του Θέμη Τζήμα
Στην Παλαιστίνη, τα θύματα από την πείνα έχουν αρχίσει να πληθαίνουν. Δεν είναι πείνα από ένα φυσικό φαινόμενο που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Πρόκειται για λιμοκτονία στο πλαίσιο της γενοκτονίας που υλοποιούν οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και οι σύμμαχοι-υποτακτικοί τους, της πρώτης που παρακολουθούμε σε ζωντανή μετάδοση. Τουλάχιστον οι Γερμανοί πολίτες κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχαν το άλλοθι ότι δεν ήξεραν (στην πραγματικότητα, δεν ήθελαν να ξέρουν). Σήμερα δεν υπάρχει ούτε αυτό το άλλοθι. Ξέρουμε και κοιτάμε από την άλλη, όταν δεν στηρίζουμε ενεργά
Οι πύλες της βαρβαρότητας, του κακού (πείτε το όπως θέλετε) και του φρενοκομείου ή ακόμα καλύτερα του συλλογικού νεκροταφείου έχουν ανοίξει και μας καλούν. Την ίδια στιγμή, αδιανόητος χρόνος στα μέσα ενημέρωσης αφιερώνεται σε τόνους βλακείας, από «αστέρες» της κακιάς ώρας μέχρι κάθε λογής αγορασμένους από το σύστημα εξουσίας «αναλυτές».
Αν επιβιώσουμε ως είδος, κάποτε στο μέλλον θα αναλύουν την εποχή μας ως την εποχή της ενοχής και της ηλιθιότητας. Αν θέλουμε να επιβιώσουμε, πρέπει να σκεφτούμε τι είναι αυτό που μας κάνει ενόχους και ηλιθίους σε τέτοια μαζική κλίμακα. Δεν χάσαμε το IQ μας από κάποια πανδημία, ούτε καν πρόκειται περί δείκτη νοημοσύνης. Δεν ισχύει επίσης ότι είμαστε εγγενώς κακοί και ηλίθιοι. Είναι πολύ απλοϊκό σχήμα αυτό, για να εξηγήσει κανείς (εκτός τουλάχιστον του Netflix) τη στάση τόσο μεγάλων στρωμάτων της ανθρωπότητας και ειδικότερα της «Δύσης». Άλλωστε δίπλα στους ενόχους και τους ηλιθίους υπάρχουν εκείνοι οι οποίοι αγωνίζονται και ξυπνούν, μέσα στις ίδιες αυτές κοινωνίες, ακόμα και αν είναι μειοψηφία.
Η αντίθεση εν προκειμένω δεν είναι μεταξύ ενόχων και αθώων, ηλιθίων και έξυπνων, αλλά μεταξύ ενόχων και αγωνιζομένων, ηλιθίων και ανθρώπων με αναλυτική ικανότητα. Δεν είναι δηλαδή κάποιες κατά κάποιο τρόπο «δοσμένες» ιδιότητες που μας λείπουν σε μαζική κλίμακα. Μας λείπει η κοινωνικότητά μας με την ευρύτερη και βαθύτερη δυνατή ερμηνεία της: την ιστορικότητα. Αρνούμαστε, έχουμε πειστεί από το σύμπλεγμα με΄σων ενημέρωσης-μεγάλων ολιγοπωλίων-μυστικών υπηρεσιών να αρνούμαστε να δούμε τους εαυτούς μας ως ιστορικά υποκείμενα και επομένως ως τμήματα μιας (παν)ανθρώπινης μοίρας σε διαμόρφωση από εμάς.
