Κυριακή 27 Νοεμβρίου 2011

ΑΣΦΥΚΤΙΑ Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ ΥΠΟ ΤΗΝ ΠΙΕΣΗ ΤΩΝ ΑΓΟΡΩΝ

Στην υποβάθμιση οκτώ ιταλικών τραπεζών προχώρησε ο οίκος αξιολόγησης Fitch, μετά τη χθεσινή υποβάθμιση του Βελγίου και της Ουγγαρίας από τους οίκους Standard & Poor's και Moody's αντίστοιχα. Η Ισπανία μελετά το ενδεχόμενο να στραφεί στην αναζήτηση έξωθεν βοήθειας ενώ το επιτόκιο που κλήθηκε να πληρώσει η Ιταλία για να πουλήσει τα διετή της ομόλογα εκτοξεύτηκε πάνω από το 8%. Κάτω από αυτές τις συνθήκες και παρά τις αντιρρήσεις Μέρκελ για το ευρωομόλογο και το ρόλο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας η Γερμανία συνειδητοποιεί, πλέον, ότι δεν αρκεί η δημοσιονομική πειθαρχία και χρειάζεται να επαναπροσδιορίσει τη στάση της για τον ρόλο της ΕΚΤ, αλλά και του μηχανισμού στήριξης της ευρωζώνης, EFSF.
Γαλλία και Γερμανία δεν κρύβουν την ανησυχία τους για την κρίση χρέους στην Ιταλία που απειλεί να οδηγήσει σε ένα καταστροφικό ντόμινο όλες τις χώρες της ευρωζώνης. Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος της πρόσκλησης του τεχνοκράτη πρωθυπουργού Μόντι στην γαλλογερμανική σύνοδο. Όμως, η κρίση επιδεινώθηκε αντί να περιοριστεί και αγγίζεςι πλέον τον σκληρό πυρήνα της Ευρώπης μετά και την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του Βελγίου από ΑΑ+ σε ΑΑ από τον οίκο Standard and Poor's, διατηρώντας αρνητικό outlook στην αξιολόγηση. Είχε προηγηθεί η υποβάθμιση της Ουγγαρίας στην κατηγορία «σκουπίδια» και της Πορτογαλίας για να ακολουθήσει σήμερα η υποβάθμιση οκτώ ιταλικών τραπεζών μεσαίου μεγέθους από τον οίκο αξιολόγησης Fitch. Πρόκειται συγκεκριμένα για τις τράπεζες Banca Popolare di Sondrio, Credito Emiliano, Banca Popolare dell'Emilia Romagna, Banca Popolare di Milano, Credito Valtellinese, Veneto Banca, Banca Popolare di Vicenza και Banca Popolare dell'Etruria e del Lazio. Όπως εξηγεί ο οίκος, η υποβάθμιση αντανακλά τις διαρθωτικές προκλήσεις λειτουργίας των ιταλικών τραπεζών μεσαίου μεγέθους σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον, όπου το περιθώριο λειτουργικού κέρδους έχει συρρικνωθεί εν μέσω χαμηλών επιτοκίων και αυξημένου κόστους χρηματοδότησης. Σε αυτό το λίαν ανησυχητικό κλίμα, η νέα κυβέρνηση της Ισπανίας υπό τον Μαριάνο Ραχόι εξετάζει το αίτημα για οικονομική βοήθεια από το εξωτερικό, ως μία από τις επιλογές στην κατεύθυνση ενίσχυσης της οικονομικής κατάστασης της χώρας, σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του Reuters που επικαλείται πηγές κοντά στο Λαϊκό Κόμμα. «Δεν πιστεύω ότι έχει παρθεί η απόφαση αλλά είναι μία από τις επιλογές που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι», ανέφερε στο Reuters η πηγή. Προσθέτει ότι δεν έχει γίνει η επιλογή για το αν η επιπλέον χρηματοδότηση θα προέλθει από τον EFSF ή από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Πρόσθεσε όμως πως «αν πρέπει να κάνουμε την επιλογή, πρέπει να την κάνουμε τώρα». Παρατηρώντας τις πρωτοφανείς επιθέσεις των αγορών κατά των ευρωπαϊκών ομολόγων και του ευρώ, οι αναλυτές των ΜΜΕ διαπιστώνουν ότι έχουν πλέον ενεργοποιηθεί οι αυτοματισμοί που επιταχύνουν την περιδίνηση ολόκληρης της Ευρώπης προς το βυθό. «Οι εξελίξεις στις αγορές ομολόγων δείχνουν έναν επερχόμενο Αρμαγεδδώνα» αναφέρει το Bloomberg, ενώ οι Financial Times παρατηρούν ότι «το ευρώ βυθίζεται καθώς γίνεται φανερό ότι η ΕΚΤ δεν δέχεται πιέσεις για να παρέμβει στις αγορές». Οι New York Times παρατηρούν ότι «η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επανέλαβε την αντίθεσή της για την έκδοση κοινού ομολόγου από τις χώρες της Ευρωζώνης και για μια διεύρυνση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προκειμένου να δοθούν γρήγορες απαντήσεις στην κρίση χρέους». Η Wall Street Journal αναφέρει