του Βασίλη Γάτσιου
Σαν σήμερα, πριν 78 χρόνια, στις 31 Μαρτίου 1946, μια ομάδα 33 ανταρτών με επικεφαλής τον Μπαρούτα, παλιό αντάρτη του ΕΛΑΣ, επιτίθεται στο σταθμό χωροφυλακής του Λιτόχωρου. Το γεγονός έμεινε στην ιστορία, συμβολικά, ως η αρχή του εμφυλίου πολέμου. Το άρθρο επιχειρεί να συμβάλει στη συζήτηση που αναπτύσσεται για τον εμφύλιο με μαρξιστικά κριτήρια και από τη σκοπιά του μέλλοντος του ταξικού αγώνα.Η διεθνής κατάσταση
Η διεθνής κατάσταση το 1946-49, όπου εξελίχθηκε ο εμφύλιος, είχε περάσει σε μια ποιοτικά διαφορετική κατάσταση σε σχέση με την περίοδο 1939-45.
Το εργατικό κίνημα βρισκόταν σε άνοδο. Αυξανόταν το παγκόσμιο κύρος και η αίγλη της Σοβιετικής Ένωσης λόγω του πρωταρχικού και αποφασιστικού ρόλου που διαδραμάτισε στην ήττα του φασισμού. Στην Ανατολική Ευρώπη εγκαθιδρύονταν τα λαϊκοδημοκρατικά καθεστώτα κάτω από την παρουσία του σοβιετικού στρατού.
Στη Δυτική Ευρώπη αποκαταστάθηκαν τα αστικά δημοκρατικά κοινοβουλευτικά καθεστώτα κάτω από την κηδεμονία των ΗΠΑ, οι οποίες ξεκινούσαν γενικευμένη εξόρμηση για την παγκόσμια κυριαρχία, αφού είχαν πάρει τα σκήπτρα από τη Μεγάλη Βρετανία που βρισκόταν σε υποχώρηση.
Στις χώρες της Εγγύς και Μέσης Ανατολής και της Αφρικής δυνάμωναν τα εθνικοαπελευθερωτικά και αντιιμπεριαλιστικά κινήματα. Στην Άπω Ανατολή δέσποζε ο εν εξελίξει εμφύλιος στην Κίνα, ο οποίος τέλειωσε με νίκη της λαϊκής επανάστασης το 1949. Ενώ στη Λατινική Αμερική «ζεσταίνονταν οι μηχανές» για την Κουβανέζικη επανάσταση και τα αντάρτικα κινήματα των δεκαετιών του 1960 και 1970.