Έλαβαν χώρα μια σειρά εξελίξεων που μας έφτασαν ως εδώ: η υποχώρηση της κομμουνιστικής-σοσιαλιστικής ιδέας και πρακτικής, ιδίως στο πλαίσιο των αντιστοίχων κομμάτων, μας άφησε χωρίς το μεγαλύτερο μέρος της συλλογικής ηθικής μας συνείδησης. Αυτής που προκύπτει από τη στράτευση σε έναν συλλογικό, ιστορικό, πραγματοποιήσιμο σκοπό, ο οποίος υπερβαίνει το άτομο και το σήμερα, αλλά ταυτοχρόνως είναι απτός. Χωρίς σκοπό ο οποίος να μας υπερβαίνει, η πλειοψηφία εξ ημών καταρρέει ηθικώς υπό το βάρος του άγχους της αποφυγής του ατομικού πόνου και της μεγιστοποίησης της ατομικής ηδονής. Αυτή η κατάρρευση είναι ένας ακρωτηριασμός. Ο μη κοινωνικός, αντικοινωνικός, ανιστορικός άνθρωπος είναι ένας λιγότερο-άνθρωπος, ένας ακρωτηριασμένος άνθρωπος.
Έπειτα, το φαντασιακώς πανίσχυρο άτομο θωπεύτηκε, μεγάλωσε σαν παράσιτο και κατέλαβε σε μαζική κλίμακα τις ατομικές συνειδήσεις. Εγκλωβισμένοι σε ένα αιώνιο, καταναλωτικό παρόν (ή απλώς την υπόσχεσή του) κινούμαστε στο δίπολο μιας πανίσχυρης ιδέας για τον ακρωτηριασμένο εαυτό μας και μιας πραγματικότητας που μας συντρίβει σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Πρόκειται για ένα διαρκές αίσθημα αδυναμίας, το οποίο βολεύεται σε μικρές μόνο μάχες. Όποτε μάλιστα βλέπουμε κάποια άλλη κοινωνία να μάχεται για τα μεγάλα, για τα θεμελιώδη, μας καταλαμβάνει το μίσος που έχει περιγράψει ο Καμύ ως το υπέρτατο μίσος για εκείνον που δεν υποτάσσεται. Δεν υπάρχει αδιαφορία στην πραγματικότητα, για όσα συμβαίνουν εν προκειμένω στη Γάζα. Από τη μια βρίσκονται όσοι αντλούν έμπνευση και από την άλλη όσοι μισούν τον άνθρωπο που δεν υποτάσσεται, είτε τον μισούν φωναχτά, είτε σιωπηλώς.
Ο ίδιος ο δημόσιος χώρος υφαρπάζεται, καίγεται καθημερινώς πιο γρήγορα από τα δάση μας. Οι Big Tech εταιρείες, σε διαρκή και αγαστή σύμπνοια με τις μυστικές υπηρεσίες και με τις κυβερνήσεις έχουν βάλει στη θέση του δημοσίου χώρου μια προσομοίωση: έναν φαινομενικώς ανοιχτό χώρο, ο οποίος όμως είναι εντελώς ιδιωτικοποιημένος και ο οποίος, όποτε νιώσει κίνδυνο, απλώς διαγράφει την ύπαρξή μας. Δεν πρόκειται για έναν κατασταλτικό μόνο (ή κυρίως) περιορισμό, αλλά για άσκηση ηγεμονίας και διαμόρφωση συνειδήσεων: μετά από λίγο δεν σκεφτόμαστε αλλιώς και μιλούμε διαφορετικά στον ιδιωτικοποιημένο χώρο του διαδικτύου: σκεφτόμαστε παντού όπως και για ό,τι επιτρέπεται να μιλούμε μέσα στον τελευταίο αυτό χώρο. Ο Ζούκεμπεργκ, ο Μασκ και οι λοιποί είναι μέσα στα μυαλά μας και σχεδιάζουν να το κάνουν αυτό ακόμα περισσότερο στο μέλλον.