ότι «οι ηγέτες των τριών μεγαλυτέρων οικονομιών της Ευρωζώνης συμφώνησαν να προωθήσουν την στενότερη πολιτική και οικονομική συνεργασία και ολοκλήρωση» και προσθέτει ότι «το μεγαλύτερο ερώτημα δεν είναι αν μόνο αν κάποια από τις 17 κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα χρεοκοπήσει αλλά αν η Ευρωζώνη στο σύνολό της θα διατηρήσει τη σημερινή μορφή της». Ο Guardian, αναφερόμενος στη συνάντηση της Μέρκελ με τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί και τον Ιταλό πρωθυπουργό Μάριο Μόντι στο Στρασβούργο, διαπιστώνει ότι «η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία διαψεύδουν τις ελπίδες της αγοράς για παρέμβαση της ΕΚΤ». Η βρετανική εφημερίδα σημειώνει επίσης ότι «η Μέρκελ αποκλείει διεύρυνση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και αντιπροτείνει αλλαγές στη Συνθήκη της ΕΕ για να προωθηθεί η οικονομική σύγκλιση». Ο Guardian υπογραμμίζει, τέλος, ότι για πρώτη φορά εδώ και μια τριετία το κόστος δανεισμού της Γερμανίας ξεπέρασε αυτό της Βρετανίας (η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου έφθασε στο 2,26%, ενώ του αντίστοιχης διάρκειας βρετανικού κυμάνθηκε στο 2,18%). Το πρακτορείο Reuters επισημαίνει ότι «η Γαλλία και η Γερμανία συμφώνησαν την Πέμπτη να σταματήσουν τους δημόσιους διαπληκτισμούς για το αν θα πρέπει η Ευρωτράπεζα να πράξει περισσότερα για τη διάσωση της ευρωζώνης από την επιδεινούμενη κρίση χρέους». Σκληρός στις διαπιστώσεις του εμφανίζεται ο γαλλικός Τύπος. «Το Βερολίνο, διακεκριμένος τενόρος εδώ και χρόνια της οικονομικής αρετής και πειθαρχίας, δεν βρίσκεται πλέον στο απυρόβλητο των επιπτώσεων από την κρίση της ευρωζώνης» γράφει ο Monde αναφερόμενος κυρίως στο σφυροκόπημα που υφίσταται η γερμανική αγορά ομολόγων εξ αιτίας της αποτυχίας στην έκδοση 10ετών ομολόγων που επιχείρησε την Πέμπτη η κυβέρνηση Μέρκελ. «Αν και το γαλλογερμανικό τετ-α-τετ διευρύνθηκε με τη συμμετοχή και της Ιταλίας, η Γερμανία εξακολουθεί να καθορίζει και τον τρόπο και τον χρόνο για την έξοδο από την κρίση» διαπιστώνει η οικονομική Les Echos, ενώ η Liberation τονίζει ότι «στο Στρασβούργο η Ένωση εξελίχθηκε σε φάρσα». Αίσθηση προκαλεί η αισιοδοξία του Figaro, που θεωρεί ότι «το Βερολίνο αρχίζει να σκέπτεται τα ευρωομόλογα», καθώς ο ανταποκριτής της εφημερίδας στο Βερολίνο Πατρίκ Σεν-Πολ διαπιστώνει ότι «το μέτωπο της κατηγορηματικής άρνησης της Γερμανίας στην έκδοση ευρωομολόγων αρχίζει κάπως να κάμπτεται». Στη Γερμανία οι πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές εκφράζουν τον έντονο σκεπτικισμό τους για την στάση που κρατά η κυβέρνηση Μέρκελ στη σοβούσα κρίση. Η Sueddeutsche Zeitung γράφει: «Η Ευρώπη διασώζει και διασώζει και διασώζει, αλλά η αλήθεια είναι ότι τα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί μέχρι σήμερα δεν είναι πλέον επαρκή... Η κρίση έχει φτάσει στην καρδιά της Ευρώπης... Έχει πέσει η ζήτηση ακόμα και για τα γερμανικά ομόλογα». Η Frankfurter Allgemeine αναφέρεται στην «ολοένα και πιο δύσκολη σχέση» της Μέρκελ με τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο. «Η πρόταση του Μπαρόζο για την εισαγωγή του ευρωομολόγου αποκαλύπτει ρήξη του με τη Μέρκελ. Πρόκειται για μια εξέλιξη που ουδείς θα φανταζόταν πριν από επτά χρόνια» αναφέρει η εφημερίδα. Τέλος, η Handelsblatt δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις εξελίξεις στις αγορές. «Οι επενδυτές φοβούνται μια δίνη που θα παρασύρει τους πάντες... Αναρωτιούνται για πόσο καιρό ακόμη η γερμανική οικονομία μπορεί να αντέξει το κακό αυτό περιβάλλον» γράφει η έγκυρη οικονομική εφημερίδα, που θεωρεί ότι «η κρίση χρέους έχει δημιουργήσει ένα φαύλο κύκλο με αβέβαιη έκβαση για την οικονομία, τις επιχειρήσεις και τον Dax», το γενικό δείκτη του Χρηματιστηρίου της Φρανκφούρτης δηλαδή.