονιακής εποχής.
6 ΗΜΕΡΕΣ