Ακολούθως, το άνοιγμα των κοινωνικών ανισοτήτων έχει δημιουργήσει μια κοινωνία νάρκωσης και καταστολής. Τα νόμιμα και παράνομα, χημικά και μη, ναρκωτικά βρίσκονται παντού. Ό,τι προκαλεί συγκίνηση στα ακρωτηριασμένα μυαλά μας το προωθούν οι «από πάνω» και το καταναλώνουμε οι «από κάτω». Από φτηνή συγκίνηση σε 40λεπτα επεισόδια στις πλατφόρμες streaming μέχρι την υπόσχεση για ένα εξελιγμένο metaverse, μέσα στο οποίο θα ζούμε σαν avatars ή τα avatars αντί για εμάς, με κάθε είδους χάπια στο ενδιάμεσο.
Δεν είναι όμως μόνο αυτά ή κυρίως αυτά: ο δυτικός κόσμος στην πραγματικότητα διοικείται από το 1%. Απόφοιτοι συγκεκριμένων πανεπιστημίων, με περίπου κοινές αντιλήψεις (καπιταλιστική οικονομία, πανοπτική διακυβέρνηση, απέχθεια για τις μάζες, ρατσισμός κυρίως προς τη φτώχεια και την όποια αγωνιζόμενη κοινωνία ή κοινότητα, woke κουλτούρα, χειραγώγηση της επιστήμης) διαρκώς μεγεθυνόμενα πορτοφόλια και παρουσία σε όλες τις θέσεις-κλειδιά παρέχουν και τη συμπολίτευση και την αντιπολίτευση στα πολιτικά συστήματα της «Δύσης». Βαφτίζοντας την αντικοινωνικότητά τους εκκεντρικότητα, την προκλητικότητά τους «απελευθερωμένα ήθη» και τη βαθιά αμορφωσιά τους τεχνοκρατική γνώση και ειδίκευση, οδηγούν τις κοινωνίες μας με όσο το δυνατόν μικρότερο δημοκρατικό έλεγχο, πείθοντάς μας για το μάταιο της δραστηριοποίησης του κοινωνικού μέσα στο πολιτικό, άρα για την ύπαρξη κοινωνικού αυτού καθ’ εαυτού.
Ο εξευτελισμός του λαμπρού τους τέκνου, του Μακρόν τόσο στο εσωτερικό της Γαλλίας όσο και διεθνώς είναι παραπάνω από χαρακτηριστική. Μέσα στην παρακμή του, ταυτοχρόνως εξαιτίας αυτής αλλά και ως λαγός του συστήματος εξουσίας είναι διατεθειμένος να διακινδυνεύσει την εξαφάνιση πρώτα και κύρια της δικής του χώρας, όπως ακριβώς κάνει ο Ζελένσκι, σίγουρος, όπως και ο τελευταίος, ότι ο ίδιος και οι δικοί του θα συνεχίσουν να απολαμβάνουν τα πλούτη που συγκεντρώνουν σε κάποιο προστατευμένο περιβάλλον, ό,τι και αν γίνει. Δεν είναι ο μόνος: στρατιές προθύμων ακολουθούν πίσω του, σε κάθε χώρα και σε κάθε επίπεδο του συστήματος εξουσίας.
Το κυρίαρχο πρότυπο στη «Δύση» αλλά και στη δύση της εποχής μας είναι ο αντικοινωνικός, ακρωτηριασμένος και ως εκ τούτου ένοχος και ηλίθιος, άνθρωπος. Είναι οργισμένος απέναντι στο σύστημα εξουσίας, το οποίο τον «μαστιγώνει», αλλά την ίδια στιγμή το ακολουθεί στο χαμό των άλλων και του ιδίου. Το μόνο αισιόδοξο είναι ότι ούτε η ενοχή, ούτε η ηλιθιότητα είναι απαραιτήτως μόνιμα χαρακτηριστικά. Το αν θα επιβεβαιωθεί η αισιόδοξη αυτή πιθανότητα θα φανεί από το αν θα επιβιώσει, πώς και πόση από την ανθρωπότητα κατά τη διάρκεια της δύσης της «Δύσης».
από το «https://kosmodromio.gr/»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου